توضیحات

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس

چکیده:
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های

گروه با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می¬باشد.

به عبارت دیگر در این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ این سؤال هستیم که آیا سرمایه گذاران،

تحلیل گران و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات

حسابداری، عامل مدیریت سود شرکت های گروه را درک کرده و در تصمیم گیری های

خود لحاظ می کنند یا نه؟ با توجه به اینکه واکنش بازار سرمایه

نسبت به اطلاعات منتشره نهایتاً در بازده سهام منعکس می¬شود، بنابراین رابطه

رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی برای

۴۵ نمونه آماری طی دوره زمانی۱۳۸۲ الی۱۳۸۶مورد بررسی قرار گرفته و برای اندازه

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

گیری مدیریت سود شرکت های گروه از مدل تعدیل شده جونز

(۱۹۹۵) استفاده شده است. در این پژوهش کل اقلام تعهدی و اجزای اختیاری

و غیر اختیاری شرکت های گروه به  عنوان متغیرهای مستقل و بازده

سهام شرکت اصلی به عنوان متغیر وابسته می باشد. برای آزمون فرضیه های

پژوهش از آزمون ضریب همبستگی و ضریب تعیین استفاده شده است

و نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که رابطه ضعیفی بین مدیریت سود

شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی وجود دارد.
واژه های کلیدی: شرکت های گروه، مدیریت سود، بازده سهام و شرکت اصلی.

 ۱۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

چکیده:..

۱
مقدمه:.. ۲
فصل اول: کلیات تحقیق

۱-۱-مقدمه : ۴
۲-۱)بیان مسأله ۶
۳-۱)اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش ۷
۴-۱)اهداف پژوهش ۸

۱-۴-۱)اهداف خاص پژوهش ۸
۲-۴-۱)اهداف کاربردی پژوهش ۸

۵-۱)فرضیههای پژوهش ۸
۶-۱)قلمرو مکانی پژوهش ۹
۷-۱)قلمرو زمانی پژوهش ۹

۸-۱)روش پژوهش ۹
۹-۱)تعریف مفاهیم و واژههای خاص ۱۰
۱۰-۱)ساختار پژوهش ۱۱
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
۱-۲- مقدمه: ۱۳
۲-۲)مفهوم سود گزارش شده و سود واقعی ۱۴

۳-۲)مفهوم کیفیت سود در بحث مدیریت سود ۱۵
۱-۳-۲)عناصر تأثیرگذار برکیفیت سود ۱۶
۱-۱-۳-۲)روشهای مورد استفاده حسابداری ۱۶

۲-۱-۳-۲)درجه اطمینان برآوردهای حسابداری ۱۸

۳-۱-۳-۲)قابلیت اعتماد سود ۱۹
۴-۱-۳-۲)ساختار سرمایه ۲۰
۵-۱-۳-۲)حفظ و نگهداشت سرمایه ۲۰
۶-۱-۳-۲)هزینههای اختیاری ۲۲
۷-۱-۳-۲)ویژگی(کیفیت)مدیریت ۲۲

۸-۱-۳-۲)ویژگیهای مالی ۲۳
۹-۱-۳-۲)عوامل سیاسی و اقتصادی ۲۴
۲-۳-۲)روشهای ارزیابی کیفیت سود ۲۵
۳-۳-۲)کاربرد تجزیه و تحلیل عناصر صورتهای مالی مرتبط با بحث مدیریت سود ۲۵

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

۱-۳-۳-۲)تجزیه و تحلیل ترازنامه ۲۶
۲-۳-۳-۲)تجزیه و تحلیل صورت جریان وجوه نقد ۲۷
۴-۲)صورت جریان وجوه نقد و حسابداری تعهدی ۲۹

۵-۲)اهمیت اطلاعات مبتنی بر جریانهای نقدی در ارزیابی واحدهای انتفاعی ۳۰
۶-۲)مبانی نظری مربوط به مدیریت سود ۳۱
۱-۶-۲)فرضیه طرح پاداش ۳۵
۲-۶-۲)فرضیه قرارداد بدهی ۳۶

۳-۶-۲)فرضیه هزینه سیاسی ۳۷
۴-۶-۲)تئوری نمایندگی ۳۸
۵-۶-۲)انواع قراردادها و نظریه نمایندگی ۴۲
۱-۵-۶-۲)قرارداد برمبنای رفتار یا زمان ۴۳

۲-۵-۶-۲)قرارداد برمبنای نتیجه یا محرک ۴۳
۶-۶-۲)هموار سازی سود ۴۴
۱-۶-۶-۲)انگیزههای هموارسازی سود ۴۶
۲-۶-۶-۲)ابعاد هموارسازی سود ۴۸

۳-۶-۶-۲)روشهای هموارسازی سود

۴۹
۱-۳-۶-۶-۲)تنظیم زمان معامله ۴۹
۲-۳-۶-۶-۲)روشهای تسهیم هزینه ۵۰
۴-۶-۶-۲)انواع هموارسازی سود ۵۰
۷-۶-۲)حسابداری تعدیلات جامع ۵۲
۸-۶-۲)حساب سازی ۵۲

۹-۶-۲)مدیریت سود خوب در برابر مدیریت سود بد ۵۳
۱۰-۶-۲)مدیریت سود و تقلب حسابداری ۵۴
۱۱-۶-۲)نقش مدیریت و کمیته حسابرسی در ارتباط با مدیریت سود ۵۴

۱۲-۶-۲)مدلهای اندازهگیری مدیریت سود ۵۵
۱-۱۲-۶-۲)مدل جمع اقلام تعهدی اختیاری(مدل جونز،۱۹۹۱) ۵۵

۲-۱۲-۶-۲)مدل اقلام تعهدی یگانه ۵۹
۳-۱۲-۶-۲)مدل جمع اقلام تعهدی ۶۰
۴-۱۲-۶-۲)مدل توزیعی ۶۲
۷-۲)مبانی نظری مربوط به بازده سهام ۶۴
۸-۲)شرکتهای فرعی، اصلی و گروه ۶۹
۹-۲)پیشینه پژوهش ۷۱

۱-۹-۲)پژوهشهای خارجی: ۷۱

۲-۹-۲)پژوهشهای داخلی: ۷۶
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
۱-۳- مقدمه: ۸۰
۲-۳)فرضیههای پژوهش: ۸۱
۳-۳)متغیرهای پژوهش و نحوه اندازهگیری آنها ۸۲

۴-۳)جامعه آماری ۸۵
۵-۳)نمونه آماری ۸۶
۶-۳)روش جمع آوری دادهها ۸۶
۷-۳)روش پژوهش ۸۷
۸-۳)آمار توصیفی ۸۷
۹-۳)آماراستنباطی ۸۹
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
۱-۴-‏ مقدمه‏: ۹۱

۲-۴)شاخصهای توصیفی متغیرهای پژوهش ۹۱
۱-۲-۴)شاخصهای توصیفی بازده سهام شرکتهای اصلی ۹۱

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

۲-۲-۴)شاخصهای توصیفی حجم اقلام تعهدی شرکتهای گروه ۹۲
۳-۲-۴)شاخصهای توصیفی اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه ۹۲

۴-۲-۴)شاخصهای توصیفی اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه ۹۳
۳-۴)آزمون کولموگروف اسمیرنف برای تعیین نرمال یا غیر نرمال بودن متغیرهای پژوهش ۹۴
۴-۴)آزمون فرضیههای پژوهش ۹۷
۱-۴-۴)آزمون فرضیه اصلی ۹۷
۲-۴-۴)آزمون فرضیه فرعی اول ۹۹
۳-۴-۴)آزمون فرضیه فرعی دوم ۱۰۰
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۱-۵-مقدمه: ۱۰۴

۲-۵)نتیجه گیری ۱۰۵
۳-۵)پیشنهادهای پژوهش ۱۰۷
۱-۳-۵)پیشنهادهای حاصل از نتایج پژوهش ۱۰۷
۲-۳-۵)پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی ۱۰۹
۴-۵)محدودیتهای پژوهش ۱۰۹
پیوستها:
۱۱۹
چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………….۱۲۰

نمودار شماره ۱-۲٫ انواع هموارسازی سود ۵۱
نمودار شماره ۲-۲ چارچوبی برای طبقه بندی انواع دستکاری در حسابها ۷۵
نمودار۱-۴: هیستوگرام بازده سهام شرکتهای اصلی در نمونه مورد بررسی ۹۵
نمودار۲-۴: هیستوگرام حجم اقلام تعهدی شرکتهای گروه در نمونه مورد بررسی ۹۵

نمودار۳-۴: هیستوگرام اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه در نمونه مورد بررسی ۹۶
نمودار ۴-۴: هیستوگرام اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه در نمونه مورد بررسی ۹۶
نمودار ۵-۴: نتیجه آزمون فرضیه فرعی اول. ………۱۰۰

مقدمه:

مدیریت سود

نوعی اقدام آگاهانه با هدف طبیعی نشان دادن سود شرکت جهت رسیدن به یک سطح مطلوب و مورد نظر می باشد.

مدیریت سود زمانی اتفاق می افتد که مدیران با استفاده از قضاوت (تشخیص) در گزارش¬گری مالی و ساختار مبادلات جهت گمراه نمودن بعضی از ذینفعان (شامل

سهامداران، اعتباردهندگان، کارکنان، دولت، سرمایه گذاران و …) درباره عملکرد اقتصادی شرکت

یا تحت تاثیر قرار دادن نتایج قراردادی که به ارقام حسابداری گزارش شده وابسته است،

در گزارش-گری مالی تغییر ایجاد می¬کنند(پورحیدری و همتی، ۱،ص ۴۹)۱٫

انتخاب و تغییر اصول پذیرفته شده حسابداری اجازه می دهد بسیاری از معاملات

با یک یا چند روش مختلف ثبت شود .به عنوان مثال از بین روش¬های اولین صادره از اولین وارده، اولین صادره از آخرین وارده و میانگین موزون برای حسابداری موجودی ها، روش استهلاک خط مستقیم و نزولی برای دارایی

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

های ثابت، روش هزینه یابی کامل و کوشش¬های موفقیت آمیز برای هزینه های استخراج نفت و گاز، روش کار تکمیل شده و درصد پیشرفت کار برای

قراردادهای بلند مدت، می توان یکی از روشهای فوق را انتخاب کرد و بعداً آن را تغییر داد. به علاوه، مدیران اقلام تعهدی صورت¬های مالی را مدیریت می کنند، زیرا اقلام تعهدی از انعطاف بیشتری برخوردار هستند.

برآوردهایی همچون عمر مفید دارایی ثابت، قابلیت وصول مطالبات، نرخ تنزیل تعهدات

بازنشستگی و سایر اقلام تعهدی پایان سال که سود گزارش شده را تعدیل می¬کنند، ابزارهای سنتی هستند که مدیران در طول زمان ازآنها استفاده کرده و مستقیما قابل مشاهده نیستند (مرادی و همکاران، ۱۳،ص۵۱)۲٫

نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدیریت سود می تواند سبب افزایش قیمت¬های سهام شود.

تحقیقات انجام شده مدارک مناسبی در مورد مدیریت (دستکاری) سود در شرایط مختلف اقتصادی نشان می دهد. مدیران به صورت فرصت طلبانه برسود خالص مدیریت می¬کنند. مثلا در دوره¬هایی که

قیمت سهام رشد

بالایی دارد به دلیل ورود سرمایه گذاران غیرحرفه ای و عدم توجه حرفه ای¬ها به اطلاعات مندرج در صورت¬های مالی، مدیران اقدام

به مدیریت سود می کنند.

فصل اول:
کلیات تحقیق

۱-۱-مقدمه :
صورت¬های مالی، منابع مهم اطلاعاتی برای تصمیم گیری¬های اقتصادی بشمار می روند

که مدیران، سرمایه¬گذارن، اعتبار دهندگان و سایر استفاده¬کنندگان جهت رفع نیازهای اطلاعاتی خود از آنها استفاده می کنند.

صورت¬های مالی اساسی به عنوان شالوده سیستم¬های اطلاعاتی

حسابداری باید اطلاعات مربوط و قابل اعتماد را در اختیار استفاده¬کنندگان گزارش¬های مالی قرار دهند تا در مدل-های تصمیم گیری آنها مورد استفاده واقع شوند، این سیستم¬ها بایستی مبنائی را برای استفاده¬کنندگان

ازگزارش¬های مالی فراهم آورند تا آنها بتوانند عملکرد شرکت را مورد ارزیابی قرار دهند. از آنجایی که تنها و مهم¬ترین ابزار اطلاعاتی استفاده¬کنندگان از اطلاعات مالی، همانا صورت¬های مالی هر شرکت می باشد تا آنها بتوانند

تصمیم¬هایی را اتخاذ کنند؛ اگر این اطلاعات صحیح نباشند، کلیه افراد

متضرر خواهند شد. با توجه به اینکه اطلاعات به صورت یکسان در اختیار استفاده

کنندگان قرار نمی گیرد، بین مدیران و سرمایه¬گذاران، عدم تقارن اطلاعاتی ایجاد می شود.

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

عدم تقارن اطلاعاتی، وضعیتی است که مدیران در مقایسه با

سرمایه گذاران، دارای اطلاعات افشاء نشده بیشتری در مورد عملیات

و جوانب مختلف شرکت در آینده می¬باشند. همین امر سبب می شود که مدیران

انگیزه و فرصت مدیریت سود را داشته باشند. تحت چنین شرایطی مدیران ممکن است به واسطه اقلام تعهدی، بصورت موقتی سود شرکت را بیش از

واقع نشان داده و بدین طریق سهام شرکت را به قیمت بیش از ارزش واقعی معامله کنند. که نهایتاً منجر به افزایش بازده سهام آن شرکت خواهد شد.

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس

با توجه به این موضوع که مدیران مجبورند اقلام تعهدی را در دوره¬های بعد برگردانند،

احتمال کاهش سود شرکت¬های با عملکرد ضعیف در دوره¬های بعد افزایش می یابد. زیرا برای شرکت¬های با عملکرد ضعیف که به مدیریت سود می پردازند، احتمالاً جریان¬های نقدی جهت مخفی¬سازی تأثیر اقلام تعهدی برگردانده شده کافی نباشد(ابراهیمی کردلر و داریانی، ۱۳۸۵،ص۴)۱٫

یکی از اهداف اساسی وضع استانداردهای حسابداری این است که

استفاده کنندگان بتوانند با اتکاء بر صورت های مالی تصمیم¬های نسبتاً مربوط و صحیحی اتخاذ کنند، پس نیاز حرفه حسابداری به آن شیوه از گزارشگری می باشد که منافع تمام استفاده کنندگان به صورتی مطلوب رعایت شود.

از سوی دیگر، همان¬طور که از تعریف مدیریت سود بر می آید، مدیران برای رسیدن به اهداف خاصی که منطقاً منافع عده¬ای خاص را تأمین می کند، سود را طوری گزاش می کنند که این با هدف تأمین منافع عمومی استفاده کنندگان مغایرت دارد. حسابرسان وظیفه دارند که بر مطلوبیت صورت¬های

مالی در چارچوب استانداردهای حسابداری صحه بگذارند، در حالی¬که استانداردهای حسابداری نیز در بعضی از موارد دست مدیران را برای انتخاب روش حسابداری باز می گذارد. در واقع مشکل از آنجا ناشی می شود که مدیریت سود در بعضی مواقع باعث گمراه کننده شدن صورت های مالی می-شود،

در حالیکه صورت های مالی از نظر قرارگرفتن در چارچوب استانداردهای

حسابداری مشکلی نداشته و حسابرسان از این نظر نمی توانند بر صورت های مالی اشکالی بگیرند. پس با توجه به این موضوع که سود یکی از مهم ترین عوامل در تصمیم گیری ها می باشد، آگاهی استفاده کنندگان از قابل اتکاء بودن سود می تواند آنها را در اتخاذ تصمیم¬های بهتر یاری دهد(مشایخی و صفری، ۱۳۸۵،ص ۳۶)۱٫

بررسی پژوهش هایی که در زمینه مدیرت سود انجام گرفته، بیانگر

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

تلاش پژوهش¬گران در فهم این مطلب است که چرا مدیران به دنبال دستکاری سود هستند، چگونه سود را مدیریت می کنند و عواقب اینگونه رفتار چیست؟ پاسخ به این سؤال¬ها، بخش اعظمی از پژوهش¬های تجربی را در حوزه حسابداری و گزارش گری مالی به خود اختصاص داده است(مشایخی و همکاران، ۱۳۸۴،ص ۶۲)۲٫

حسابداری تعهدی، حق انتخاب قابل توجهی به مدیران در تعیین سود در دوره¬های زمانی متفاوت اعطاء می¬کند. در واقع تحت این نوع از سیستم حسابداری، مدیران کنترل چشمگیری بر زمان تشخیص برخی اقلام هزینه از جمله هزینه¬های تبلیغات و مخارج تحقیق و توسعه دارند. از سوی دیگر

مدیران در سیستم حسابداری تعهدی، با گزینه¬های متفاوتی در مورد

زمان تشخیص درآمدها نیز روبرو هستند، ازجمله تشخیص سریع تر درآمد از طریق انجام فروش¬های نسیه. اینگونه عملکرد از سوی مدیران به عبارت ساده به عنوان مدیریت سود یاد می شود(مشایخی و همکاران،۸۴،ص ۶۲)۳٫

از آنجایی¬که در این پژوهش ارتباط بین مدیریت سود شرکت¬های گروه

با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته، سعی شده است که به استفاده کنندگان از صورت¬های مالی شرکت¬های گروه این آگاهی داده شود که گاهی اوقات سود،

مدیریت می شود و از این رو سود گزارش شده شرکت¬های گروه(سود تلفیقی)از سود واقعی متفاوت خواهد بود؛ که این موضوع ممکن است باعث

افزایش قیمت سهام و در نتیجه بازده سهام شرکت اصلی شود.

تحت چنین شرایطی سرمایه گذاران بایستی در تصمیم گیری¬های خود دقت بیشتری به عمل آورده و محافظه کارانه تر عمل نمایند.

۲-۱)بیان مسأله

هدف گزارشگری مالی فراهم آوردن اطلاعاتی است که آثار مالی معاملات،

عملیات و رویدادهای مالی موثر بر وضعیت مالی و نتایج عملیات یک واحد انتفاعی را بیان و از این طریق سرمایه گذاران، اعطاء کنندگان تسهیلات مالی و سایراستفاده

کنندگان برون سازمانی را در قضاوت و تصمیم گیری نسبت به امور یک واحد

انتفاعی یاری دهد و با بدست آوردن کنترل یک واحد انتفاعی توسط واحد انتفاعی دیگر، کانون توجه گزارش گری مالی به سمت سرمایه گذاران اصلی و عمده متمرکز

خواهد شد. یکی از اقلام حسابداری که در گزارش¬های مالی،

ارائه شده و به عنوان معیار ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری واحد انتفاعی قرار می¬گیرد، سود خالص می¬باشد که کاربردهای متفاوتی دارد. معمولاً سود به عنوان مبنایی

برای محاسبه مالیات، عاملی برای تدوین سیاست¬های تقسیم سود و راهنمایی برای سرمایه¬گذاری و تصمیم¬گیری و بالاخره عاملی برای پیش بینی بشمار می¬آید. محاسبه سود خالص یک واحد انتفاعی متأثر از روش¬ها و برآوردهای حسابداری است،

بدین لحاظ امکان دستکاری سود توسط مدیریت وجود دارد. وجود زمینه مناسب

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

برای تخریب سود ناشی از تضاد منافع و همچنین به علت پاره¬ای از محدودیت¬های ذاتی حسابداری از جمله نارسایی¬های موجود در فرآیند برآوردها و پیش¬بینی¬های آتی و همچنین امکان استفاده از روش¬های متعدد حسابداری توسط واحدهای انتفاعی موجب شده است که سود واقعی با سود

گزارش شده آنها در صورت¬های مالی متفاوت باشد و از آنجایی که سود از مهمترین

معیارهای ارزیابی عملکرد و تعیین کننده ارزش واحدهای انتفاعی تلقی می گردد،

موضوع مدیریت سود مورد توجه پژوهشگران و دست¬اندرکاران حرفه حسابداری

و مدیریت سرمایه گذاری قرار گرفته است(اسماعیلی، ۱۴،ص ۲۸)۱٫
اختیار عمل مدیران در استفاده از اصول تحقق و تطابق، برآورد و پیش بینی و همچنین

اعمال روش¬هایی نظیر تغییر روش ارزیابی موجودی کالا، استهلاک سرقفلی،

جاری یا سرمایه¬ای تلقی کردن هزینه های تحقیق و توسعه و تعیین هزینه مطالبات مشکوک الوصول از جمله مواردی هستند که مدیران می توانند از طریق

اعمال آنها سود را تغییر دهند. از یک طرف بدلیل آگاهی بیشتر آنها از شرکت، انتظار

می رود بگونه ای اطلاعات تهیه و ارایه شوند که وضعیت شرکت را به بهترین

نحو منعکس کنند. از طرف دیگر بنابه دلایلی نظیر ابقاء در شرکت، دریافت پاداش و… مدیریت واحد انتفاعی خواسته یا ناخواسته ممکن است با دستکاری سود، وضعیت شرکت را مطلوب جلوه دهد(همان منبع، ص ۲۸)۲٫
بنابراین آن دسته از شرکت هایی که درصدد سرمایه گذاری در واحدهای انتفاعی

دیگر هستند، بالاخص آن دسته شرکت¬هایی که هدفشان از سرمایه گذاری،

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

کنترل آن شرکت ها می باشد، بایستی در ارزیابی تخصیص منابع مالی خود در شرکت های فوق، علاوه برکمیت سود، رفتارهای مدیریت سود آن شرکت ها را نیز مدنظر قرار دهند. در این پژوهش رابطه رفتار مدیریت سود شرکت¬های گروه با بازده سهام شرکت اصلی که در بورس اوراق بهادار تهران

پذیرفته شده اند مورد بررسی قرار گرفته است. رفتار مدیریت سود شرکت¬های گروه

با استفاده از مدل تعدیل شده جونز (۱۹۹۵) محاسبه و رابطه آن با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی

قرار گرفته است. طبق بند ۵ استاندارد حسابداری شماره ۱۸ با عنوان صورت¬های

مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه گذاری در واحدهای فرعی، شرکت های گروه عبارت است از واحد تجاری اصلی و کلیه واحدهای تجاری فرعی آن

و منظور از شرکت های اصلی عبارت است از واحدهای تجاری که دارای یک یا چند واحد تجاری فرعی است.

۳-۱)اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش

واحدهای انتفاعی جهت حل مشکلات اقتصادی خود نیازمند یافتن راه کارهای

مناسبی برای استفاده بهتر از امکانات و ثروت¬های در دسترس خود هستند. در این راستا یکی از راه کارهای مهم، بسط و توسعه سرمایه گذاری است.

سود حسابداری و اجزای مربوط به آن از جمله اطلاعاتی محسوب می شوند که در هنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، توسط شرکت¬ها مورد استفاده قرار می گیرد. این رقم بر مبنای ارقام تعهدی محاسبه و شناسایی می شود.

در مبنای تعهدی لزوماً شناسایی درآمدها و هزینه¬ها همراه با دریافت و پرداخت وجه نقد نبوده، و در محاسبه سود نیز از پیش¬بینی¬ها و برآوردها استفاده می شود(خواجوی و ناظمی، ۱۳۸۴،ص۳۸)۲٫ بنابراین مدیران می توانند

با استفاده از پیش¬بینی¬ها و برآوردها، اقدام به مدیریت سود نمایند، تا به

اهداف خاص خود مثل ابقاء در شرکت، دریافت پاداش، افزایش بازده سهام شرکت و .

.. برسند. تحت چنین شرایطی ضروری است استفاده کنندگان از صورت¬های مالی، بالاخص سرمایه گذاران، درهنگام تصمیم¬گیری نسبت به سرمایه¬گذاری در شرکت¬های دیگر علاوه بر کمیت سود به عامل مهم

مدیریت سود این شرکت¬ها نیز توجه داشته باشند، تا بدین ترتیب بیشترین ب

ازدهی را همراه با کمترین ریسک از سرمایه گذاری خود داشته باشند.
این امر در نهایت سبب تخصیص بهینه منابع شده و رشد اقتصادی جامعه را

فراهم خواهد آورد. این پژوهش همچنین از یک بعد دیگر اهمیت صورت¬های مالی تلفیقی را برای استفاده کنندگان از صورت¬های مالی متذکر می شود.

۴-۱)اهداف پژوهش

تحلیلگران مالی و شرکت¬های سرمایه¬گذاری که به عنوان عوامل اصلی بازار

سرمایه محسوب می شوند با در نظر گرفتن عامل رفتار مدیریت سود واحدهای انتفاعی باعث انتقال صحیح منابعشان شده و به دنبال آن افزایش رشد اقتصادی

جامعه را به همراه خواهند آورد. هدف اصلی این تحقیق تعیین این موضوع است

که چه رابطه¬ای بین رفتار مدیریت سود شرکت¬های گروه با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد؟

۱-۴-۱)اهداف خاص پژوهش

اهداف خاص این پژوهش به شرح زیر می باشد:

۲-۴-۱)اهداف کاربردی پژوهش
شرکت¬های سرمایه گذاری، تحلیلگران بازار سرمایه، کارگزاران بورس اوراق بهادار

و همچنین تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری بعنوان اصلی¬ترین کاربران این

پژوهش بوده و می توانند نتایج این پژوهش را در تصمیم گیری¬های خود مورد استفاده قرار دهند.

۵-۱)فرضیه¬های پژوهش
در این پژوهش ارتباط بین مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلیشان

مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه برای اندازه گیری مدیریت سود شرکت¬

های گروه از مدل تعدیل شده جونزاستفاده شده و این مدل نیز مستلزم تفکیک اقلام تعهدی

به اقلام تعهدی اختیاری و غیر اختیاری می باشد بنابراین،

این پژوهش شامل یک فرضیه اصلی و دو فرضیه فرعی بشرح زیر می باشد:
۱) بین حجم اقلام تعهدی شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی رابطه معناداری وجود دارد.

۱-۱) بین اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکت های گروه

با بازده سهام شرکت اصلی رابطه معناداری وجود دارد.
۲-۱) بین اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکت های گروه

با بازده سهام شرکت اصلی رابطه معناداری وجود دارد.

در فرضیه های فوق، حجم اقلام تعهدی، اجزای اختیاری و غیراختیاری اقلام تعهدی

شرکت های گروه، بعنوان متغیرهای مستقل و بازده سهام شرکت اصلی بعنوان متغیر وابسته بوده و در دوره زمانی۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶ با استفاده از تجزیه و تحلیل همبستگی مورد آزمون قرار گرفته اند.

۶-۱)قلمرو مکانی پژوهش
از آنجائیکه در این پژوهش برای اندازه گیری مدیریت سود شرکت¬های گروه و بازده سهام شرکت-های اصلی از مدارک، مستندات، گزارش¬ها و صورت¬های مالی حسابرسی شده موجود در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین

از نرم افزار ره آورد نوین استفاده شده است بنابراین، این مکان (بورس اوراق بهادار تهران و نرم افزار ره آورد نوین) به عنوان قلمرو مکانی تعین گردیده است.

۷-۱)قلمرو زمانی پژوهش

با توجه به اینکه به هنگام جمع آوری داده های مربوط به متغیرهای پژوهش، آخرین صورت¬های مالی موجود در کتابخانه بورس اوراق بهادار، صورت های مالی سال ۱۳۸۶ بوده بنابراین پژوهش حاضر به بررسی رابطه رفتار مدیریت سود

شرکت¬های گروه با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

تهران بین سال های۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶ می¬پردازد، بنابراین قلمرو زمانی این پژوهش از ابتدای سال۱۳۸۲ تا انتهای سال۱۳۸۶ شمسی می باشد.

۸-۱)روش پژوهش
روش پژوهش از نوع همبستگی می باشد، یعنی به بررسی وجود رابطه بین متغیرها می پردازد.

همچنین آزمون فرضیه¬های پژوهش با استفاده از تجزیه و تحلیل همبستگی در

سطح اطمینان ۹۵ درصد مورد آزمون قرار گرفته¬اند و با توجه به اینکه در این پژوهش از اطلاعات تاریخی شرکت¬ها استفاده شده است، بنابراین، این پژوهش از نوع

شبه آزمایشی می باشد و همچنین این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی می باشد.

۹-۱)تعریف مفاهیم و واژه¬های خاص
۱- مدیریت سود: دی جورج (۱۹۹۹) مدیرت سود را نوعی دستکاری مصنوعی سود توسط مدیریت، جهت حصول به سطح مورد انتظار سود برای بعضی از تصمیم¬های خاص؛ مثل پیش بینی تحلیلگران و یا برآورد روند سودهای قبلی

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی در بورس 

برای پیش¬بینی سودهای آتی تعریف کرده است (مشایخی و همکاران، ۱۳۸۴،ص۶۲)۲٫ در این پژوهش منظور از مدیریت سود، مدیریت سود شرکت¬های گروه بوده که از طریق مدل تعدیل شده جونز۳(۱۹۹۵) محاسبه شده است.

۲- اقلام تعهدی اختیاری: اقلام تعهدی اختیاری به درآمدها و هزینه¬هایی اطلاق

می شود که مستلزم ورود یا خروج وجه نقد به شرکت نبوده و مدیریت یک واحد انتفاعی می تواند بر اساس ابزارهای حسابداری که در چارچوب و مطابق

با استانداردهای حسابداری است؛ آنها را کم یا زیاد نماید و از این طریق سود واحد انتفاعی را کمتر یا بیشتر از واقع نشان دهد. مانند هزینه استهلاک دارایی¬های استهلاک پذیر و هزینه مطالبات مشکوک الوصول. و در این پژوهش

منظور از اقلام تعهدی اختیاری، اقلام تعهدی اختیاری شرکت¬های گروه می باشد

که بعنوان متغیر پیش بین(مستقل)در نظر گرفته شده است.
۳- اقلام تعهدی غیراختیاری: اقلام تعهدی غیراختیاری به درآمدها و هزینه¬هایی

اطلاق می شود که مستلزم ورود یا خروج وجه نقد به شرکت نبوده ولی مدیریت نمی¬تواند از طریق آن اقلام، اقدام به دستکاری سود نماید و سود واحد انتفاعی را تحت تأثیر تمایلات شخصی خود قرار دهد و در این پژوهش منظور از

اقلام تعهدی غیر اختیاری، اقلام تعهدی غیر اختیاری شرکت¬های گروه می باشد که بعنوان متغیر پیش بین(مستقل)در نظر گرفته شده است.
۴- بازده سهام: بازده سهام در فرآیند سرمایه¬گذاری، نیروی محرکی است که

برای سرمایه گذار ایجاد انگیزه می¬کند و بعنوان یک پاداش برای وی محسوب می شود.

این پاداش از دو بخش سود سهام دریافتی و سود و زیان سرمایه

تشکیل یافته است و در این پژوهش منظور از بازده سهام، بازده سهام شرکت¬های اصلی است که بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.

۱۰-۱)ساختار پژوهش

که در رابطه با ابعاد مختلف موضوع پژوهش انجام گرفته مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم، روش پژوهش را مورد بحث و بررسی قرار می¬دهد

. در این فصل ابتدا فرضیه¬های آماری و متغیرهای پژوهش و همچنین نحوه اندازه گیری آنها، جامعه آماری، نمونه های آماری و روش جمع آوری داده¬ها و در نهایت روش آزمون فرضیه¬ها تشریح گردیده است. در فصل چهارم پس از ارائه شاخص¬

های توصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش، از آزمون کولوموگروف اسمیرنف برای تعیین ن

فصل دوم:
مروری بر ادبیات تحقیق
۱-۲- مقدمه:

به یک تعبیر ساده، حسابداری زبان تجارت است. حسابداران با استفاده از مفاهیم، قواعد و روش های خاص، اطلاعات اقتصادی مربوط به یک واحد اقتصادی را در قالب گزارش های حسابداری در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهند

تا آنان بتوانند بر مبنای این اطلاعات اقدام به قضاوت و تصمیم¬گیری آگاهانه بنمایند. گزارش سود و زیان یک واحد اقتصادی از انواع اطلاعاتی است که حسابداران تهیه می¬کنند و مورد توجه ویژه استفاده کنندگان قرار می گیرد.

در خط آخر گزارش سود و زیان، مبلغ سود خالص واحد اقتصادی ارائه می شود.

این رقم چکیده عملکرد یک واحد اقتصادی را نشان می¬دهد. استفاده کنندگان می توانند بر پایه رقم سودی که حسابداران گزارش می کنند چشم

اندازی به عملکرد واحد تجاری و دورنمای آن در آینده داشته باشند.

از سوی دیگر یکی از ویژگی های مهم گزارش¬های حسابداری، مقایسه پذیری آن با

گزارش¬های مربوط به واحدهای مشابه و با گزارش¬های قبلی واحد اقتصادی مورد نظر می¬باشد. اگر نتایج عملکرد اقتصادی در یک دوره با یک رقم خاص به نام«سود حسابداری»گزارش ¬شود، این امکان وجود دارد که نتیجه

عملکرد اقتصادی یک واحد تجاری با نتیجه عملکرد واحد تجاری در دوره

معین و یا با نتیجه عملکرد اقتصادی همان واحد تجاری با واحدهای تجاری دیگر مقایسه شود. اما این پرسش مهم مطرح است که آیا همه ویژگی¬های عملکردی

بررسی رابطه رفتار مدیریت سود

واحد اقتصادی در رقم سود حسابداری بازتاب می یابد؟ آیا مواردی مثل

ریسک تجاری شرکت که در تصمیم های سرمایه گذاران مورد توجه قرار می¬گیرد، در رقم سود خالص منعکس می¬شود؟ یا اینکه رقم سود خالص به تنهایی در بیان پاره ای ویژگی های عملکردی مهم، خصوصا ویژگی¬های غیر کمی ناتوان است؟

در شرایط متغیر اقتصادی، خلاصه کردن نتایج عملکرد یک دوره در یک شکل متحد و یکسان تقریباً ناممکن است. علاوه براین صورت¬های مالی ماهیتاً چند منظوره هستند و به این دلیل به گونه¬ای طراحی شده اند تا نیاز طیف گسترده¬ای

از استفاده¬کنندگان را برآورده نمایند. لذا تنها یک رقم سود گزارش شده برای همه استفاده کنندگان

از صورت¬های مالی با معنا نیست. از این رو تحلیل¬گران مالی، برای رسیدن به رقم سود واقعی، سود خالص گزاش شده را تعدیل می¬کنند.
مسأله مهم دیگری که استفاده کنندگان از صورت¬های مالی با آن مواجه هستند،