توضیحات
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
این تحقیق به بررسی ازدواج شاهان قاجاری و دلایل نوع ازدواج و تعدد زوجات و همینطور تأثیر این ازدواجها بر زندگی مردم و همینطور
ازدواج در قشرهای مختلف مردم در دوره قاجاریه و همینطور تغییر و تحول ازدواج در عصر پهلوی
و اصلاحاتی که شاهان دوره پهلوی در این زمینه ازدواج انجام دادهاند. در دوره کنونی عواملی که سبب تغییرات در شکل و نوع و سن ازدواج میشود بررسی میگردد.
۱۳۲صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴منابع دارد
پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید
-۱- اهمیت و ضرورت مسئله:
در این مورد ما میفهمیم که هدف مردم در سه دوره مختلف در زمینه ازدواج چیست
و به جنبههای فرهنگی- اقتصادی- جغرافیایی- سیاسی-اجتماعی در ازدواج دست مییابیم وهمچنین به ریشهیابی نوع ازدواجها میپردازیم و عوامل مختلفی نیز که سبب تحولات در ازدواج شده است را بررسی میکنیم.
۳-۱– انگیزه تحقیق:
بررسی دقیق و تخصصیتر و شناخت کامل از ازدواج از دوره قاجاریه به بعد و همچنین تحلیل مردمشناسی در مورد ازدواج و پیامدهای حاصل تغییرات ازدواج در جامعه.
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
۴-۱- اهداف تحقیق:
اهداف تحقیق بررسی
- ازدواج و همسرگزینی در بین شاهان قاجاریه.
- ازدواج در بین طبقات مختلف مردم در دوره قاجاریه.
- انواع ازدواجها در دوره قاجاریه.
- اهداف ازدواجها در دوره قاجاریه.
- تحول ازدواج در دوره پهلوی.
- تأثیر تحولات جامعه بر ازدواج در دوره پهلوی.
- تغییرات الگوی ازدواج در جامعه کنونی.
- بررسی عوامل تغییر سن ازدواج در جامعه فعلی.
۵-۱- پرسشهای تحقیق:
- آیا پادشاهان در همسرگزینی معیار خاصی برای ازدواج داشتند؟
- آیا ازدواج در بین طبقات مختلف، متفاوت است؟
- آیا ازدواج انواع خاصی دارد؟
- آیا ازدواجها دارای هدفهای خاصی بوده است؟
- آیا تغییراتی در دورههای مختلف در زمینه ازدواج به وجود آمده است؟
۶-۱- قلمرو جغرافیایی تحقیق:
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
با توجه به ژرفانگر بودن روش مردمشناسی محدود کردن قلمرو مورد مطالعه ضروری است قلمرو جغرافیایی این تحقیق کشور ایران است.
۷-۱- زمان تحقیق:
ازآن جایی که تحقیق مردم شناسی است مدت تحقیق و مطالعه یک سال می باشد .
۸-۱- روش تحقیق:
استفاده از روش میدانی. مشاهده مشارکتی
مطالعه اسنادی مهمترین روش اتخاذ شده در زمینه موضوع تحقیق است.
استفاده از ابزارها و تکنیکهایی مثل ضبط صوت، دوربین عکاسی و فیلمبرداری.
۹-۱- روش جمعآوری اطلاعات:
ثبت و ضبط دقیق مشاهدات
استفاده از مشاهده مستقیم و میدانی
استفاده از مصاحبه حضوری
استفاده از اسناد و مدارک موجود در کتابخانهها
۱۰-۱- پیشینه تاریخی:
- مقاله آقای دکتر آزاد ارمکی و خانمها: مهناز زند- طاهره خزایی که در مورد تأثیر تحولات جمعیتی و اجتماعی در امر همسرگزینی طی سه نسل در خانواده ایرانی، بود به بررسی مطالعه تطبیقی در مورد سن ازدواج، دفعات ازدواج، علت ازدواجهای مجدد، دایره و دامنه همسرگزینی در میان سه نسل متوالی پرداخته بودند.
- مقاله آقای محمد احمدی موحد به بررسی روند تغییرات شاخصهای ازدواج و طلاق طی سالهای ۱۳ پرداخته است.
- پایاننامه کارشناسی ارشد جمعیتشناسی خانم زهرا المطهری- از دانشگاه علوم اجتماعی و به راهنمایی دکتر محمد میرزایی و مشاورت دکتر شهلا کاظمیپور- دانشگاه تهران که به بررسی تحلیل دموگرافیک وضعیت زناشویی پرداخته.
- پایاننامه کارشناسی ارشد جمعیتشناسی خانم پروانه آستینفشان از دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران به راهنمایی دکتر محمد جلال عباسی شوازی و مشاورت دکتر محمد میرزایی تهران ۱ که به بررسی روند تحولات سن ازدواج و عوامل اجتماعی پرداخته است.
- پایاننامه کارشناسی علوم اجتماعی- آقای حمید پوریوسفی به راهنمایی دکتر جمشید بهنام از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران ۵ که به بررسی سن ازدواج در ایران پرداخته است.
- مقاله خانم ناهید درودیآهی که به بررسی وضعیت ازدواج جوانان با استفاده از جداول خالص زناشویی پرداخته.
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
۱۱-۱- مشکلات تحقیق:
این تحقیق با وجود تمام جاذبههایی که داشت متأسفانه دارای مشکلات بزرگی بود که سبب میشد که من آنطوری که لازم است نتوانم اطلاعات آماری دقیقی از اشخاص به دست بیاورم. زیرا هر منبع اطلاعات آماری آن با منبع
دیگر متفاوت بود و همچنین همکاری نکردن بعضی از ارگانها برای ارائه خدمات و قرار ندادن اطلاعات جامعتر در منابع. و همچنین سنگین بودن هزینههای سفر برای تحقیق زیرا برای کامل کردن تحقیق خود لازم بود به شهرهای مختلف سفر کرده که این خود مستلزم پرداخت هزینههای بسیار گزافی بود.
۱۲-۱- ادبیات تحقیق:
همان گونه که در همه تیرهها و ملتها به گونهای که ویژه خودشان است، زن و شوهر با هم ازدواج میکنند و در روزگار باستان هم چنین بوده و زن و شوهر به گونهای با هم پیوند زناشویی میبستند، اشو زرتشت هم برای پیروان خود آئین زناشویی را با دوشی استوارتر و درستتر از همه ملتها برقرار نمود.
زناشویی به آهنگ زندگی خوش و خرم و همبستگی و همراهی و زیادشدن مردم و برپایی خانواده را بر پایهای چنان درست و شایسته استوار کرد که
خود ضامن ماندن و دوام زندگی مشترک بود و مهر و محبت را بین زن و شوهر برای همیشه برقرار میساخت. در آئین زرتشت از دیدگاه آراسته شدن
کارهای جهان و استوار ساختن یگانگی و جلوگیری از تباهی اخلاقی، درباره زناشویی بسیار سفارش شده است. (رضایی
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
در کیش قدیم ایران زناشویی به آهنگ پدید آوردن زندگی خوش، یگانگی و همراهی تشکیل خانواده و ازدیاد نفوس انجام میپذیرد. اشو زرتشت در وهشیتواشیتگات سینا ۵۶ قطعه ۵ به پسران و دخترانی که آهنگ بستن
پیمان ازدواج دارند چنین اندرز میدهد: ای دختران شویکننده و ای دامان اینک بیاموزم و آگاهتان سازم با غیرت از پی زندگی، پاکمنشی بجویید، هر یک از شما باید در کردار نیک بر دیگری پیشی جوئید و از این راه زندگانی خود را خرمی بخشید.
کیش زرتشتی بر استواری پیوندهای یگانگی و جلوگیری از مفاسد اخلاقی از راه زناشویی تأکید فراوان دارد. در این کیش کمک به امر ازدواج کسانی که به سن بلوغ رسیده و به سبب تنگدستی بیهمسر ماندهاند، از کارهای نیک شمرده شده است.
در ایران باستان عقد ازدواج بر چند گونه بود:
- پادشاه زنی- این اصطلاح برای موردی به کار گرفته میشود که پسر و دختری برای نخستین بار با خشنودی پدر و مادر خود با یکدیگر ازدواج میکنند.
- (ایوک دت یگانه) زنی- ایوک زنی عبارت آنست که مردی با دختری ازدواج کند که تنها فرزند خانواده است و او را ایوک نامند. از آنجا که دختر نمیتواند اموال خانه پدر خویش را به خانواده دیگری منتقل سازد، پس بایستی
- نخستین پسر خود را به جای فرزند پدر خویش قرار دهد.
- چاکرزنی- این ازدواج در مورد زن بیوهای به کار میرفت که پس از مرگ همسر نخستین درصدد گزینش همسری دیگر برآید. اگر زن اول بمیرد یا دیوانه شود یا نازا بوده است تا مرد میتواند زن دومی بگیرد که آن زن را چاکرزن مینامند.
۴-در زمان ساسانی نوع اصلی ازدواج ایرانی( زنی پادخشای) خوانده می شود که در واقع انتقال قیومیت دختر ازپدر ازشوهربود (نجفی،۱۵
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
۵- انواع دیگری هم از ازدواج بود ازجمله: چگر که هنگامی که شوهر توانایی فرزندآوری نداشت ، زن خود را به عنوان همسر موقت به یکی از نزدیکان می داد تا فرزندآورند،چگر رابه صورت چکر می نوشتند. نوع دیگر که باعث جدل های زیادی میان امروزیان شده است، ازدواج با محارم است.
۶-خودسرزنی- چنانچه دختر و پسر بالغ پیش از رسیدن به بیست و یک سالگی خواسته باشند بدون خشنودی پدر و مادر خویش با یکدیگر ازدواج کنند مؤبد حق دارد صیغه عقد را جاری کند و آن دو از ارث محروم خواهند شد. (رضایی/ ۵۶)
فصل دوم
جغرافیای طبیعی ایران:
۱-۲- جغرافیای طبیعی ایران:
الف) موقعیت جغرافیایی ایران:
ایران در نیمکره شمالی از سطح کره زمین بین ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض شمالی از خط استوا (مدار مبدأ) و بین ۴۴ و ۵/۶۳ درجه طول شرقی از نیمروز
گرینویچ مبدأ انتخابی واقع شده است. نیمکره شرقی، نیمکره شمالی (جز فلات ایران، ممالک خاورمیانه در مغرب آسیاست. مساحت ایران ۰۰۰/۶۴۸/۱ کیلومتر مربع است.
ایران از اقیانوسها و دریاهای بزرگ دور است ولی از دو سوی شمال و جنوب
به دریا چسبیده است. از سوی شمال ایران با دریای خزر که دریایی است بسته و در حقیقت دریاچه بزرگ است که هیچگونه ارتباطی با اقیانوس و دریاها ندارد در جنوب ایران خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد و این دریاها به اقیانوس راه دارد. (بدیعی/ ۱۳ و ۱۲)
از شمال به جمهوری روسیه شوروی و دریای خزر، از مشرق به کشور افغانستان
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
و جمهوری پاکستان، از جنوب به دریای عمان و خلیج فارس، از مغرب به جمهوری عراق و جمهوری ترکیه، از شمال غربی به قفقاز (روسیه شرقی).
کوههای مهم در ایران چهار رشته کوهستان وجود دارد:
- رشته کوههای شمالی- کوههای البرز
- رشته کوههای غربی- کوههای زاگرس
- رشته کوههای مرکزی و شرقی
- رشته کوههای جنوبی با کوههای ساحلی
برطبق سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵ تقسیمات کشوری ایران ۳۰ استان- ۳۳۶ شهرستان- ۸۸۹ بخش- ۱۰۱۵ شهر و ۲۴۰۰ دهستان است. (شاملویی/ ۱۳۶۱/ ۸۵)
۲-۲- آب و هوای ایران:
کشور ایران دارای آب وهوای متنوع و متفاوت بوده و با مقایسه نقاط مختلف کشور این تنوع را میتوان به خوبی مشاهده نمود.
۱- مناطق صحرایی:
در سواحل جنوبی از گواتر تا خوزستان که به آن خشک ساحلی مینامیم که مشخصات این آب و هوا، گرمای زیاد توأم با رطوبت و به مقدار کمی باران میباشد و حداکثر هوا به ۵۳ درجه میرسد …………………….
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
-۳- ازدواج در ایران
زناشویی در ایران ، کار نیکو و پسندیده ای تلقی می گشته و سرباز زدن از این عمل و مجرد زیستن ، گناه بزرگی به شمار می آمد . چنانکه در دفترهای « لوستا» تقدس زناشویی و ارزش اجتماعی آن به وضوح مشهود می باشد . ( یختورتاش، نصرالله ، ۱۳۴۹ ).
ازدواج در خانواده های ایرانی بیشتر جنبه طبقاتی داشته است و بر پایه همسان خواهی اجتماعی ، انجام می گرفت . بدین گونه هر فرد خواهان وصلت با شخصی از طبقه اجتماعی خود که هم شان با منزلت خانوادگی وی پا شد ، می بود.
افراد بدین وسیله خواهان برتری و ارتقا پایگاه خود بودند ، هرچند در ظاهر هیچ فردی مستقیما
بدان اشاره نمی نمود ، اما عملاً انتخاب فردی که دارای ارزش اجتماعی مساوی باوی و یا بالاتر از او باشد ، امری همگانی به حساب می آمد که نه تنها در شهر ، بلکه در روستا و ایلات نیز به وضوح به چشم
می خورد. چنانکه این امر تا به امروز نیز ادامه دارد . در ایلات ایران ، ازدواج غالبا درون گروهی بود و همواره نوعی محدودیت در امر زناشویی وجود داشته
است . به گونه ای که ایلخانان و خوانین اغلب میان خودشان وصلت می نمودند و تنها در شرایط خاصی به لحاظ مسائل سیاسی با کلانتران و کدخدایان
و حتی عامه مردم ، روابط زناشویی برقرار می کردند ، اما هیچ گاه حاضر به ازدواج با گروههای نیمه مطرود شامل ( نوازندگان ، آهنگران ، سلمانیها ، گیوه کش ها و چوب تراش ها ) نمی گشتند .
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
این مسیر و سلسله مراتب … همچنان تا رده های پایین تشکیلات اجتماعی ایل ادامه یافت و افراد را ملزم به اطاعت و پیروی از این قاعده می نمود .
اگرچه امروزه عملکرد ازدواج در ایلات و عشایر ، همانند سابق ادامه ندارد ، لیکن هنوز هم بعضی از ایلات و عشایر ، سخت پایبند به آداب و رسوم سنتی خود می باشند .
در روستا نیز « دایره ازدواج» محدود بوده است ، به گونه ای که ازدواج در محدوده جغرافیایی صورت می پذیرفت و اغلب میان خویشان نزدیکان و یا نزدیکان دور ، با تصمیم گیری بزرگان خانواده و به صورت تحمیلی ، افراد را ملزم به رعایت
حفظ سلسله مراتب اجتماعی خود ، به وصلت در همان منطقه خاصشان می کرد
. تحولاتی که در شهرها روی داد به نقاط دیگر منجمله به روستاها رسید و در طرز تلقی روستائیان در باب ازدواج ، تغییراتی به وجود آورد ، به گونه ای که دایراه همسر گزینی را وسعت بخشید و آزادی بیشتر را به جوانان در ا مر انتخاب همسر محول نمود .
یکی از خصوصیات مهم ازدواج ایرانی ، عمومیت آن می باشد که در ایلات و
روستاها به مراتب بیشتر از شهرنشینان دیده می شود . در روستا که اقتصاد آن مبتنی بر کشاورزی است ، وصلت در محیط روستایی ، در امر تولید اقتصادی
سهم بسزایی را دارا است و زن و مرد را ملزم می کند که دوش به دوش هم در
این فعالیت زراعی شرکت نمایند . به موازات آن ؛ چون خانواده به صورت کم و بیش گسترده معنا می یابد ، وجود اعتقادات سنتی و مذهبی با فشارهای
اجتماعی موجود بر روی جوانان آنها را زودتر به امر ازدواج تشویق می نماید . از ویژگیهای مهم ازدواج در ایران مذهبی بودن آن است که به این دلیل عمل به دستورات یکی از عوامل موثر در ازدواج تلقی می گردد .
در محیط شهرها ب………………………
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
۱۵-۳- ازدواج در ادیان و مذاهب:
در اسلام:
از دیدگاه اسلام، ماهیت ازدواج یک قرار داد و پیمان با شرایطی
ویژه است و بسیار پسندیده و مطلوب است و از نظر فقه اسلامی ،عملی مستحب و چه بسا مستحب موکد و در برخی موارد واجب شمرده می شود عفت و حیا
از جمله این صفات می باشد که یکی از راه های تامین این صفات و سجایا
، ازدواج است. اسلام با تشریح ازدواج مسیر رسیدن به عفت و حیا را هموار می سازد و بدین صورت که ازدواج را بهترین و طبیعی ترین راه تامین نیازهای جنسی معرفی می کند.طبق قوانین اسلامی تنهاخواندن……………..
-۴- ازدواج در دوره قاجار
ازدواج پادشاهان در دوره قاجار
در زمان سلطنت قاجاریه حوادث ناگواری در این ملک رخ داد که بالنتیجه منجر به ضعف
این کشور و بر باد رفتن قطعات آن و اعمال نفوذ بیگانگان و متزلزل شدن اساس استقلال ایران گردید. ایران مقام بلندی که قرنها در آسیا داشت از دست داد و عرصه کشور داریوش میدان سیاستهای مختلف گردید.
این پیشآمدها علل عدیده داشته است که یکی از مهمترین آنها میتوان به بیاهمیتی پادشاهان قاجار به کشور و به مردم ایران بود و اهمیت دادن به
شکوه و جلال حرمسراها بود و گذراندن تمام اوقات و زمانهای پادشاهان در این حرمسراها
و زیاد کردن زنان حرمسراها بود. که همین موضوع سبب شد که نفهمند کشور ایران مورد تهاجم کشورهای دیگر قرار گرفته و تمام سرمایههای آن به یغما برده میشود.
یکی از مختصات شاهان قاجار، البته نه همه آنان به طور قاطع،
داشتن زنان متعدد و حریص بودن به شهوترانی و عیاشی است. ولیعهد در همان سن و سال کم تعیین میشد و در سن چهارده یا پانزده سالگی به او زنی میدادند که زود از او سیر میشد و به تدریج بر شمار زنهای او میافزود.
حرمسراها بنای مجزا و مستقلی است که با دیوارهای بلند محصور شده است زنان و کودکان در حرمسراها به سر میبردند، ولی تصور بعضی که حرمسراها را چون زندانهایی وصف میکنند عاری از حقیقت است.
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
حرمسرای ثروتمندان به بهشت روی زمین شباهت دارد زیرا گذشته از زنان زیبایی که در آن بسر میبرند و هر یک از آنها میکوشند طرف توجه همسر ثروتمند قرار گیرند. حرمسرا آکنده از اشیا و اثاثیه تجملی وگرانبها و خوشایند است.
حرمسراها بسیار وسیع و از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است
. هر زن اتاقی مخصوص به خود دارد. کودکان که تعدادشان بسیار زیاد است و همچنین کنیزان هر یک اتاقهای مخصوصی دارند.
ایرانیان نیز به مانند همه مشرق زمینیها، زنان متعددی میگیرند.
در حرمسرا احترام نسبت به زنان ارشد حتمی است. زنانی که سابقه بیشتری در حرمسرا دارند در پیش چشم غریبهها جاه و مقام خود را به رخ آنان میکشند و از این کار لذت میبرند. (تاجبخش/ ۱/ ۸۷۰)
علل اجتماعی حرمسراسازی:
اولین عامل حرمسراسازی تقوا و عفاف زن است، یعنی شرایط اخلاقی و اجتماعی محیط باید طوری باشد که به زنان اجازه ندهد در هر حالی که با مرد بخصوصی رابطه جنسی دارند با مردان دیگر نیز ارتباط داشته باشند.
در این شرایط مرد هوسران عیاش متمکن، چاره خود را منحصر میبیند که گروهی از زنان را نزد خود گردآورده حرمسرایی تشکیل دهد. عامل دیگر نبودن عدالت اجتماعی است. (مطهری/ ۱/ ۷۵)
۶-۴- مشخصات حرمسراهای شاهی:
حرمسراهای شاهی عبارت بود از محوطه محصوری که در مرکز آن
حیاطی بزرگ و دور تا دور آن اتاقهایی جدا و مستقل با حیاط خلوتهای خاص قرار داشت. در این محیط زنان و کنیزان شاه همراه با خدمه و میهمانان گوناگون زندگی میکردند و دارای ثروت و تجمل بودند. هیچ مردی بجز شاه حق ورود بر آن را نداشت. (معتضد/ ۱۹/ ۱۵۶)
از دیگر مختصات شاهان بغیر از داشتن زنان متعدد داشتن حرمسراهای مجلل بود. زیبایی و جوانی دو شرط ساده ورود به حرمسرا به حساب میآمد. هسته اصلی حرمسراها متشکل از زنان و اقربای درجه اول شاه بود
که با کنیزان و خدمه آنان کامل میشد اوج گستردگی حرمسراها در دوران شاهان
قاجار به چشم میخورد. زنان در درجه اول حرمسرا شامل مادر، خاله
، عمه و سایر خانمهای مسن خانواده سلطنتی، که در صورت تمایل
پس از مرگ شاه قبل در حرمسرا باقی مانده بودند، میشد. سپس همسران عقدی که معمولاً همگی از خانوادههای قاجار و اشراف درجه اول کشوری انتخاب میشدند،
تشکیل دهنده مهمترین رکن بودند. مهمترین دلایل ازدواجهای شاه و خانواده سلطنتی را مصالح سیاسی تشکیل میداد. گرچه این نوع ازدواجها در بیشتر
مواقع شامل حال خواهران و دختران شاه میشد، اما گاهی اوقات
برای آرام کردن روسای ایلات و بزرگان کشور شاهان نیز از این ترفند سود میجستند.
صاحب منصبان و روسای ایلات نیز میکوشیدند که حداقل یکی از دختران خود را به حرمسرای شاه بفرستند تا نزد وی برای خود شفیعی داشته و مقام خود را حفظ کنند. گویا وصیت آغا محمدخان نیز این ……………………
زنان حرمسرا به ترتیب اهمیت
۱- مادر اصلی شاه فعلی
۲- مادران دیگر شاه و اقربای نزدیک چون خالهها و عمهها
1 نقد وبررسی برای مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
افزودن نقد و بررسی
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
قیمت : تومان99,000
مینا –
مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از قاجاریه و پهلوی تا امروز از دید اجتماعی
پایان نامه ازدواج و عروسی عالی بود ممنونم