توضیحات

بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس ، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان 

چکیده:

هدف از این تحقیق بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس، جرأت ورزی و خودکارآمدی فرزندان آنها

در بین دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های منطقه ۷ آموزش و پرورش شهر تهران است. بدین منظور تعداد ۱۳۰ نفر از

دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه منطقه ۷ آموزش و پرورش شهر تهران به شیوه نمونه گیری خوشه‌ای انتخاب شدند.

نوع پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. ابزار مورد استفاده مقیاس کما‌ل‌گرایی اهواز، آزمون

عزت‌نفس کوپر اسمیت، آزمون جرأت‌ورزی گمبریل و ریچی و مقیاس خودکارآمدی عمومی بود. به منظور تجزیه و

تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کمال‌گرایی والدین و

عزت‌نفس، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان همبستگی منفی معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد

که بین کمال‌گرایی مادران و عزت‌نفس، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان همبستگی قوی‌تری وجود دارد.

کلید واژه‌ها: کمال‌گرایی، عزت‌نفس، جرأت‌ورزی، خودکارآمدی

۱۳۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه

بیان مسأله

اهمیت و ضرورت مسأله

اهداف پژوهش

فرضیه‌های پژوهش

متغیر‌های پژوهش

تعاریف نظری و عملیاتی

فصل دوم: گستره نظری مسأله مورد بررسی و پژوهش‌های مربوط به آن

کمال‌گرایی

نظریه‌های کمال‌گرایی

کمال‌گرایی از دیدگاه اسلام

انواع کمال‌گرایی

ابعاد کمال‌گرایی

ویژگی افراد کمال‌گرا

کمال‌گرایی والدین

عزت‌نفس

اهمیت عزت‌نفس

علل پیدایش عزت‌نفس

جرأت‌ورزی

ویژگی‌های شخصیتی جرأت ورزانه

خودکارآمدی

مؤلفه‌های خودکارآمدی

منابع خودکارآمدی

مروری بر پژوهش‌های انجام شده

فصل سوم: روش پژوهش

طرح پژوهش

جامعه آماری

نمونه آماری

روش نمونه‌گیری

ابزارهای اندازه‌گیری

مقیاس کمال‌گرایی اهواز

پایایی مقیاس کمال‌گرایی اهواز

اعتبار مقیاس کمال‌گرایی اهواز

شیوه نمره‌گذاری مقیاس کمال‌گرایی اهواز

آزمون عزت‌نفس کوپر اسمیت

اعتبار آزمون عزت‌نفس کوپر اسمیت

پایایی آزمون عزت‌نفس کوپر اسمیت

شیوه نمره‌گذاری آزمون عزت‌نفس کوپر اسمیت

پرسشنامه جرأت‌ورزی گمبریل وریچی

پایایی پرسشنامه جرأت‌ورزی گمبریل وریچی

اعتبار پرسشنامه جرأت‌ورزی گمبریل وریچی

شیوه نمره‌گذاری پرسشنامه جرأت‌ورزی گمبریل وریچی

مقیاس خودکارآمدی عمومی

پایایی مقیاس خودکارآمدی عمومی

اعتبار مقیاس خودکارآمدی عمومی

شیوه نمره‌گذاری مقیاس خودکارآمدی عمومی

روند اجراء و جمع‌آوری اطلاعات

روش‌های آماری در تحلیل داده‌ها

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌های آماری

داده‌های توصیفی پژوهش

ارزیابی فرضیه‌های پژوهش

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

خلاصه و نتیجه‌گیری

بحث و جمع‌بندی

محدودیت‌های تحقیق

پیشنهادها

فهرست منابع فارسی

فهرست منابع انگلیسی

پیوست‌ها

مقدمه:

بی‌تردید کمال گرایی[۱] یکی از ویژگی‌های شخصیتی می‌باشد که می‌تواند هم سازنده، مفید و مثبت

باشد و هم نوروتیک و کژ کنش. نیروی انگیزشی هر فرد به سوی رشد و خود شکوفایی است. همه افراد نیاز دارند که توانایی‌های بالقوه خود را تا بالاترین اندازه ممکن شکوفا کنند و به رشدی فراتر از رشد

کنونی خود دست یابند. گرایش طبیعی افراد حرکت از مسیر تحقق توانایی‌های بالقوه خودش است،

هرچند ممکن است در این راه با برخی موانع محیطی و اجتماعی رو به رو شوند. البته رسیدن به

کمال و شکوفا ساختن استعدادها و توانایی‌های نهفته و بالقوه فرد به خودی خود بسیار ارزشمند است و در این وادی کمال‌گرایی امری مثبت و پسندیده است ولی آن‌چه که به آن اشاره شده است جنبه افراطی یا منفی کمال‌گرایی است.

کلی اینک[۲](۱۹۹۸) کمال‌گرایی را اعتقاد فرد به کامل بودن و احساس اضطراب و فشار روانی

بالا و ترس از این که نتواند مطابق انتظارات خود زندگی کند، تعریف می‌کند.

طبق نظریت (۱۹۸۴) کمال‌گرایی یک پدیده ناتوان کننده شایع است و کمال‌گرایان به حالات

عاطفی منفی مثل احساس گناه، احساس شکست، عزت‌نفس پایین و مسامحه‌کاری حساس هستند.

اغلب نظریه‌ها بر این باورند که عزت‌نفس[۳] ویژگی دیرپای شخصیت است و به برخی سطوح

کلی و فرضی خود ارزیابی و حرمت نفس اشاره دارد. به بیان دیگر درکی است که فرد از خود دارد، ولی این درک باداوری‌های ارزشی همراه است و در برگیرنده‌ی میزانی از حرمت نفس و خویشتن‌پذیری می‌باشد

بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس ، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان

(اسلامی نسب، ). برخی از محققین رابطه عزت‌نفس و خویشتن را ناشی از مقایسه‌های اجتماعی می‌دانند، بدین معنا که جنبه‌هایی از خویشتن از راه مقایسه خود با اشخاص مهم دیگر برای شخص شکل می‌گیرد. به اعتقاد این پژوهشگران، خودآرمانی که رابطه نزدیکی با کمال‌گرایی دارد می‌تواند

نتیجه مقایسه اجتماعی با افراد باشد. این مفهوم با کمال‌گرایی دیگر مدار در نظریه هیویت[۴]و همکاران (۱۹۹۱) همپوشانی دارد. می‌سیل‌دین[۵]() نیز مشاهده کرد که عزت‌نفس پایین و ناخشنودی از خود از عناصر کلیدی کمال‌گرایی هستند.

در چند دهه اخیر توجه زیادی به مبحث جرأت‌ورزی[۶]شده است که خود نشانگر اهمیت

این جنبه تعامل اجتماعی است. به عقیده ریس و گراهام[۷](۱۹۹۱) جرأت‌ورزی یعنی توانایی ابراز خویشتن به گونه صریح، مستقیم و مناسب، ارج نهادن به احساس و فکر خود و شناخت نقاط قوت و ضعف خویشتن.

در واقع جرأت‌ورزی به معنی احترام گذاشتن به خود و دیگران است. یکی از صفاتی که فرد

را مستعد و آماده فشار روانی می‌کند سطح پایین جرأت‌ورزی است، یعنی فرد در اظهار باورهای شخصی، نگرش‌ها و احساسات

دچار مشکل است و نمی‌تواند در برابر چشم‌داشت‌های بیش از حد دیگران واکنش نشان دهد.

سطح پایین جرأت‌ورزی اغلب با گرایش شدید کمال‌گرایانه همراه است، یعنی فرد هر چیزی را

«درست و کامل» می‌خواهد، چنین شخصی می‌خواهد همه چیز را در کنترل داشته باشد و کارهایش مورد پسند همه قرار گیرد و همین موضوع می‌تواند به سطوح بالایی از ناکامی و فشار روانی بینجامد (هرمزی‌نژاد، )

خودکارآمدی[۸]یک سازه محوری در نظریه شناختی- اجتماعی آلبرت بندورا[۹] است. منظور از

خودکارآمدی، باورهای شخص درباره قابلیت‌هایش برای سازماندهی و اجراء دوره‌های عمل مورد نیاز برای مدیریت و موقعیت‌هایی که در آینده پیش خواهد آمد، می‌باشد (بندورا، ۱۹۹۵). کمال‌گرایی  به عنوان یک سازه شخصیتی با خودکارآمدی نیز همبستگی دارد. پژوهش‌ها حاکی از این است که گرایش شدید کمال‌گرایانه با سطوح پایین خودکارآمدی در ارتباط است (هیویت و فلت[۱۰]، ۱۹۹۱)

دگرگونی‌های سریع و پیچیده جوامع انسانی به مرور زمان بر شیوه‌های فرزند پروری انسان‌ها

اثری اساسی بر جای ‌گذاشته است و خانواده‌ها اکنون تلاش می‌کنند فرزند خود را از همان اوان کودکی برای بردن گوی سبقت از همسالانشان آماده کنند. این شیوه تربیتی سبب شده است که فرزندان زمانی

را با ارزش بدانند که مورد تأیید والدین خود قرار بگیرند و چون تأیید والدین و دیگران نقش اساسی

در ساختار شخصیتی افراد دارد می‌کوشند تلاش خود را دوچندان کنند تا به انتظارات آنان پاسخ

مثبت دهند. گاهی اوقات همین حساسیت و توجه بیش از حد والدین و توقعات بیش از اندازه

آن‌ها می‌تواند بر برخی عوامل شخصیتی و روان شناختی فرزندانشان اثر بگذارد.

والدین کمال‌گرا نه تنها به تحقیر موفقیت‌های خود می‌پردازند بلکه پذیرفتن و پاداش دادن به

تلاش‌های کودکان را نیز دشوار می‌پندارند. آن‌ها به جای تأیید رفتار کودکانشان پیوسته آن‌ها را به انجام کارهای بهتر وا می‌دارند و به آن‌ها هشدار می‌دهند. این کودکان هیچ‌گاه احساس خرسندی نمی‌کنند

زیرا رفتار آنها به اندازه کافی خوب نیست تا نظر والدین را جلب کند بنابراین این کودکان مانند والدینشان موفقیت‌های خود را کوچک می‌شمارند و احساس می‌کنند هیچ گاه چشم داشت‌های والدینشان را برآورده نخواهند ساخت (می‌سیل دین، ۱۹۶۳).

بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد در این پژوهش به بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با

عزت‌نفس، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندانشان پرداخته شده است. فصول مختلف این گزارش، ضمن طرح گستره نظری و ارائه پژوهش‌های قبلی، شکل‌گیری مسأله، فرضیه‌ها و روش‌های آزمون را مشخص کرده و نتایج حاصل از داده‌های جمع‌آوری شده را توصیف و تجزیه و تحلیل می‌کند.

بیان مسأله:

خانواده‌ها نخستین کانون‌های زندگی جمعی، جلوه‌گاه‌های عشق آفرینی و نهادهای تربیتی هستند.

بنابراین تمدن انسانی، از دل «خانواده» به عنوان هسته‌های اولیه تعلیم و تربیت، سر برآورده است. انتقال

سنت‌های فرهنگی، ارزشیابی و نقد میراث فرهنگی و حتی گسترش فرهنگی، نخست به وسیله

خانواده‌ها انجام پذیرفته است. به همین دلیل نهاد خانواده به عنوان کانون قدیمی، فرهنگ‌ساز

و مبتنی بر نظرات انسان‌ها از گذشته‌های دور همواره مرکز ثقل تحولات اجتماعی و سرچشمه

پیدایش تغییرات انسانی بوده است. این نقش با گذشت هزاران سال از عمر آن، نه تنها اهمیت خویش را از دست نداده است بلکه روز به روز بر آگاهی و شناخت بشری در کشف میزان و ابعاد اهمیت نهاد خانواده افزوده شده است.

خانه و خانواده آسایشگاهی است که کودک در آن‌جا همه افتخارات و موفقیت‌هایش را به نمایش

می‌گذراد. در آنجا او به دنبال درمان و مرهمی برای دردها و شکست و زخم‌های وارد بر خود می‌گردد تا دردهای خود را آرامش بخشد. به بیان دیگر خانه برای کودک جایگاهی است که او تجربه‌های اجتماعی روزانه

خود را با شتاب به درون آن می‌آورد تا آن تجربه را ارزیابی کند، به خاطر آن ستایش و تحسین و تشویق می‌شود یا آن را به بوته فراموشی می‌سپارد و به عنوان یک تجربه از آن درس بیاموزد و در این وادی نقش والدین از اهمیت بسزایی برخوردار است (نوابی‌نژاد، ).

هورنای[۱۱](۱۹۳۴) اظهار می‌دارد، تاریخچه رشد بیمارانی که دچار گرایش شدید به کامل بودن

هستند نشان می‌دهد که این بیماران والدینی داشته‌اند کمال‌طلب، سخت‌گیر و به ظاهر مقدس

مآب که در منزل با قدرت مطلق حکم‌فرمایی می‌کردند و اغلب اوقات والدین میان فرزندان تبعیض قایل می‌شده‌اند و رفتارشان با کودکان خود رفتاری غیر عادلانه بوده است. این رفتارهای غیرمنصفانه سبب نمودار شدن ستیزه و خشم در

بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس ، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان

کودکان می‌شود. در نتیجه این شرایط نامساعد فرد در شخصیت خود مرکز ثقلی نخواهد داشت که به آن تکیه کند،

بلکه این مرکز را در وجود دیگران به ویژه پدر و مادر جست و جو می‌کند. به عبارت دیگر فرد به این نتیجه

می‌رسد که همیشه حق به جانب والدین می‌باشد، خود او همیشه در اشتباه است و از این پس معیار خوبی و بدی را باید در بیرون از وجود خود جست و جو کند.

دکتر پل هیویت (۱۹۹۱)، روان شناس و کارشناس در زمینه مسأله کمال‌گرایی بیان می‌کند که کمال‌گرایی

والدین مسایل جدی را برای فرزندان به وجود می‌آورد. عزت‌نفس در آن‌ها از بین می‌رود، حس عمیق شکست و خشم و عصبانیت و عدم ابراز وجود در آن‌ها به وجود می‌آید.

شرین خلیل[۱۲](۱۹۹۶)، روان‌شناس بالینی بیان می‌کند که والدینی که فراموش می‌کنند که از زحمات

فرزندانشان تمجید کنند  و فقط نتایج را از آن‌ها بخواهند مهمترین عامل ایجاد کمال‌طلبی دریچه‌ها

می‌باشند. ایشان همچنین بیان می‌کنند که آن دسته از والدین کمال‌طلب که همواره به کلیشه‌ها چسبیده‌اند در القاء فکر کمال‌طلبی در کودکان تأثیر می‌گذارند، این والدین به ندرت می‌گویند «پسرم یا دخترم! »، «متأسفم یا معذرت می‌خواهم».

با توجه به آنچه که گفته شد مسأله مورد بررسی در این پژوهش عبارت از «بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان آنها در بین دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های منطقه ۷ آموزش و پرورش شهر تهران» می‌باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش می‌خواهیم این مطلب را مورد بررسی قرار دهیم

که آیا بین کمال‌گرایی والدین با عزت‌نفس، جرأت‌ورزی و خودکارآمدی فرزندان رابطه وجود دارد؟ و بر آن هستیم که با بدست آوردن نتایج فهم درستی از این روابط حاصل نموده تا خانواده‌ها در تعاملات خود با فرزندان و برنامه‌های تربیتی خود اصلاحات مناسب را به عمل آورند.

اهمیت و ضرورت مسأله:

اکثر ما دوست داریم کارمان را عالی و بدون نقص و در حد تمام و کمال انجام دهیم و اگر مرتکب کوچکترین اشتباهی شویم دچار یأس و ناامیدی شده و کار را رها می‌کنیم و زبان به خود سرزنشگری و خود انتقادگری و ارزیابی منفی از خود می‌گشاییم. امروز موانع فراوانی در فرایندهای روان‌شناختی بهنجار افراد وجود دارد که هر کدام می‌تواند مشکلاتی را در روند پیشرفت آنها به وجود آورند. کمال‌گرایی را می‌توان یکی از این موانع در نظر گرفت. کمال‌گرایی به عنوان یک مفهوم روان‌شناختی، در واقع یک سازه شخصیتی همواره در محاق فراموشی است.

با نظر اجمالی و از منظری روان‌شناختی، مشاهده می‌شود که متأسفانه در جامعه ما دو وجه مثبت و منفی کمال‌گرایی به گونه‌ای در هم تنیده شده که تمایز آن دو دشوار است. ما در جامعه‌مان کمتر خانواده‌ای می‌یابیم که به دلیل اشتباه کوچکی که فرزندش مرتکب شده، زبان به انتقاد از وی نگشاید

و یا با سپردن مسئولیت به او بدون توجه به توانمندیهایش انتظار دارند که وی از عهده آن مسئولیت‌ها کاملاً برآید. اگر به درد دل خانواده‌ها درباره وضعیت تحصیلی فرزندانشان گوش دهیم بیشتر از این که فرزندانشان نتوانسته‌‌اند نمره بیست بگیرند شکایت می‌کنند.