فروشگاه

توضیحات

بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب در ایران از دوره صفویه تا قاجاریه

در فاصله زمانی بین سالهای ۹۱۰هـ..ق الی ۱۲۱۰هـ..ق می باشد.

با توجه به فارسی زبان بودن ایرانیان ، حس کنجکاوی در مورد ضعف ادبیات عرب

در ایران ، همچنین اوج گیری شیعه و تقابل به وجود آمده با تسنن و

چگونگی تسری و داخل شدن ادبیات عرب در ایران آن زمان بود، که مرا برآن

داشت تا سیر تحولی ادبیات عرب در این دوره را بررسی کنم و آشنایی بیشتر با این سیر تحولاتی را عرضه نمایم.

۱-۲ هدف های تحقیق

به طور اجمال می توان هدف از تحقیق فوق را در چند مسئله بیان نمود،به

طوری که نه تنها اطلاعاتی از زبان ادبیات عرب بر ما آشکار سازد.

بلکه بتوان اطلاعاتی در زمینه ادبیات عرب در این دوره و شناخت تحولات

این دوره را برای ما نمایان سازد. که به اجمال به بیان اهداف مورد نظر به صورت فهرست وار می پردازم.

۱- بررسی دوران صفویه ، افشاریه و زندیه شامل سلاطین و وضعیت این دوران ۲- علما و دانشمندان و نویسندگان

و آثار علمی آنها که نوشته شده است و وسوابقی که از انها در دسترس

ما می باشد.۳-نمونه ای از ادبیات شعری عالمان در قرون۱۰ و۱۱ و۱۲وترجمه ابیات

۱-۳ اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن

باید اذعان نمود از آن جهت این موضوع اهمیت دارد که کمتر شخصی ادبیات عرب

این زمان را مورد تحلیل قرار داده است . در این زمان ادبیات عرب به نوعی

دارای نقصان شده است چرا که از طرفی سلاطین به نوعی مخالفت خود را با ترویج ادبیات عرب اظهار داشته اند

و از طرفی شاهان ایرانی زنده نگاه داشتن ادبیات فارسی را در اذهان خود

پرورش می دادند. پس انگیزه بیشتر من جهت انتخاب موضوع فوق ارتباط

کاری،تحصیلی و بررسی وضعیت ادبیات عرب در آن زمان میباشد لذا بر آن شدم که موضوع رابررسی نمایم.

۱۳۰ صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

 

 

سوالات فرضیه تحقیق

سوالاتی که برایم در این زمینه مطرح شد عبارتند از :

۱ دوران صفویه و افشاریه و زندیه چه دوره ای  می باشند؟

۲- چه دانشمندان و نویسندگانی در این دوره در ایران می زیسته و فعالیت می کرده اند؟

۳- آیا نمونه ای از شعرا در زمینه ادبیات عرب توسط نویسندگانی ایرانی موجود می باشد؟

۴- سیر تاریخی ادبیات عرب ونقش دانشمندان و علما و مدارس در سه دوره فوق

فرضیه های تحقیق : شامل ادبیات عرب و چگونگی عدم شکوفایی

در سه قرن فوق و نویسندگان در دوره مورد نظر ، علل فترت ادبیات عرب ، برخورد علما با ادبیات عرب ، چگونگی رفتار سلاطین با ادبیات عرب و علت پس رفت ادبیات عرب در این دوره.

۱-۵ روش تحقیق: کتابخانه ای و فیش برداری- اینترنت

۱-۶ قلمرو تحقیق : کتابخانه مجلس شورای اسلامی کتابخانه ملی- اینترنت- کتابخانه حوزه علمیه خوانسار.

۱-۷ مشکلات تحقیق : موجود نبودن تحقیق و پیشینه ای در رابطه با موضوع فوق.

عدم دسترسی به منابع کتب که در دوره فوق به نکارش  درآمده.

 
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

زبان و ادبیات عربی و فارسی در دوره صفویه و علمای قرن دهم

 

۲-۱ مقدمه

همواره تاریخ وادب مقوله ای پرجاذبه، زیبا و دوست داشتنی برای بشر به شمار میرود. همیشه انسانها به سرگذشت پیشینیان علاقمند بوده اند. و گاه به عنوان سرگرمی یا به منظور تجربه اندوزی از آن بهره می جستند. با نگاهی به کتابها و مطالب موجود در کتابخانه ها تعدد و فراوانی مطالب در رابطه با

تاریخ قابل توجه است و بیشتر به چشم میخورد. به سبب انکه اغلب شاعرا

ن ایرانی با ادبیات عرب که مدیون قران و اموزه های دینی، بلاغی، حکمی و ادبی است مانوسند .بنابراین در طول تاریخ ادبیات ایران فارسی زبانان عربی سرای فراوانی را میتوان معرفی کرد و اثار انهارا بررسی نمود .

در روزگار معاصر، موضوع زبان وادب عربی در ایران ، هنوز چنانکه باید مورد

بررسی قرار نگرفته است ، ولی در لابه لای آثاری که درباره‌ تاریخ‌های

ادبیات فارسی نوشته شده، اطلاعاتی عرضه گشته است، خاصه که در قرون اولیه‌ اسلامی تفکیک زبان و فرهنگ عربی و فارسی تقریباً محال بوده است و

نویسندگان تواریخ ادبیات به ناچار از منابع فرهنگ عربی در این باره که

آکنده از مایه‌های ایرانی است،‌ سود برده‌اند؛و باید از کتابهای زبان تازی که در میان

ایرانیان ودر این باب است و هوشمندانه به موضوع پرداخته استفاده کرد

، اما برخی به جای بررسی ادبیات عرب در ایران، فهرستی از بزرگان ایرانی عربی نویس تدارک دیده‌اند که هدفی جز بزرگ نمایی ایرانیان نداشته است.

 
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

فضای فرهنگی ایران از فتح اسلامی تا حدودی تحت تاثیر اذبیات عرب

قرار گرفته وهمه فرهنگ دیرپای آن گویی تنها از مجرای بین النهرین سیل وار به رودهای خروشانی که در زبان عربی جاری بود، می‌پیوست و گویی سرزمین ایران بر اثر این انتقال،از مایه‌های فرهنگی وتاریخی خود تهی می‌گشت تا

جای را برای ادب عربی ـ‌ دینی بگشاید.عربها که گروه گروه در ایران سکنی می‌گرفتند، زبان و ادب خود را به کار می‌بردندوآن را به کارگزاران و موالی

خویش می‌آموختند؛پس باید گفت بی گمان زبان ادب نیز میان عرب‌ها و بسیاری از ایرانیانی که راهی به مراکز قدرت می‌جستند، عربی بود.به طوری که میتوان گفت زبان دولتی در ایران ودر قرن چهارم هجری عملا عربی بود

از آن سوی با توجه به آنکه  تازیان ایران، در آغاز  به لهجه‌های  گوناگون

 سخن می‌گفتند و سپس  عربی فصیح را، نخست به گونه‌ای طبیعی و با

ممارست، و آنگاه در مکتب و  مدرسه  فرا می‌گرفتند، این امر وضع آنان

را تا حدی به وضع فارسی زبانان عربی آموز شبیه می‌ساخت و هر دو گروه مجبور

بودند رنج تحصیل را بر خود هموار سازند.؛از اینروست که زبان عربی رواج

تمام داشت و تقریباً هیچ درباری، حتی سرای امیران و وزیران دست دوم و

سوم، از شعر و ادب خالی نبود و مرزی میان ایشان و مراکز بزرگ عربی یا

دستگاه خلافت وجود نداشت و رابطه و آمد و شد امری طبیعی بود

، هیچ غریب نیست که شاعری یا ادیبی بزرگ از خراسان،که خود از مراکز مهم ادب عربی شد ، برخیزد و در این ادبیات بدرخشد.

 
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

پس تردیدی نیست که ادب عربی در ادب فارسی جریانی مداوم یافته، و ادب عربی نیز به نوبه خود از فرهنگ ایرانی بهره برده است. با این همه، گویی حائلی عظیم میان ادبیات دو جهان عربی و فارسی قد برافراشته است.

اما فهم موقعیت زبان عربی در ایران، در بسیاری وجوه آن، بدون پرداختن به ظهور و رواج ادب فارسی میسر نیست.

می‌توان دریافت که فارسی دری با گامهایی لرزان و بیشتر به پشتوانه عربی در حال تکوین است و به وادیه های گو ناگون ادبی و علمی وارد می‌شود. در این آثار هر چند واژگان عربی اندک است، ولی ساختار دستوری بیشتر عربی است و هر چه در زمان پیش می‌رویم، این حالت معکوس، وسپس تشدید

می‌گردد: از قرن ۵ ق به  بعد  پیوسته  ساختارهای  دستوری، فارسی‌تر می‌گردند

، اما واژگان عربی، سایه‌ای سنگین و گاه مزاحم بر زبان فارسی

می‌افکند. در پایان قرن ۴ و‌ آغاز قرن ۵ کشاکشی سخت اما نهانی میان دو زبان عربی و فارسی آغاز می‌گردد. از یک سو شعر و ادب عربی رواج بیشتری

می‌یابد و کتابهای بزرگ علمی به این زبان نوشته  می‌شود و چهره‌های  تابناک  و جاویدان ایرانی چون رازی، فارابی‌، ابن سینا، بیرونی و خوارزمی آثار

بزرگ خود را به عربی می نویسند،‌ از سوی دیگر برخی چون ابوعلی سینا نیز ناچار می شوند به خواسته‌ مردم یا فرمانروایان ایرانی آثاری به فارسی بنویسند، یا برخی از آثار عربی به همین سبب به فارسی ترجمه گردد.

یکی از این دوره ها که این ویزگی و تعامل بین ایران و اسلام بیشتر

صورت گرفت ،دوره صفویه است ،که ایران به صورت کانون گرم برای شیعیان سراسر جهان درامده و بسیاری از دانشمندان شیعه ازدیگر سرزمینهاروبه ایران اوردند.

 
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

وبرخی از انها فارسی اموختند و ذواللسانین شدند.برخی نیز فارسی دان وعربی دان بودند و اثاری را پدیداوردند.مطالعه وبررسی این دوره تاریخی یعنی قرنهای دهم یازدهم و دوازدهم مورد نظر صاحب این قلم است

از این نظر تاریخ مانند ادبیات است که از اثار فراوانی برخوردار است ،این همانندی نشان میدهد که تاریخ و ادبیات نسبتی با یکدیگر دارند. ادبیات در بستر تاریخ پدید میاید وتاریخ رامی توان در سیمای ادبیات نگریست .

تاریخ ادبیات فارسی وتاریخ ادب عرب نیز به نحوی به سبب سرچشمه

های مشترک وهمسنگی با همدیگر به نحو چشمگیری در هم تنیده اند ،به ویزه در سر زمین های اسلامی این رخداد روی داده است.  لذا بر آن شدم که گوشه ای

کوچک از سرگذشت این ادبیات را گردآوری کنم، بدین منظور در این

فصل ضمن گذری برادبیات عرب کوشیده ام به این دوره تاریخی بپردازم. از این رو خلاصه ای از تاریخ صفویه ، افشاریه ، زندیه را بیان کردم ،انگاه وضع ادبیات و علوم در سده

های دهم یازدهم و دوازدهم پرداخته ام وبه معرفی علما و دانشمندان

هر قرن اقدام کرده ام، که زندگی انها بین سالهای ۹۱۰ ه.ق تا۱۲۱۰ ه.ق بوده است .

هرچند در اثر جنگها و حتی حمله افغانها به اصفهان در دوره صفوی بسیاری از ارزش

فرهنگی ایران زمین از بین رفته است و لیکن آثار معماری بسیاری که

از دوره صفویه بر جای مانده است، که نشان از شکوفایی علوم در آن دوران در ایران دارد.

۲-۲ زبان و ادبیات عربی و فارسی دردوره صفویه

ادبیات در دوره صفویه در زمره ادبیات منحط به شمار می رود.زیرا صفویه را مشغله و گرفتاری پیش از آن بود که به شعر و شاعری توجهی داشته

باشند.علایق فرهنگی آنان بر محور تبلیغات و تحکیم مبانی مذهب آمیخته

با سیاست دور می زند، که از یک سو از راه تقویت علوم دینی و از سوی دیگر به وسیله ادبیات مذهبی انجام می گیرد و البته هر دو در مسیر تشیع پیش می رود.

نباید نادیده گرفت ،که قبل از برآمدن این سلسله بخش قابل توجهی از ملت پیرو تسنن بود ،بدیهی است که نه آسیای مرکزی و نه افغانستان و نه

هندوستان که همگی کشورهای سنتی مذهب بودند. نمی توانستند

در هماهنگ ساختن ادبیات با مذهب تشیع که لازمه ی سیاست خاص شیعی بود،وفق دهند. به عبارت دیگر ادبیات از جنبه بین المللی خود خارج شد و به تدریج جنبه ای صرفاً فازسی پیدا کرد.

با آنکه زبان خانوادگی صفویه ترکی بود زبان فارسی اهمیت خود را از دست نداد.

زبان فارسی در نگارش مسائل دینی هم که قبلا” فقط به زبان تازی نگاشته

می شد، به کار رفت .صرف نظر از این قسمت نثر دوره صفویه دنباله ی مستقیم در نثرقبل از ان  دوره است.

سروده هایی که در نیایش پیامبر (ص) در مدح علی (ع) و اشعاری که

در رثاء آنان سروده می شد، جای قصاید مدیحه و غزلیات دنیوی را گرفته است .

 پس اختلاف شعر و ادب این دوره بادوره های پیش در این است که قبلا

” ادبیات روی هم رفته پر مایه تر بود، این کم مایگی را می توان نشانه ای یک

انحطاط واقعی دانست. ولی از سوی دیگر چنانچه در سبک نوین هندی ،که تا حدودی جانشین سبک خراسانی و عراقی گشته است، فضایی عمیق تر به وجود آورده بود.

 
بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

حال با بر آمدن دوره صفویه امور شدیداً متمرکز می شود. آنان عقاید مذهبی را تحت اصول معینی قرار داده و به یکسان ساختن آراء عمومی می پردازند ،و به موازات آن به طور کلی تحصیلات را مقید می سازند.

تحصیل علوم دینی غایت آمال جوانان عصر صفوی است و هدف آنان مجتهدی توانا شدن می باشد. (یان و یبکا ، ترجمه شهابی ، ۴۶۵)

 از این رو نظر به اینکه شاهان صفویه کمر به توسعه متصرفات خود داشته اند ،تفکرات و دید عرفانی از عرصه شعر وادب رخت بر می بندد.

1 نقد وبررسی برای بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

  1. علی

    بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه
    پایان نامه عالی بود

افزودن نقد و بررسی

بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

1 نقد و بررسی

بررسی سير تاريخی زبان و ادبيات عرب از دوره صفويه تا قاجاريه پایان نامه

قیمت : تومان34,000