توضیحات
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
دین به نوبه ی خود اساس آیین ها و باورهای نوع بشر را تشکیل می دهد و به
همراه اعتقادات دینی از اجزاء جدایی ناپذیر هر فرهنگی می باشند, به
شکلی که همواره در طول تاریخ زندگی انسانها با آنها همراه بوده و هیچ دوران
و مکانی نبوده که دین در آن حضور نداشته باشد و به همین دلیل است که
می توان انسان امروز را به عنوان موجود دین ورز معرفی نمود.
امام زادگان , آیین ها و مناسکی که در این اماکن برپا می شود از جمله میراث
معنوی و فرهنگی در هر جامعه ای هستند و بر روی زندگی فردی و
اجتماعی مردم تاثیر به سزایی دارند.از آنجا که مردم شناسی علم مطالعه ی باورها
و رفتارهایی است که به واسطه ی عضویت در یک جمع کسب می شود ,
شناسایی این میراث از جمله وظایف مردم شناسان بشمار می رود.
آنچه این پژوهش به دنبال آن بوده بررسی مردم شناختی آیین ها و باورهایی است
که در ارتباط با امام زادگان شهرستان خرم آباد وجود دارد و سعی شده تا با یک دید مردم شناسانه این مقوله مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
۱۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴منابع دارد
پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
– فصل اول(طرح تحقیق)
۱-۱ مقدمه……………………………………………………………………………………………… ۲
۱-۲ اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………… ۴
۱-۳ روش پژوهش ………………………………………………………………………………….. ۴
۱-۴ ابزارهای پژوهش ………………………………………………………………………………. ۴
۱-۵ پیشینه ی پژوهش ……………………………………………………………………………… ۵
۱-۶ضرورت پژوهش ……………………………………………………………………………… ۶
۱-۷ پرسشهای پژوهش …………………………………………………………………………….. ۷ ۸۱-۸ کلید واژه ها ………………………………………………………………………………….. ۷
–فصل دوم شناخت کلی منطقه
۲-۱ جاذبه های طبیعی و جغرافیایی استان لرستان …………………………………………… ۱۱
۲-۲ شرایط آب و هوایی……………………………………………………………………………. ۱۱
۲-۳ زبان و گویش ………………………………………………………………………………….. ۱۲
۲-۴ دین و مذهب …………………………………………………………………………………… ۱۲
۲-۵ پیشینه تاریخی خرم آباد ……………………………………………………………………… ۱۳
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۲-۶ موقیت جغرافیایی شهرستان خرم آباد……………………………………………………… ۱۳
۲-۷ تقسیمات کشوری………………………………………………………………………………. ۱۴
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۲-۸وضعیت اقلیمی و توپوگرافی شهرستان خرم آباد………………………………………… ۱۴
۲-۹پوشش گیاهی شهرستان خرم آباد……………………………………………………………. ۱۴
۲-۹-۱ نوع درختان جنگل ……………………………………………………………………….. ۱۵
۲-۹-۲ گیاهان دارویی……………………………………………………………………………… ۱۵
۲-۹-۳ گیاهان دارویی شهرستان خرم آباد ………………………………………………….. ۱۵
۲-۱۰ مناطق دیدنی و تفرجگاه های طبیعی شهرستان خرم آباد……………………………. ۱۸
۲-۱۱ آثار باستانی و تاریخی شهرستان خرم آباد ……………………………………………. ۱۸
– فلک‌الافلاک یا دژ شاپورخواست ………………………………………………………………. ۱۹
– سنگ نبشته ………………………………………………………………………………………….. ۱۹
– پل شکسته یا پل شاپوری ………………………………………………………………………… ۲۰
– گرداب سنگی………………………………………………………………………………………… ۲۱
– مناره آجری ………………………………………………………………………………………… ۲۱
– آسیاب گبری…………………………………………………………………………………………. ۲۱
۲-۱۲ صنایع دستی و سوغات لرستان …………………………………………………………. ۲۲
۷- قالیبافی…………………………………………………………………………………………….. ۲۲
گلیم بافی………………………………………………………………………………………………… ۲۲
– جاجیم بافی(موج بافی) …………………………………………………………………………… ۲۲
– ورشو سازی …………………………………………………………………………………………. ۲۲
– نقشه شهرستان خرم آباد ………………………………………………………………………….. ۲۴
– فصل سوم: ادبیات تحقیق
۳-۱ شناخت ادیان …………………………………………………………………………………… ۳۰
۳-۲توتمیسم……………………………………………………………………………………………. ۳۲
۳-۲-۱ منع های توتمی ……………………………………………………………………………. ۲۲
۳-۲-۲ توتمیسم در زمان حال ……………………………………………………………………. ۳۲
۳-۳مانا ………………………………………………………………………………………………… ۳۳
۳-۴ تابو ……………………………………………………………………………………………….. ۳۴
۳- ۵فتیش …………………………………………………………………………………………….. ۳۶
۳-۶ قربانی ……………………………………………………………………………………………. ۳۷
مفهوم امر مقدس……………………………………………………………………………………….. ۳۷
۳-۸ زیارت…………………………………………………………………………………………….. ۴۰
۳-۸-۱ زیارت در قرآن و احادیث ………………………………………………………………. ۴۰
۳-۹ انسان شناسی و مطالعه دین …………………………………………………………………. ۴۱
۳-۹-۱ تعریف دین از دیدگاه انسان شناسان و جامعه شناسان……………………………… ۴۳
۳-۹-۲ نظریه ی کارکرد گرایی……………………………………………………………………. ۴۶
۳-۹-۲-۱ درباره ی مالینوفسکی………………………………………………………………….. ۴۶
۳-۹-۲-۲ نظریه ی مالینوفسکی درباره ی کارکردهای مذهب …………………………….. ۴۷
۳-۹-۲-۳ درباره ی آلفرد رجینالد رادکلیف – براون ……………………………………….. ۴۸
۳-۹-۳ نظریه کارکردگرایی نوین………………………………………………………………….. ۵۰
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۳-۹-۴ نظریه انسان شناسی نمادین و تفسیری………………………………………………… ۵۱
۳-۹-۴-۱ دین به مثابه نظام نمادها………………………………………………………………. ۵۱
۳-۹-۴-۲ دیدگاه کیلفورد گیرتز …………………………………………………………………. ۵۲
– فصل چهارم شناخت زیارتگاه های شهرستان خرم آباد
۴-۱ امازاده گان……………………………………………………………………………………….. ۵۵
۴-۲ امام زاده زیدبن علی(ع)………………………………………………………………………. ۵۷
۴-۲-۱ توصیف مکان امام زاده …………………………………………………………………… ۵۸
۴-۲-۲ آیین ها و باورها ………………………………………………………………………….. ۶۰
– سفره های نذری…………………………………………………………………………………….. ۶۱
– تعریف سفره…………………………………………………………………………………………. ۶۱
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
– سفره بی بی سه شنبه ………………………………………………………………………………. ۶۱
– سفره حضرت رقیه (س)………………………………………………………………………….. ۶۲
– سفره حضرت ابوالفضل (ع)……………………………………………………………………… ۶۲
– نذر فرزند یکدانه ………………………………………………………………………………….. ۶۳
– نذر پول ………………………………………………………………………………………………. ۶۳
– نذر لوازم …………………………………………………………………………………………….. ۶۴
– نذر شمع …………………………………………………………………………………………….. ۶۴
– نذر قفل و پارچه سبز ……………………………………………………………………………. ۶۵
– نفرین کردن دشمن…………………………………………………………………………………. ۶۵
– نذر آجیل مشگل گشا …………………………………………………………………………….. ۶۶
– نذر شیرینی, شکلات …………………………………………………………………………….. ۶۷
– حنا گرفتن ………………………………………………………………………………………….. ۶۷
– گرو گرفتن…………………………………………………………………………………………… ۶۸
– آیین چهل منبر………………………………………………………………………………………. ۶۸
– بست نشتن …………………………………………………………………………………………. ۶۹
– برگزاری اعیاد و عزاداریهای مذهبی ……………………………………………………………. ۶۹
– اعمال ناثواب………………………………………………………………………………………… ۶۹
تصاویر…………………………………………………………………………………………………… ۷۰
۴-۳ امام زادگان دو برادران(سید علی و سید ابوالوفاء)(ع)………………………………….. ۷۳
۴-۳-۱ توصیف مکان امام زاده …………………………………………………………………… ۷۳
۴-۳-۲ آیین ها و باورها ……………………………………………………………………….. ۷۴
۷۵
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
– فصل پنجم تجزیه وتحلیل یافته های پژوهش
تجزیه و تحلیل یافته ها………………………………………………………………………………. ۱۰۴
نقدس مکانی امامزاده ها …………………………………………………………………………….. ۱۰۷
زیارت کردن …………………………………………………………………………………………… ۱۰۷
قربانی کردن ……………………………………………………………………………………………. ۱۰۸
روایتها …………………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
کارکردها ………………………………………………………………………………………………… ۱۱۰
کارکردهای روانی …………………………………………………………………………………….. ۱۱۱
کارکردهای اقتصادی …………………………………………………………………………………. ۱۱۲
کارکردهای سیاسی ……………………………………………………………………………………. ۱۱۴
کارکردهای اجتماعی …………………………………………………………………………………. ۱۱۴
فهرست منابع
آیین ها و باورهای عوام از نوع معیشت انسان برخاسته است و از گذشته های
دور سینه به سینه و نسل به نسل به امروز رسیده و همچنان در بین
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
مردم جاری و ساری است.این اشکال فرهنگ غیر مادی از سوی مردم با تغییر در احوال اجتماع و محیط تغییر شکل داده و باز زایی می شوند در نهایت
احساس هویت ملی را برای جامعه به ارمغان می آورند.در این بین برخی از این آیین ها و باورها در حوزه ی دین قرار دارند ,حوزه ای که جزء جدایی ناپذیر
هر فرهنگی است و در فرهنگ مادی و غیر مادی ظهور یافته و با نظام های مختلف زندگی بشری مانند نظام خانواده , ازدواج و… تعامل دارد و می توان آن را گسترده ترین نهاد زندگی بشری دانست.
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
باور داشتهای مذهبی از ارکان هر دینی هستند و در هرجامعه ای بیانگر حقایق معینی که همه افراد آن جامعه صادقانه به آنها معتقدند.
در فرهنگ ایرانی قبل از اسلام و در دیانت زرتشت پیامبر باستانی ایرانیان دستوراتی برای یاد کردن روح در گذشتگان مقرر شده است و این احترام به مردگان در خاطره ی قومی مردمان این سرزمین به یادگار باقی مانده است. بعد از ورود اسلام و با توجه به همجواری ایران و موطن اصلی اسلام یعی
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
کشورهای عربستان و عراق فعلی عده ی قابل توجه ای از نوادگان پیامبر اکرم
(ص) که از جور حاکمان زمان خود به ستوه آمده بودند به این دیار سفر کرده و در نقاط مختلف پراکنده شده اند و حضور آنان در بین مردم باعث شد که خیلی زود
با این امام زادگان انس بگیرند و پس از رحلت ایشان نیز نام و یادشان را گرامی دارند و ارواح آنان را واسط بین خود و خداوند برای کسب حاجاتشان قرار دهند.
لرستان پیشینه ای فراتاریخ دارد ، آثار مادی و معنوی این سرزمین، نمودگار این دیرینگی شکوهمند است. در این سزمین مفرغ و بلوط نیز تعداد زیادی از امام زادگان آرمیده اند و حتی در مواردی محل اقامت آن بزرگواران را که مدتی در آنجا می زیسته اند به شکل بقعه ساخته اند و مورد تکریم قرار می دهند و آیین ها و باورهای خاصی را در ارتباط با آنها دارند.
این پژوهش شامل پنج فصل می باشد و تعداد پنج امام زاده موجود در شهرستان خرم آباد مورد بررسی قرار گرفته و سعی بر این بوده تا سر حد امکان به دیده ها و شنیده ها بسنده شود و از هر نوع قضاوت ارزشی پرهیز شود.
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
باید توجه داشت که در این پژوهش ما به صدق و کذب گزاره‌های دینی، باورهای فرهنگی و به درست وغلط بودن اعتقادات فرهنگی جامعه مورد مطالعه نمی پردازیم.
فصل اول شامل طرح تحقیق است که در آن اهداف, انگیزه ها,ضرورت, پرسشها , پیشینه و روش تحقیق ذکر شده است .
در فصل دوم بررسی اجمالی از جامعه ی مورد نظر صورت گرفته که شامل شناخت
شهرستان خرم آباد از منظر جغرافیایی و آثار باستانی و تاریخی است.
در فصل سوم تعاریف و نقطه نظرات اندیشمندان انسان شناسی و جامعه شناسی
درباره ی بنیان های ادیان ابتدایی و تعریف دین بیان شده و از نظریات کارکردگرایی و انسان شناسی نمادین و تفسیری به منظور تحلیل آیین ها و باورهای مذهبی استفاده شده است.
فصل چهارم به شناخت امام زاده های شهرستان خرم آباد از منظر تاریخی, شجره شناسی, مکان جغرافیایی و معماری حرم آنها و نیزآیین ها و باورهایی که در باره هریک از آنها در بین مردم منطقه از گذشته ها تا کنون وجود داشته اختصاص دارد.
نهاﻳﺘﴽ در فصل پنجم به تجزیه و تحلیل مردم شناختی یافته های پژوهش پرداخته شده است.
بی شک این پژوهش نیز به نوبه ی خود دارای کاستی هایی است که امید است با راهنمایی اساتید فرزانه مرتفع گردد.
۱-۱ اهداف پژوهش:
به طور کلی می توان اهداف این پژوهش را به دو گروه کلی و جزئی تقسیم کرد.
هدف کلی: تحلیل مردم شناختی امام زاده های شهرستان خرم آباد (آئین ها و باورها)
هدف جزئی:
۱.شناخت آداب و رسوم و باورهای مذهبی و عامیانه مردم ساکن در این منطقه
٢.شناخت و بررسی تاثیرات باورهای مذهبی بر فرهنگ و زندگی آنان
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۳.شناخت انگیزه های زیارت
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۱-۲روش پژوهش:
نظر به این که این مطالعه بر اساس الگوی مطالعاتی مردم شناسی انجام می شود
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
و موضوع مربوط به محل های خاصی یعنی امام زاده ها می باشد سعی شده است از روش مشاهده مستقیم مشارکتی که روشی ژرفانگر است
استفاده شودو چرا که “مردم نگاری عمقی مبتنی بر ملاحظه دقیق و عمیق
یک قبیله است که باید در عین حال کامل و جامع بوده و هیچ داده ای را از یاد نبرد.”(عسگری خانقاه ۱۳۷۳ ص ۸۸). می توان گفت این شیوه بهترین روش برای مطالعه جامعه ی مورد تحقیق است.
علاوه بر این روش از روش کتابخانه ای و بررسی اسنادی و نیز مصاحبه به روش باز استفاده شده است
۱-۳ ابزارهای پژوهش:
در این پژوهش از ابزارهایی همچون دوربین عکاسی و فیلمبرداری و ضبط صوت نیز استفاده شده است.
۱-۴ پیشینه ی پژوهش:
در مورد موضوع مورد تحقیق پژوهش های در باب برخی از امامزاده ها در شهر مختلف ایران انجام شده که عبارتند از :
۱.هلیا بهرامی در پایان نامه کارشناسی خود تحت عنوان “تفسیر معنا شناختی زیارت امام زاد ها در عقاید مردم(مطالعه موردی امام زاد عینعلی و زینعلی)”به راهنمایی دکتر امیلیا نرسسیانس که در سال ١۳٨۶ در دانشکده
علوم اجتماعی دانشگاه تهران به این نتیجه رسیده است که آستان امام
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
زادگان به عنوان یک نهاد معنوی-فرهنگی یک نهاد واسطه ای رفتارها آداب رسمها و نیز تابوهای ویژه ای را ایجاد می کند و با ایجاد یک فضای خاص قدسی
زمان قدسی و کنشهای مخصوص را از جانب زائرین به همراه دارد.این ارتباط قدسی میان فضا و زائرین با یک انگیزه شخصی ایجاد می شود که از نیاز های متعارض کنشگران ناشی می شود.
٢.محمود رضائی صفر در پایان نامه ی خود در مقطع کارشناسی ارشد دردانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز به راهنمائی جناب آقای دکتر فرجاد با نام ” تحلیل مردم شناختی گرایش مردم به امام زاده ها و اماکن مقدس شهرستان زرن” علل فرهنگی گرایش
مردم به امام زاده ها و اماکن مقدس را از دیدگاه مردم شناختی مورد بررسی قرار داده است و رفتن به این اماکن را از لحاظ روانی تامین کنند ینوعی احساس آرامش روحی در زائر می داند.
۳.رباب صادقی نژاد در پایان نامه کارشناسی به نام “باورها کنشهادر یک فضای قدسی(امام زاده صالح ابن موسی الکاظم ع )این طور بیان می کند که یک چنین مکان مقدسی شامل یک زمان خاص کنش خاص و فضای خاص خود است.آنچه تحت عنوان دین و مذهب از آن نام می بریم به ارتباط های معنوی معنا می دهد ارتباطی که بین کنشگر و فضا وجود دارد ارتباطی روحانی است.
۴.سارا پویا در پایان نامه ی کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک با عنوان” بررسی باور های مردم شناختی امام زاده عبدالله و آمنه خاتون شهر اراک ” از جمله کارکردهای باورها را کاهش از خود بیگاگی و رسیدن به اصل خویش می داند. به نظر او همان طور که روایت شده می توان به حبل الله دست یازید تا از گزند آفات در امان بود. از این رو گرایش به ائمه و توکل به خدا انسان را صبور می سازد و سبب می شود که با تائید باورها به خدا دل ببند.
۵.منصور یوسفی جولندان در پایان نامه کارشناسی ارشد خود در دانشکد ه علوم اجتماعی و روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز با راهنمایی جناب آقای دکتر عسگری خانقاه تحت عنوان “نقش زیارتگاه ها در زندگی اقوام تالش به این نتیجه رسیده است که ایجاد آرامش روحی و روانی
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
برای انسان ویژگی خاصی را برای این بقاع متبرکه در نزد مردم رقم زده و پیوند ناگسستنی مردم با این اماکن مقدس روحیه ی دین مداری و امید واری را تقویت کرده است.
۶.سرور وخشوری در پایان نامه کارشناسی ارشد خود در در دانشکده علوم
اجتماعی و روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز با راهنمائی جناب آقای دکتر سپهر با نام” بررسی اعتقادات و باورهای مذهبی شهرستان اردبیل”به این نتیجه رسیده است که انسانها به علت عدم
شناخت از طبیعت و چگونگی برخورد با مشکلات زندگی در ابعاد مختلف نیاز به کسب آرامش روحی و قدرت و انرژی لازم برای مبارزه تلاش دارد و در این راستا باورها به کمک او می شتابند.
۱-۵ ضرورت پژوهش:
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
در زمینه تحلیل مردم شناختی امام زاده ها که از جمله اماکن مقدس در ایران هستند پژوهش هایی اندک انجام شده
بنده هیچ نوع پژوهشی را نیافتم که انجام شده باشد و با توجه به نقش تعیین کننده ی باورها و آیین های مذهبی در زندگی انسانها هرگونه مطالعه در
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
این موارد می تواند راهگشا باشد و در شناخت کلی دین به منظور” بالا بردن فهم ما از نقش دین در جامعه تحلیل اهمیت و تاثیر دین بر تاریخ بشری و
شناخت جلوه های گوناگون دین و نیروهای اجتماعی تاثیر گذار و شکل دهنده آنهابه ما کمک کند.در هر صورت آنچه هست لزوم پرداخت به این مقوله ضرورتی انکار ناشیدنی است.
۱-۶ پرسشهای پژوهش:
١.چه نوع آیین هایی در این اماکن برگزار می شود و چه هدفی را دنبال می کند؟
٢.چه نوع باورهای نسبت به هریک از این امام زاده ها در بین مردم این منطقه وجود دارد؟
۳ .مردم چه چیز هایی را به عنوان نذی به امام زاده ها تقدیم می کنند؟
۴.چه روایاتی در بین مردم در باره این امام زاده ها حکایت می شود؟
۵. مردم چه باورهای درباره شفا بخشی این امام زاده ها دارند؟
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
۶.به غیر از ضریح امام زاده چه نمادهای مقدسی در ارتباط با امام زاده وجود دارد ؟
٧. چه نمادهای مذهبی (اشیاء و اعمال)در میدان تحقیق(امام زاده های شهرستان خرم آباد)
دیده می شود و این نمادها از چه معنا بخشی برخوردار می باشند؟
٨. چه تفاوت هایی را می توان از گذشته تا به حال در آیین ها و باور مردم مشاهده کرد؟
۹. آیا می توان برای این آیین ها و باورها کارکرد هایی را قائل بود؟
۱-۷ کلید واژه ها:
– آیین ها و آداب اجتماعی:
این اصطلاح برای نشان دادن رفتارهایی که بر طبق عرف و عادت صورت می گیرد
به کار می رود لیکن آیین ها و آداب اجتماعی به کار برد و رعایت عادات وعرف در بعد مادی آنان نظر دارد (بیرو آلن ١۳۶۶ص۳۶۴)
– امام زاده :
یعنی فرزند یا نواده یکی از امامان دوازده گانه یا شخصی که بلافاصله یا به واسط کم از نسل امام باشد.مقبره ای که در آن امام زاده مدفون است.( دهخدا, علی اکبر, ۱۳۴۵)
– باورها :
جامعه شناسان باورها را در معنایی خاص و در جهت مشخص ساختن مجموع
تصورات جمعی به کار می برند که در جامعه ای معین بون آن که مورد سنجش قرار گرفته باشند
و یا آن که افراد با اتکای به خرد خویش آنان را پذیرفته باشند به عنوان امور حقیقی مورد قبول قرار گرفته اند.باورها می توانند از
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
عقیده ای مشترک که همگان آن را به عنوان امری مسلم تلقی می کنندگرفته تا باورهای دقیقا دینی که اساس آن بر پذیرش مقام و اهمیت امر عینی استوار است در بر گیرند.(بیرو آلن ١۳۶۶ص ٣١).
– حاجت :
به معنای خواهش مراد و آرزویی است که شخص خواهان رسیدن به آن است. ( دهخدا, علی اکبر, ۱۳۴۵)
– زیارت :
زیارت از زیاده عربی (مصدر) به مشاهده اماکن متبرک و بقعه ها رفتن و دعایی که به عنوان تشرف باطنی برای امام ها و امام زاده ها و اولیاء خوانند. ( دهخدا, علی اکبر, ۱۳۴۵)
– قربانی :
قربانی ی…………………
اولین نفر باشید که نقد و بررسی ارسال میکنید... “تحلیل مردم شناختی امامزاده ها”
تحلیل مردم شناختی امامزاده ها
قیمت : تومان10,500
نقد وبررسی
نقد بررسی یافت نشد...