توضیحات

نسبت دین و لیبرالیسم

پرسش از «نسبت دین و لیبرالیسم» یک پرسش «مرکب» می باشد که در حقیقت سوالات و پرسشهای بسیاری را در درون خود دارد که پش از تحلیل مفاهمی مندرج در مساله مذکور وضوح می یابند. اولین ابهام در مفهوم واژه «نسبت» است. گاهی به جای واژه «سبت» در مساله مورد نظر ما واژه «رابطه» به کار می ورد.

«رابطه منطقی – تولیدی، رابطه روش نشاختی، رابطه معرفت شناختی، راذبطه تولدیدی – مصرفی، رابطه مبتنی بر اصل رفع تعارض و رابطه دیالوگی»

همچنین از مفهوم «نسبت» نیز می توان استفاده های زیادی کرد که برخی از آنها عبارتند از:

۱-   نسبت به معنای مقایسه دو امر که خود به دو بخش تقسیم می شود:

الف – مقایسه ذوشی: به عنوان دو مفهوم کلی از حیث مصادیق یا دو مجموعه از حیث اعضاء

ب – مقایسه دو قضیه

۲-   نسبت دوشی ء به معنای «تاثیر و تاثر» دو شی برو از هم

۳-   نسبت دو شی ء به معنای مقایسه آنها از حیث شیء سوم.

در مساله نسبت دین و لیبرالیسم، آنچه بیشتر از مفهوم «نسبت» همراه شده است مربوط به مفهوم سازگاری است.

۲۵صفحه فونت ۱۴ فایل ورد منابع و پاورقی دارد قیمت:۴۵۰۰۰تومان

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید 

ما نمی توانیم بدون اینکه به مبانی ظهور لیبرالیسم پی ببریم، مفهوم سازی دقیقی از آن ارایه نماییم. بدین سبب لازم است ابتدا مبانی اصلی پیدایش لیبرالیسم را درک نماییم تا تعریف و مفهوم اصلی آن دریافت شود.

لیبرالیسم در تقابل با نظام و تفکر توتالیتر که با لعابی صوری از مسیحیت در اروپا حاکمیت یافته بود، به وجود آمد، حاکمیتی هزار ساله که در اواخر آن، مخالفت های شدیدی با عقلانیت، علم و آزادی صورت گرفت. در تفکر مسیحی، علم، نوآوری و پرسش گری که منجر به ایجاد سوال در برابر حاکمیت مسیحی می شود، ممنوع شناخته شده بود. این وضعیت، تاریخ طولانی را در اروپا به خودش اختصاص داد.

نهضت پروتستان که افراد ی همچون کالون و لوتر آن را در اروپا عرضه کردند. عصر روشنگری را رقم می زند و لذا گفتمان پرسش گری در عصر روشنگری همچون رویکریدی عالب مطرح می شود.

عضر روشنگری بر هم زننده مناسبت های پیشین است، زیرا نقطه ثقل تلاش های پیش گامان عصر روشنگری در برابر دگماتیزم مذهبی حاک بر ساختار حکومت های مسیحی، بر عنصر آزادی بوده است. پافشاری پیش گامان عصر روشنگری بر سلسله ای از عناصر پایه و بنیادی سب می شود در فاصله ای کوتاهد لیبرالیسم به عرصه حیات فکری سیاسی و اجتماعی غربیان وارد شود. از این جهت لازم می نماید که به مبانی جوهری لیبرالیسم اشاره کنیم تا چیستی و ماهیت آن، به طور عینی و ملموس، مشخص گردد.

۱-   آزادی فرد

لیربالیسم را می توان ترجمان اصالت فرد دانست. لیربالیسم ارزش مطلق هستی فرد را با هیچ مانع و رادعی مطرح می کند.

«در شیوه های رنگارنگ لیبرالیسم، اصلی روشن و استوار تر از اصلی که انسان را به غایت برین می رساند، نمی توان یافت، همه نام آوران فلسفه از متالهان گرفته تا سیاسی نگاران آغاز سده ی ما، در این برکشیدن فرد همبازند. و در واقع لحظه های مهم تاریخ، مانند اصلاح دینی، انقلاب های انگلستان،‌ آمریکا و فرانسه در رابطه با این اصل، معنا می دهند و بالاخره، فرد، چون غایت اصلی نگریسته شد»[۱]

«در حقیقت لیبرالیسم، اهمیت نقش های متقابل را رد نمی کند و مکانیسم های اجتماعی و تاثیر گروه بر رفتارهای فردی را نادیده نمی انگارد. آنچه لیبرالیسم مردود می شمارد، این است که برای کنش این نیروها هدفی بیرون از فرد درنظر گرفته می شود. از این دیدگاه، همه چیز گرداگرد فرد می گردد و جامعه به معنای کامل واژه، هماتنا محیطی است برای حفظ و نگهداری زندگی فرد و ایجاد امکان لازم برای شکوفایی اش»[۲]

۲-   گرایش به خرد جزئی

عقل و خرد را به دو نوع کلی و جزئی تقسیم نموده اند و این تقسیم، مورد پذیرش اکثر فیلسوفان غرب هم قرار گرفته است. عقل کلی نگاهی سیستمی و کل نگرانه به مجموعه نظام هستی مجموعه تعالی خواهی های روحی می کند، وظایف و رسالت های ماورایی و پیام های قدسی را می شنود و سر در آستانه آفریننده و امر متعالی می ساید اما عقل جزئی عقل سود محور و لذت گراست، عقلی که به امور جزئی عالن نظر می کند و حسابگری ها و سنجش هایش با محور قرار دادن سود و لذت است. عقلی که به امور جزئی عالم نظر می کند و حسابگری ها و سنجش هایش با محور قرار دادن سود و لذت است و به این خاطر هم امور ماورایی را نمی پذیرد و قادر به شناخت خوبی های مطلق و امور ماورایی نمی باشد، زیرا دایره قضاوت هایش، امور محسوس طبیعی و تجربی است.

روح عقلانیت لیبرالی را باید مواجهه با مذهب نامید و چنانکه بدان اشاره نمودیم، لیبرالیسم در پی دست یابی به شویه های حاکمیتی است که بر قانون بشری ابتناد داشته باشد و لذا به نقادی علیه مذهب و امور قدسی مبادرت می نماید، چنانکه در آغاز نشو و نمای لیبرالیسم افرادی همچون مارتین لوتر و کالون دست به یک جنبش مذهبی زدند که با معرفی سازی شریعت مقارنه داشته باشد.

«باری این مهم بدین گونه به انجام رسید که نویسندگان سده هجدهم با یاری خردباوری، الهیات و اخلاق مذهبی را به شیوه ای بی سابقه، با باد انتقاد بی رحمانه ای گرفتند»[۳]

نگرش به عقلانیت و خرد جزئی رویکرد می شد که لیبرال ها آن را آموره جوهری دیگر لیبرالیسم می انگاشتند و در اصل، چره واقعی لیبرالیسم را باید در خردباوری محض و افراطی آن بسان یک نحله و همچون قطبی مرکزی تلقی نمودند.