توضیحات
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
پایان نامه حاضر با هدف تعیین اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل انجام گردیده
است.
در این پژوهش از روش شبه آزمایشی ( پیش آزمون ، پس آزمون با گروه کنترل) استفاده شده است .جامعه آماری این تحقیق، کلیه دانشجویان متاهل
دانشگاه رودهن می‌باشند، که در سال ۹۹-۱۳۹۸ مشغول به تحصیل بوده اند.روش نمونه‌گیری در این پژوهش از نوع تصادفی بود. بدین صورت که در این
پژوهش ۱۰۰ نفرازدانشجویان متاهل به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه تعارض زناشویی و سلامت روان به عنوان پیش آزمون رویانها اجرا
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
گردید. سپس ۳۰ نفراز کسانیکه کمترین نمره را به دست اورده اند بصورت تصادفی در دو گروه ۱۵نفره ازمایش وکنترل جایگزین شدند.گروه آزمایش، آموزش
طرحواره درمانی را در ۸ جلسه دریافت کرد درحالیکه گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکرده است. سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد تا
نتایج دو گروه با هم مقایسه شود.ابزار جمع اوری اطلاعات پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) و سلامت روان گلدبرگ بوده است. در پژوهش حاضر
برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. کهیافته ها نشان داد آموزش طرحواره های درمانی بر افزایش سلامت روان دانشجویان
متاهل موثر بوده است.همچنین نتایج نشان داد که با ۹۵ درصد اطمینان میتوان گفت طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات متاهل
موثر است.
۲۹۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد+پرسشنامه
پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل را دانلود کنید
عنوان صفحه
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه ۱
بیان مسئله ۲
اهمیت و ضرورت انجام پژوهش ۶
اهداف پژوهش ۷
فرضیه های پژوهش ۷
تعاریف اصطلاحات
بخش اول : تعارض زناشویی ۱۰
حل مسئله زناشویی ۱۷
نظریات سبب شناسی تعارض زناشویی ۱۹
رویکرد روان پویایی (روان تحلیلی) ۱۹
نظریه مبادله اجتماعی ۲۲
نظریه ارتباطی ۲۳
انواع تعارضات خانوادگی ۲۵
تعارضات زناشویی ۲۵
تعارضات والدین با فرزندان ۲۵
اثر بخشی طرحواره های درمانی ب
تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط زناشویی ۲۵
تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط والدین با فرزندان ۲۶
اهمیت آموزش مهارت های ارتباطی ۲۶
بخش دوم: سلامت روان ۲۹
تعریف سلامت روان ۳۰
جایگاه سلامت روان در جامعه ۳۱
ویژگی های سلامت روان ۳۳
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
دیدگاههای مربوط به سلامت روان ۳۳
دیدگاه مزلو ۳۳
دیدگاه روانی – اجتماعی و زیستی –روانی ۳۴
دیدگاه اریک اریکسون ۳۴
دیدگاه اریک برن ۳۵
دیدگاه اریک فروم ۳۷
دیدگاه لورنز ۳۸
دیدگاه اسکینر ۳۹
رویکرد روانکاوی ۳۹
دیدگاه یونگ ۴۰
دیدگاه موری ۴۱
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
دیدگاه انسانگرایانه ۴۲
بخش سوم: طرحواره درمانی ۴۳
مفا هیم طرحواره ۴۳
منشأ طرحوارهها ۴۵
طرحواره درمانی یانگ ۴۶
حیطه‌های طرحوارهها ۴۷
حیطه‌ی یک: بریدگی و طرد ۴۷
رها شدگی ـ بی‌ثباتی ۴۸
محرومیت هیجانی ۴۸
بی‌اعتمادی ـ بد رفتاری ۴۸
نقصـ شرم ۴۸
انزوای اجتماعی ـ بیگانگی ۴۹
حیطه دو: خودگردانی و عملکرد مختل ۴۹
وابستگی ـ بی‌کفایتی ۴۹
آسیب‌پذیری نسبت به صدمه یا بیماری ۴۹
گرفتار ـ خودتحول نایافته ۴۹
شکست ۵۰
حیطه‌ی سه: حد و مرزهای مختل ۵۰
طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی
استحقاق ـ بزرگ منشی ۵۰
خودکنترلی بی‌کفایت ـ خود قانون‌مندی ناکارآمد ۵۰
حیطه‌ی چهار: هدایت شدن توسط دیگران ۵۰
اطاعت ۵۱
ایثار ۵۱
پذیرش جویی ـ جلب توجه ۵۱
حیطه‌پنج: گوش به زنگی بیش از حد و بازداری ۵۱
منفی گرایی ـ بدبینی ۵۲
بازداری هیجانی ۵۲
معیارهای سرسختانه/ عیب‌جوبی افراطی ۵۲
تنبیه ۵۲
سبکهای طرحواره ۵۲
انواع سبکهای طرحواره ای ۵۳
کنش های طرحواره ۵۳
طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه ۵۴
بخش چهارم: پیشینه پژوهش ۵۵
فصل سوم : روش شناسی پژوهش
روش پژوهش ۶۲
جامعه آماری ۶۲
نمونه آماری و حجم نمونه ۶۲
کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
فرایند جلسات ۶۳
ابزار جمع آوری داده ها ۶۹
تجزیه و تحلیل داده ها ۷۱
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل یافته ها
تحلیل توصیفی ۷۳
تحلیل استنباطی ۷۶
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری ۸۱
محدودیت های پژوهش ۸۴
پیشنهادهای پژوهش ۸۵
منابع فارسی ۸۶
منابع لاتین ۸۹
ضمایم ۹۳
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
بیان مساله
همسر گزینی از نخستین تعهدات عاطفی و قانونی افراد و از تصمیم های مهم زندگی شمرده می شود. ازدواج یک تصمیم موقتی کوتاه مدت و بی هدف
در مقطعی از زندگی نیست، بلکه انتخاب مسیری است که توانمندیها و شایستگی های خود را می طلبد. بنابراین تصمیم به ازدواج و زندگی مشترک به
ویژه در شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی امروز، نیازمند بلوغ، پختگی و توانمندی در زمینه های گوناگون بوده و این موضوع را تبدیل به موضوعی
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
تخصصی و پیچیده می نماید(شمسایی، ). رضایت از زندگی زناشویی همان احساس عینی از خشنودی، رضایت و لذّت تجربه شده توسط زن یا مرد
است، وقتی که همه جنبه های مشترک زندگی شان را در نظر بگیرند (آلیس[۱]، ۱۹۸۶، به نقل از بردبار، ). رضایت مندی زناشویی یک مفهوم چند
بعدی است که عوامل گوناگونی را شامل می شود و این عوامل در رضایت یا ناخشنودی کلی از روابط نقش دارند و به طور کلی هر زوجی از روابط خود
انتظارات متفاوتی دارند .ایجاد خصلت تعهد و پیرو آن توانایی برقراری ایجاد ارتباط صمیمانه با جنس مخالف (همسر) موجب دلبستگی، حمایت، محبت و
مشارکت در رابطه عاطفی است که از پختگی ناشی می شود. و بالتبع آن عدم دلبستگی،عدم محبت ، عدم حمایت بستر ساز تعارضات زناشویی است
که می تواند به طلاق منجر شود (لیندسی[۲] ، ).
اما امروزه هرچندطلاق منجربه ازهم پاشیدگی کانون خانواده می گرددواین شکست خانواده تاثیرات زیان بارفراوانی ،هم برای والدین وهم برای فرزندان آن
خانواده دارد،ولی این پدیده دربسیاری از کشورها روبه افزایش است.درآمریکا ازهردو ازدواج یک مورد آن به طلاق می انجامد وهر ساله یک میلیون
کودک،طلاق و جدایی والدین خودرا تجربه می کنند(فاگان ورکتور).[۳]
ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست،سازمان ثبت احوال کشور افزایش طلاق درسازمان درسال
اثر بخشی طرحواره های درمانی
همچنین این سازمان افزایش طلاق درسالرانسبت به ۵سال قبل از آن ۲۳ درصدگزارش می کندباتوجه به آمار سال به ازاء هر۱۳ازدواج یک
طلاق ثبت شده درحالی که درسال ۱ه ازاءهر۶/۱۰ازدواج یک طلاق ثبت شده که نشان ازافزایش نسبی آمار طلاق در کشور دارد(تارنمای اینترنتی سازمان آماری کشور،۱۳۹۷). اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضا
ت زناشویی و افزایش سلامت روان
ازدواج عامل پیدایش خانواده است و خانواده نخستین و منحصر به فردترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت یک جامعه را مرهون سلامت و
رضایتمندی اعضای آن از هم دانسته اند(گلدنبرگ و هربرت[۴]، ۲۰۰۰). رکن اصلی خانواده، زندگی مشترک زناشویی است. اگر روابط زناشویی سالم باشد
ساختار خانواده نیز سالم مانده و کارکرد اعضاء نیز به سطح آرمانی خواهد رسید(براد شاو[۵]، ۲). خانواده سالم می تواند عامل افزایش بهداشت
روانی و جسمی زن و شوهر و فرزندان آنها باشد و سلامت خانواده در گرو سلامت و تداوم روابط بین زن و شوهر می باشد و از طرفی به وجود آمدن
اختلاف و تعارض بین زن و شوهر امری طبیعی است. ( الیس[۶] ۱۹۹۵، ترجمه صالحی ،) به دلیل ماهیت تعامل زوج ها گاهی اوقات پیش می آید که
اختلاف نظر روی می دهد و در نتیجه زوج ها نسبت به همدیگر احساس خشم ، ناامیدی و نارضایتی می کنند. بنابراین در ازدواج باید فرض را بر این
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
گذاشت که بروز تعارض جزئی از رابطه زناشویی و زندگی مشترک است. ( همان منبع ) . تعارض به عنوان ، نوعی تعامل که در آن اشخاص تمایلات ، دیدگاه ها و عقاید متضادی را بیان می کنند ، تعریف می شود ( کلین[۷]، پلیزنت[۸
]، وایتون[۹] و مارکمن[۱۰] ،۲۰۰۶)و هر جا عدم توافق ، تفاوت یا ناسازگاری بین همسران وجود داشته باشد ، تعارض به وجود می آید. تعارض همیشه
منفی نیست ، بلکه روشی که زوج ها برای مدیریت تعارض خود به کار می برند ، ممکن است بر رابطه تاثیر منفی داشته باشد ( گاتمن[۱۱] و سیلور[۱۲] ،
۲۰۰۹). زوجینی که می توانند تعارض موجود در رابطه را با به کار گیری روش های مثبت و استفاده کمتر از تعاملات منفی مدیریت کنند ، فضایی ایجاد می
افزایش سلامت روان
کنند که در آن فرصت بیشتری برای خودافشایی و توافق در مورد مشکلات خانواده وجود خواهد داشت ( جوهانسون[۱۳] ، ۲۰۱۲). تحقیقات نشان داده است که روابط مشکل دار ،منجر به مشکلاتی در سلامتی جسمی و روانی می شود به علاوه بین مشکلات زناشویی ، سطح تعارضات زناشویی،
سازگاری زناشویی و نشانه های افسردگی رابطه وجود دارد. ( بیچ[۱۴]، فینچام[۱۵] و کاتز[۱۶]، ۲۰۰۸). که هر یک از اینها عوامل خطرناکی برای بیماری
محسوب می شوند، لذا کیفیت روابط زناشویی پیش بینی کننده مهمی برای سلامتی روان به حساب می آید. ا
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
سلامت روان علاوه بر بدن سالم، به محیط و شرایط زندگی سالم نیاز دارد. این که محیط و عوامل مختلف آن چگونه بر ساختار جسمی و روانی فرد تأثیر می گذارد و فرد با چه شیوه ای با کشمکش های محیطی مبارزه می کند، موضو
عی است که رویکردهای مختلف روان شناسی هر کدام با توجه به دیدگاه اختصاصی خود پیرامون ماهیت انسان و نیروی انگیزشی او سلامت روان
انسان را به شیوه خاصی تبیین کرده اند. به عنوان مثال برخی از این رویکردها، سلامت روان را فرآیندی مستمر دانسته اند و برخی دیگر آن را در قالب
هنجارها و پیروی از آداب و سنن اجتماعی جستجو کرده اند و گروهی دیگر به هر دو جنبه توجه نموده اند. به عنوان مثال روانپزشکی و روانشناسی
اثر بخشی طرحواره های درمانی
بالینی در آسیب شناسی روانی بر اصل انسان بهنجار تأکید داشته اند و بهنجاری یا سلامت را معادل «فقدان علایم بیماری» می پنداشته اند اما وضعیت
جاری روانشناسی جهان حاکی از توجه شایان روان شناسان به مفهوم سلامت در قالبی ورای بهنجاری و فقدان علایم بیماری است (آزاد، ).
سلامت روان عبارتست از توانایی افراد برای دست یابی به اهدافی که برای خود در نظر گرفته است (پاتی[۱۷]، ). اثر بخشی طرحواره های
درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی درجوامع انسانی بوده وازنظر تکوین شخصیت وپرورش آن درفرزندان و همچنین ازنظر سازگاری بعدی فردبا جامعه دارای آثاروسیعی می باشد.بسیاری از جامعه شناسان وروان شناسان اعتقاددارندکه ر
یشه ی بسیاری ازانحرافات شخصیت را باید درپرورش نخستین خانوادگی جست وجوکرد،چراکه،اگرمنشاء بسیاری ازکج رفتاری هاوانواع گوناگون بیماری
های روانی بررسی گردد،نقش پرورش خانواده درکیفیت رشد شخصیت آشکارمیگردد(فرجاد، ۱۳۹۷).
باید گفت با افزایش تعارض در ارتباط های زوجی، ناسازگاری افزایش می یابد و نارضایتی بیشتری حاصل می شود و همین مشکلات از مقدمات طلاق و
جدایی محسوب می شوند ( یانگ و لانگ[۱۸] ، ) . این مشکلات پیامد هایی مثل اختلالات اضطرابی ( داس ،سیمپسون و کریستنس[۱۹] ، )
،افسردگی ( کوین، تامپسون و پالمر[۲۰] ، ) ، ناسازگاری و پرخاشگری کودکان و نوجوانان ( جراد و بوهلر[۲۱]،)،اختلالات خوردن و مصرف شدید
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
الکل ( فینچام ، ۲) و بیماری های فیزیکی مثل ناراحتی های قلبی ( سالز و بوند[۲۲] ،) را در بر دارند، رفتارهایی که ریشه در طرحواره ها ی اولیه دارند . اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش
سلامت روان
طرحواره به طور کلی، به عنوان ساختار[۲۳]، قالب[۲۴]یا چهارچوب[۲۵] تعریف می شود. در روان شناسی و روان درمانی، طرح واره به عنوان هر اصل سازمان
بخش کلی در نظر گرفته می شود که برای درک تجارب زندگی فرد ضروری است.
بسیاری از طرحواره ها در اوایل زندگی شکل می گیرند، به حرکت خود
ادامه می دهند و خودشان را به تجارب بعدی زندگی تحمیل می کنند، حتی اگر هیچ گونه کاربرد دیگری نداشته باشند. با این تعریف کلی، طرحواره می
تواند مثبت یا منفی، سازگار یا ناسازگار باشد و همچنین می تواند در اوایل زندگی یا در سیر بعدی زندگی شکل بگیرد. یانگ[۲۶](۱۹۹۰-۱۹۹۹) معتقد است
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
برخی از این طرحواره ها- به ویژه آن ها که عمدتا در نتیجه تجارب ناگوار[۲۷]در دوران کودکی شکل می گیرند- ممکن است هسته اصلی اختلالات
شخصیت، مشکلات منش شناختی خفیف تر و بسیاری از اختلالات مزمن قرار بگیرند. یانگ برای بررسی دقیق تر این ایده، مجموعه ای از طرحواره ها را
مشخص کرده است که خصوصیات زیر را دارند:
- الگوها یا درون مایه های عمیق و فراگیری هستند،
- از خاطرات، هیجان ها، شناختواره ها و احساسات بدنی تشکیل شده اند،
اثر بخشی طرحواره های درمانی
در دوران کودکی یا نوجوانی شکل گرفته اند،
- در سیر زندگی تداوم دارند،
- درباره خود و در رابطه با دیگران هستند،
- به شدت ناکارآمدند[۲۸].
از نگاه یا
نگ(۱) طرحواره ها ، الگوهای هیجانی و شناختی هستند که در ابتدای رشد و تحول در ذهن شکل گرفته اند و در سیر زندگی تکرار می شوند. طبق
این توصیف، رفتار یک فرد، بخشی از طرحواره محسوب نمی شود، چون یانگ معتقد است که رفتارهای ناسازگار در پاسخ به طرحواره به وجود می آیند.
بنابراین، رفتارها از طرحواره ها نشات می گیرند، ولی بخشی از طرحواره ها محسوب نمی شوند (یانگ، کلوسکو و ویشار[۲۹] ،).
از سوی دیگر محققان نشان داده اند که تاثیرات منفی تعارض ( خشم ، نفرت ، ناراحتی و ترس ) در تعاملات زوجین ، با میزان خشونت و درگیری مرتبط
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
است . ( بوک والا ، سوبین و زدوانیوک[۳۰] ، ) . این ارتباطات مخرب یا تعاملات منفی بین زوجین منجر به کاهش رضایت در رابطه و کاهش سلامت روانی افراد متاهل می گردد ( آماتو ، هاهمن ، ماریوت [۳۱] ) تعارضات زناشو
یی ابعاد مختلفی دارد که می توان مولفه های کاهش همکاری، کاهش
رابطه جنسی، افزایش واکنش های هیجانی، افزایش جلب حمایت فرزند، کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان، افزایش رابطه فردی
با خویشاوندان خود، جدا کردن امور مالی از یکدیگر، کاهش ارتباط موثر ونیز تصمیات مشترک را برشمرد؛
که آگاهی از این تعارضات میتواند به فهم این رابطه اجتماعی و در نتیجه افزایش سلامت روانی زوجین کمک نماید. (وایس[۳۲]، ۲۰۰۵) و محقق در پی آن
با استفاده از دو گروه آزمایش و گروه کنترل بررسی نموده تا روشن شود که در زمینه تعارض زوجین و برای رفع آن می توان از این شیوه درمانی استفاده
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
نمود. با توجه به تحقیقات انجام شده مبنی بر نقش تعارضات زناشویی بر کاهش سلامت روانی افراد، کمبود مطالعات و بررسی های شخصیتی و روانی
قبل از ازدواج و نیز بالا رفتن میزان طلاق و ناسازگاری های خانوادگی در داخل کشور، نیاز به مطالعات و تحقیقات گسترده در این زمینه احساس می شود.
۳-۱-اهمیت و ضرورت تحقیق
روابط سالم و متعادل خمیرمایه عشق به زندگی خانوادگی و رضایت مندی زناشویی است. مسائل و مشکلات زیادی اینروزها دست به دست هم داده و
به سستی و تضعیف روابط خانوادگی منجر شده است. ازسوءتفاهمات و انتظارات نابجا گرفته تا نوع ارتباط کلامی، عدم پایبندی به قواعدیمشخص، روش
مدیریت خانه و…
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان
قیمت : تومان74,000
