توضیحات

بررسی و مقایسه کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی دارو محور در درمان معتادان

چکیده:

مقدمه: اعتیاد یکی از مشکلات و معضلات اجتماعی جوامع به ویژه کشور ما به شمار می رود. روشهای مختلفی

در سالهای اخیر به منظور درمان اعتیاد معرفی شده اند. در این میان کمپها و مراکز درمان دارویی از اقبال بیشتری برخوردار بوده اند.

هدف: هدف این تحقیق بررسی و مقایسه کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی  دارو محور در درمان معتادان می باشد.

روش شناسی: جامعه اماری تحقیق شامل کلیه معتادان مرد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد در کمپهای پرهیز محور

و  مراکز درمان دارویی شهرستان کوهدشت در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۰ می باشد. نمونه گیری به روش هدفمند

بوده و تعداد ۱۰۰نفر به عنوان نمونه تحقیق در روش کمپهای پرهیز محور و ۱۰۰ نفر به عنوان نمونه تحقیق در روش مرکز درمان دارویی انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده و از روشهای اماری توصیفی و استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است.

یافته های تحقیق : نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهد که کمپهای پرهیز محور در ترک موفق اعتیاد به مواد صنعتی

  نسبت به درمان دارو محور اثر بخشی بیشتری دارند علاوه بر این یافته های تحقیق نشان می دهد که  درمان دارو محور در ترک موفق اعتیاد  به مواد مخدر طبیعی از درمان کمپهای پرهیز محور  اثر بخشی بیشتری . همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که  اثر بخشی کمپهای پرهیز محور در درمان اعتیاد از روش دارو درمانی بیشتر نمی باشد.

بحث: با توجه با کارامدی بالای کمپهای پرهیز محور در درمان  اعتیاد به مواد مخدر صنعتی ، پیشنهاد می گردد تا از این  کمپها حمایت بیشتری به عمل اید.

کلید واژه ها: کمپ پرهیز مدار ، مرکز درمان دارویی ، اعتیاد ، درمان اعتیاد

۱۱۵صفحه فایل ورد منابع فارسی و انگلیسی دارد بهمراه جدول و نمودار و آمار 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

مقدمه:

پدیده اعتیاد سوء مصرف مواد بعنوان یکی از مهمترین آسیب‌های اجتماعی خاصه در میان نسل جوان توجه بسیاری از متخصصان و مسئولین، سیاسی فرهنگی، تربیتی و آموزشی بسیاری از کشورها را به خود معطوف ساخته است.

در کشور ایران  به دلیل وجود بافت جوان جمعیتی این موضوع پیچیدگی خاص خود را یافته است. لذا شناسایی و تبیین درست آن برای یافتن ‌راه‌حلهای مناسب ضروری به نظر می‌رسد.

بر طبق آمار رسمی ۱٫۵۰۰٫۰۰۰ فرد (بیمار) وابسته به مواد وجود دارد که حدود ۵% افراد بالغ جامعه را تشکیل می‌دهند (مکری، ۱۳۸۰ به نقل از رحیمی و همکاران ).

انسان برای مداوای بیماری ها، تسکین درد و کاهش رنج روان خود هزاران سال است که از مواد مخدر استفاده می کند اما سود مصرف مواد امروزه پا را از مرزهای بهداشتی درمانی فرانهاده و به عنوان یک معضل روانی- اجتماعی تبدیل شده است. افزایش مصرف مواد مخدر طی سدۀ گذشته نگرانی‌های روزافزونی را برای کلیۀ جوامع در پی داشته است. کشور ایران به دلیل اینکه در سر راه یکی از مسیرهای اصلی حمل و نقل مواد افیونی قرار دارد و نیز به دلایل تاریخی اجتماعی، یکی از قربانیان مواد مخدر در جهان به شمار می‌رود (حیدری پهلوان، امیرزرگر، فرهادی نصب و محجوب، ).

براساس گزارش سازمان ملل ۲۰۰۵ ایران بالاترین نسبت معتادان به هروئین و تریاک را در جهان دارد. براساس این گزارش در ایران از هر هفده نفر، یک نفر معتاد به مواد یعنی حدود ۲۰% جامعۀ ایران است (سپهرمنش، احمدوند، قریشی و موسوی، و نوری مقدم ).

در سالهای اخیر روشهای درمان متعددی برای اعتیاد مطرح شده است و هر روزه تعداد زیادی از معتادان برای درمان به شیوه های مختلف  به مراکز و بیمارستانها ، سازمانهای غیر دولتی ، کمپها و اردوگاههای ترک اعتیاد مراجعه می کنند. در این میان شناسایی روش ترک و اهمیت و ضرورت هر یک از این شیوه ها مهم بوده و لازم است تا در پزوهشی علمی به این موضوع پرداخته شود. در این تحقیق نیز محقق قصد دارد تا به مقایسه دو روش از انها که عبارتند از روش ترک اعتیاد در مراکز دارو درمان و نیز کمپهای پرهیز محور بپردازد.

بیان مساله:

اعتیاد  از جمله معضلات  مهم در جامعه ایران به شمار می‌رود که مسئولان و خانواده ها  را نگران نموده و لازم است که برای رفع ان تدابیر و اندیشه‌های مختلفی داشته و به مرحله اجرا گذاشته شود.  امارهای منتشره از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان می دهد که بیش از ۲ میلیون معتاد در کشورمان وجود دارند. این موضوع سبب شده است که کشورمان به عنوان یکی از کشورهایی که بیشترین تعداد معتاد به مواد

مخدر را دارد مطرح گردد. به همین دلیل مدیران در برنامه ریزیهای اجتماعی خود اهمیت زیادی را برای مقوله ترک اعتیاد و درمان مناسب ان قایل هستند.در سالهای اخیر  موضوع ترک اعتیاد به عنوان یک موضوع تخصصی و بین رشته ای مطرح می باشد. با توجه به نگرانی هایی که در زمینه گرایش جوانان به اعتیاد در سالهای اخیر مطرح شده است لازم است تا روشهای موفق و اثر بخش در زمینه اعتیاد شناسایی گردد. روشهای مختلفی تاکنون در مورد ترک اعتیاد مطرح گردیده است و هر ساله تعداد زیادی از معتادان سعی می کنند تا به روشهای متعدد اعتیاد خد را ترک نمایند.

به اعتقاد گازانیکا(۲۰۰۳) عدم موفقیت در ترک اعتیاد علاوه بر اینکه تابعی از ویژگیهای شخصیتی معتادان به شمار می رود درگرو روشهای ترک اعتیادی که انها انتخاب نموده اند نیز می باشد.

کندل نیز معتقد است که درمانگران در زمینه ترک اعتیاد بایستی با توجه به شرایط شخص دچار سوئ مصرف مواد روش مناسب ترک را بوی پیشنهاد دهند. (کندل و همکاران، ۲۰۰۰).

بررسی و مقایسه کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی دارو محور در درمان معتادان

کاندون () معتقد است که میزان اثر بخشی هریک از روشهای ترک اعتیاد در مورد افراد مختلف متفاوت است. به اعتقاد وی دارو درمانی به عنوان یکی از رایجترین و موفق ترین درمانهای اعتیاد مطرح می باشد.

 کارلسون () ضمن انجام تحقیقی در مورد اثر بخشی روشهای درمان اعتیاد در انگلستان معتقد است که مجموعه شرایط اقتصادی ، جسمانی ، تجارب پیشین و فرهنگی شخص دچار سوئ مصرف مواد در ترک موفق افراد تاثیر دارند.

از سوی دیگر به زعم دیویدسون و همکارانش () درمان اعتاد یه شیوه دارویی برای افرادی که حاضرند دوره درمان را به طور کامل ی نموده و همکاری بالینی مناسبی با درمانگران دارند مناسبتر تشخیص داده شده است.

(کارور و شییر ٬ ). اعتقاد دارند که درمان از طریق کمپهای پرهیز محور برای معتادینی که دارای تجارب ناموفق پیشین در سایر روشهای ترک اعتیاد بوده اند مناسب است.

مارتین سلیگمن در سال اظهار کرده است خوش بینی به شیوه درمان اعتیاد و باور به ان شیوه تاثیر عمده ای در موفقیت ترک اعتیادخواهد داشت.

(کار ٬ ) در بیان مقایسه روشهای درمان اعتیاد معتقد است که کمپهای پرهیز محور اگر از شیوه های علمی و هدفمند استفاده نمایند به مراتب اثر بخشی بالاتری را در زمینه ترک اعتیاد و نیز جلوگیری از عود مجدد اعتیاد به همراه  داشته است

 لیدل و همکارانش () معتقدند که دارو درمانی برای ترک اعتیاد زمانی  مناسب خواهد بود که معتاد و خانواده ان درک صحیحی از اهداف درمان ، زمان و شیوه تکمیل چرخه دارو درمانی را داشته باشند. لذا با توجه به موارد مطرح شده سوال اساسی و اغازین که در این تحقیق ، محقق سعی در پاسخگویی به ان خواهد  داشت   این است که ایا بین کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی  دارو محور در درمان معتادان شهرستان  کوهدشت تفاوت وجود دارد؟

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

اعتیاد از جمله چالشهای اصلی کشور طی دهه های گذشته یه شمار می رود. بخشی از این مشکل به مساله شرایط روانی و بهداشت روان افراد بوده و بخشی دیگر ریشه در مسایل اجتماعی و اقتصادیجامعه و خانواده هادارد. بر همین اساس شناسایی روشهای کارامد و اثر بخش که بتواند در زمینه ترک و درمان موفق اعتیاد تاثیر گذارباشد مهم و ضروری است .  متاسفانه در سالهای اخیر با فزایش گرایش جوانان به مصرف

مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی ، موضوع ترک اعتیاد به عنوان یک موضوع مهم و تخصصی نشان داده شده است .از سوی دیگر با بررسی های به عمل امده مشخص گردید در زمینه مقایسه روشهای درمان اعتیاد به شیوه کمپهای پرهیز محور و مراکز دارو درمان تاکنون در کشورمان تحقیقات بسیار اندک صورت گرفته و به نوعی با خلا ها و کمبودهای  تحقیقاتی مواجه هستیم و امید می رود انجام این تحقیق بتواند تا حدودی این نقیصه را برطرف نماید.

 اهداف تحقیق:

هدف کلی این پژوهش بررسی و مقایسه کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی  دارو محور در درمان معتادان  می باشد.

اهداف فرعی :

۱- تعیین میزان  ترک موفق  در میان معتادان به مواد مخدر صنعتی  از طریق کمپهای پرهیز محور و مقایسه ان با ترک موفق در مراکز  درمان دارو محور

۲- تعیین میزان ترک موفق در میان مصرف کنندگان مواد مخدر طبیعی  در مراکز درمان دارو محور و مقایسه ان با کمپهای پرهیز محور

۳- مقایسه میزان ترک موفق در  کمپهای پرهیز محور در بین زنان و مردان معتاد به مواد مخدر صنعتی

۴- مقایسه میزان ترک موفق در مراکز درمان دارو محور در بین زنان و مردان معتاد به مواد مخدر طبیعی

۵- تعیین میزان اثربخشی روش ترک اعتیاد به شیوه کمپهای پرهیز محور در میان کارمندان و مقایسه ان با روش درمان دارویی

هدف کاربردی:

نتایج و یافته های این تحقیق می تواند مورد استفاده ستاد مبارزه با مواد مخدر،  وزارت بهداشت و درمان و اموزش پزشکی ، سازمان بهزیستی کشور  ، سازمان ملی جوانان ،سازمان نظام روان شناسی و مشاوره ، سازمان صدا و سیما و نظایر ان قرار گیرد.

سوالات تحقیق:

۱-        ایا کمپهای پرهیز محور در ترک موفق اعتیاد به مواد صنعتی  نسبت به درمان دارو محور اثر بخشی بیشتری دارند؟

۲-    ایا درمان دارو محور در ترک موفق اعتیاد  به مواد مخدر طبیعی از درمان کمپهای پرهیز محور  اثر بخشی بیشتری دارند؟

۳-        ایا اثر بخشی کمپهای پرهیز محور در درمان اعتیاد از روش دارو درمانی بیشتر است؟

فرضیه های تحقیق:

۱- کمپهای پرهیز محور در ترک موفق اعتیاد به مواد صنعتی  نسبت به درمان دارو محور اثر بخشی بیشتری دارند.

۲- درمان دارو محور در ترک موفق اعتیاد  به مواد مخدر طبیعی از درمان کمپهای پرهیز محور  اثر بخشی بیشتری دارند.

۳- اثر بخشی کمپهای پرهیز محور در درمان اعتیاد از روش دارو درمانی بیشتر است.

متغیرهای تحقیق:

در این تحقیق میزان ترک موفق  به عنوان متغیر وابسته و دو روش کمپهای پرهیز محور ومراکز دارو محور  به عنوان متغیر مستقل مطرح می باشد.

تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):

ترک اعتیاد  به روش دارو محوری ( تعریف نظری ):  

در این روش فرد معتاد  توسط پزشک ، درمان خود را شروع می نماید و داروهایی برای وی تجویز می شود که شامل داروهای اعصاب و داروهایی است که ماده مخدر نیستند ، اما اثراتی شبیه ماده مخدر دارند . در این روش به بیمار توصیه می شود که به هیچ عنوان از ماده مخدر استفاده ننماید . اثرات درمانی داروهای تجویز شده و این که به چه میزان باید تجویز گردد بستگی به نوع ماده مخدر مصرفی و مقدار آن دارد . در این روش اغلب توصیه می گردد که بیمار معتاد به مدت چند روز تا یک هفته در منزل استراحت نموده  و بعد به کارهای روزمره خود بپردازد.(لپی،)

تعریف عملیاتی: به منظور سنجش  موفقیت در ترک اعتیا د به روش دارو درمانی  از پرسشنامه محقق ساخته استفاده  شده و نمره ازمودنی در این نشان دهنده میزان موفقیت در ترک اعتیاد در فرد می باشد.

 ترک اعتیاد  به روش کمپ پرهیز محور ( تعریف نظری و مفهومی): شی یر۵و کارور۶() معتقدند ترک اعتیاد در کمپهای پرهیز محور متکی بر سم زدایی

بررسی و مقایسه کارایی کمپ های درمانی پرهیز مدار با مراکز درمانی دارو محور در درمان معتادان

جسمانی و روانی بوده  و شبیه روش ترک اعتیاد با دارو است  با این تفاوت که فرد معتاد در  کمپ اسکان یافته و کلیه امور ترک با نظارت معتادانی که قبلا سابقه اعتیاد داشته و موفق به ترک شده اند ، انجام  می شود .از امتیازات این روش این است که معتاد از نزدیک  مورد مراقبت های افرادی که تجاربی شبیه خود او هستند  قراردارد و چون در کمپ بستری است دسترسی او به مواد مخدر  بسیار کم و یا غیر ممکن است

تعریف عملیاتی: به منظور سنجش  موفقیت در ترک اعتیا د به روش کمپ پرهیز محور  از پرسشنامه محقق ساخته استفاده  شده و نمره ازمودنی در این نشان دهنده میزان موفقیت در ترک اعتیاد در فرد می باشد .

ترک اعتیاد : منظور  از ترک اعتیاد موفقیت در سم زدایی جسمانی و روانی  و بهبود مستمر عملکرد فرد پس از ترک اعتیاد در یک  دوره مشخص است .

تعریف عملیاتی: در این تحقیق منظور از ترک موفق ، دارا بودن علایم پاکی و عدم اعتیاد در فرد بوده و افرادی که حداقل به مدت یک ماه از روشهای کمپهای پرهیز محور استفاده نموده ویا به مراکز دارو درمانی اداره بهزیستی شهرستان کوهدشت مراجعه نموده و داروهای ترک اعتیاد مصرف نموده باشند مد نظر می باشد.

کارایی: منظور از کارایی ، نوعی احساس رضایت درونی و بیرونی نسبت به نتایج و پیامدهای یک روش درمانی و بالینی است.( ابراهیم زاده ، )

تعریف عملیاتی: منظور از کارایی در این تحقیق میزان رضایت معتادان ترک نموده از روش ترک و نیز مدت زمان جلوگیری از عود مجدد  اعتیاد در روش مورد مطالعه می باشد.