توضیحات

افساد فی الارض در حقوق موضوعه ایران

 چکیده  

دسته ای از جرایم که از فقه اسلام وارد حقوق موضوعه ایران شده است حدود می باشد. محاربه و افساد فی الارض یکی از اقسام حدود می باشند. محارب اسم فاعل از باب مفاعله می باشد که ریشه آن حرب است و حرب در لغت به معنای جنگجو و پیکارگر است. افساد نیز از ریشه فسد به معنای تباهی،  فتنه،  نابودی و … آمده است.

عده ای افساد فی الارض و محاربه را دو جرم مستقل می.دانند و عده ای مخالف این عقیده هستند.در این رابطه چنین به نظر می رسد که قانون گذار جمهوری اسلامی ایران افساد فی الارض را جرمی مستقل از محاربه می داند. چراکه در قوانین مختلف از قبیل: قانون اخلالگران اقتصادی، قانون مبارزه با مواد مخدر، قانون عبوردهندگان ازمرزها و…به این موارد اشاره نموده است.

کلمات کلیدی: افساد فی الارض،محاربه،

۲۷صفحه فایل ورد منابع فارسی  دارد فرمت: مقاله 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

حکومت ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ تغییر پیدا کرد ونظام  جمهوری اسلامی ایران تاسیس

گردید قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران نیز به واسطه ی همین انقلاب که پیش از آن بیشتر از حقوق غربی اقتباس شده بود تغییر پیدا کرد و بر اساس قوانین اسلامی تدوین گردید. در همین راستا در اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چنین آمده است که: «کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزائی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی، سیاسی و غیر اینها باید براساس موازین اسلامی باشد…»

محاربه و افساد فی الارض که یکی از اقسام حدود می باشد. جرمی است که از فقه اسلام و از آیه ی ۳۳سوره ی مائده اقتباس گردیده است. به واسطه ی همین آیه در ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی جرم محاربه و افساد فی الارض پیش بینی گردیده است که در  این ماده چنین آمده است: «هرکس که برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم دست به اسلحه ببرد محارب و مفسد فی الارض است.

۱-معنای لغوی افساد فی الارض

در فارسی فساد به معنای تباه شدن، نابود شدن، از بین رفتن، متلاشی شدن و نیز به معنای تباهی و خرابی و فتنه و آشوب و شرارت و بدکاری آمده است.[۱]

در محیط فی اللغه[۲] و کتاب العین[۳] چنین آمده است: «الفسادُ نقیضٌ الصلاح»

سید علی اکبر قرشی در قاموس قرآن درمورد فساد چتیت می نویسد که: «فساد یعنی تباهی، که در لغت آنرا را ضد صلاح گفته اند.»[۴]

۲-رابطه افساد فی الارض ومحاربه

عده ای بر این نظر هستند که آیه ی ۳۳ سوره ی مائده در مقام تأسیس است. این نظر با توجه به آیه ی ۳۲ سوره ی مائده که خداوند می فرماید: « مِنْ أَجْلِ ذَ لِکَ کَتَبْنَا عَلَى‏ بَنِى إِسْرَ ءِیلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسَا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِى الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَآ أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعاً وَلَقَدْ جَآءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنَتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیراً مِّنْهُم بَعْدَ ذَ لِکَ فِى الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ‏ ؛ قابل قبول تر است، چرا که آیه اخیر در بیان تجویز قتل برای مفسدین فی الارض است. لذا محاربه و افساد فی الارض دو عنوان جداگانه هستند و محاربه مصداقی از افساد فی الارض است. اما در محاربه به خاطر نوع خاصی از اقدامات محارب که در واقع مصداق اعلای فساد در زمین است، مجازاتش طبق آیه ی ۳۳ تعیین شده است.

بنابراین انواع دیگری از افساد فی الارض هم وجود دارد که از حکم محارب خارج هستند زیرا ( واو) عطف که در آیه ی مذکور وارد شده است دلالت بر مغایرت معطوف با معطوفٌ علیه دارد و لیکن چون مجازات مفسد در آیه قبل آمده حاکی از آن است که محاربه نوعی افساد فی الارض است. چنانچه در کتب تفسیر هم در معنای (إذ فِسادِ فِی الارضِ) آمده است که منظور از آن شرک یا قطع طریق یا زنای محصنه و غیر ان از اسباب و موجبات قتل می باشد، فقها نیز فساد در زمین را منحصر به محاربه ندانسته و علاوه بر موارد بالا، در باب آدم ربایی، کفن دزدی، اخذ مال از طریق پیام جعلی، آتش زدن  منزل دیگری، اعتیاد به کشتن اهل ذمه و عبید نیز عنوان «مفسد فی الارض» را به کار       برده اند.[۵]