توضیحات

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

می باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود که آیا بالا بودن کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده

در بورس اوراق بهادار تهران نشان دهنده مدیریت سود پایین در این شرکت هاست یا خیر؟ برای پاسخ گویی به این پرسش نمونه ای به تعداد ۷۰ شرکت

پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی مورد بررسی قرار گرفت.

در این پژوهش متغیر مدیریت سود با استفاده از مدل

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

تعدیل شده جونز ،۱۹۹۵ و متغیر کیفیت حسابرسی نیز با استفاده از دو معیار اندازه حسابرس و دوره تصدی حسابرس مورد ارزیابی قرار گرفت. برای آزمون

فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیون و مجزوراتا ( ) در سطح معنی داری ۹۵ درصد استفاده شده است.

لازم به توضیح است که از ضرایب هبستگی

پیرسون و اسپیرمن در سطح معنی داری ۹۵ درصد نیز استفاده شده است.

یافته های پژوهش نشان می دهد که در حالت کلی بین مدیریت سود و

معیارهای اندازه حسابرس و دوره تصدی حسابرس و در نهایت کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه ضعیف

اما معنی داری وجود دارد. به صورتی که با افزایش متغیرهای کنترل شامل جریان های نقدی استاندارد شده،

شاخص زیان، شاخص درآمد و اندازه شرکت به مدل، همبستگی بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی تا اندازه بسیار کمی یعنی از ۲۳۸/۰ به ۲۵۰/۰ افزایش می یابد.

 ۱۱۸صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱) مقدمه ۴
۲-۱) تاریخچه مطالعاتی ۵
۳-۱) بیان مسأله ۱۲
۴-۱) چهارچوب نظری تحقیق ۱۶
۵-۱) فرضیه های پژوهش ۱۷
۶-۱) اهداف تحقیق ۱۷
۷-۱ اهمیت تحقیق ۱۸
۸-۱ حدود مطالعاتی ۱۹

۹-۱) تعریف واژه ها و اصطلاحات ۱۹
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
۱-۲) مقدمه ۲۲
۲-۲) مفاهیم مختلف سود ۲۴
۱-۲-۲) سود ۲۴

۲-۲-۲) اهداف گزارشگری سود ۲۴
۳-۲-۲) پیش بینی سود و استفاده کنندگان پیش بینی سود ۲۵
۴-۲-۲) فواید سود برای سرمایه گذاران ۲۶
۳-۲) مدیریت سود ۲۸
۱-۳-۲) فرضیه های طرح پاداش ۳۰

۲-۳-۲) فرضیه های قرارداد بدهی ۳۰
۳-۳-۲) فرضیه های هزینه های سیاسی ۳۱

۴-۳-۲) تئوری نمایندگی ۳۱
۵-۳-۲) انواع قراردادها و نظریه نمایندگی ۳۵
۱-۵-۳-۲) قرارداد برمبنای رفتار یا زمان ۳۶
۲-۵-۳-۲) قرارداد برمبنای نتیجه یا محرک ۳۶
۶-۳-۲) هموار سازی سود ۳۷

۱-۶-۳-۲) انواع هموارسازی سود ۳۹
۲-۶-۳-۲) روش های هموارسازی سود ۴۱
۷-۳-۲) حسابداری تعدیلات جامع ۴۱
۸-۳-۲) حساب سازی ۴۱
۹-۳-۲) انگیزه های مدیریت سود ۴۲
۱-۹-۳-۲) تامین انتظارات تحلیل گران مالی ۴۲
۲-۹-۳-۲) به منظور جلوگیری از مشکلات تعهدات استقراض و تلاش برای کم کردن هزینه های سیاسی ۴۲

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۳-۹-۳-۲) هموارسازی سود طی یک دوره زمانی بلند مدت با رشد مناسب ۴۳
۴-۹-۳-۲) تامین کردن احتیاجات طرح پاداشی ۴۳
۵-۹-۳-۲) تعویض مدیریت ۴۳
۱۰-۳-۲)مدیریت سود خوب در برابر مدیریت سود بد ۴۴
۴-۲) کیفیت حسابرسی ۴۵

۱-۴-۲) چارچوب کیفیت حسابرسی ۴۶
۲-۴-۲) مباحث نظری و شواهد تجربی در باب کیفیت حسابرسی ۴۸
۱-۲-۴-۲) تقاضا برای کیفیت حسابرسی ۵۰
۲-۲-۴-۲) عرضه کیفیت حسابرسی ۵۱

۳-۲-۴-۲) رابطه بین اجزای کیفیت حسابرسی ۵۲

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۴-۲-۴-۲) محصولات کیفیت حسابرسی ۵۴
۵-۲-۴-۲) خلاصه محصولات کیفیت حسابرسی ۶۰
۳-۴-۲) اندازه حسابرس ۶۳
۴-۴-۲) تخصص گرایی در صنعت ۶۵

۱-۴-۴-۲) دوره تصدی حسابرس ۶۷
۵-۲) تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی ۶۸
۱-۵-۲) تبیین فرضیه های پژوهش ۷۲
۶-۲) بحث کلی ۷۵
فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق
۱-۳) مقدمه ۸۳
۲-۳) روش پژوهش ۸۳
۳-۳) فرضیه های پژوهش ۸۳

۴-۳) جامعه و نمونه آماری ۸۵
۱-۴-۳) جامعه آماری ۸۵
۲-۴-۳) نمونه آماری ۸۵
۵-۳) روش ها و ابزار های جمع آوری اطلاعات ۸۶
۶-۳) متغیرهای پژوهش و شیوه اندازه گیری متغیرها ۸۶

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس
۷-۳) آمار توصیفی ۸۹
۸-۳) آمار استباطی ۸۹
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
۱-۴ مقدمه‏ ۹۲

۲-۴) روش تجزیه وتحلیل داده ها ۹۳
۳-۴) آمار توصیفی ۹۳
۴-۴) آمار استنباطی ۹۸
۱-۴-۴) آزمون فرضیه فرعی اول ۹۹
۲-۴-۴) آزمون فرضیه اصلی ۱۰۱
۱-۲-۴-۴) آزمون همبستگی با استفاده از رگرسیون خطی ساده ۱۰۱

۲-۲-۴-۴) تاثیر متغیرهای کنترل بر ارتباط بین مدیریت سود وکیفیت حسابرسی ۱۰۳
۵-۴) خلاصه تجزیه و تحلیل داده ها ۱۰۶
فصل پنجم : نتیجه‌گیری و پیشنهادات
۱-۵ مقدمه ۱۰۸
۲-۵) نتایج آزمون فرضیه ها ۱۰۸
۱-۲-۵) نتیجه آزمون فرضیه فرعی اول ۱۰۸
۲-۲-۵) نتیجه آزمون فرضیه فرعی دوم ۱۰۹
۳-۲-۵) نتیجه آزمون فرضیه اصلی ۱۱۰
۳-۵) نتیجه گیری ۱۱۲

۴-۵) پیشنهادها ۱۱۳
۱-۴-۵) پیشنهادهای مبتنی بر نتایج پژوهش ۱۱۳
۲-۴-۵) پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ۱۱۴
۵-۵) محدودیت های پژوهش ۱۱۵
پیوست ها

جدول لیست شرکت ها ومؤسسات حسابرس آنها ۱۱۷
خروجی نرم افزار SPSS 120
جداول و نمودارهای آماری ۱۳۰
منابع و ماخذ
منابع فارسی ۱۴۰

منابع لاتین ۱۴۳
چکیده انگلیسی ۱۴۵

جدول (۱-۲) مطالعات بررسی کننده همبستگی بین اجزای کیفیت حسابرسی ۵۶
جدول(۲-۲) خلاصه مطالعات انجام شده پیرامون محصولات کیفیت حسابرس ۶۱
جدول (۱-۴) جدول آمار توصیفی مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود قبل از نرمال کردن ۹۳

جدول (۲-۴) جدول آزمون نرمال بودن برای متغیر وابسته مدیریت سود ۹۳
جدول (۳-۴) جدول آمار توصیفی مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود بعد از نرمال کردن ۹۵

جدول (۴-۴) جدول آزمون نرمال بودن برای متغیر وابسته مدیریت سود بعد از حذف داده های پرت ۹۶
جدول (۵-۴) نتایج آمار توصیفی ۹۸

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

جدول (۶-۴) شاخص نسبت همبستگی مجدور اتا ، پیرسون واسپیرمن فرضیه فرعی اول ۱۰۰

جدول (۷-۴) شاخص نسبت همبستگی مجدور اتا ،پیرسون واسپیرمن فرضیه فرعی دوم ۱۰۰
جدول (۸-۴) نتایج آزمون بر اساس آماره ضریب همبستگی پیرسون ۱۰۱
جدول (۹-۴) نتایج حاصل از بررسی مدل رگرسیون خطی ساده قبل از متغیرهای کنترل ۱۰۲
جدول (۱۰-۴) تحلیل واریانس قبل از متغیرهای کنترل ۱۰۲

جدول (۱۱-۴) جدول همبستگی مدل رگرسیون خطی چندگانه با وجود متغیرهای کنترل ۱۰۳
جدول (۱۲-۴) ضرایب رگرسیون چندگانه با وجود متغیرهای کنترل ۱۰۴
جدول (۱۳-۴) تحلیل واریانس رگرسیون چندگانه ۱۰۴

جدول (۱۴-۴) نتایج کلی آزمون فرضیه های پژوهش برحسب میزان P- مقدار ۱۰۵

نمودار (۱-۲) انواع هموارسازی سود ۴۰
نمودار (۲-۲) چارچوب کیفیت حسلبرسی ۴۷
نمودار (۳-۲)چارچوب و طبقات پژوهش کیفیت حسابرسی ۴۹
نمودار (۱-۴)نمودار میله ای مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود قبل از نرمال کردن ۹۴
نمودار (۲-۴)نمودار Q-Q مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود قبل از نرمال کردن ۹۴

نمودار (۳-۴) نمودار جعبه ای مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود قبل از نرمال کردن ۹۵
نمودار (۴-۴) نمودار میله ای مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود بعد از نرمال کردن ۹۶

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نمودار (۵-۴)نمودار Q-Q مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود بعد از نرمال کردن ۹۶
نمودار (۶-۴) نمودار جعبه ای مربوط به متغیر وابسته مدیریت سود بعد از نرمال کردن ۹۷

مقدمه:

از جمله عوامل اساسی در ایجاد تغییرات بنیادی در محیط اقتصلدی ایران، می توان عمومی شدن مالکیت بنگاه های اقتصادی، تأمین مالی از طریق

مشارکت عمومی و خصوصی سازی بخش های دولتی و بنگاه های اقتصادی را نام برد. در چنین شرایطی شفافیت و کیفیت مطلوب اطلاعات مالی، که

پایه و اساس تصمیم گیری های بهینه اقتصادی سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و بطور اعم استفاده کنندگان از اطلاعات است، از اهمیت ویژه ای برخوردار

می باشد. حال ازیک سو بر اساس تئوری نماینگی مدیران، نمایندگان سهامداران شرکت بوده و بایستی در جهت منافع آنها عمل نمایند. اما گاهی اوقات

مدیران در وضعیت هایی قرار می گیرند که تصمیم هایشان به نفع سهامداران شرکت نبوده و باعث مخدوش شدن گزارش های مالی می شوند

در واقع مدیریت سود زمانی رخ می دهد که مدیران قضاوت خویش را در گزارش گری مالی و در نحوه ثبت وگزارش های مالی بصورتی وارد نمایند که تغییر

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس

در محتوای گزارش های مالی، برخی از سهامداران را نسبت به عملکرد اقتصادی شرکت گمراه نماید. و از سوی دیگر درست در نقطه مقابل، اصولاً در یک

بنگاه اقتصادی، محیط حسابرسی حاکم، نقش اساسی در جهت بوجود آوردن کیفیت مطلوب اطلاعات مالی ایفا می کند. در واقع حسابرسی میکانیزمی

کارا برای فراهم کردن اطلاعات شفاف و قابل اتکا ایجاد می کند. به همین جهت در این پژوهش با اشاره به این که کیفیت حسابرسی قابلیت اتکای

اطلاعات را بالا می برد به بررسی رابطه بین کیفیت حساببرسی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است.

فصل اول
کلیات تحقیق

۱-۱) مقدمه
یکی از اهداف اساسی وضع استانداردهای حسابداری این است که استفاده کنندگان بتوانند با اتکا بر صورت های مالی تصمیم های نسبتاً مربوط و

صحیحی اتخاذ کنند، پس نیاز حرفه حسابداری به آن شیوه گزارشگری می باشد که منافع تمام استفاده کنندگان به صورتی مطلوب رعایت شود. اما

همان طور که از تعریف مدیریت سود بر می آید، مدیران برای رسیدن به اهداف خاصی که منطقاً منافع عده ای خاص را تأمین می کند، سود را طوری

گزارش می کنند که این با هدف تأمین منافع عمومی استفاده کنندگان مغایرت دارد. حسابرسان وظیفه دارند بر مطلوبیت صورت های مالی در چارچوب

استانداردهای حسابداری صحه بگذارند، در حالی که استاندارد های حسابداری نیز در بعضی از موارد دست مدیران را برای انتخاب روش حسابداری باز

می گذارد . در واقع مشکل از آنجا ناشی می شود که مدیریت سود در بعضی مواقع باعث گمراه کننده شدن صورت های مالی می شود، در حالی که صورت های مالی از نظر قرار گرفتن درچارچوب استانداردهای حسابداری مشکلی نداشته و حسابرسان از این نظر نمی توانند بر صورت های مالی

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

اشکالی بگیرند. پس با توجه به این موضوع که سود یکی از مهمترین عوامل در تصمیم گیری ها می باشد، آگاهی استفاده کنندگان از قابل اتکا بودن سود می تواند آن ها را در اتخاذ تصمیم یاری دهد (مشایخی و صفری، ۱۳۸۵،ص ۳۶)۱٫

در این راستا یک مؤسسه حسابرسی مستقل و با مهارت، قادر به شناخت ارائه نادرست اقلام صورت های مالی مورد رسیدگی بوده و می تواند نسبت به ارائه صحیح آن بر صاحبکار خود تأثیرگذار باشد تا در نتیجه آن اطلاعات مالی قابل اتکایی گزارش شود.

رسیدن به این هدف مطلوب به خصوصیات مؤسسات حسابرسی کاملاً وابسته است و این خصوصیات مؤسسات حسابرسی می تواند به شکل مثبت یا

منفی با کیفیت حسابرسی در ارتباط باشد به نظر تیت من و ترومن۲ (۱۹۸۹) حسابرس با کیفیت تر صحت اطلاعات ارائه شده را بهبود می بخشد و به سرمایه گذاران اجازه می دهد برآورد دقیق تری از ارزش شرکت بدست آورند (پورکریم، ۱۳۸۸،ص۳)۳٫

هدف کلی حسابرسان حفاظت ازمنافع سهامداران در مقابل تحریفات و اشتباهات

با اهمیت موجود در صورت های مالی است. حسابرسان به منظور حفظ اعتبار حرفه، شهرت حرفه ای خود و اجتناب از دعاوی قضایی علیه خود به دنبال افزایش کیفیت حسابرسی هستند (تندلو و ون استرایلن، ۲۰۰۸، ص۴۴۹) . در این میان انگیزه های مدیران در جهت اعمال منافع شخصی خود در کیفیت سود، مانع از رسیدن حسابرسان به اهداف خود می شوند. در مقابل

حسابرسان می¬توانند با افزایش کیفیت حسابرسی، مدیریت سود صورت گرفته توسط مدیران را کشف کرده و مدیران را در اعمال مدیریت سود در تنگنا

قرار دهند. با توجه به مطالب مطرح شده در بالا هدف ما در این پژوهش، بررسی ارتباط بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرقته

شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و سعی کرده ایم به این سوال پاسخ داده شود که آیا بالا بودن کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نشان دهنده مدیریت سود پایین در این شرکت هاست یا خیر؟

۲-۱) تاریخچه مطالعاتی
مطالعات خارجی

۱- دی آنجلو و نئو ،۱۹۹۳، در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که ، هنگامی که حسابرسان با کیفیت تر (کم کیفیت تر) انتخاب می شوند ، مدیران

توانایی کمتری (بیشتری) برای دستکاری سود به منظور تحقق سود

پیش بینی شده دارند. آنها با توجه به نتایج تحقیق خود استدلال می کنند که مدیران

برای حداقل کردن تفاوت بین سود پیش بینی شده و سود گزارش شده انگیزه دارند و از اقلام تعهدی و سایر رویه های حسابداری احتیاطی برای دستکاری سود گزارش شده و در جهت کمینه کردن این تفاوت استفاده می کنند (پورکریم، ۱۳۸۸،ص ۶۵)۲٫

۲- فرانسیس و همکارانش ،۱۹۹۹، در تحقیق خود به این نتیجه رسیده اند که ، مدیران شرکت های دارای اقلام تعهدی بالا به منظور ایجاد اطمینان از عدم

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس

مشارکت در فرصت های مدیریت سود انگیزه دارند تا حسابرسان با کیفیت را به کار گیرند که در این تحقیق معیار اندازه گیری کیفیت حسابرسی نام

تجاری حسابرس (اندازه حسابرس) است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که حسابرسان دارای نام تجاری (اندازه حسابرس بزرگ تر) با احتمال زیادتری از طرف صاحبکارانی که تمایل درونی به تغییر در اقلام تعهدی دارند کنار گذاشته می شوند (همان منبع،ص۷۸)۳٫

۳- هیلی وکوثاری (۱۹۹۹،۲۰۰۱) در تحقیقات خود درباره مدیریت سود شواهدی درباره مدیریت سود کاهنده در زمانی که سود بالاتر از سقف حداکثر پاداش یا پایین تر از سقف حداقل پاداش است فراهم کرده اند (حساس یگانه و قنبریان، ۱۳۸۵،ص ۴۲)۲٫

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۴- تحقیقی در مصر به وسیله ابراهیم ،۲۰۰۱، در مورد کیفیت حسابرسی ، دوره تصدی حسابرس، نفوذ صاحبکار و مدیریت سود انجام شده است . این تحقیق مدارکی در مورد اثر کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود فراهم می کند. در این تحقیق از جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی گزارش

شده در صورت جریان وجه نقد و بر آورد اقلام تعهدی استفاده شده است. همچنین برای برآورد اقلام تعهدی اختیاری از مدل تعدیل شده جونز در یک سری زمانی استفاده شده است. نتایج تحقیق مدارکی را مورد ارتباط معکوس بین کیفیت حسابرسی و مدیریت سود ارائه می دهد.

نتایج نشان می دهد که

دوره تصدی حسابرس برخی تأثیرات مثبت بر روی کارایی فرایند حسابرسی و بهبود عملکرد کنترلی فرض شده برای حسابرسان دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که نفوذ صاحبکار نمی تواند بر استقلال حسابرس اثر گذاشته و یا این که حسابرسان به صاحبکاران بزرگ خود اجازه دهند که

اختیارات بیشتری در گزارشگری سود داشته باشند (پورکریم، ۱۳۸۸،ص ۶۵)۳٫
۵- پیوت وجنین ،۲۰۰۵، به بررسی کیفیت حسابرسی و مدیریت سود پرداختند آنها ۲۵۵ مشاهده شرکت-سال در سال های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۲ مورد بررسی

قرار دادند و دریافتند که شرکت هایی که توسط پنج بزرگ حسابرسی، حسابرسی می شوند با مدیریت سود کمتری مواجه نیستند و در واقع تفاوت های کیفیت حسابرسی پنج بزرگ تاثیری بر عدم مدیریت سود ندارد (علوی طبری و همکاران، ۱۳۸۸،ص ۲۷)۴٫

۶- کن چن وهمکاران ،۲۰۰۵، در مقاله “کیفیت حسابرسی ومدیریت سود برای شرکت های درگیر در عرضه عمومی سهام تایوان ” به بررسی کیفیت حسابرسی و مدیریت سود در شرکت های درگیر در عرضه عمومی سهام تایوان پرداخته اند در این تحقیق با انتخاب ۴ شرکت بزرگ حسابرسی به عنوان حسابرسان با کیفیت و مقایسه سود در شرکت های حسابرسی شده توسط این ۴ شرکت با شرکت های حسابرسی شده توسط غیر این ۴ شرکت،

قبل وبعد از عرضه عمومی سهام در تایوان این نتیجه حاصل شده است که اولاً سود مدیریت می شود وثانیاً بین مدیریت سود وکیفیت حسابرسی ارتباط

معنی داری وجود داشته به طوری که بالاتر بودن کیفیت حسابرسی موجب کاهش مدیریت سود در این شرکت ها شده است (چن و همکاران، ۲۰۰۵،ص ۸۸)۵٫

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۷- مینگ ،۲۰۰۷، دریافت که ۱۰ شرکت حسابرسی بزرگ در کشور چین باعث کاهش مدیریت سود بطور فزاینده ای می شود همچنین دریافت که آوردن شرکت های حسابرسی کوچک تر (نسبت به قبل) ممکن است نشانه ای از کیفیت

پایین سود باشد (ابراهیمی کردلر وسیدی، ۱۳۸۷،ص ۶)۱٫

۸- جال و دیگران ،۲۰۰۷، در مالزی با توجه به بررسی اقلام تعهدی اختیاری شرکت های حسابرسی شونده به این نتیجه رسید که مؤسسات حسابرسی بزرگ تر نسبت به سایر مؤسسات حسابرسی کننده کنترل و صلاحیت بیشتری دارند (همان منبع،ص۵۶)۲٫

۹- با این فرض که کیفیت حسابرسی رابطه مثبتی با قابلیت اتکا صورت های

مالی دارد. بهن و همکاران ،۲۰۰۷، به بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و پیش بینی سود پرداختند فرضیات تحقیق آن ها عبارت بود از این که صحت پیش بینی سود با کیفیت حسابرسی رابطه مثبت دارد و انحراف پیش بینی

سود با کیفیت حسابرسی رابطه منفی دارد.

نمونه آماری تحقیق شامل شرکت های آمریکایی برای دوره ۵ ساله از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ می باشد. در این تحقیق کیفیت حسابرسی را بوسیله دو متغیر مستقل، تخصص صنعتی حسابرس و اندازه حسابرس، تعیین کردند. تخصص صنعتی حسابرس بر مبنای دارایی های شرکت های صاحبکار به

نسبت کل دارایی های شرکت ها در صنعت خاص و اندازه حسابرس بر اساس

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس

۵ بزرگ یا غیر ۵ بزرگ بودن موسسات حسابرسی سنجیده شد. نتیجه تحقیق نشان داد که شرکت هایی که توسط حسابرسان با کیفیت تر حسابرسی می شوند پیش بینی های سود صحیح تری دارند و شرکت هایی که

توسط حسابرسان غیر ۵ بزرگ حسابرسی می شوند انحراف پیش بینی سود بیشتری دارند (علوی طبری و همکاران، ۱۳۸۸،ص ۲۷)۳٫

۱۰- چانتئو و همکارانش ،۲۰۰۷، در تحقیق خود به تحلیل شناخت (درک) بازار سهام از کیفیت حسابرسی بین تعدادی از موسسات حسابرسی کوچک در

بازار حسابرسی چین پرداختند. در تحقیق چانتئو و همکاران معیار ارزیابی کیفیت حسابرسی، ضریب واکنش سود یا ERC بود و تحقیق آنها به بررسی

رابطه مداوم بین اندازه موسسه حسابرسی و ارزیابی بازار از کیفیت حسابرسی

در چین (طی سال های ۲۰۰۱ الی ۲۰۰۳ ) پرداخته است . آنها به یک

رابطه مثبت بین اندازه موسسه حسابرسی و درک سرمایه گذار از کیفیت سودآوری دست یافتند. چانتئو و همکارانش دریافتند که بازار سهام واکنش قوی

تری نسبت به سودهای غیر منتظره حسابرسی شده به وسیله موسسات حسابرسی بزرگتر نشان می دهد این اثر پیش از کنترل وضعیت مالی شرکت

های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار چین و بررسی ویژگی های مالکیت آن مشخص گردید نتایج تحقیقات چانتئو و همکارانش نشان داد

که اندازه های مختلف موسسات حسابرسی بزرگتر را، دارای کیفیت حسابرسی بالاتری می دانند و البته

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

باید این نکته را در نظر گرفت که حسابرسی در چین بر خلاف آمریکا دارای رقابت بالایی نیست (علوی طبری و همکاران، ۱۳۸۸،ص ۲۷)۱٫

۱۱- تحقیقی در آمریکا توسط چمبرز و پاین ،۲۰۰۸، در مورد کیفیت حسابرسی و قابلیت اتکای اقلام تعهدی انجام شده و همچنین تاثیر قانون ساربینز

آکسلی بر افزایش قابلیت اتکای اقلام تعهدی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در سه دوره ی زمانی از سال های (۱۹۹۷-۱۹۸۹)، (۲۰۰۱-۱۹۹۸)

و (۲۰۰۵-۲۰۰۲) صورت گرفته است. در این پژوهش استقلال، تخصص در صنعت و ریسک اعتبار و دعاوی حقوقی طرح شده عمده برای موسسات

حسابرسی به عنوان شاخص های اندازه گیری کیفیت حسابرسی مطرح شده است. که هر چه استقلال و تخصص در صنعت موسسات حسابرسی، بالا

و ریسک اعتبار و دعاوی حقوقی طرح شده علیه حسابرسان، قابل توجه باشد نشانگر کیفیت بالای حسابرسی می باشد.

نتیجه ای که از این پژوهش

گرفته شده این است که افزایش کیفیت حسابرسی و همچنین به کارگیری قانون ساربینز آکسلی رابطه مثبت معنی داری با قابلیت اتکای اقلام تعهدی صورت های مالی شرکت های مورد رسیدگی دارد (چمبرز و پاین، ۲۰۰۸،ص ۴)۲٫

۱۲- تحقیقی در امریکا بوسیله جنکینز و ولاری ،۲۰۰۸، با عنوان تأثیر دوره تصدی حسابرس بر گزارشگری سود محافظه کارانه انجام شده است.

در این تحقیق رابطه بین دوره تصدی حسابرس بر گزارشگری سود محافظه کارانه انجام شده است. در این تحقیق از چند معیار برای اندازه گیری محافظه کاری

استفاده شده است . نتایج این تحقیق یک رابطه مثبت بین محافظه کاری در سود گزارش شده و مدت زمان ارتباط حسابرس

با صاحبکار را نشان می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که برای دوره تصدی کوتاه تر، محافظه کاری پایین تر است (پورکریم، ۱۳۸۸،ص ۶۲)۳٫

۱۳- تحقیقی در آمریکا توسط چمبرز و پاین ،۲۰۰۸، با عنوان کیفیت حسابرسی و

اقلام تعهدی غیرعادی انجام شده است. این تحقیق ابتدا رابطه بین

کیفیت حسابرسی و قابلیت اتکای اقلام تعهدی را نشان داده و سپس رابطه بین کیفیت حسابرسی و اقلام تعهدی غیرعادی را اثبات می نماید.

نتایج این تحقیق نشان می دهد که مقدار بازده عملیاتی مربوط به اقلام تعهدی یک رابط ی منفی با کیفیت حسابرسی دارد کیفیت حسابرسی پایین منجر به بیشتر شدن اقلام تعهدی غیرعادی مربوط به بازده عملیاتی می شود.

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

۱۴- همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد که اصلاحات ناشی از ساربینز آکسلی باعث می شود که رابطه بین کیفیت حسابرسی و اقلام تعهدی غیر عادی ضعیف تر شود (چمبرز و پاین، ۲۰۰۸،ص ۴) .

۱۵- برندا ون تندلو و استرالین ،۲۰۰۸، درمقاله ” مدیریت سود وکیفیت حسابرسی در اروپا: مدرک از بازاربخش خصوصی ” به بررسی ارتباط بین کیفیت

حسابرسی ومدیریت سود در کشور های اروپایی پرداخته اند در این تحقیق با در نظر گرفتن ۴ شرکت بزرگ حسابرسی به عنوان حسابرسان با کیفیت

وبررسی مدیریت سود در شر کت های حسابرسی شده توسط این ۴ شرکت ومقایسه با سایر شرکت های حسابرسی شده توسط غیر ۴ شرکت بزرگ،

نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی

ارتباط وجود داشته و همچنین کیفیت بالای حسابرسی در کشور هایی که دارای هم محوری مالیاتی هستند باعث محدودیت (کاهش ) در مدیریت سود می شود (تندلو و ون استرالین، ۲۰۰۸،ص ۴۴۸) .

۱۶- تحقیقی در امریکا توسط فردیناند و همکارانش ،۲۰۰۹، با عنوان نقش دوره تصدی حسابرس و تخصص در صنعت حسابرس در کیفیت سود

انجام شده

است. این تحقیق نشان می دهد که دوره تصدی کوتاه تر با کیفیت سود پایین تر در ارتباط است. به این دلیل که حسابرسان دانش و تخصص کمتری نسبت به کار صاحبکار خود خواهند………………………

-۱) بیان مسأله

یکی از اقلام صورت های مالی که به عنوان معیار ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری واحد انتفاعی قرار می گیرد، ” گزارشگری سود” می باشد. محاسبه

سود خالص یک واحد انتفاعی متأثر از روش ها و برآوردهای حسابداری است. اختیار عمل مدیران در استفاده از اصول تحقق و تطابق، برآورد و پیش بینی و

همچنین اعمال روش هایی نظیر تغییر روش ارزیابی موجودی کالا، استهلاک سرقفلی، هزینه جاری یا سرمایه ای تلقی کردن هزینه های تحقیق و توسعه

و تعیین هزینه مطالبات مشکوک الوصول از جمله مواردی هستند که مدیران می توانند

از طریق اعمال آنها سود را تغییر دهند. از یک طرف به دلیل آگاهی

بیشتر مدیران از وضعیت شرکت، انتظار می رود بگونه ای اطلاعات تهیه و ارائه شود

که وضعیت شرکت را به بهترین نحو منعکس کند. از طرف دیگر بنابه

دلایلی نظیر ابقاء در شرکت، دریافت پاداش و… مدیریت واحد انتفاعی خواسته یا ناخواسته ممکن است با دستکاری سود، وضعیت شرکت را مطلوب جلوه

دهد. تحت چنین شرایطی سود واقعی با سود گزارش شده در صورت های مالی مغایرت داشته

و رویدادی تحت عنوان مدیریت سود رخ داده است.
یک تعریف متداول از کیفیت حسابرسی به وسیله دی آنجلو۳ (۱۹۸۱) تحت عنوان “ارزیابی (استنباط) بازار” ارائه شده است.

“ارزیابی (استنباط) بازار” در واقع عبارتنداز: احتمال اینکه حسابرس هم ۱) تحریفات با اهمیت در صورت های مالی و یا سیستم صاحب کار را کشف کند،

و ۲) تحریف با اهمیت کشف شده را گزارش کند. احتمال این که حسابرس موارد تحریفات با اهمیت را کشف کند به شایستگی حسابرس و احتمال این که

حسابرس موارد تحریفات با اهمیت کشف شده را گزارش کند به عنوان استقلال حسابرس تعبیر شده است (حساس یگانه و جعفری، ۱۳۸۵،ص ۷۳)۱٫

کیفیت که تعیین کننده عملکرد حسابرسی است تابع عوامل متعددی از قبیل: توانایی های حسابرس (شامل دانش ،تجربه، قدرت تطبیق و کارایی فنی) واجرای حرفه ای (شامل استقلال، عینیت، مراقبت حرفه ای ، تضاد منافع و قضاوت) است (مجتهدزاده و آقایی، ۱۳۸۳،ص ۵۴)۲ .

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

همان طور که در بالا اشاره شد هدف کلی حسابرسان حفاظت ازمنافع سهامداران

در مقابل تحریفات و اشتباهات با اهمیت موجود در صورت های مالی است. حسابرسان به منظور حفظ اعتبار حرفه، شهرت حرفه ای خود و اجتناب از دعاوی قضایی علیه خود به دنبال افزایش کیفیت حسابرسی هستند.

در این میان انگیزه های مدیران در جهت اعمال منافع شخصی خود در کیفیت

سود، مانع از رسیدن حسابرسان به اهداف خود می شوند. در مقابل

حسابرسان می توانند با افزایش کیفیت حسابرسی، مدیریت سود صورت گرفته توسط مدیران را کشف کرده و مدیران را در اعمال مدیریت سود در تنگنا قرار دهند.

تندلوو ون استرایلن ،۲۰۰۸، درمقاله” مدیریت سود وکیفیت حسابرسی در اورپا: مدرک از بازاربخش خصوصی “به بررسی ارتباط بین کیفیت حسابرسی

ومدیریت سود در کشورهای اورپایی پرداخته و با در نظر گرفتن ۴ شرکت بزرگ حسابرسی به عنوان حسابرسان با کیفیت و بررسی مدیریت سود در

شرکت های حسابرسی شده توسط این ۴ شرکت و مقایسه با مدیریت سود

صورت گرفته درشرکت هایی که توسط غیر ۴ شرکت بزرگ حسابرسی

شده اند، پرداخته و به این نتیجه رسیده اند که بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی

ارتباط معنی داری وجود داشته وکیفیت بالای حسابرسی در شرکت هایی که دارای قوانین مالیاتی مشابه هستند باعث محدودیت (کاهش) در مدیریت سود می شود (تندلو و ون استرایلن، ۲۰۰۸،ص ۴۴۸) ۳٫

همچنین در پژوهش انجام شده توسط چن وهمکاران۴ (۲۰۰۵) در مقاله “کیفیت حسابرسی ومدیریت سود برای شرکت های درگیر در عرضه عمومی

سهام تایوان” به بررسی ارتباط کیفیت حسابرسی و مدیریت سود پرداخته، و با انتخاب ۴ شرکت بزرگ حسابرسی به عنوان حسابرسان با کیفیت و مقایسه

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

سود در شرکت های حسابرسی شده توسط این ۴ شرکت با سود در سایر شرکت هایی که توسط غیر این چهار شرکت حسابرسی شده اند، قبل و بعد

از عرضه عمومی سهام در تایوان پرداخته اند و نتیجه حاکی از این بود که اولاً در چنین شرکت هایی مدیریت سود روی می دهد و ثانیاً بین مدیریت سود

وکیفیت حسابرسی ارتباط معنی داری وجود دارد به این صورت که بالاتر بودن کیفیت حسابرسی موجب کاهش مدیریت سود در این شرکت ها می شود(چن و همکاران، ۲۰۰۵،ص ۸۸) .

با توجه به موارد مطرح شده در بالا، هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرقته شده در بورس اوراق

بهادار تهران بوده و سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود که آیا بالا بودن کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نشان دهنده مدیریت سود پایین در این شرکت هاست یا خیر؟

در ادبیات حسابداری ارائه تعریف درستی از مدیریت سود مشکل است، زیرا مرز بین مدیریت سود و تقلب های مالی مشخص نشده است.

همچنین ساختار کیفیت حسابرسی چند بعدی ولی نامشهود است به همین جهت اندازه گیری آن دشوار است از آنجا که عوامل زیادی بر کیفیت

حسابرسی تاثیر می گذارد، تعیین چارچوبی برای مشخص نمودن کیفیت حسابرسی موضوعی با اهمیت محسوب می شود (مجتهدزاده و آقایی، ۱۳۸۳،ص ۵۴)۳٫ چارچوب کیفیت حسابرسی را می توان به این صورت مطرح کرد:

کیفیت حسابرسی عبارت است از حسن شهرت حسابرس و مراقبت حرفه ای حسابرس، که در نتیجه حسن شهرت حسابرس اعتبار اطلاعات صورت

های مالی افزایش یافته و در نتیجه نظارت و مراقبت حرفه ای حسابرس کیفیت اطلاعات صورت های مالی افزایش خواهد یافت. مهمترین شاخص اندازه

گیری حسن شهرت حسابرس اندازه حسابرس (نام تجاری) است که این دو با هم رابطه مستقیم دارند. طوری که هر چه اندازه حسابرس بزرگتر باشد

کیفیت حسابرسی هم بالاتر خواهد بود. یکی از شاخص های اندازه گیری مراقبت حرفه ای حسابرس و توانایی نظارت آن، دوره تصدی حسابرس است.

هرچه دوره تصدی حسابرس بیشتر باشد، شناخت او از صاحبکار و تخصص او در آن صنعت خاص بالاتر رفته و موجب افزایش کیفیت حسابرسی خواهد شد

(حساس یگانه وقنبریان، ۱۳۸۵،ص ۶)۴٫ در این پژوهش اندازه حسابرس و دوره تصدی حسابرس به عنوان شاخص های کیفیت حسابرسی در نظر گرفته شده است.

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

مدیریت سود وکیفیت حسابرسی، به عنوان متغیرهای اصلی پژوهش بوده و بررسی رابطه بین این دو متغیر هدف اصلی پژوهش است. نتایج تحقیقات

انجام شده در خارج از کشور مثل مایرزو وهمکارانش (۲۰۰۳) و دیگر محققان نشان می‌دهد که بالا بودن دوره تصدی گری حسابرس موجب شناخت

وتخصص حسابرس در صنعت صاحبکار مربوطه می‌شود. در این پژوهش نیز دوره تصدی حسابرس یک بار کمتر از ۵ سال و یک بار هم این دوره ۵ و بیشتر از

آن در نظر گرفته می شود، برای شرکت هایی که حسابرس، آنها را به مدت ۵ سال وبیش از ۵ سال حسابرسی کرده باشد مقدار ۱ و در غیر این صورت

مقدار ۰ در نظر گرفته شده است. مایرز وهمکارانش ،۲۰۰۳، این انقطاع زمانی را بکار بردند و به این نتیجه رسیدند که هر چه دوره تصدی حسابرس بیشتر

باشد کیفیت و پایداری سود هم بیشتر خواهد بود. و این دو با هم رابطه مثبت دارند (پورکریم، ۱۳۸۸،ص ۱۱)۲٫ در تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

مثل دی آنجلو ،۱۹۸۱، پالرموس۳(۱۹۸۸)، تندلو و ون استرلین ۲۰۰۸، چن و همکاران ۲۰۰۵ و سایر محققان، موسسات حسابرسی که عضو ۴ بزرگ (قبلا”

به موسسات حسابرسی ۶ بزرگ و۸ بزرگ معروف بودند) هستند را به عنوان موسسات حسابرسی بزرگ و دارای اعتبار وشهرت در نظر گرفته ودر

تبیین رابطه بین مدیریت سود و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

تحقیقات خود حسابرسی های انجام گرفته شده به وسیله آنها را به عنوان حسابرسی با کیفیت بالا مطرح کرده اند و آن را به عنوان معیار و شاخص

کیفیت حسابرسی در تحقیقات خود آورده اند. به این دلیل که، شرکت های عضو ۴ بزرگ علاوه بر شهرت واعتبارشان، در امر آموزش کارکنان و حفظ

استقلال (ظاهری و باطنی ) در برابر صاحبکاران و دیگر موارد مهم اثر گذار در افزایش کیفیت موفق عمل می¬کنند. با توجه به اینکه آقای مرتضی قربانی

،۱۳۸۸، در پایان نامه خود با عنوان ” بررسی تاثیر اندازه موسسه حسابرسی بر کیفیت حسابرسی” موسسات حسابرسی را به ۲ گروه موسسات

حسابرسی بزرگ (سازمان حسابرسی) و غیر بزرگ (موسسات عضو جامعه حسابداران رسمی) تقسیم نموده و کیفیت حسابرسی را در هر دو گروه

مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که در سطح خطای ۵ درصد موسسات بزرگ حسابرسی (سازمان حسابرسی) کیفیت بالاتری نسبت

به موسسات کوچک حسابرسی (موسسات عضو جامعه حسابداران رسمی) دارند (قربانی، ۱۳۸۸،ص ۳)۴٫ در این پژوهش نیز سازمان حسابرسی به عنوان موسسه بزرگ و دارای اعتبار وشهرت بالا در ایران