توضیحات

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

هدف از این تحقیق بررسی رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تاثیرآن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری در استان تهران بود . بدین منظور ۶۰ دانش آموز به

صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه از بین جامعه آماری که کلیه دانش آموزان با اختلالات یادگیری در استان تهران بودند انتخاب گردیدند. پس از آن پرسشنامه رگه هوش هیجانی

پترایذر و فارنهام برای اندازه گیری میزان هوش هیجانی و پرسشنامه منبع کنترل درونی ـ بیرونی ( راتر ) برای تعیین میزان منبع کنترل درونی و بیرونی افراد نمونه اجرا گردید. همچنین معدل سال گذشته دانش آموزان ملاک محقق برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی بود .

پس از جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها مشخص گردید که هوش هیجانی می تواند تاثیری

مثبتی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری داشته باشد ، به عبارت دیگر می توان گفت هوش هیجانی عاملی است که در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات

یادگیری موثر است و رابطه ایی معنادار بین این دو متغیر یافت گردیده است . همچنین متغیر موضع کنترل نیز می تواند تاثیری مثبت در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

داشته باشد . به عبارت دیگر می توان گفت موضع کنترل عاملی است که در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری موثر است و رابطه ایی معنادار بین این دو متغیر

یافت گردیده است . بین موضع کنترل و هوش هیجانی نیز رابطه مثبت وجود دارد در ضمن در سطح ۰۵/۰ رابطه معناداری بین این دو متغیر یافت گردید،.

همچنین ارتباط دو متغیر موضع

کنترل و هوش هیجانی می توانند تغییرات مربوط به پیشرفت تحصیلی را تبیین نماید.

همچنین هوش هیجانی با موضع کنترل رابطه معناداری داشته و در مجموع ۰۳/۰ از تغییرات پیشرفت تحصیلی را تبیین می کند. .

همچنین در صورت تعمیم نمونه مورد مطالعه به جامعه

اصلی نیز هوش هیجانی و موضع کنترل قادر به تبیین ۰۱۴/۰ از واریانس پیشرفت تحصیلی میباشند . موضع کنترل و هوش هیجانی نیز می تواند با ۹۹/۰ تغییرات مربوط به پیشرفت تحصیلی را پیش بینی کند.

۸۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد +پرسشنامه کنترل راتر 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل یکم ـ مقدمه پژوهش
مقدمه ۲
بیان مسئله ۶
اهمیت و ضرورت پژوهش ۹
اهداف پژوهش ۱۲
سئوالات پژوهشی ۱۲
تعریف واژه ها و اصطلاحات ۱۲

الف ـ تعریف نظری ۱۲
ب ـ تعریف عملی ۱۴

فصل دوم ـ بررسی پیشینه تحقیق
مقدمه ۱۶
هوش و جنبه های آن ۱۹
هوش¬های متفاوت ۱۹

تعاریف و مدل¬های هوش هیجانی ۲۲
مفهوم هوش هیجانی ۲۶

هوش هیجانی EQ و تفاوت آن با IQ 27
الگوها و فرضیه ها ی هوش هیجانی ۲۹
مقیاس نوین هوش هیجانی (MECEIT) 31
مفهوم مکان کنترل ۳۳
مقیاس درونی – بیرونی راتر ۳۵
الگوی تک بعدی راتر ۳۵
مفهوم پیشرفت تحصیلی ۳۶

 هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

مفهوم یادگیری ۳۷
مفهوم راهبردهای یادگیری ۳۸
مفهوم سبک¬های یادگیری ۳۹

دانش¬آموزان مبتلا به نارسائی¬های ویژه در یادگیری ۳۹

شیوع اختلالات یادگیری ۴۲
عوامل بروز اختلالات یادگیری ۴۳

تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۴۴
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ۴۶

فصل سوم ـ روش اجرای پژوهش
روش پژ وهش ۵۲
جامعه آماری ۵۲
نمونه آماری و روش نمونه گیری ۵۲
روشهای آماری ۵۳

فصل چهارم ـ تجزیه و تحلیل داده ها

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

آمار توصیفی ۵۵
آماراستنباطی ۶۲

فصل پنجم ـ بحث و نتیجه گیری
مقدمه ۷۱
خلاصه تحقیق ۷۲
بحث و نتیجه گیری ۷۵
پیشنهادها ۸۰
محدودیتهای پژوهش ۸۱

رابطه موضع کنترل

پیوست ۸۲
منابع و مأخذ ۸۷

فهرست جداول
عنوان صفحه

جدول ۱- ۴ – میانگین ، انحراف معیار و واریانس ۵۵
جدول۲- ۴ – جدول توصیفی متغیر موضع کنترل : فراوانی و درصد نمرات کسب شده ۵۶

جدول۳ – ۴ – جدول توصیفی متغیرهوش هیجانی : فراوانی و درصد نمرات کسب شده ۵۸
جدول۴ – ۴ – جدول توصیفی متغیر جنسیت: فراوانی و درصد ۶۰

جدول۵- ۴ – جدول توصیفی متغیر پیشرفت تحصیلی : فراوانی و درصد ۶۱
جدول۶- ۴ – ضریب همبستگی پیرسون و سطح معناداری دو متغیر پیشرفت تحصیلی و

هوش هیجانی ۶۳

جدول۷- ۴ -. ضریب همبستگی پیرسون و سطح معناداری دو متغیر پیشرفت تحصیلی و موضع کنترل ۶۴

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

جدول۸- ۴ – ضریب همبستگی پیرسون و سطح معناداری سه متغیر موضع کنترل و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی ۶۵

جدول۹- ۴ – خلاصه تحلیل واریانس و مدل رگرسیون رابطه مولفه های هوش هیجانی با موضع کنترل در پیشرفت تحصیلی ۶۶

جدول۱۰- ۴ – شاخص های آماری رگرسیون مولفه های موضع کنترل بر پیشرفت تحصیلی ۶۷
جدول۱۱- ۴ – خلاصه تحلیل واریانس و مدل رگرسیون رابطه مولفه های هوش هیجانی با موضع کنترل در پیشرفت تحصیلی ۶۸

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

جدول۱۲- ۴ – شاخص های آماری رگرسیون مولفه های هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی ۶۹

فهرست نمودارها
عنوان صفحه

نمودار ۱- ۴ – فراوانی و درصد متغیر موضع کنترل ۵۷
نمودار ۲- ۴ – فراوانی و درصد متغیر هوش هیجانی ۵۹

نمودار۳- ۴ – فراوانی و درصد متغیر جنسیت ۶۰
نمودار ۴- ۴ – فراوانی ، درصد متغییر پیشرفت تحصیلی ۶۱

فصل یکم
مقدمه پژوهش

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی

مقدمه
هوش به عنوان یکی از وجوه قابل توجه در سازش یافتگی افراد با محیط و از عوامل مهم تفاوت های فردی به شمار می رود. برخی صاحب نظران هوش را به عنوان ماهیتی واحد و

برخی آن را واجد مؤلفه ها و مقوله های بی شماری می دانند. از زمانی که مفهوم هوش از

مطالعات آزمایشگاهی و آزمون های معما شکل و کاغذ – مدادی به سطح جامعه و روابط بین فردی انتقال یافت، مفاهیمی چون «هوش اجتماعی »

، «هوش بین فردی » و «هوش هیجانی » اذهان پژوهشگران را به خود مشغول کرده است (ثمری و طهماسبی، ۱۳۸۶).
ال. ای ثراند‌ایک روان‌شناس نامد‌اری که د‌ر د‌هه‎های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ د‌ر همگانی کرد‌ن نظریه

هوش بهر نقش مهمی د‌اشت د‌ر مقاله‎ای د‌ر روزنامه‌ هارپر اظهار د‌اشت: «هوش اجتماعی

یعنی توانایی د‌رک د‌یگران و عمل کرد‌ن عاقلانه د‌ر ارتباط ‌های بشری». ثراند‌ایک معتقد‌ بود‌ که هوش از یک مؤلفه تشکیل نشد‌ه است چرا که نمی‎توان با یک هوش توانایی‌های انسان را

سنجید‌. به همین د‌لیل او سه نوع هوش را مطرح می‎کند‌: «هوش اجتماعی، هوش عینی و هوش انتزاعی». به نظر وی هوش اجتماعی عبارت از توانایی د‌رک د‌یگران و برقراری رابطه مناسب با آن‌ها است. از این نقطه نظر فرد‌ باهوش کسی است که د‌ر هنگام قرار گرفتن د‌ر

یک جمع بتواند‌ احساسات و عواطف د‌یگران را به خوبی د‌رک و با آن ‌ها رابطه خوبی برقرار کند‌ (خسروجاوید‌، ۱۳۸۱).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

واژه هوش هیجانی برای اولین بار توسط واین پاین د‌ر رساله د‌کترا استفاد‌ه شد‌ه است ولی مایر و سالوی د‌ر سال ۱۹۹۰ معنای آن را توسعه د‌اد‌ند‌ .«سالوی» اصطلاح هوش هیجانی را برای بیان کیفیت و درک احساسات افراد، همدردی با احساسات دیگران و توانایی اداره

مطلوب خلق و خو بکار برد. درحقیقت این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویش و

دیگران و استفاده از آن برای اتخاذ تصمیمات مناسب در زندگی است. به عبارتی عاملی است که به هنگام شکست،

در شخص ایجاد انگیزه می کند و به واسطه داشتن مهارت های اجتماعی بالا منجر به برقراری رابطه خوب با مردم می شود. تئوری هوش هیجانی دیدگاه

جدیدی درباره پیش بینی عوامل مؤثر بر موفقیت و همچنین پیشگیری اولیه از اختلالات روانی فراهم می کند که تکمیل کننده علوم شناختی، علوم اعصاب و رشد کودک است. (حد‌اد‌ی کوهسار، ۱۳۸۳).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

قابلیت های هیجانی برای تدبیر ماهرانه روابط با دیگران بسیار حائز اهمیت است. روانشناسی به نام «دانیل گلمن » ۱۹۹۵ اظهار می دارد که هوش شناختی در بهترین شرایط تنها ۲۰ درصد از موفقیت ها را باعث می شود و ۸۰ درصد از موفقیت ها به عوامل

دیگر وابسته است و سرنوشت افراد در بسیاری از موقعیت ها در گرو مهارت هایی است که هوش هیجانی را تشکیل می دهند. بلاک و بلاک ۱۹۸۰د‌ریافتند‌ که ابعاد‌ مهم هوش هیجانی

را می‌توان‌ اطیمنان به خود‌، خوش‎بینی و تعاد‌ل هیجانی د‌انست. افراد‌ د‌ارای هوش هیجانی بالا از خود‌کنترلی و خود‌انگیزی بالایی برخورد‌ارند‌، زند‌گی‎شان معناد‌ار است و اصولی و

مسؤلیت‎پذیر هستند‌، عواطف خود‌ را به د‌رستی تد‌بیر و ابراز می‎کنند‌،قانعند‌ و نسبت به د‌یگران

حساس و مراقبند‌، زند‌گی هیجانی پربار و متعاد‌لی دارند، با خود‌شان، با د‌یگران و محیط اجتماعی‎شان راحتند‌، اجتماعی، خود‌ انگیخته و با نشاطند‌ و تجارب جد‌ید‌ را می‎پذیرند‌. (به نقل از سالوی و مایر و کارسو ، ۲۰۰۲)

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

بار- اون (۱۹۹۷) مد‌لی چند‌ عاملی برای هوش هیجانی تد‌وین کرد‌ه است، وی معتقد‌ است که هوش هیجانی مجموعه‎ای از توانایی‌ها، قابلیت‌ها و مهارت‌هایی است که فرد‌ را برای

سازگاری موثر با محیط و کسب موفقیت د‌ر زند‌گی تجهیز می‎کند‌ و صفت هیجان د‌ر این نوع هوش رکن اساسی است که آن را از هوش شناختی متمایز می‎کند‌.

دکتر ریچارد بویاتسیز، استاد دانشکده مدیریت ودرهد در دانشگاه کیس وسترن ریزرو در کلیولند، هوش هیجانی را مجموعه‌ای از شایستگی‌ها و توانایی‌هایی می‌داند

که ما را قادر می‌سازد تا کنترل خود را به دست گیریم و در مورد دیگران نیز آگاه باشیم. به بیان ساده،

هوش هیجانی استفاده هوشمندانه از هیجانات است، و در زمینه حرفه‌ای به این معناست که احساسات و ارزش‌های خود را نادیده نگیریم و تأثیرشان را بر رفتارمان بشناسیم.

دکتر بویاتسیز می‌گوید که برای پی‌بردن به شدت میزان هوش هیجانی، باید توجه کنیم که چقدر نسبت به دیگران دلسوز و حساس هستیم، و همیشه در نظر داشته باشیم که بالاترین درجه همدلی، درک کردن افرادی است که مثل شما نیستند.

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

در نظریه¬ی یادگیری اجتماعی مفهوم کنترل بعنوان یک انتظار تعمیم یافته برای کنترل درونی در مقابل کنترل بیرونی تقویت تعریف می¬شود . انتظار تعمیم یافته کنترل درونی به درک رویدادها چه مثبت و چه منفی بعنوان نتیجه¬ی عمل فرد بوسیله¬ی نیروهای تحت کنترل

فرد اشاره دارد . انتظار تعمیم یافته کنترل بیرونی ،

از طرف دیگر به درک رویدادها چه مثبت و چه منفی بعنوان رویدادهایی اشاره می¬کند که تحت کنترل نیروی شخصی فرد نیست و فراتر از کنترل فرد هستند اشاره می¬کند .

( سالوی و مایر ، ۲۰۰۲)
مکان کنترل نظام باورهای افراد درباره¬ی علل تجاربشان و عواملی که افراد موفقیّت¬ها و شکست-هایشان را به آن نسبت می¬دهند ، است که می¬توان آن را از طریق مقیاس مکان کنترل بیرونی – درونی راتر سنجید . ( بار آن ، ۱۹۹۷)

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

مکان کنترل ما تأثیر زیادی بر رفتار ما خواهد داشت . اشخاصی با مکان کنترل بیرونی که معتقدند رفتارها یا مهارت¬های آن¬ها در تقویت¬هایی که دریافت می¬کنند اثری ندارد ،

در کوشش برای بهبود موفقیّت خود فایده¬ای نمی¬بینند . آنان به امکان کنترل زندگی خود در زمان حال و آینده باور چندانی ندارند . کسانی که جهت¬گیری درونی دارند ، معتقدند که

کنترل کاملی بر زندگی خود دارند و مطابق با همین باور رفتار می¬کنند . تحقیق نشان داده است که این افراد در تکالیف آزمایشگاهی

در سطح بالاتری عمل می¬کند ، کمتر تحت تأثیر کوشش¬های دیگران قرار دارند ، ارزش والاتری برای مهارت¬ها و پیشرفت¬های شخصی خود قایل هستند و نسبت به نشانه¬های محیطی که می¬توانند برای هدایت رفتار خود

بکار ببرند ، هشیارترند . به علاوه افراد دارای مکان کنترل درونی ، در مقایسه با افراد دارای مکان کنترل بیرونی برای قبول مسئولیت اعمال خود ، آمادگی بیشتری دارند .( شولتز ، ۱۹۹۰)

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

پژوهش¬های مبتنی بر مقیاس درونی – بیرونی راتر نشان دهنده¬ی آن است که افراد با مکان کنترل بیرونی به جز عقاید مربوط به نوع مکان کنترل ، رفتارهایشان با افراد دارای مکان

کنترل درونی تفاوت¬های متعدّد دیگری نیز دارد . از جمله تفاوت¬های اساسی بین این افراد شیوه¬هایی است که آنان درباره¬ی محیط به جستجوی اطلاعات می¬پردازند .

برخی مطالعات نشان داده است که افراد درونی نسبت به گروه مقابل به صورت فعّال¬تری با مشکلات مربوط به سلامت و بهداشت خویش برخورد می¬کنند . افراد با مکان کنترل درونی

همچنین نسبت به افراد بیرونی گرایش بیشتری به اقدامات پیشگیرانه برای حفظ و بهبودی سلامت خود نظیر مقاومت در برابر سیگار کشیدن ، مبادرت به تمرین¬های بدنی و انجام مراقبت¬های پزشکی منظّم دارند . ( لیف کورت،۱۹۸۲)

بیان مسئله
مفهوم یادگیری در طول زندگی بشر ، یکی از مفاهیم مورد توجه بوده است . علاوه بر

عواملی از قبیل شخصیت ، بهره هوشی ، زمینه خانوادگی ، جنس و سن ، عوامل اکتسابی نیز بر این امر تاثیرگذار میباشند که سبک یادگیری ، منبع کنترل ، راهبردهای انگیزشی برای یادگیری و شیوه¬های مطالعه از آن جمله¬اند . ( فارست ، ۲۰۰۴)

نارسایی های ویژه در یادگیری می توانند شخص را از کوشش بازدارند ، علاقه را از بین ببرند و حتی اعتماد را در ساعی ترین دانش آموزان از میان بردارند . (گرین ، ترجمه مقیمی آذری ، ۱۳۷۹).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

یک برنامه درسی جامع باید بر درک صحیح و دقیق ابعاد مختلف وجودی انسان مبتنی باشد. همان گونه که بسیاری از روانشناسان اشاره کرده اند ، رشد و تکامل انسان حرکتی معنادار و هدف¬مند است ( اریکسون ، ۱۹۷۷؛ راجرز ، ۱۹۶۲ ؛ وان ، ۱۹۹۳).

رشد جسمانی هم راه و هم زمان با رشد روانی و اجتماعی ، بدین معناست که انسان از فضای بسته به فضای باز انتقال می یابد . از رحم مادر به آغوش مادر ، و از آغوش مادر به محیط خانواده ، و از آن جا به فضای بزرگ مدرسه وارد می شود . انسان از مدرسه رهسپار

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

جامعه می شود ، و از جامعه به سوی آینده و تلاش برای ساختن جهانی بهتر ، و از آینده به فضای بی پایان زندگی پس از مرگ. انسان برای ورود به هر مرحله وتجربه¬ی فضاهای بازتر ،

نیازمند آمادگی و بررسی دقیق نیازها و خواسته های خود است . در این زمینه ، داده های روانشناسی می تواند شناسایی ویژگی های عمومی و نوعی انسان در مقاطع گوناگون

رشد باشد که داده های بدست آمده از این بررسی ها منبعی سودمند در تصمیم گیری های مربوط به طراحی و تدوین برنامه های درسی به شمار می آید. از جمله این داده ها ، مفهوم هوش ، ماهیت ، و ابعاد آن است.

در این راستا ، مفهوم هوش از تحول و پستی و بلندی

متنوعی برخوردار بوده است: از دیدن این مفهوم هم چون پدیده ای یکپارچه ، تا آن را متشکل از اجزای گوناگونی دانستن ، مانند نگره ی هوش های چند گانه . ( صمدی ، ۱۳۸۵).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

در نظام آموزشی ما نیز این مشکل وجود دارد که صرفاً بر توانایی تحصیل تاکید می شود و هوش هیجانی یعنی مجموعه ای از صفاتی که بی اندازه در سرنوشت افراد اهمیت دارند ، نادیده انگاشته می شود چرا که توانمندی ها و شایستگی های اجتماعی و هیجانی از عوامل تعیین کننده و تاثیر گذار بر موفقیت تحصیلی محسوب می شوند. (لیف کورت، ۲۰۰۳)

واژه منبع کنترل بر پایه تعریف گراردسی ، ( به نقل از بیانگرد، ۱۳۷۳ ) اشاره بر دریافت علی پیامدهای رفتاری دارد ؛ در حد افراطی آن ، فرد تنها خودش را مسئول رفتارهایش می داند (

کنترل درونی ) ، یا در انتهای دیگر طیف شخص تنها دیگران را مسئول رفتار هایش می داند ( کنترل بیرونی) ( زارعی دوست و همکاران ، ۱۳۸۶).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

تاثیر مستقیم توانایی فرد در تنظیم هیجان های ( از جمله خشم ، اضطراب واندوه) وبرخورداری از خودآگاهی ( خواه اجتماعی یا تحصیلی ) بر عملکرد فردی را پذیرفته اند. ناسیر و همکاران

( ۱۹۹۶)، نیز بیان می دارد که نمرات افراد در تست های هوشی نمی توانند پیش بینی کننده خوبی برای پیشرفت تحصیلی باشد به علاوه لیف (۲۰۰۳) ، در طی تحقیقی عمومی

فقط ۵۰ درصد پیشرفت تحصیلی را تبیین می کند . مطالعات انجام شده مبین نقش و اهمیت هوش هیجانی در شئون مختلف زندگی افراد اعم از تحصیل ، شغل ، محیط اجتماعی و

سلامت روانی فرد می باشد ، هماهنگ است . این یافته ها ، نه تنها نشان می دهند که مهار های اجتماعی مثبت فی نفسه دربردارنده نتایجی ارزشمند هستند بلکه می توانند به منزله یک ابزار در راه کسب دانش وتحول توانایی های شناختی مورد استفاده قرار گیرند.

در بروز اختلالات یادگیری عوامل مختلف آموزشی ، محیطی ، روان شناختی ، و حتی ژنتیکی دخیل اند ( جرالدوالاس و مک لافلین ، به نقل از منشی طوسی ، ۱۳۷۳) دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری که در ترکیب با یک کلاس عادی درس می خوانند بیشتر از همسالان سالم خود مورد طرد قرار می گیرند و منزوی می شوند ( فوگس ، ۱۹۸۹؛ رابرتس و زوبریک ، ۱۹۹۳ به نقل از نریمانی و نورانی دگرماندرق ، ۱۳۸۲).

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

برخی معتقدند که دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری ، در کلاس ، پرخاشگری و بدرفتاری بیشتری را نمایش می دهند ( نگاه کنید به بازنگری مکتوب کرامول و بوئن ، ۱۹۹۲) که به طرد آن ها منجر می شود . عزت نفس و خود پندارنده ضعیف هم می تواند تاثیری

منفی بر پیشرفت بگذارد. در بین کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری ، آن دسته که عزت نفس پایینی دارند نسبت به آن هایی که دارای عزت نفس مناسبی هستند از لحاظ تحصیلی عملکرد بدتری دارند ( کلوموک وکسون، ۱۹۹۴)

مجموعه ای از پژوهش ها نیز بیانگر روابط همبسته ای است که بین متغیرهای پیش بین برقرار است پژوهش سلیمان نژاد (۱۳۷۹) نشان می دهد که بین مبنع کنترل درونی و خود

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

تنظیمی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. وی گزارش کرده است که همین روابط درپژوهش آرگین،کالبریا،آپلمن و کومپران(۱۹۷۹،به نقل از سلیمان نژاد، ۱۳۷۹) به دست

آمده است ونشان می دهد که افراد با منبع کنترل درونی درمقایسه با افراد با منبع کنترل بیرونی، خود تنظیم تر هستند. به علاوه بحث تفاوت های جنس در هوش هیجانی توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده و از معناداری تفاوت ها به نفع زنان خبر می دهد.

تحقیقات نشان می دهد که سطح هوش هیجانی در دختران بالاتر از پسران است، دختران در مهار و ادراک هیجانات بهتر از پسران عمل می کنند.فرنچ و همکاران در تحقیقات گسترده

خود اعلام داشته اند که منبع کنترل با موفقیت یا عدم موفقیت یادگیرنده در موقعیت های تحصیلی ارتباط دارد و یک پیش بینی کننده مطمئن برای پیشرفت تحصیلی است. نتایج

پژوهش های بونگ(۱۹۹۸) این فرض را تأیید کرده که دورنی ها عملکرد خود را دقیق تر از بیرونی ها پیش بینی می کنند و در مقابله با مشکلات بهتر عمل می کنند چون معتقدند برمحیط خود کنترل دارند.

آیا رابطه موضع کنترل و هوش هیجانی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری موثر است؟

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

اهمیت و ضرورت پژوهش
ضرورت موفقیت در هر کاری ، داشتن مهارت¬ها و توانایی¬های لازم برای انجام آن کار و نیز داشتن نیروی برانگیزاننده¬ای است که فرد را تا وصول به هدف (موفقیت) فعال نگاه دارد . بنابراین ، انجام یک فعالیت موفقیت¬آمیز ، برآیند دو نیروی توانایی و انگیزش است

.نتیجه¬ای که می¬توان گرفت این است که در تعبیر و تفسیر فعالیت و موفقیت فرد نمی¬توان فقط به یک عامل استناد کرد . شکری و همکاران (۱۳۸۵) در مورد محور قرار دادن توانایی¬ها در پیشرفت تحصیلی ، معتقدند توانایی ، پیش¬بینی کننده کاملی برای عملکرد

تحصیلی نیست زیرا با استناد به آن نمی¬توان تفاوت عملکرد دانش¬آموزی را در امتحان رد

شده است با دانش¬آموزی که از لحاظ توانایی با وی تفاوت ندارد ، اما در همان امتحان قبول

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

شده است را توجیه کرد . ( بندورا ۱۹۹۷ ، ترجمه عبدالهی ، ۱۳۸۵) هم معتقد است «دانش

، مهارت¬ها و دستاوردهای قبلی افراد پیش¬بینی کننده¬های مناسبی برای عملکرد آینده افراد نیستند» . به همین دلیل ، وی به نقش باورهای فرد نسبت به تواناییهای خود به عنوان

نیروی انگیزشی تاکید می¬کند . بویژه وقتی بحث درباره پدیده پیچیده¬ای مانند پیشرفت تحصیلی است ، توجه به نقش مجموعه¬ای از عوامل ، بسیار ضروری و اساسی می¬نماید .
یک برنامه¬ی درسی جامع باید بر درک صحیح و دقیق ابعاد مختلف وجودی انسان مبتنی باشد . همان گونه که بسیاری از روان¬شناسان اشاره کرده¬اند ، رشد و تکامل انسان حرکتی معنادار و هدفمند است (اریک¬سون ۱۹۷۷ ؛ راجرز ، ۱۹۶۲ ؛ وان ، ۱۹۹۳) . رشد جسمانی هم¬راه و هم¬زمان با رشد روانی و اجتماعی ، بدین معنا است که انسان از

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

فضای بسته به فضاهای باز انتقال می¬یابد . از رحم مادر به آغوش مادر ، و از آغوش مادر به محیط خانواده ، و از آن جا به فضای بزرگ مدرسه وارد می¬شود . انسان از مدرسه ره¬سپار

جامعه می¬شود ، و از جامعه به سوی آینده و تلاش برای ساختن جهانی بهتر ، و از آینده به فضای بی¬پایان زندگی پس از مرگ . انسان برای ورود به هر مرحله و تجربه¬ی فضاهای

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

بازتر ، نیازمند آمادگی و بررسی دقیق نیازها و خواسته¬های خود است . در این زمینه ، داده¬های روان¬شناسی می¬تواند شناسایی ویژگی¬های عمومی و نوعی انسان در مقاطع گوناگون رشد باشد که داده¬های به دست آمده از این بررسی¬ها منبعی سودمند در تصمیم¬گیرهای مربوط به طراحی و تدوین برنامه¬های درسی به شمار می¬آید . از

جمله¬ی این داده¬ها ، مفهوم هوش ، ماهیت ، و ابعاد آن است . در این راستا ، مفهوم هوش از تحول و پستی و بلندی¬های متنوعی برخوردار بوده است : از دیدن این مفهوم هم¬چون پدیده¬ای یکپارچه ، تا آن را متشکل از اجزای گوناگونی دانستن ، مانند نگره¬ی هوش¬های چندگانه.

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

بسیاری از والدین و نیز دانشمندان و پژوهشگران در سراسر دنیا با افزایش مشکلات رفتاری و هیجانی از اعتماد به نفس پایین تا اضطراب و افسردگی در کودکان نوجوانان و جوانان آموزش

مهارت¬های لازم در زمینه¬ی هوش هیجانی به کودکان و دانش¬آموزان را ضروری

می¬دانند . این مهارت¬ها منجر به افزایش انطباق و احتمال بیشتر موفقیت حتی در موقعیت¬های با عوامل خطر آفرین جدی خواهد شد . ( گلمن ، ۱۹۸۵)

گرچه عملکرد خوب در زمینه هوش هیجانی می¬تواند پیش¬بینی کننده موفقیت و پیشرفت فرد باشد ، هوش هیجانی را نمی¬توان مقیاس سنجش موفقیت دانست . پژوهش¬ها

نشان داده¬اند که هوش هیجانی بیش از هوشبهر (IQ) ، پیشگویی کننده¬ی موفقیت فرد

در زندگی است ، افرادی که دارای کفایت هیجانی بالا هستند ، مهارت¬های اجتماعی بهتر ، روابط دراز مدت پایاتر و توانایی بیشتری برای حل تعارضات دارند . گرچه انسان¬ها به دلایل

سرشتی و ژنتیکی در تنظیم و ابراز هیجانات متفاوت هستند ، یادگیری از طریق آموزش می¬تواند موجب افزایش توانایی¬ها و مهارت افراد در هر سطحی که هستند شود . ( مایر و سالووی ، ۱۹۹۳)

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

محیط خانواده اولین محل برای آموزش مهارت¬های هیجانی است ، این آموزش با گفتار و رفتار مستقیم والدین با کودکان و همچنین با الگوبرداری فرزندان از مهارت¬های هیجانی پدر

و مادر صورت می¬گیرد . این آموزش موجب می¬شود کودکان در شناخت احساسات خود و ابراز این هیجانات به صورتی مناسب ، یافتن روش¬هایی برای آرام کردن خود و کنترل احساسات ناخوشایند ، همچنین توانایی درک احساسات دیگران و همدلی با آنان موفق¬تر

باشند . برای این آموزش ، والدین خود باید از کفایت و هوش هیجانی لازم برخوردار باشند .

با این فرصت حیاتی برای شکل¬گیری هوش هیجانی در سال¬های اول زندگی است ، این توانایی به صورت محدودتر در تمام طول عمر ادامه می-یابد . بر اساس تجربیات اولیه دوران

کودکی ، یک فرد می¬آموزد که به دیگران اطمینان کند و در دنیای پیرامون خود احساس امنیت نماید یا دیگران را غیر قابل اعتماد دانسته و همواره با بدبینی به محیط اطراف خود بنگرد . ( مایر و سالووی ، ۱۹۹۹)

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

هوش هیجانی دارای مزایای ، اجتماعی و زیست شناختی می¬باشد . پژوهش¬ها نشان داده¬اند که افراد با هوش هیجانی بالا ، سطوح پایین¬تری از هورمون¬های استرس و دیگر نشانگرهای برانگیختگی هیجانی را دارا هستند . کودکان با کفایت هیجانی بهتر توانایی

بیشتری برای تمرکز بر مشکل و استفاده از مهارت حل مسأله دارند که موجب افزایش توانایی¬های شناختی آنان خواهد شد .
موفقت فرد در آموزش چه در مدرسه و چه در سال¬های بعدی در دانشگاه ، تنها با هوشبهر وی ارتباط ندارد بلکه با مهارت¬های هیجانی و اجتماعی هوش هیجانی مانند داشتن

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

انگیزه¬ی لازم ، توانایی منتظر ماندن ، اطاعت از دستورات و کنترل تکانه ، مهارت کمک خواستن از دیگران و بیان نیازهای هیجانی و آموزشی مرتبط می¬باشد . ( مایر و سالووی ،۲۰۰۰)

در نهایت آن چه اساس و سنگ بنای موفقیت انسان¬ها است ، افزون بر دارا بودن هوشبهر مناسب ، آموزش و به کارگیری مهارت¬های شناخت ، ابراز و کنترل هیجانات و توانایی

همدلی با احساسات دیگران یا به صورت خلاصه ، هوش هیجانی بالا است . این یادگیری از تولد آغاز شده و آن چه کودکان سال¬های اول زندگی می¬آموزند ، پایه¬ی شکل¬گیری هوش هیجانی آن¬ها است و این آموزش در دوران مدرسه و دانشگاه و در تمامی طول عمر ادامه می¬یابد ، مهارتی که برای یادگیری در همه زمینه¬ها و موفقیت در تمامی جنبه¬های زندگی ضروری است .

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

اهداف پژوهش
اهداف کلی :
هدف اصلی این پژوهش رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری می باشد

اهداف جزئی :
نقش موضع کنترل در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری
نقش هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

پرسش¬های پژوهش
۱) آیا بین موضع کنترل و هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری رابطه وجود دارد؟

۲) آیا هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری موثر است؟
۳) آیا موضع کنترل در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری موثر است؟

رابطه موضع کنترل با هوش هیجانی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری

تعریف نظری متغیرها در پژوهش
مکان کنترل :
منبع کنترل نظامی از اعتقادات است که بر اساس آن فرد موفقیت¬ها و شکست¬های خود را ارزیابی می¬کند (راتر ، ۱۹۶۶) . طبق نظر راتر (۱۹۶۶) ، افرادی که معتقدند سرنوشت

خودشان را کنترل می¬کنند منبع درونی و آن¬هایی که اعتقاد دارند سرنوشتشان به وسیله عوامل بیرونی کنترل می-شود منبع کنترل بیرونی دارند . بر پایه تعریف گراردسی (به نقل از

بیابانگرد، ۱۳۷۳) واژه منبع کنترل اشاره بر دریافت علّی پیامدهای رفتاری دارد؛ در حد افراطی آن، فرد تنها خودش را مسئول رفتارهایش می داند (کنترل درونی)، یا در انتهای دیگر طیف شخص تنها دیگران را مسئول رفتارهایش می داند (کنترل بیرونی) (زارعی دوست و
<h5%3