فهرست مطالب

فهرست جداول

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                           صفحه

نمودار ۳-۲-ساختارساده ۸۰

نمودار ۴-۲-بوروکراسی ماشینی.. ۸۱

نمودار ۵-۲-ساختاربوروکراسی حرفه ای.. ۸۲

نمودار ۶-۲-ساختاربخشی.. ۸۴

نمودار ۷-۲-ساختارادهوکراسی.. ۸۶

نمودار ۲-۲-سازمان درفرآیندتوسعه ازدیدگاه چندلر. ۹۰

۱-۱)        بیان مسئله

خلاقیت به عنوان نیاز عالیه بشری در تمام زندگی اومطرح بوده و عبارت است از تحولات دامنه دار و جهشی

در فکر و اندیشه انسان، به طوری کهجایز یک توانایی در ترکیب عوامل قبلی در طرح جدید می شود. عامل ایجاد و پرورش خلاقیت در محدوده علم و هنرمدیریت قرار می گیرد و مدیران می توانند پیدایش خلاقیت را در سازمان ها با ایجاد زمینه ها وبستر مناسب همچون ساختار سازمانی مناسب، تسریع یا با ایجاد فضای

نامناسب آن را خنثیکنند (فیشانی، ۱۳۷۷). عوامل متعددی در درون یک سازمان بر توان خلاقیت و نوآوری افراد تأثیر

میگذارند. یکی از مهم ترین عوامل، تسهیل و تقویت توان خلاقیت ونوآوری در سازمان، ساختار مناسب و تشکیلات مناسب با اهداف مورد نظر است (صمدآقایی، ۱۳۷۸). ساختار سازمانی که رفتار خلاقانه (کشف فرصت، تسهیل فرصت، دنبال کردن فرصت) را تشویق می کند، عنصر اولیه برای ایجاد فرصت ذهنی جهت

اقدام به نوآوری در سازمان است. همانطور که «بورگل مان»[۱] اشاره می کند، زمینه ساختاری[۲] مکانیسم های مدیریتی متنوعی داراست که یک مدیریت خوب می تواند با دستکاری و اِعمال خلاقیت بر آن بر تفکرات

غالب عاملان استراتژی در سطوح عملیاتی و میانی سازمان تاثیرگذار باشد. ساختار سازمانی حمایتی جهت

خلاقیت بوجود می آورد. کلید ایجاد یک ساختار خلاقانه می تواند در برگیرنده چندین فاکتور اساسی از جمله

ترویج فرهنگ و جو درست باشد. یک جو خلاقیت که به ترویج وتسهیل فرصت ها کمک کرده و  انگیزه آن را

نیز در کارمندان پرورش می دهد تا ازفرصت های بوجود آمده در داخل یک ایدئولوژی (ایدئولوژی که کارمندان

به آن متعهد باشند و از این راه سرمایه اجتماعی بدست می آورند) استفاده بهینه نماید (اچولز و نیک[۳]،

).در این راستا تحقیق حاضر با در نظر گرفتن پتروشیمی بندر امام به عنوان مطالعه موردی پژوهش، به بررسی ارتباط ساختار سازمانی و خلاقیت مدیران می پردازد.

۱-۲ ) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

خلاقیت به عنوان نتیجه انعطاف پذیری ساختاری و قدرت نوآوری در موفقیت هایسازمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است (صادقی مال امیری، نیکنام، ).خلاقیت نبض یک سازمان پویا و پیشرونده بشمار می آید، ساختار سازمانی منعطف و پذیرنده کارآفرینی و خلاقیت ضمن فرآهم سازی بستر شناخت تغییرات و تحولات، بر آنها تاثیر نهاده و شکل دلخواه را پدید می آورد. با توجه به تغییرات لازم، ضروری و اجتناب ناپذیر سازمان،

خلاقیت و نوآوری سازمان بع عنوان اصل اساسی و بنیادی جهت بقا و ماندگاری سازمان به حساب می آید؛ لذا در تحقیق حاضر نیز با تکیه بر این اهمیت و لزوم بقا و پیشرفت سازمان و توسعه ساختار سازمانی بر محور کارآفرینی و خلاقیت، به بررسی ارتباط ساختار سازمانی و خلاقیت  می پردازد.

۱-۳ ) اهداف تحقیق

هدف کلی این تحقیق تعیین رابطه بین ساختار سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) می باشد.

اهداف ویژه:

۱-                تعیین رابطه بین ………….. در میان مدیران پتروشیمی بندر امام

۲-                تعیین رابطه بین تمرکز سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام

۳-                تعیین رابطه بین ………….. سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام

۴-                تعیین رابطه بین…………….مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انها

۵-                تعیین رابطه بین سابقه کار مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انها

۶-                تعیین رابطه بین وضعیت فرهنگی – محیطی سازمان و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام

۱-۴) سوالات تحقیق:

۱-                ایا بین پیچیدگی سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام رابطه معنادار وجود دارد؟

۲-                ایا بین تمرکز سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد؟

۳-                ایا بین رسمیت سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد؟

۴-                ایا بین تحصیلات مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انهارابطه معنادار وجود دارد؟

۵-                ایا بین سابقه کار مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انهارابطه معنادار وجود دارد؟

۶-                ایا بین وضعیت فرهنگی – محیطی سازمان و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد؟

۱-۵) فرضیه های تحقیق:

۱-                بین پیچیدگی سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امام رابطه معنادار وجود دارد.

۲-                بین تمرکز سازمانی و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد.

۳-                بین ………… و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد.

۴-                بین تحصیلات مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انهارابطه معنادار وجود دار.

۵-                ا بین سابقه کار مدیران پتروشیمی بندر امام و خلاقیت انهارابطه معنادار وجود دارد.

۶-                بین وضعیت فرهنگی – محیطی سازمان و خلاقیت در میان مدیران پتروشیمی بندر امامرابطه معنادار وجود دارد.

۱-۶) جامعه آماری :

جامعه آماری تحقیق حاضر را مدیران و کارشناسان ارشد پتروشیمی بندر امام تشکیل می دهد. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر از نوع تصادفی ساده بوده و حجم نمونه ۴۷ نفر می باشد.

۱-۷) روش تجزیه و تحلیل داده ها

در  این پژوهش، داده های آماری گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss پردازش می شود و برای تجزیه و تحلیل داده ها روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد استفاده قرار می گیرد. یافتههای تحقیق با استفاده از روش های آمار توصیفی، همبستگی پیرسون و همبستگی رتبه ای اسپیرمن تجزیه و تحلیل می گردد.

۱-۸) تعریف واژه ها

ـ ساختار سازمانی

ساختار سازمانی الگو و نقشه ارتباطات و تعاملات میان بخش ها و اجزاء یک سازمان می باشد(Cyert & March, 2007: 151).

ـ خلاقیت

خلاقیت یعنی ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود و ارتقاء آمیت یا آیفیت فعالی تهای سازمان؛ مثلاً افزایش بهره وری،افزایش تولیدات یا خدمات، کاهش هزینه ها، تولیدات یا خدمات از روش بهتر، تولیدات یا خدمات جدید و غیره.

روبرت جی استرنبرگ و لیندکای اوهارا در بررسی های خود شش عامل را در خلاقیت افراد مؤثر دانسته‌اند:

١- دانش: داشتن دانش پایه ای در زمین های محدود و آسب تجربه و تخصص در سالیان متمادی.

٢- توانایی عقلانی: توانایی ارائه ایده خلاق از طریق تعریف مجدد و برقراری ارتباطات جدید در مسائل.

بررسی ارتباط بین ساختار سازمانی و خلاقیت مدیران در پتروشیمی بندر امام

٣- سبک فکری: افراد خلاق عموماً در مقابل روش ارائه شده از طرف سازمان و مدیریت ارشد، سبک فکری ابداعی رابر می گزینند.

۴- انگیزش: افراد خلاق عموماً برای به فعل در آوردن ایده های خود برانگیخته می شوند.

۵- شخصیت: افراد خلاق عموماً دارای ویژگ یهای شخصیتی مانند مصر بودن، مقاوم بودن در مقابل فشارهای بیرونی و داخلی و نیز مقاوم بودن در مقابل وسوسه همرنگ جماعت شدن هستند.

۶- محیط: افراد خلاق عموماً در داخل محیط های حمایتی بیشتر امکان ظهور می یابند.

ـ کارآفرینی

بهترین تعریفی که می توان از کارآفرینی ارائه کرد این است که کارآفرینی عبارتست از :فرآیند نوآوری و بهره گیری از فرصتها با تلاش و پشتکار بسیار و همراه با پذیرش ریسکهای مالی ، روانی و اجتماعی که البته با انگیزه کسب سود مالی ، توفیق طلبی ، رضایت شخصی و استقلال صورت می پذیرد (Hisrich,2002).

R      عدم کفایت تسهیل گر در پرسش از پرسش شوندگان. در این خصوص انتخاب تسهیلگر خبره در دستور کار قرار می گیرد.

R      عدم آشنایی پرسش شوندگان از آیتم های مورد سوال. در این خصوص قبل از پرسش و حین انجام از توضیحات غیر مداخله کننده استفاده می شود.

۱-۱۰)مراحل انجام تحقیق

در این تحقیق نخست در فصل اول کلیات تحقیق ارائه شده است و در فصل دوم ادبیات نظری تحقیق ارائه می شود و در فصل سوم روش شناسی تحقیق و در فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها بیان می شود و نهایتا در فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه خواهد شد.