توضیحات

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

چکیده
حجاب فیزیکی بدن، همان محوری است که مورد توجه اکثر علما و فقها بوده است، این بخش از حجاب محسوس ترین و ملموس ترین بُعد می باشد.

در پایان نامه حاضر، پوشش وحجاب از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته

که در ابتدا به پیشینه و مفاهیم مختلفی درباره پوشش وحجاب اشاره شده است،

سپس ازموضوعات زیر سخن رفته است: حدود پوشش زن و مرد، فلسفه پوشش

که در قرآن کریم چون سوره های احزاب و نور به این بعد از حجاب با

عنوان خمار و جلباب تاکید ویژه شده است. در پایان نتیجه حاصل از دامنه تحقیق

که از طریق منابعی چون تفحص درسور قرآن کریم و بررسی پایان نامه هایی که در زمینه پوشش و حجاب کار شده اند را ذکر نموده ایم.

واژگان کلیدی: حجاب، خمار، جلباب بررسی فقهی پوشش افراد از دیدگاه قرآن کریم و احادیث

۸۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه
چکیده ۱
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه ۳
۱-۲- بیان مساله ۴
۱-۳- ضرورت اهداف و اهمیت موضوع ۴
۱-۴- سؤالات تحقیق ۵
۱-۵- فرضیه‏های تحقیق ۵
۱-۶- روش تحقیق ۷
۱-۷- مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق ۸
۱-۸- تعریف واژه‏ها و اصطلاحات ۱۳

فصل دوم: مفهوم شناسی

۲-۱- حجاب ۱۵

۲-۲- خمار ۱۷
۲-۳- جلباب ۱۹
فصل سوم: حدود پوشش
۳-۱- حدود پوشش از نظر فقهای پیشین شیعه ۲۲
۳-۲- حدود حجاب در روابط زن و مرد ۲۶
۳-۳- کیفیت پوشش زن و مرد ۲۷
۳-۴- کیفیت پوشش سراسری و شرایط آن ۳۱

۳-۵- آیات مربوط به کیفیت ارتباط با نامحرم ۳۶
۳-۶- تقسیم بندی حدود پوشش ۴۲
۳-۷- نگاهی بر شبهات ۴۴
۳-۸- بازتاب رعایت حدود پوشش مناسب ۴۸
۳-۹- حدود پوشش بین زن ومرد ۵۰
۳-۱۰- احادیث نبوی ۵۲

فصل چهارم: فلسفه پوشش

۴-۱- فلسفه پوشش ۵۵

۴-۲- فلسفه تائید اسلام بر مسئله حجاب ۵۶

۴-۳- منظور از غض بصر ۵۸
۴-۴- فلسفه حجاب از دیدگاه موافقان حجاب ۵۸
۴-۵- فلسفه حجاب از دیدگاه مخالفان ۵۹

۴-۶- حجاب و پوشش ۶۰
۴-۶-۱ فلسفه‌ی فردی حجاب و پوشش ۶۰
۴-۶-۲ فلسفه اجتماعی حجاب و پوشش ۶۱

۴-۷- فلسفه اصل وجوب پوشش ۶۲
۴-۸- فلسفه حجاب از دیدگاه مسلمانان ۶۳
۴-۹- فلسفه حکم پوشش ۶۴
۴-۱۰- شواهد روایی ۶۵
۴-۱۱- فلسفه تفاوت پوشش زن و مرد ۶۷
۴-۱۲- فلسفه حجاب و افزایش التهاب ۶۹
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات
۵-۱- نتیجه گیری ۷۲
منابع و مآخذ ۷۵
فهرست منابع فارسی ۷۵
چکیده انگلیسی ۷۷

فصل اول:
کلیات تحقیق

۱-۱- مقدمه
پوشش در کلام الله مجید در سوره های نور و احزاب به صراحت و وضوح تبیین شده است.

«در این آیات شریفه حدود پوشش، آثار و کارکردهای آن بیان گردیده است؛ در حقیقت، پوشش زن ومرد مسلمان به فتوای همه ی مراجع معروف تقلید در این زمان یکی از ضروریات دین است.»

لزوم پوشیدگی براساس شش دلیل قطعی قابل اثبات است که هر یک به تنهایی برای اثبات ضرورت پوشش کافی است: – قرآن کریم، روایات شریفه،

سیره ی اهل بیت علیه السلام، براهین عقلی، فطرت و طبیعت انسانی و تاریخ.

نکته مهم در بررسی پوشش از نظر دین مبین اسلام، این است که نگرشی مطابق

با فطرت و هویت حقیقی زنان است که نه تنها یک بُعدی نبوده، بلکه

همه¬ی ابعاد و جوانب شخصیت زن ومرد مسلمان در بُعد مادی و معنوی را مدّ نظر قرار داده است. از این روی در این پایانامه، پوشش از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است.

بدون شک، پوشش زن در برابر مردان بیگانه، یکی از ضروریات دین اسلام است. قرآن کریم می‏فرماید: «و به بانوان باایمان بگو چشم‏های خود را فروپوشند

و عورت‏های خود را از نگاه دیگران پوشیده نگاه دارند و زینت‏های خود را، جز آن مقداری که ظاهر است، آشکار نسازند و روسری‏های خود را بر سینه خود افکنند و زینت‏های خود را آشکار نسازند؛ مگر برای

شوهرانشان، پدرانشان، پدر شوهرانشان، پسرانشان، پسران همسرانشان، برادرانشان، پسر برادرانشان، پسر خواهرانشان، زنان هم‏کیششان،

کنیزانشان و مردان سفیهی که تمایلی به زنان ندارند و کودکانی که از امور جنسی بی‏اطلاعند و پاهای خود را بر زمین

نکوبند تا زینت‏های پنهانشان آشکار شود و همگی به سوی خداوند توبه کنید ای موءمنان؛ باشد که رستگار شوید». افزون بر آن، در آیات دیگر، پوشیدگی

کامل اندام، نیک و شایسته، با وقار و بدور از تحریک سخن گفتن و دوری از آرایش‏های جاهلیت نخستین،توصیه شده است.

در روایات نیز پوشیدن جامه بدن‏نما و نازک نزد نامحرم، آرایش و استعمال عطر در خارج از خانه اختلاط فساد برانگیز زن و مرد، دست دادن و مصافحه با

نامحرم و تشبه به جنس مخالف منع شده است و مردان با غیرت، به هدایت و کنترل همسر و دختران، عفّت نسبت به زنان مردم و دوری از چشم‏چرانی توصیه شده‏اند.

پس معلوم شد که تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان گذشته، در این است که اسلام وجوب پوشش زنان را متناسب با شئونات انسان، با تعدیل و نظم مناسب و به دور از افراط و تفریط، سهل‏انگاری مضرّ یا سخت‏گیری بی‏مورد به جامعه بشری ارزانی داشته است. حجاب اسلامی همچون حجاب مورد توصیه پاپ‏ها، به معنای حبس زن در خانه یا

پرده‏نشینی و دوری از شرکت در مسایل اجتماعی نیست؛ بلکه بدین معناست که زن در معاشرت خود با مردان بیگانه، موی سر و اندام خویش را بپوشاند و به جلوه‏گری و خودنمایی نپردازد تا در جامعه، غریزه آتشین جنسی تحریک نگردد؛ بلکه در محیط خانواده، این غریزه به صورت صحیح ارضا گردد.

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

۱-۲- بیان مساله

از دیدگاه اسلام حفظ عفت و پاکدامنی نقش تعیین کننده ای در سالم سازی جامعه اسلامی

دارد و حتی حفظ جایگاه و منزلت زن به حفظ و عفت او برمی گردد، اما نقطه مقابل یکی

از راههای اساسی دشمن جهت ضربه زدن به اسلام و ترویج و حمایت از بی بندباری و مقابله با عفاف و حجاب است.بی گمان بد حجابی و بی حجابی از دیدگاه شرع

مقدس حرام بوده و از مصادیق منکر محسوب می شود و نهی از آن به ضرورت دین و مذهب واجب است و بسیاری از فقها به وجوب نهی از منکرات تصریح نموده اند. منظور از این تحقیق بیان پوشش درکلام قرآن که در سوره های نور و احزاب به صراحت و وضوح تبیین شده است. و نیز حدود پو شش، آثار و کارکردهای آن بیان گردد.

۱-۳- ضرورت اهداف و اهمیت موضوع

از آنجایی که حجاب برای رشد تعالی انسان معرفی شده است با توجه به فرهنگ مبتذل غرب و رواج برهنگی و آسیب های فراوان آن ،که ازاین رهگذر

متوجه قشر حساس خانم ها شده و آمار و ارقام به خوبی نشان داده و به ضرورت رعایت حجاب

تاکید می کندو آن را حریم امن برای خانم ها و رشد وسلامت خانواده و اجتماع دیده و معرفی می نماید.
پس می توان از فوائد حدود پوشش در جامعه به موارد زیر اشاره کرد:

ایجاد آرامش روانی بین افراد جامعه، جلوگیری از تهییج تحریک جنسی و خنثی نمودن لذایذ نفسانی،

کاهش چشمگیر مفاسد فردی و اجتماعی در جامعه اسلامی؛
حفظ و استیفای نیروی کار در سطح جامعه اسلامی؛
حضور معنوی گرایانه زنان در همه زمان ها و مکان ها؛

سلامت و زیبایی موقعیت اجتماعی و فرهنگی مردان و زنان جامعه اسلامی؛
هدایت و کنترل و بهره برداری صحیح از امیال و غرایز انسانی؛
مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب و از بین بردی فشارهای اجتماعی نامشروع ونا بهنجار.

۱-۴- سؤالات تحقیق

۱- حدود شرعی پوشش در قرآن چگونه مشخص گردیده است؟
۲- خداوند در قرآن چگونه از پوشش سخن نموده است؟
۳- رنگ پوشش زنان ومردان چگونه باید باشد؟

۱-۵- فرضیه‏ های تحقیق

۱-خداوند در قرآن کریم مساله پوشش را در آیات متعددی مورد تاکید قرار داده است

که با بررسی از آیات می توان مصادیق پوشش کامل و محدوده آن را روشن نمود.
(به مردان مومن بگو که چشمان خویش را فرو گیرند و شرمگاه خود نگه دارند.این برایشان پاکیزه

تر است زیرا خدا به کارهایی که می کنند آگاه است) وصف ایمان تنها برای مردان لحاظ شده است که ضمن پوشاندن خود نگاه از حرام نگه داشته اند.

(به زنان مومن بگو که چشمان خویش را فرو گیرند و شرمگاه خود نگه دارند) عدم نگاه نامحرم چه در مردان چه در زنان در واقع نقطه آغاز تقوا و پاکدامنی

و رشد معنوی برای آنان است. پوشش لازم و مناسب برای زنان به همراه کنترل نگاه از سوی مردان و زنان موجب سلامتی محیط خانواده و کاهش تحریکات جنسی و به دنبال آن کاهش مشکلات و معضلات اجتماعی و خانوادگی است.

(آشکار نسازید زینت هایشان را مگر آن بخشی که ظاهر و آشکار است) در وجود زنان

عناصر و اجزایی وجود دارد که بیش از سایر اعضاء نشان دهنده

جذابیت زنان است مانند: مو، سینه، گردن، و اندام … بنابراین نه تنها این عناصر در معرض تماشای نامحرم قرار گیرد بلکه به طریق اولی نیز زینت های متصل به این قسمت ها نیز باید از دید نا محرمان محفوظ ماند.

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

(ای پیامبر به زنان و دختران خود و زنان مومنان بگو که چادر خود را به خود فرو پوشاند و روسری هایشان را بر سروگردن وسینه ….) که در اینجا از خمر به

معنای مقنعه و یا روسری بلند و از جلباب برای پوشاندن سینه هایشان یاد کرده اند.

(نیز چنان پای برزمین نزنند تا آن زینت که پنهان کرده اند دانسته شود) تجلی جازبه های زن حتی در را رفتن او در اجتماع باید محدود و به گونه ای نباشد که این جاذبه ها در غیر مسیر اصلی قرار گیرد و بر حیثیت انسانی او خدشه زند.

۲-قرآن کریم از دو نوع حجاب و شیوه پوشش زن سخن به میان آورده است (خمار) و (جلباب). از خمار در آیه ۳۰سوره نور سخن گفته (خمارهای خود را

برگریبان های خویش بیفکنید) که در این قسمت آیه بیان گر کیفیت پوشش است که زن باید خود را بپوشاند.نوع دوم جلباب است که در آیه ۵۹سوره احزاب بدان تصریح شده است که علامه طباطبایی در

تفسیر المیزان آورده است (جلابیب جمع جلباب است وآن لباسی است که زن آن را در برمی کند و همه بدن خود را می پوشاند یا مقنعه ای است که سر وصورت خود را به آن می پوشاند).

۳-اما درباره رنگ لباس محدودیتی وجود ندارد و لباس می تواند تنوع رنگی داشته باشد.فقط رعایت این نکته لازم است که همچنان درباره لباس مردان نیز

صادق است، نباید موجب صدق (لباس شهرت) به معنای انگشت نما شدن فرد در جامعه شود.

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

علاوه براینکه نباید به گونه ای باشد که عنوان تبرج برآن صدق کند و پوشنده آن را در برج نگاه دیگران قرار دهد و توجه همگان را به خود جلب کند.

رنگ مشکی در لباس مردان مستحسن نیست و کراهت دارد .این کراهت در سه پوشاک مردان یعنی عبا (لباس رویین آن زمان) عمامه (سرپوش در آن

زمان) و خف (نوعی کفش که رو و پشت آن بسته بوده و تا مچ پا یا حتی مانند چکمه تا زانو می رسیده ) استثنا شده است. همچنان که رنگ سفید در لباس مردان مستحسن و خوب است (وسائل الشیعه باب ۳۸ :۵).

اما در مورد لباس زنان بیانی وجود ندارد و از مواردی که کراهت پوشیدن لباس با رنگ مشکی استثنا شده چنین برمی آید که این حکم خاص مردان است

و تعمیم آن به زنان بدون دلیل است. جز اینکه در بیانات معصومان (ع) درباره پسندیدگی لباس سفید،عمومیت آن بدست می آید و ظاهرا هم شامل لباس مردان و هم لباس زنان می شود.

بنابر نظر فقها پوشیدن لباس احرام با رنگ مشکی در حج برای زنان مکروه است.

برخی از رنگ‏ها دیدگان را خیره می‏سازد و باعث جلب توجه می‏شود. و علمای دین هر چند نسبت به اصل رنگ لباس‏ها، تأکید چندانی ندارند ولی بر این مسأله پای می‏فشارند که لباس نباید موجب جلب توجه شود و عواقب سوئی داشته باشد. از این رو در طول تاریخ،

زنان مسلمان به میل خود، لباس مشکی را برای حجاب برگزیدند و بدین وسیله احساس امنیت و مصونیت بیشتری می‏کردند. این سنت حسنه، مورد نظر و پذیرش پیامبر (ص) و امامان (ع) نیز قرار گرفت.

یکی از اعضاء جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: در کتاب الدرّ المنثور سیوطی جلد پنجم صفحه ۲۲۱، از امّ سلمه نقل شده که فرمود :لمّا نزلت هذه الآیه (یدنین علیهنّ من جلابیبهن)

خرج نساء الأنصار کأنّ علی رئوسهنّ الغربان (وقتی این آیه‌ شریفه نازل شد زن‌های انصار همه با چادر مشکی از خانه خارج شدند)،

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

یعنی آن زمان نه تنها مساله چادر را از جلباب می‌فهمیدند، بلکه این مطلب که چادر باید طوری باشد که اندام و بدن زن را نشان ندهد و مصداق آن چادر مشکی است. وی گفت: در زمانی که عده‌ای از مسلمانان در دنیای غرب معتقدانه به سمت حجاب پیش می‌روند و برای حفظ آن مبارزه می‌کنند و حاضرند محرومیّت‌هایی را متحمّل شوند، چه حرفهایی در

مجلات ما زده می‌شود که نتیجه‌اش تخریب حجاب است، حالا اینکه این افراد واقعاً این نیّت را دارند یا نه، خدا می‌داند. ولی نتیجه این مطالب چیزی جزتخریب حجاب نیست. این استاد حوزه علمیه اضافه کرد: در یک مجله ای آمده قطعاً چادر مشکی بدترین پوشش است، چون چهره‌ زن را قاب و نگاه را به چهره‌ زن متمرکز می‌کند، یعنی اگر زن یک چادر رنگی

بدن‌نما بپوشد این جلب توجه نمی‌شود اما اگر چادر مشکی که بدن او را نمایان نمی‌کند، این جلب توجه می‌کند. باز می‌گوید در سفرهای اروپایی ناصرالدین شاه، شب که به مجالس عیّاشی می‌رفت می‌دید که در آنجا لباس مردها و کلاهشان مشکی است و زن‌ها هم با لباس مشکی می‌آیند، به نظرش آمد که این یک نوع سنگینی و وقار دارد و آن را به ایران آورد.

پایان نامه حجاب دیدگاه قرآن کریم و احادیث

نویسنده این مطلب اینگونه در پی خراب کردن پوشش چادر مشکی است و چیزی که زنان متدیّن، عفیف و با حیای مسلمانِ ما به عنوان دستور

خدا آن را می‌پوشد میراث عیاشی‌های اروپایی عهد ناصرالدین شاه برشمرده است. اگر امروز به دختران متدیّن ما بگویند این چادر از اروپا آمده بلا فاصله موضع می‌گیرند و می‌گویند چرا من این چادر را بپوشم.وی گفت: نویسنده این مقاله در جایی گفته ما باید از قرآن شروع کنیم،

قرآن سه تکه‌ روشن برای لباس زن تعریف می‌کند، روسری یا شال روی سر، پیراهن و پوشش پا. این سه پوشش حداقل پوشش شرعی برای زن

مسلمان است. وی اگر مقداری با قرآن آشنایی داشت، آیه «و یضربن بخمورهنّ علی جیوبهنّ» و آیه جلباب را هم ببیند، آیا باز می‌تواند بگوید در قرآن برای زن پوشش سراسری نیامده است (میرخندان ۱۳۸۹، ۴۲).

۱-۶- روش تحقیق

جمع آوری آیات قرآنی مربوط به پوشش، بررسی فلسفه آیات، بررسی نظرات مفسرین

در ارتباط با آیات پوشش. بررسی کتب، پایان نامه ها و مقالات با موضوع پوشش .
متغیرمستقل: (پوشش) متغیر های وابسته: (حکم فقهی پوشش، موانع آن از نظر قرآن، علت و فلسفه آن)

روش تحقیق که به صورت کتابخانه ای و از طریق فیش برداری جمع آوری می شود. همچنین جمع آوری آیات

مربوط به پوشش ونظرات مفسرین، استفاده از پایانامه های مربوطه، قرآن کریم و کتابهای فقهی متقدم و متاخر، روش توصیفی از طریق کار کتابخانه ای و فیش برداری.

۱-۷- مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق

• حجاب و احکام آن در فقه اسلامی. سعدی، محمد، دانشگاه تهران، رشته فقه شافعی.
حجاب که در لغت به معنی پرده، مانع و پوشش و در اصطلاح به حفظ شرم و حیای زن ومرد با چشم فرو بستن از نگاه به نامحرم و پوشاندن اندام زن به گونه ای که برجستگی های اندامش نمایان نباشد و پرهیز مردان از آراستگیِ که به شخصیت مردانگی آنان لطمه ای

وارد کند و نیز ایجاد حایلی که مشارکت زن ومرد را همراه با حفظ وقار واحترام ممکن سازد گفته

می شود از جمله اموری است که در شرایع پیش از اسلام چون یهود ومسیحیت و در میان مللی چون هند، روم، یونان، ایران و عربستان وجود داشته است و از جمله تأسیسات دین اسلام به شمار نمی رود. با این حال شریعت اسلام برای اصلاح وضعیت زمان ظهور خود، ا/………………………………….