توضیحات

گردشگری و توسعه پایدار

چکیده

امروزه صنعت توریسم و گردشگری صنعتی رو به رشد و پر درآمد می باشد که توجه بسیاری از مسئولان جوامع مختلف را به خود معطوف ساخته است.لذا در عصر حاضر با پیشرفت علم و تکنولوژی، تسهیلات گوناگونی در رابطه با گردشگری ایجاد شده است؛ به طوری که کشورهای مختلف سعی دارند با گسترش این تسهیلات و با توجه به امکانات و استعدادهای داخلی، مسافرین بیشتری را جذب نمایند و بدین ترتیب سود بیشتری به دست آورند، در واقع این کشور ها به گردشگری هم چون یک صنعت می نگرند و سعی در ارتقاء بخشیدن به آن به عنوان یک منبع درآمد دارند . در این مقاله تأکید بیشتر بر این نگرش صنعتی به گردشگری معطوف است و سعی بر آن است که ابتدابه بررسی تکامل و تاریخچه ی جهانگردی از عهد باستان تا دنیای امروز پرداخته شود سپس به تاریخچه این صنعت در ایران ، بعد نگاهی به تعاریف گردشگری و گردشگر ، انواع آن ، اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی این صنعت و بررسی رابطه آن با  با فن آوری ارتباطات و اطلاعات  ، تأثیرات مثبت و اهمیت استراتژیک آن ونقش آن در توسعه پایدار و در نهایت با اشاره ای چشم انداز آتی ، راهکاره ای توسعه صنعت گردشگری پرداخته خواهد شد.

واژگان کلیدی: صنعت توریسم، گردشگر، گردشگری، توسعه پایدار

  ۵۷صفحه فونت ۱۴ فایل ورد منابع  دارد قیمت: ۷۰۰۰۰تومان

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

مقدمه

توریسم و گردشگری گسترده ترین صنعت خدماتی است که یقینا در آینده با سرعتی بیش از گذشته و امروز گسترش پیدا خواهد کرد(کی، چاک ،‌وای، ۱۳۸۲) از مزایای این صنعت پر درآمد و پر ارزش می توان به این اشاره کرد که منبع مهمی برای شکوفایی اقتصاد کشور های در حال توسعه و برقرار کننده توازن مالی در اقتصاد بین الملل کشور های فقیر و غنی است و زندگی اجتماعی را با ایجاد مشاغل گوناگون و ارتقای سطح درآمJد طبقات وسیعی از مJردم کشور هJای گردشگر پJرست و گJردشگرپذیر تغییر می دهد.(محلاتی ، ۱۳۸۰)

جهانگردی یا توریسم به معنی حرکت کوتاه مدت و موقت مردم است به قصد بیرون رفتن از محل یا مکانی که به‌طور عادی و دائم در آن زندگی و کار می‌‌کند.سازمان توسعه و همکاری اقتصادی[۱]  جهانگرد را شخصی می‌‌داند که خارج از محل اقامت همیشگی خود حداقل برای بیست و چهار ساعت در گردش و سیاحت باشد. سازمان جهانی جهانگردی نیز، جهانگرد یا توریست را این‌طور تعریف می‌‌کند: جهانگرد شخصی است که بیش از بیست و چهار ساعت به قصدی غیر از کار، در جایی خارج از محل اصلی زندگی همیشگی خود به‌سر برد. در سال‌‌های اخیر توسعه گردشگری به‌ویژه گردشگری طبیعی (اکوتوریسم) به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع درآمد در تجارت جهانی و مؤلفه عمده در بهبود اقتصادی مناطق و کشورها مطرح شده و شتاب مضاعفی یافته است. به‌نحوی که درآمدهای حاصل از این صنعت رشدی سریع‌‌تر از درآمدهای حاصل از تولید، فروش و صادرات انواع کالاها و خدمات در برخی از کشورهای گردشگرپذیر داشته است. صنعت گردشگری موجب گسترش انواع خدمات، ایجاد فرصت‌های شغلی، توسعه زیرساخت‌ها در اقصی نقاط جهان، شهرها و روستاها می‌شود که در نهایت توسعه انسانی را به همراه می‌آورد.

امروزه به دلیل تأثیرات چشمگیری که صنعت گردشگری بر اقتصاد ، فرهنگ و جامعه مناطق پذیرنده گردشگران بر جای می گذارد، توجه فراوانی به این زمینه از فعالیت می شود. صنعت گردشگری نه تنها گامی برای تقویت فرهنگ هاست بلکه گامی به سوی پیشرفت و تحول اقتصادی و اجتماعی می باشد. کشور ما با توجه به بهره مند بودن از جاذبه های جهانگردی بسیار می تواند با برنامه ریزی در راستای این صنعت از اقتصاد تک محصولی متکی بر نفت فاصله بگیرد. گردشگری بر اساس چندین برآورد و مطابق نظر سازمان جهانی گردشگری[۲]، که وابسته به سازمان ملل متحد است، بزرگ ترین صنعت و فعالیت اقتصادی جهان می باشد؛ بزرگ تر از صنایع دفاع ، تولیدات صنعتی، نفت و کشاورزی . این صنعت، گسترده ترین صنعت خدماتی است .(گی، فایوسولا،.(۷ : ۱۳۷۷

لذا درعصر حاضر گردشگری به عنوان یک صنعت بدون دود هم علت و هم پیامدی در روند جهانی شدن و نیروی محرکه ای در توسعه جهانی است .بر این اساس گردشگری امروزه به یک رکن تجارت تبدیل شده است و درآمد سرشاری برای کشورهایی که جاذبه توریستی دارند به همراه گردشگری ر ا می توان صنعت سفید [۳] نام نهاد ، زیرا برخلاف اغلب صنایع تولیدی ، بدون آلوده سازی محیط زیست انسانی ، زمینه ساز دوستی و تفاهم بین ملت هاست و صلح و صفا را برای مردمان به ارمغان می آورد. کشور ما نیز از جنبه ی جاذبه های گردشگری، دارای انواع اقلیم ها، فضاها و فصل هاست و از جنبه آثار باستانی ، مناطق تفریحی و زیبایی های  طبیعی با کشور های پیشرفته در صنعت گردشگری برابری می کند (الوانی:۱۳۸۵، .(۱۳

مع الوصف ، یکی از بخش های مهم اقتصادی کشورها ، گردشگری است که سهم به سزایی در رشد و توسعه ا قتصادی دارد ، این رشته از فعالیت ها نه نتها باعث سرمایه گذاری خصوصی در بخش گردشگری می شود، بلکه بیشتر دولت ها نیز مقادیر زیادی از منابع انسانی و مالی خود را صرف این گونه درآمد ملی، یعنی گردشگری نموده که تأثیر زیادی در رشد اقتصادی کشور داشته و کشور را از وابستگی اقتصادی به یک منبع درآمد، به دور می دارد (قویدل، (۶۴ : ۱۳ .

بیان مسئله[۴]

صنعت  گردشگری از قابلیت‌های بسیار زیادی در ایجاد اشتغال برخوردار است و در عین حال نسبت به دیگر بخش‌های اقتصادی کمترین آسیب‌ها را متوجه محیط زیست می‌نماید. این صنعت در صورت اتخاذ تدابیر و سیاست‌های مناسب می‌تواند به منبع درآمد سرشاری برای مناطقی که از مناظر طبیعی و آب و هوایی مطلوبی برخوردارند و در حال حاضر فاقد ارزش اقتصادی به مفهوم متعارف آن هستند، تبدیل شود و قابلیت‌های آن‌ها را به فعل درآورد. صنعت گردشگری طبیعی از منابعی استفاده می‌کند که کمترین آثار و پیامدها را برای محیط زیست دارد و سرمایه‌گذاری و بازگشت سرمایه در این صنعت با دیگر بخش‌های اقتصادی قابل مقایسه نیست و در کمترین زمان ممکن صورت می‌گیرد. این صنعت از منابع اکولوژیکی نظیر سواحل و بیشه‌‌ها و جنگل‌‌ها، کوه‌‌ها، چشمه‌‌سارها، نهرها و رودخانه‌‌‌ها و کویرها بهره می‌برد. آفتاب و دیگر مواهب و مظاهر مشابه را به‌کار می‌‌گیرد و آنها را به عوامل درآمدزا تبدیل می‌نماید. چنین کارکرد با ارزشی در بهبود وضعیت اقتصادی مردم هر کشور، به‌ویژه جوامع روستایی در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران بسیار بااهمیت است. افزون بر این، توسعه این صنعت نه تنها باعث تحرک بخشیدن به اقتصاد جوامع روستایی می‌شود، بلکه می‌تواند دیگر بخش‌های اقتصادی را به تحرک وادارد. به طور نمونه، توسعه این صنعت‌، درآمد بخش حمل و نقل را افزایش می‌دهد و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی را فراهم می‌نماید. صاحبان اماکن اقامتی، فعالیت‌های صنایع دستی، فروشندگان و تولیدکنندگان محصولات لبنی و کشاورزی و نظیر این‌ها نیز از درآمدهای آن منتفع می‌شوند.

خصوصیات پیچیده صنعت جهانگردی به‌ویژه گردشگری طبیعی مستلزم بررسی‌هایی نظام‌مند و با مد نظر قرار دادن کلیه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. صنعت جهانگردی به‌طور عام و گردشگری طبیعی به‌طور خاص می‌تواند در کشور ما به لحاظ وسعت، قدمت و موقعیت خاص جغرافیایی و جاذبه‌‌های گوناگون تاریخی و طبیعی، در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور کمک شایان توجه و مؤثری نماید. تنوع اقلیمی حاکم بر این عرصه باعث شکل‌گیری زیست‌بوم‌ها و چشم‌اندازهای شگرفی شده و طیف گسترده‌ای از جوامع گیاهی و جانوری را مستقر کرده است؛ به‌طوری‌که در نواحی شمالی و در سواحل دریای خزر، سرزمین‌‌های بارانی و سبز وجود دارد که از دیرباز با جنگل‌‌های انبوه پوشیده شده است. این مناطق به کوه‌‌ها و سلسله جبال البرز منتهی شده و در جنوب این سلسله‌کوه‌‌ها زمین‌‌های خشک و کویری و رودخانه‌‌های خشک و کوه‌‌هایی دیده می‌شوند که به‌ندرت پوشیده از گیاهان هستند.