[۱] – Family

[۲] – Anger

[۳] – aggression

خانواده در زمر‌ه عمومی ترین سازمانهای اجتماعی است و بر اساس ازدواج بین دست کم دو جنس مخالف تشکیل می‌گیرد. و در آن مناسبات خونی واقعی یا اسناد یافته به چشم می‌خوذد.

صافی (۱۳۷۴) خانواده را یک واحد اجتماعی که بر اثر ازدواج یک زن و مرد پدید می‌آید و وجود فرزندان آن را تکمیل می‌کند، می‌داند.

شفائی (۱۳۶۴) موضوع خانواده را عبارت از چگونگی تشکیل خانواده و چگونگی حالات و عوارض حاصله در آن و شرایط تشکیل آن از عناصر مادی و معنوی و تکلیف و عوارض وظایف افراد خانواده می‌داند قائده خانواده را پدید آوردن یک کانون آسایش و خوشبختی و نشاط طبیعی می‌داند.

خانواده از دیدگاه دیگر معیار شناخت و سنجش آسیبهای اجتماعی است. به درستی آنگاه که طلاق رو به فزونی می‌رود، کشمکشهای درونی خانواده اوج می‌یابد و فرزندان در سنین نوجوانی به دور از نظر والدین در ورطه آلای چون اعتیاد، بزهکاری و … گرفتاری آینده باید دانشمندان و همه مسئولان جامعه در جستجوی علل عمیق اجتماعی آن به اعماق جامعه رسوخ کنند.

وقتی می‌گوئیم خانواده یکی از عوامل موثر در رشد نوجوان است مقصود ما تنها والدین و اثر رفتا آنها نیست بلکه مقصود محله و همسایگان، آب و هوا و طرز تغذیه در خانواده، موقعیت قرار گرفتن و گنجایش خانه، وضع اقتصادی، رفتار اقوام و حتی آمد و رفت مهمانان نیز می‌باشد که همگی در رشد و رفتار نوجوان موثر خواهد بود. خانواده اولین واحد یک اجتماع است که کودک در آن شکل می‌گیرد. شکل جسمی، عاطفی، شخصیتی و قدیمی ترین موسسه تعلیم و تربیت بشری است. بقول برسارد استاد دانشگاه پنسیلوانیا در خانواده مقتدرترین عامل ساختمان شخصیت اجتماعی نوجوان است» (لورا استافورد- چری به یر – مترجمان محمد دهگان پور – مهرداد فرازچی- ۱۳۷۷)

جامعه:

جامعه ی این پژوهش، را کلیه دانش آموزان دبیرستانی مقطع متوسط شاخه نظری در سال تحصیلی جاری مشغول تحصیل هستند تشکیل می دهند. که در مدارس روزانه مشغول به تحصیل می باشند.

نمونه و روش نمونه گیری:

در این پژوهش جهت انتخاب آزمودنیها از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. ابتدا با مراجعه به سازمان آموزش و پرورش تهران در مورد تعداد مناطق آموزش و پرورش تهران لیستی تهیه شد و سپس به طور تصادفی از بین لیست یک منطقه انتخاب شد و در  آن منطقه به طور تصادفی یک دبیرستان دخترانه و یک دبیرستان پسرانه با توجه به پراکندگی مدارس شاخص نظری در شهر تهران در شمال ترین و جنوبی ترین و شرقی ترین و غربی ترین در یک منطقه به طور تصادفی انتخاب گردید.

حجم نمونه بر اساس نظر دکتر علی دلاور در پژوهشهای علی- مقایسه ای حداقل ۳۰ نفر در هر گروه توصیه شده است که در این پژوهش حاضر حجم نمونه ۹۴ نفر می باشد که در هر گروه  بر حسب جنسیت ۴۵ نفر دختر و ۴۹ نفر پسر را تشکیل می دهند.

ابزار تحقیق:

در این پژوهش از دو تا پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است برای سنجش نفرا دانش آموزان در مورد عملکرد خانواده از پرسش نامه عملکرد خانواده(FAD) و برای سنجش سبک های کنترل خشم از پرسش نامه خشم اشپیلبرگر (STAXL-2) استفاده شده است.

الف) ابزار سنجش عملکرد خانواده(FAD)[1]

ابزار سنجش خانواده یک پرسش نامه ی ۶۰ سوالی است که برای سنجیدن عملکرد خانواده بنابرالگوی مک مستر تدوین شده است این الگو خصوصیات ساختاری، شغلی و تعاملی خانواده را معین می سازد و شش بعد از عملکرد خانواده را مشخص می کند. این ابعاد از این قرار هستند.

حل مشکل، ارتباط، نقشها، همراهی عاطفی، آمیزش عاطفی و کنترل رفتار

لذا«ابزار سنجش خانواده» متناسب با این شش بعد، از شش خرده مقیاس برای سنجیدن آنها، به علاوه یک خرده مقیاس هفتم مربوط به عملکرد کلی خانواده تشکیل شده است. یک مقیاس