توضیحات

اقتصاد پایدار با توسعه گردشگری (رایگان)

چکیده :

در مقاله پیش رو تا حد امکان تلاش می شود  پاسخی  برای این سئوال یافت شود که چرا توریسم و  گردشگری  در حوزه  اقتصاد بسیار اهمیت یافته و کشورهای جهان به توسعه این   صنعت  رو آورده اند . سپس به آثار مثبت و منفی  این صنعت  در  جامعه پرداخته و سعی می شود با استفاده از آمار  نتایج  حاصل شده در جوامع دیگر ، اهمیت آن توضیح داده شود و در آخر با کمک   آن نتایج  ، کشور و تمام مناطق آن را در توسعه هر چه بهتر این صنعت پیش ببریم.

 برای دیدن ادامه مطلب روی مشاهده و دریافت کلیک کنید

– مقدمه :

از آن جا که میزان گردشگری و  جهانگردی در دنیا  بسیار افزایش یافته و این خود باعث  افزایش  کلان در  درآمد  ملی  بیش تر  کشورها  شده است  ، ایران  هم  باید به این  صنعت اهمیت   دهد  و   در توسعه آن  کوشا  باشد . برای  بهبود این صنعت  باید دولت  و  تمام   بخش های خصوصی ،   زیر ساخت های مناسبی در همه زمینه ها به وجود آورند تا اقتصادی  که تا به حال بیش تر وابسته به درآمد نفتی بوده ، به آن تنوعی داده  شود و  درآمد  حاصل از صنعت  گردشگری  نیز  سهم  قابل توجهی در درآمد ملی کشور داشته باشد .

۲- گردشگری و حوزه اقتصادی آن

گردشگری یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی حال حاضر است که نقش مهمی در توسعه پایدار  بخش اقتصاد دارد و حتی می تواند یکی از سودآورترین منابع درآمدی کشوری باشد . امروزه  جذب   گردشگران  خارجی  به رقابتی  فزاینده  در  بین جوامع تبدیل شده و وجود کشورهای  بزرگ و  صنعتی اروپایی و آمریکا در این رقابت ،اهمیت این صنعت  را در اقتصاد  نشان می دهد . کشورهای فرانسه،آمریکا، اسپانیا، ایتالیا و اتریش بیش ترین  تعداد  گردشگران را به خود جلب کرده اند واز آن تعداد ،  کشورهای  اسپانیا  ،  فرانسه و   آمریکا   بیش ترین درآمد  را  از   گردشگران داشته اند . در اینجا سئوالی  که مطرح می شود این  است   که  سهم  ایران  در توسعه و استفاده از این  صنعت  چقدر است ؟  متأسفانه ایران  با  وجود داشتن ظرفیت های  بالقوه  فراوان  اصلاً   در  جایگاه   مناسبی   قرار ندارد و حتی   بر  طبق آمار رسمی مرکز آمار    (نمودار ۱-۲) تعداد گردشگران خارجی وارد شده به کشور در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ روندی نزولی داشته است . این  موضوع بیان گر این است که هنوز  سیاست های  مناسبی  برای  جذب  گردشگر از سوی مسئولان اتخاذ نشده است .

نمودار ۱-۲ (گردشگران خارجی وارد شده به کشور)         هزارنفر

برای آن که از  صنعت   گردشگری درآمد  قابل  توجهی  عاید کشور شود ، باید در ابتدا هزینه هایی برای ایجاد موقعیت مناسب پرداخت نمود، هزینه هایی همچون:

۱- افزایش و بهبود سرویس های حمل و نقل

۲- افزایش کیفیت خدماتی مثل هتل ها و رستوران ها و ..

۳- ایجاد امنیت و رفاه کامل در سفر

۴- بازسازی و ترمیم آثار تاریخی و مکان های تفریحی

۵- ایجاد فرهنگ و آداب مهمان نوازی در مردم

۶- تولید صنایع دستی مرغوب و زمینه سازی صادرات آن

۷- تبلیغات جهت جذب گردشگر

و …  که همه این هـا مـوجب افـزایش  بـازدهـی سودآوری از صنعت گردشگری می شود . حتی اتفاق افتادن رویدادهای خاصی باعث ورود گردشگر به کشور می شود مثل: میزبانی بـازیهای المپیک،   وقوع  خورشید  گرفتگی،   برگزاری   سمینارها  و نمایشگاهای با اهمیت و …

موضوع دیگری که بررسی آن چندان هم بی اهمیت نیست این است که ایران به عنوان یک  کشور مسلمان با اماکن  زیارتی مهم و فراوان، چه سهمی در جذب توریسم مذهبی داشته است و آیا این مقدار به حداکثر ظرفیت سودآوری نزدیک است ؟

با  سیاست گذاری  راهبردی  و    توجه کردن   به  شیوه های بیان شده می توان موجب توسعه این صنعت در کشور شد .

۳- گردشگری ، قربانی اقتصاد تک محصولی

سال های  سال وقتی به پشتوانه صنعت  نفت  و درآمد حاصل از آن ،ایران آینده ای روشن را برای اقتصاد کشور می دید توجهی  به صنعت  گردشگری و  سودآوری آن نداشت . اما پس از اعلام این که فقط حدود ۶۷ سال دیگر  نفت در چاه های   سیاه داریم ، موضوع  صنعت  گردشگری و توسعه  آن   مجوز  ورود  به اقتصاد ایران را پیدا کرد و  با  جدیت  دنبال  شد  . عایدی حاصل از  گردشگری   پایدار  و امکان  بهره برداری از آن در کوتاه مدت ،  این  صنعت  را  بعد از صنعت  نفت  ،  مهم ترین گزینه برای درآمد ارزی به شمار می آورد ؛ به طوری که به دلیل  اهمیت  آن  در  توسعه اقتصادی ، اقتصاددانان   آن  را صادرات نامرئی  نام  نهاده اند . آمار  منتشر  شده از  سوی بانک  مرکزی  و  مرکز آمار ایران (نمودار۱-۳) نشان می دهد که میزان صادرات ایران – صادرات نفتی – روندی با افزایش کند را  داشته  و  این  روند در بین  سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ به مقدار ثابتی تبدیل شده است .

نمودار ۱-۳ (تراز بازرگانی خارجی)       میلیون دلار 

این روند  صادرات  باعث  می شود که به فکر ایجاد تنوعی در کسب درآمد ملی باشیم و دیگر تنها متکی بر درآمد نفتی نباشیم . بسیاری از کارشناسان  بخش  صنهت  توریسم معتقدند که ورود هر یک نفر جهانگرد ، برابر  با  صدور  چندین  بشکه نفت  برای  کشور ایران  می تواند  سودآور  باشد . از آن جا که ایران    ظرفیت های    بالقوه  زیادی   در  جذب   گردشگر  از سراسر دنیا دارد، می تواند با توسعه این صنعت، درآمد آن را   جایگزین   درآمد   نفتی   خود  کند . این در حالی است که درآمد صنعت نفت  ناپایدارهایی می تواند داشته باشد ولی درآمد صنعت توریسم به طور معمول پایدار است

۴- ضرورت توجه به گردشگری

صنعت گردشگری آثار و پیامدهای بسیاری بر وضعیت طبیعی، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی  دارد  که  بعضی   مثبت  و  بعضی منفی اند . اگر  در این  میان تنها  اثرات  اقتصادی  آن  را ارزیابی کنیم، متوجه می شویم آثار مثبت بر جای  مانده از آن نسبت به آثار منفی ، برتری  قابل  توجهی  دارد  و  تأثیر توسعه این  صنعت  در  متغیرهای  کلان اقتصادی  همچون افزایش درآمد  ملی ، بسیار  زیاد است . بنابراین   توجه  به  توسعه این صنعت باید در دستور کار  مسئولان  هم  در  بخش  دولتی  و هم  در  بخش   خصوصی قرار گیرد . حال  اشاره ای  مختصر به پیامدهای مثبت و منفی حاصل از آن می پردازیم .

پیامدهای منفی:

۱- خسارت به اماکن تاریخی و مراکز تفریحی

۲- افزایش قیمت و تورم در مناطق گردشگری

۳- ایجاد مشاغلی که اغلب فصلی اند  و  بعد از  مقطع زمانی گردشگری، موجب بیکار شدن افراد می شود

۴- افزایش گردشگر و ازدحام جمعیت در مکان های دیدنی و تفریحی، خود موجب کاهش رفاه و کمتر شدن اشتیاق برای بازدید در نزد گردشگران می شود

شایان ذکر است  موارد بیان  شده در  بالا درصدی  هم  جنبه احتمالی  دارد  و  می توان   با  نظارت  و  کنترل  مستمر  ، از بروز آن ها  جلوگیری  کرد  تا این  صنعت ،  هزینه و  خسارتی در پی نداشته باشد . و اما نگاهی به آثار مثبت و ارزشمند این صنعت داشته باشیم .

پیامدهای مثبت:

۱- تأثیر بر درآمد ملی: در صورتی  که این صنعت جایگاه مهمی در  اقتصاد  ملی  داشته  باشد  ،   می تواند   سهم    عمده درآمد ملی کشور را تأمین کند و حتی  بر  خلاف  صنایع دیگر، بسیار کم هزینه است و نیاز  به سرمایه گذاری زیادی ندارد چون  بیش تر  با طبیعت   سروکار  دارد و نیاز به  دانش  فنی پیچیده ای    ندارد و  سود حاصل از آن در   کوتاه مدت  قابل دستیابی است .

۲- تأثیر بر اشتغال: از آن جا که این صنعت بیش تر یک فعالیت خدماتی محسوب  می شود ، جهت  توسعه نیاز  به  نیروی انسانی دارد و این عامل مناسبی در ایجاد  فرصت های  شغلی برای نیروی کار ساده،نیم ماهر و کم تخصص به حساب می آید و حتی در برخی از کشورهای در حال توسعه بیش از   50  درصد از نیروهای مشغول به کار به طور مستقیم و غیر مستقیم به گردشگری مربوط می شود .

۳- افزایش   صادرات   غیر نفتی  :  با حضور  گردشگران  از سراسر جهان در  کشوری  همچون ایران که دارای  آداب  و رسوم کهن و اصیلی است  و  این  اصالت   تاریخی  به  طور محسوسی در صنایع دستی  و محصولات  خاص  آن  به چشم  می خورد  ، این امید وجود دارد  که با توسعه گردشگری ، صادرات این  محصولات  نیز در  قالب   سوغات  آن  کشور افزایش   پیدا کند ؛  که خود این موضوع یک سودآوری دیگر از جنبه اقتصادی است .

۴- تنوع بخشی  به اقتصاد : از دیگر  اثرات   توسعه  صنعت گردشگری، تنوع بخشی به درآمد ملی آن اقتصاد است و از آن جا  که  اقتصاد  کشور  ایران  بیش تر    جنبه   تک  محصولی   را داشته است ، با توسعه این صنعت می تواند  بخش عمده ای از درآمد ملی  خود را از  همین راه  به دست آورد . جنبه دیگر این  تنوع  بخشی آن است   که  بر  طبق  آمار  رسمی ، به دلیل نوسانات    قیمت    نفت   در  بازار  جهانی ، این   صنعت  دارای اقتصاد  پایداری   نیست ، حال آن  که  صنعت   گردشگری  توسعه اقتصادی   پایداری   را   به  دنبال  دارد . این  موضوع  باعث   می شود تا اقتصاد کشور در برابر بعضی حوادث جهانی- همچون تورم و بحران های مالی که بازار  صادرات نفت را هم متأثر می شود- کمتر در معرض خطر قرار گیرد .

۵- ورود ارز به کشور : گردشگری با توانایی   تولید ارز خارجی   می تواند  یکی   از   مهم ترین   عوامل  افزایش  دهنده قدرت خرید یک کشور در بازارهای بین المللی باشد، مخصوصاً برای کشورهایی که دارای پول  کم ارزش   هستند (مثل:ایران). حتی جنبه دیگر اهمیت ورود ارز به کشور، این است که گاهی کشور  به  کالاها و محصولاتی نیاز  پیدا می کند  که در  داخل تولید  نمی شوند و بنابراین  مجبور  به واردات  این  کالاها می شود ، و ابزار اصلی این گونه خریدها ارز خارجی است .

۵- نتیجه گیری

صنعت گردشگری پیامدهای مثبت زیادی در کشور دارد و بعد از صنعت  نفت ،  یکی  از  سودآورترین   صنایع در  مباحث  کلان است .  از آن   جا   که   برای   ایران    تنها تکیه کردن بر درآمدهای نفتی زیاد مطمئن نیست ، توجه داشتن به توسعه و بهره وری از صنعت  گـردشگری بسیـار اهمیت دارد و حتـی بـا بـرنـامه ریزی  مسئولان  می شود درآمد  حاصل شده از  گردشگری را جایگزین  درآمد  نفت  کرد  تا اقتصاد ایران از حالت   تک محصولی  خارج شود. با وجود ظرفیت های    بالقوه  فراوان  در کشور ایران برای جذب گردشگر، تنها لازم است  هزینه ای   نه چندان زیاد برای افزایش کیفیت  تاسیساتی ( همچون : بنادر ، فرودگاه ها،جاده ها،هتل ها و رستوران ها ، خدمات بهداشتی

و …  ) انجام شود تا موجب  افزایش  رفاه  گردشگران در سفر   و   جذب   هر   چه   بیش تر  آنان   شود . حتی اگر از  دید دیگری به این موضوع نگاه کنیم ، متوجه می شویم  افزایش کیفیت  این  تاسیسات  به هیچ  عنوان  هزینه نبوده  بلکه  خود  موجب توسعه و پیشرفت در بحث آبادانی و  نوسازی  کشور است. بنابراین باید با جدّیت به توسعه این صنعت توجه کرد .

مراجع

۱) مرکز آمار و اطلاعات استانداری اصفهان

۲) سالنامه آماری کشور(۱۳۸۷)، مرکز آمار ایران ، چاپخانه مرکز آمار ایران ، بهمن ماه ۱۳۸۸

۳) برنامه ریزی توسعه جهانگردی، دکترحمید ضرغام ، دانشگاه علامه طباطبائی ۱۳۷۹

۴)www.amar.org.ir

۵) www.ir na.ir

 دانلود فایل کامل از اینجا

[attachment=125]

انجام کلیه کارهای تحقیقاتی و پایان نامه گردشگری در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم

۰۲۱۶۶۴۷۹۶۹