توضیحات

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

دانلود پایان نامه و پروژه پایانی با موضوع جدید

پس از دیدن متن و فهرست پایان نامه   میتوانید نسبت به خرید

آنلاین و دانلود فایل مورد نظر اقدام فرمایید میتوانید تغییراتی در متن پایان نامه ایجاد نمایید و یا از بعضی از فصل های پایان نامه مثل روش تحقیق پیشینه تحقیق بیان مسئله و یا منابع پایان نامه روانشناسی استفاده فرمایید با آرزوی موفیقت برای دانشجویان عزیز

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

دراین پژوهش که با هدف بررسی رابطه بین تاثیر هوش هیجانی وویژگیهای شخصیتی برسلامت روانی مددجویان کانون اصلاح وتربیت تهران و مقایسه

آن با نوجوانان عادی انجام شد. ۱۰۰نفر ازمددجویان کانون و۱۰۰نفر ازدانش آموزان به صورت تصادفی و از شرایط مشابه اجتماعی اقتصادی انتخاب شدند. آزمونهای بار آن جهت ارزیابی شخصیت،آزمون نئو جهت

ارزیابی شخصیت، و چک لیست بهداشت روانی جهت ارزیابی سلامت روان استفاده شد. جهت تحلیل نتایج از آزمونهای آماری هبستگی پیرسون، آزمون تی برای گروههای مستقل، و رگرسیون چند متغیره، استفاده شد. نتایج نشان دادند که بعضی از مولفه های هوش هیجانی، ویژگیهای شخصیتی دوگروه و سلامت روان تفاوت معنی دار دارند. ۱۱/۰ از

واریانس سلامت روانی به وسیله مولفه کنترل تکانش و وجدانی بودن تبیین می شود.در گروه دانش اموران عادی مولفه های هوش هیجانی و شخصیتی۲۴/۰ تغییرات سلامت روانی را پیش بینی می کند، و کنترل تکانش تنها مولفه مشترک تاثیر گذار بر سلامت روان در بین دو گروه بود.

کلمات کلیدی:هوش هیجانی،ویژگیهای شخصیتی، سلامت روان، نوجوانان ، بزهکار ، مددجویان

۱۱۳صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

انجام پروپوزال مقاله و پایان نامه روانشناسی  در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم ۰۹۱۲۸۵۰۱۹۱۲

فهرست مطالب

عنوان صفحه
چکیده
فصل اول : مقدمه
۱-۱ مقدمه ۱
۱-۲- بیان مسأله ۵
۱-۳- اهمیت و لزوم پژوهش ۷
۱-۴- اهداف پژوهش ۸

۱-۵- سؤالات پژوهش ۹
۱-۶- متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی آن‌ها ۱۰
۱-۶-۱- بزهکاری ۱۰
۱-۶-۲- افراد عادی ۱۰

۱-۶-۳- ویژگی های شخصیتی ۱۰
۱-۶-۴- هوش هیجانی ۱۱
۱-۶-۵- سلامت روان ۱۱

فصل دوم : پیشینه پژوهش

۲-۱- هوش هیجانی ۱۳

۲-۱-۱- تاریخچه‌ی هوش هیجانی ۱۵
۲-۱-۲- اصطلاح‌شناسی مفهوم هوش هیجانی ۱۶
۲-۱-۲-۱- هوش هیجانی و مفهوم روح زمان ۱۹ ۲۱

۲-۱-۲-۲- هوش هیجانی و مفهوم شخصیت ۲۱

۲-۱-۲-۳- هوش هیجانی و مفهوم توانایی ذهنی ۲۴
۲-۱-۳- هوش‌ هیجانی از دیدگاه دانشمندان مختلف ۲۵
۲-۱-۳-۱-هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن از دیدگاه گلمن ۲۵
۲-۱-۳-۲- هوش هیجانی از دیدگاه بار – اُن ۳۱

۲-۱-۳-۳- هوش هیجانی از دیدگاه مایر و سالووی ۳۱
۲-۱-۳-۴- هوش هیجانی از دیدگاه استیون هاین ۳۳

۲-۱-۳-۵- هوش هیجانی از دیدگاه لوئیس و هویلند ۳۳

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۲-۲- سلامت روانی ۳۷
تعریف سلامت روانی بر اساس مکاتب مختلف روان‌شناسی ۳۷
۲-۲-۱- مکتب زیست گرایی ۳۷
۲-۲-۲ مکتب رفتار گرایی ۳۸
۲-۲-۳- مکتب انسان‌گرایی ۳۸
۲-۲-۴- مکتب بوم‌شناسی ۳۸

۲-۲-۵- مکتب روانکاوی ۳۸
۲-۲-۶- مکتب روانپزشکی ۳۹
۲-۲-۷- سلامت روانی و بهنجاری ۴۲

۲-۲-۸- اهداف و اولویت‌ها در برنامه‌های سلامت روانی ۴۳
۲-۲-۹- سلامت روانی در دوران مختلف زندگی ۴۶
۲-۲-۹-۱- سلامت روانی در آغاز کودکی ۴۶
۲-۲-۹-۲- سلامت روانی در دوره بلوغ ۴۸

۲-۳- شخصیت ۵۱
۲-۳-۱- شخصیت از دیدگاه مردم ۵۲
۲-۳-۲- شخصیت از دیدگاه روانشناسی ۵۳
۲-۳-۳- ماهیت شخصیت و انسان ۵۳
۲-۳-۴- نقش وراثت زیستی در رشد شخصیت ۵۴
۲-۳-۵- اهمیت محیط طبیعی در رشد شخصیت ۵۴
۲-۳-۶- رابطه فرهنگ و شخصیت ۵۴
۲-۳-۷- کمپبل ۵۵
۲-۳-۸- گوردون آلپورت ۵۵

۲-۳-۹ آدامز ۵۶
۲-۳-۱۰ کارل راجرز ۵۶
۲-۳-۱۱- جی. بی. واتسون ۵۶
۲-۳-۱۲- اریک اریکسون ۵۶
۲-۳-۱۳- جورج کلی ۵۶
۲-۳-۱۴- زیگموند فروید ۵۷

۲-۳-۱۵- نظریات شخصیت ۵۷
۲-۳-۱۶- وجوه اشتراک و افتراق نظریه‌های شخصیت ۵۸
۲-۳-۱۷- نظریه رسمی در برابر نظریه‌های شخصی ۵۹
۲-۳-۱۸- رویکردها در نظریه‌های رسمی ۶۰
روانکاوی ۶۰
رویکرد تیپ شناسی ۶۰

رویکرد رفتاری ۶۱
رویکرد یادگیری اجتماعی ۶۱
رویکرد تحلیل عاملی ۶۱
رویکرد شناختی ۶۱
رویکرد انسان گرایی ۶۲
رویکرد حیطه محدود ۶۲

۲-۳-۱۹- گوناگونی در رویکردها به شخصیت ۶۲
۲-۳-۲۰- عوامل مؤثر بر نظریات شخصیت ۶۳
۲-۳-۲۱- فواید نظریه‌های شخصیت ۶۳

 سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۲-۳-۲۲- به سوی یک دیدگاه یکپارچه از شخصیت ۶۳
۲-۴- بزهکاری ۶۴
۲-۴-۱- تعریف بزهکاری از دیدگاه جامعه‌شناسی ۶۵

۲-۴-۲- بزهکاری نوجوانان ۶۵
۲-۴-۳- الفاظ و عناوین بزهکاری در زبان‌های کشورها ۶۶
۲-۴-۴- انواع بزهکاران ۶۷
۲-۴-۵- طبقه‌بندی کودکان و نوجوانان بزهکار ۶۹
۲-۴-۶- طبقه بندی بر اساس جریان‌های روانی ۷۰
۲-۴-۷- تاریخچه و پیشینه‌ی نظری بزهکاری ۷۱

۲-۴-۸- بزهکاری در دوران قبل از شروع تحقیقات علمی ۷۱
۲-۴-۹- منابع علمی ماقبل علوم انسانی -‌ اجتماعی ۷۴
۲-۴-۱۰- منابع علمی انسانی – اجتماعی ماقبل جامعه شناسی ۷۶

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۲-۴-۱۱- دیدگاه نظریه‌ی آسیب‌شناسی درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۰
۲-۴-۱۱-۱- دیدگاه نظریه‌ی بی‌سازمانی اجتماعی درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۱
۲-۴-۱۱-۲- نظریه‌ی ستیزه ارزشی درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۲

۲-۴-۱۱-۳- دیدگاه نظریه‌ی انحراف رفتاری درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۲
۲-۴-۱۱-۴- دیدگاه نظریه ی برچسب زنی درباره ی بزهکاری نوجوانان ۸۳
۲-۴-۱۱-۵- دیدگاه نظریه‌ی انتقادی درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۳

۲-۴-۱۱-۶- دیدگاه نظریه‌ی سازه‌گرایی درباره‌ی بزهکاری نوجوانان ۸۴

۲-۴-۱۲- جرم از بعد روان‌شناختی و خدمات روان‌شناسی در ابعاد مختلف ۸۵
۲-۴-۱۳- مروری بر تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع تحقیق ۸۹
۲-۶-۱۴- تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۹۴

فصل سوم : روش پژوهش

جامعه آماری ۱۰۰

حجم نمونه وروش نمونه گیری ۱۰۰
ابزارهای اندازه گیری ۱۰۰

روش جمع اوری اطلاعات و شیوه ی اجرا ۱۰۵
روش تجزیه و تحلیل داده ها ۱۱۵
فصل چهارم : یافته های پژوهش
یافته های پژوهش ۱۱۶

یافته های توصیفی و استنباطی ۱۱۸
فصل پنجم : نتیجه گیری
۵-۱- بحث وتفسیر ۱۳۱
۵-۲- محدودیتهای پژوهش ۱۳۵
۵-۳- پیشنهادها ۱۳۵
فهرست منابع ۱۳۶

فهرست جداول

جدول ۱-۴یافته های توصیفی وآزمونt برای مقایسه میانگینهای دو گروه عادی و بزهکار ۱۱۸

جدول ۲-۴ یافته های توصیفی وآزمون t برای مقایسه میانگین دو گروه عادی وبزهکارمربوط به نمرات مولفه های شخصیتی (نئو ) آزمودنی ها ۱۲۱

جدول۳-۴یافته های توصیفی مربوط به نمرات سلامت روانی آزمودنی ها ۱۲۳
جدول۴-۴نتایج ضرایب تحلیل رگرسیون گام به گام درباره عوامل موثر در سلامت روان مدد

جویان کانون اصلاح و تربیت ۱۲۴

جدول۵-۴نتایج ضرایب تحلیل رگرسیون گام به گام درباره عوامل موثر در سلامت روان افراد عادی ۱۲۴
جدول ۶-۴ ضریب همبستگی بین مولفه های شخصیت ( نئو ) و سلامت روانی مدد جویان کانون اصلاح و تربیت ۱۲۵

جدول (۷-۴)ضریب همبستگی بین مولفه های شخصیت (نئو) و سلامت روانی افراد عادی ۱۲۶
جدول ۸-۴ضریب همبستگی بین مولفه های هوش هیجانی بار- آن و سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت ۱۲۷

جدول ۹-۴ضریب همبستگی بین مولفه های هوش هیجانی بار- آن و سلامت روانی افراد عادی
۱۲۸

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

فصل اول
مقدمه

۱-۱مقدمه
یکی از مسائل پیچیده و ناراحت‌کننده‌ی فعلی که توجه بسیاری از محققین، جامعه‌شناسان، جرم‌شناسان، روان‌شناسان و متخصصین امر را به خود معطوف داشته موضوع مجرمین کم سن و سال و یا به اصطلاح «اطفال و نوجوانان بزهکار» می‌باشد که روز

به روز گسترش می‌یابد و مخصوصاً باید افزود که این تزاید و گسترش غالباً در کشورهائی از جهان به چشم می‌خورد که از لحاظ اقتصادی در سطح کاملاً پیشرفته‌ای قرار دارند (شامبیاتی، ۱۳۸۴).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

برخی از خشونت‌ها که در مطبوعات مطرح شد، توجه محققان را به خود جلب کرد. در مقاله‌ای استفاده از سلاح گرم، علت اصلی مرگ در امریکا اعلام شده است و آمار تصادفات رانندگی را به مرتبه‌ی بعد رانده است. مقاله‌ای دیگر چنین می‌گفت که سال گذشته‌، آمار قتل به میزان سه‌درصد افزایش یافته است (مای،۱،به نقل از پارسا ،۱). او ابراز

داشته بود که در مرحله‌ی آرامش قبل از «توفان جنایت» قرار داریم که در دهه‌ی بعد رخ خواهد داد. دلیل این بود که جنایت‌هایی که به‌وسیله‌ی نوجوانان چهارده و پانزده ساله

انجام می‌گیرند، در حال افزایشند. در مقاله‌ی سوم بیان شده است که ارقام در وزارت

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

دادگستری در چهار سال مابین ۱۹۹۸ تا ۱۹۹۲ نشان‌ می‌دهند که تعداد نوجوانان بزهکار که به جرم قتل، حملات شدید و عمدی، سرقت و تجاوز دستگیر شده‌اند، ۶۸٪ درصد افزایش

یافته است که حمله‌های عمدی به تنهایی ۸۰ درصد افزایش داشته است (پارسا، ۱۳۸۳).

بزهکاری نوجوانان در بیشتر کشورها به فردی جوان اشاره می‌کند که سن او معمولاً بین ۱۳ تا ۱۸ سال است و به کاری دست زده است که از دیدگاه قانون شایسته مجازات است. از ویژگی بزهکاری نوجوانان معرفت عامیانه، پاسخ هیجانی و تند و خشونت‌آمیز را می‌شود

نام برد، داشتن محیط‌های جرم‌خیز، ناکامی‌های مکرر و گاه رفتار‌های ضداجتماعی به عنوان کششی در جهت کاهش‌دادن تنش‌های انباشته شده ابزار می‌شود، فقر فرهنگی،

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

اجتماعی، اقتصادی، عاطفی، تعارض در خانواده‌، بی‌محبتی والدین، نبودن ضوابط اجتماعی، احساس حقارت، گاه کمرویی یا جسور بودن، عیب جسمانی و یا علل تخیلی و واقعی عواملی هستند که نوجوانان را به بزه سوق می‌دهند (نوابی نژاد، ).

درصد بالایی از بزهکاران تمایل شدید به ماجراجویی دارند، آن‌ها معمولاً بی‌قرار و ناآرام به‌دنبال هیجان می‌گردند، هرچند بزهکاران از لحاظ عاطفی کم‌ثبات‌تر از غیر بزهکاران هستند، ولی از لحاظ شخصیتی دارای انرژی زیاد، پرخاشگری، حادثه‌جویی و لجاجت

بیشتری هستند. روان‌شناسان معتقدند که بزهکاران درمورد تنش‌های عاطفی و مشکلات خویش بیشتر با عمل و رفتار مقابله می‌کنند تا درباره‌ی آن‌ها بیندیشند. کمتر وابسته‌اند، قانون‌شکن هستند و خودمدار و گرایش‌های آنان از نقطه‌نظر سازگاری مطلوب در جامعه، نامطلوب است و اضطراب و ترس از شکست دارند (نوابی نژاد، ۱).

در آخر، نوجوانان بزهکارع ضعف در مهارت‌های اساسی زندگی دارند، زیرا ما به عنوان اجتماع به خود زحمت نداده‌ایم تا مطمئن شویم که هر کودکی، اصول اساسی کنارآمدن با خشم یا حل تعارضات را به نحوی شایسته آموخته است. همچنین به آموزش همدلی، کنترل تکانه، یا هر یک از دیگر اصول اساسی مهارت‌های هیجانی بهایی نداده‌ایم. ما با

واگذارکردن آموزش دروس عاطفی به شانس و اتفاق، فرصت‌هایی را به هدر می‌دهیم که برای بالندگی تدریجی مغز در جهت پرورش گنجینه‌ای از مهارت‌های عاطفی سالم، ضروری‌اند (فرجاد، ۱۳).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

امروزه از سوادآموزی هیجانی بر طبق این مؤلفه‌ها در زمینه‌ی پیشگیری بسیار یاد می‌شود. برخی از اثربخش‌ترین برنامه‌های موجود در زمینه‌ی سوادآموزی هیجانی، به عنوان پاسخی در شکل مشخص طراحی شده‌اند که خشونت در این میان نقش عمده‌ای دارد. درمیان دروس مختلف سوادآموزی هیجانی که هدف پیش‌گیری‌کننده دارند، برنامه‌ای

که سریع‌تر از سایرین رشد کرده است «برنامه‌ی حل خلاقانه‌ی تعارضات» می‌باشد که در چند صد مدرسه‌ی عمومی شهر نیویورک و مدارس سراسر کشور امریکا پیاده شده است. آموزش حل تعارض بر چگونگی حل نزاع‌هایی تأکید می‌کند (پارسا، ۱۳۸۳).

هیجان‌ها برای عاقلانه فکر کردن مهم هستند. در رابطه‌ی میان احساسات و فکر، جنبه‌ی هیجانی، تصمیم‌های لحظه به لحظه‌ی ما را هدایت می‌کند و به صورتی تنگاتنگ با ذهن خردگرا به کار مشغول می‌شود و فکر را توانا – یا ناتوان – می‌سازد. به همین ترتیب، مغز متفکر نیز نقشی اساسی در پدید آمدن هیجان‌ها ایفا می‌کند، به استثنای لحظاتی که

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

هیجان‌ها از کنترل خارج می‌شوند و مغز هیجانی هجومش را آغاز می‌کند (پارسا، ۱۳۳).
در حال حاضر با تحقیقاتی که در زمینه‌ی هیجانات و هوش صورت گرفته، می‌توان گفت:‌ ما دو مغز، دو فکر و دو نوع هوش متفاوت داریم: هوش عقلانی و

هوش هیجانی. آن‌چه را ما در زندگی انجام می‌دهیم هر دوی آن‌ها تعیین می‌کنند. فقط هوشبهر مطرح نیست، بلکه

هوش هیجانی نیز حایز اهمیت است. در واقع هوش نمی‌تواند بدون هوش هیجانی به بهترین وضع کار کند. علی‌القاعده این که سیستم لیمبیک و قشر

تازه‌ی مخ و نیز به‌ادامه‌ی مغز و قشر پیش پیشانی مکمل هم می‌باشند، به این معناست که هر کدام از آن‌ها در زندگی فکری ما، همکاری کامل دارند. وقتی این همکاران به خوبی کنش متقابل داشته باشند، هوش هیجانی – و نیز قوای عقلانی – پدیدار می‌شود (پارسا ۱۳).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

هوش هیجانی جدید‌ترین تحول در زمینه‌ی فهم ارتباط میان تفکر و هیجان است. مفهوم هوش هیجانی دریچه‌ای جدید را در علم روان‌شناسی گشود.

اولین بار از سوی سالووی و مایر راه‌های افزودن هوش به هیجان‌ها به دقت تعریف شده، به نظر آن‌ها، هوش هیجانی توانایی درک هیجانات و عواطف به منظور دست‌یابی و ایجاد هیجاناتی است تا ضمن کمک

به تفکر بهتر بتواند به شناخت هیجانات و عواطف بپردازد. ضمناً هماهنگی لازم میان عواطف و احساسات برای ارتقاء عاطفی و هوشی را فراهم آورد (آقایار و شریفی درآمدی، ۱)
کسی که نامش بیشتر با عنوان هوش هیجانی گره خورده است «دانیل گلمن» استاد

روان‌شناسی بالینی و روزنامه‌نگار می‌باشد. او در سال ۱۹۹۵ گلمن نوشتن کتابی به نام «سواد عاطفی» را شروع کرد و بعد با تکمیل کار خود با مطالعات مایر و سالووی آشناشد و به تبعیت از آنان عنوان کتاب خود را به هوش هیجانی تغییر داد و این خود باعث تحقیقات و مطالعات وسیع‌تری در این حوزه شد (اکبرزاده، ۱۳۸

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

در این بین می‌توان به بار-اُن نیز اشاره نمود که مدلی چند عاملی برای هوش هیجانی تدوین کرده است و در سال ۱۹۹۷ برای اولین بار مخفف بهره هیجانی یا (EQ) را برای این دسته توانائی‌ها به‌کار برد، همچنین اولین آزمون درمورد هوش هیجانی را ساخت. دکتر باراون تأکیدش بر قابلیت‌های غیر شناختی بود. او هوش هیجانی را آرایشی از

استعداد‌های غیر شناختی، قابلیت‌ها و مهارت‌هایی می‌داند که توانایی فرد در سازگاری با مقتضیات محیطی و فشارهای حاصله را افزایش می‌دهد (اکبرزاده، ۱).

در حال حاضر پدیده‌ی هوش هیجانی در حل بهتر مسائل با کاستن از میزان تعارضات بین آن چه انسان احساس می‌کند با آن‌چه فکر می‌کند مطرح شده است، تقابل قدیمی «عقل» و «دل» و مشاهده‌ی زندگی شاد و موفقیت‌آمیز کسانی که از تحصیلات عالی برخوردار نیستند ولی به دلیل هوش هیجانی بالا به این خوشبختی دست یافته‌اند. پژوهش‌های

متعددی نشان داده‌اند که هوش هیجانی می‌تواند سبب افزایش میزان سلامتی، رفاه، ثروت، عشق، شادی، زناشویی، سازگاری، خشم، انعطاف‌پذیری، کنترل خشم و غیره گردد(اکبرزاده، ۱۳۹۷).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

به نظر بار-اُن هوش هیجانی در بسیاری از مسائل ]مؤلفه‌های درون‌فردی[ که شامل خودآگاهی، جرأتمندی، حرمت‌ نفس، خودشکوفایی، استقلال، (مؤلفه‌های سازگاری) که شامل آزمون واقعیت، انعطاف‌پذیری، حل مسأله، (مؤلفه‌های خلق و خوی) از قبیل

(خوش‌بینی، نشاط)، (مؤلفه‌های میان‌فردی) که شامل هم‌حسی، مسئولیت اجتماعی، روابط میان‌فردی و در آخر مؤلفه‌های (کنترل تنش‌ها) از قبیل تحمل تنش‌ها و کنترل تکانه‌ها تشکیل شده است (آقایار و شریفی درآمدی، ۱۳۹۵).

برهمین اساس سعی براین است که در این پژوهش رابطه هوش هیجانی و ویژگی‌های شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت و تهران و گروه دانش آموزان عادی مورد بررسی قرار گیرد.

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

۱-۲بیان مسأله

معمولی‌ترین و متداول‌ترین بحث در روان‌شناسی کودک و نوجوان بررسی بزهکاری و علل و درمان آن است. تقریباً می‌توان گفت هیچ جامعه‌ای از نوجوان بزهکار خالی نیست و تعداد آن‌ها و نوع بزهکاری در جوامع مختلف است. به عبارت دیگر بزهکاری به آن نوع اعمال و رفتار‌هایی اطلاق می‌شود که شورش و تهاجمی است علیه قوانین جزایی (اکرمی، ۱۳۹۸).

هر روز اخباری به ما می‌رسند و گزارشاتی را بیان می‌کنند که باعث فروریختگی تمدن و امنیت می‌باشند. اتفاقات و حوادثی که از عوارض افکار پست و به حالت جنون ظاهر شده است. هشت نوجوان زخمی شدند. یک نوجوان آلمانی برای قتل پنج زن و دختر ترک محاکمه می‌شود و اخبار گوناگونی که همه ناشی از عدم کنترل احساسات است (فرجاد، ۱۳۹۸).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی

دهه‌ی گذشته با وجود اخبار ناگوار، شاهد انفجار بی‌نظیر مطالعات علمی درباره‌ی احساسات بوده‌ایم. جالب‌تر از همه مشاهده‌ی مغز انسان در حال فعالیت می‌باشد که با روش‌های جدید مانند فن‌آوری‌های نوآورانه‌ی تصویر مغزی میسر شده است. در این سال‌ها، جایگاه احساسات در زندگی ذهنی، به طور تعجب‌آوری از نظر محققان کوچک

سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

انگاشته شده بود و احساسات، در علم روان‌شناسی تا حدی به قاره‌ی کشف نشده‌ای در طول سال‌ها از نظر دور مانده است. حال زمان آن رسیده است که علم بتواند با قدرت درمورد این سؤالات فوری و گیج‌کننده درباره‌ی روح، در غیرقابل فهم‌ترین صورتش صحبت‌ کند و نقشه‌ی دقیقی از قلب انسان ارایه دهد (فرجاد، ۱۳۹۹).

امروزه با تحقیقات فراوانی که در زمینه‌ی احساسات، انجام گرفته است، این دیدگاه را که بهره‌ی هوشی (IQ) را یک داده‌ی ژنتیکی می‌داند و معتقد است که سرنوشت ما در

زندگی تا حد زیادی به این استعداد بستگی دارد؛ به مبارزه می‌خواند (پارسا،۱۳۹۹).
در سال ۱۹۸۰ دو روان‌شناس امریکایی به نام‌های پیتر سالووی و جان مایر مطالعاتی راجع به ویژگی‌های کیفی انسان‌ها و احساسی آن‌ها همانند همدلی، خودآگاهی، کنترل

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی

هیجان و عواطف انجام دادند که بعداً مجموعه این مفاهیم تحت عنوان هوش هیجانی از سوی دکتر دانیل گلمن مطرح شد. دکتر گلمن در پرفروش‌ترین کتابش در سال ۱۹۹۵ «هوش هیجانی چیست» را مطرح کرد و بیان کرد «هوش هیجانی یعنی توانایی‌هایی

اساسی مانند این‌که فرد بتواند انگیزه‌اش را حفظ کند، در مقابل ناملایمات استقامت کند، در شرایط بحرانی و وجود تکانش خود را کنترل کند و خونسردی‌اش را حفظ کند، حالات روحی خود را تنظیم کند و نگذارد پریشانی خاطر قدرت تفکرش را خدشه‌دار کند و به طور کلی مجموعه‌ای از صفاتی که در سرنوشت افراد اهمیت زیادی دارد» (آقایارو شریفی

درآمدی، ۱۳۹۹).

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح

این توانایی‌های اساسی، نوعی هوشمندی را به وجود می‌آورد که هوشمندی احساسی نامیده می‌شود و ما در هر سنی می‌توانیم برای رشد هوشمندی احساس تلاش کنیم. این رشد در زمان کودکی پایان نمی‌یابد و می‌توان در تمام مدت زندگی آن را پرورش داده و تقویت کرد و از تغییرات آن در روابط اجتماعی، استفاده برد (فرجاد، ۱).

در ورای این توانایی‌ها، زمان‌هایی به نظر می‌رسد که بافت جامعه هر روز با سرعت بیشتری از هم پاشیده می‌شود، زمانی که به نظر می‌رسد خودخواهی، خشونت و عدم درک صحیح از موقعیت‌، نیکی‌های زندگی ما را فاسد می‌کند. در این‌جا، بحث «هوش هیجانی» محوری می‌شود و لزوم فراگیری آن در تمام افراد بیش از همیشه احساس می‌شود (فرجاد، ۱).

۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

رویکرد امروزه به تبیین مسائل انسانی، رویکرد زیستی، روانی، اجتماعی است که در این میان موضوعات هوش هیجانی شخصیت و سلامت روان از مؤلفه‌های مهم در زندگی افراد است که در این پژوهش قصد آن داریم به بررسی عوامل مؤثر در سلامت روانی نوجوانان بزهکار و مقایسه آن با دانش آموران عادی بپردازیم، همان‌گونه یاریاری و همکاران (۱۳۹۹) اشاره می‌کند: بین مؤلفه‌های هوش هیجانی کلی و مؤلفه‌های آن با سلامت

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

روان‌شناختی در سطح ۱٫‍p> همبستگی معنی داری وجود دارد. یعنی افراد با سطح هوش هیجانی بالا از سلامت روان‌شناختی بهتری برخوردار هستند. بوئر و هولز (۲۰۱۹) دریافتند که بین ویژگی‌های شخصیتی و مشکلات رفتار در کودکانی که از نظر هیجانی دچار

آشفتگی هستند ارتباط مستقیمی وجود دارد. پتسریدز و همکاران (۲۰۲۰) در پژوهشی با عنوان «نقش هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی و انحرافات رفتاری در مدرسه» به نتایج زیر رسیدند:

هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی

و رفتار انحرافی در مدرسه خصوصاً نوجوانان در معرض آسیب ارتباط دارد و این نتیجه را قبلاً نیز محققان مانند ریف و دیگران (۲۰۲۰) تایید کرده‌اند:
همچنین تحقیقات دیگر نشان داده اند چنانچه نوجوان راهبرد مقابله‌ای کارآمد اندک و توانایی کمی برای درک هیجانات خود و دیگران داشته باشد در برخورد با فشارها و

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

بحران‌های دوران نوجوانی توان کمتری خواهد داشت و مشکلات رفتاری بیشتری را به‌صورت پرخاشگری، افسردگی و اضطراب نشان خواهد داد (الگار، آرلت و تراوز ۲۰۱۳) .
به طور کلی می توان گفت آنچه اهمیت دارداین است که مسئولین کانون اصلاح ونربیت با توجه به چنین پژوهشهایی تفاوت کودکان بزهکار وعادی را از نظر شخصیتی وهیجانی بررسی نموده وبتوانند ضعفهای شخصیتی وهیجانی آنها را بیشتر مورد توجه

قراردهند.درهمین ارتباط ما درصدد آنیم که مولفه های شخصیتی وهیجانی را بین کودکان عادی وبزهکار مقایسه نماییم، تا بدین ترتیب بتوانیم راه حلهایی را بر پرورش هوش هیجانی و شخصیت در کودک بزهکاران مطرح کنیم.

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

پژوهش‌ها حاکی از آن است که بزهکاران به دلیل نابهر و یاری به جای رویکرد شناختی موثر در مواجهه با وقایع تنیدگی‌زا از راهبردهای هیجانی ناکارآمد استفاده می‌کنند و از میان خواص بالایی برخوردار هستند، آن‌ها با تفکرات غیر منطقی خود شرایط نامساعد را تغییر ناپذیر تصور کرده و به همین دلیل در برابر ناکامی‌ها و سختی‌ها خیلی زود تحمل خود را از

دست می‌دهند(استادی ۱۳۹۵). همچنین محمدی ترک آباد (۱۳۹۷) دریافت که بین هوش هیجانی و بزهکاری رابطه وجود دارد و نوجوانان بزهکار در ۳ مولفه هوش هیجانی (خودآگاهی، خودپرستی و مدعی) به نوجوانان عادی تفاوت دارند.به طور کلی می توان گفت آنچه اهمیت دارداین است که مسئولین کانون اصلاح ونربیت با توجه به چنین

پژوهشهایی تفاوت کودکان بزهکار وعادی را از نظر شخصیتی وهیجانی بررسی نموده وبتوانند ضعفهای شخصیتی وهیجانی آنها را بیشتر مورد توجه قراردهند.درهمین ارتباط این سوال مطرح می شود که مولفه های شخصیتی وهیجانی بین کودکان عادی وبزهکار چه تفاوتی و چگونه بر سلامت روان تاثیر میگذارد؟

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۱-۴ اهداف پژوهش

هدف کلی پژوهش عبارت‌است از: شناخت تاثیر هوش هیجانی و ویژگی‌های شخصیتی بر سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت و تهران و گروه دانش آموزان عادی می‌باشد.
۱-۴-۱اهداف فرعی:
۱٫ بررسی تفاوت هوش هیجانی (کل و مولفه ها) در دانش آموزان عادی و بزهکار.
۲٫ بررسی تفاوت شخصیت (کل و مولفه ها) در دانش آموزان عادی و بزهکار.
۳٫ بررسی تفاوت سلامت روان (کل و مولفه ها) در دانش آموزان عادی و بزهکار.

۴٫ بررسی رابطه هوش هیجانی با سلامت روانی در گروه بزهکار
۵٫ بررسی رابطه هوش هیجانی با سلامت روانی در گروه دانش آموزان عادی
۶٫ بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی باسلامت روانی در گروه بزهکار.

۷٫ بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی باسلامت روانی در گروه دانش آموزان عادی.
۸٫ بررسی میزان تاثیر مولفه های شخصیتی و مولفه های هوش هیجانی برسلامت روان گروه بزهکار.

۹٫ بررسی میزان تاثیر مولفه های شخصیتی و مولفه هوش هیجانی برسلامت روان گروه دانش آموزان عادی.

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۱-۵سؤالات پژوهش

سوالات اصلی :
سوال اول : آیا بین مولفه های ویژگی شخصیتی در دو گروه از دانش آموزان عادی و مددجویان کانون اصلاح و تربیت تفاوت وجود دارد؟
سوال دوم: آیا بین شاخص سلامت روانی در دو گروه از دانش آموزان عادی و مدد جویان کانون اصلاح و تربیت تفاوت وجود دارد؟

سوال سوم: آیابین مولفه های هوش هیجانی دنش آموزان عادی و مددجویان کانون اصلاح و تربیت تفاوت وجود دارد؟

سوال چهارم :قدرت پیش بینی هر یک از مولفه های همبسته هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی بر سلامت روانی مدد جویان کانون اصلاح و تربیت چه میزان است ؟
سوال پنجم :قدرت پیش بینی هر یک از مولفه های همبسته هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی بر سلامت روانی افراد عادی چه میزان است؟

سوالات فرعی

سوال اول: آیابین مولفه های شخصیت و سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت رابطه وجود دارد؟
سوال دوم : آیا بین مولفه های شخصیت و سلامت روانی افراد عادی رابطه وجود دارد؟
سوال سوم : آیا بین مولفه های هوش هیجانی و سلامت روانی مدد جویان کانون اصلاح و تربیت رابطه وجود؟

سوال چهارم : آیا بین مولفه های هوش هیجانی و سلامت روانی افراد عادی رابطه وجود دارد ؟

۱-۶ متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی آن‌ها

۱-۶-۱بزهکاری:
تعریف نظری: فردی که زیر ۱۸ سال سن داشته و اقدام به جرم کرده و در کانون اصلاح و تربیت بنا به حکم دادگاه اقامت دارد (شامبایی ۱۳۷۸).
تعریف عملیاتی: فردی که به عنوان مددجوی کانون اصلاح و تربیت تهران مورد پژوهش قرار می‌گیرد.

رابطه هوش هیجانی و ویژگی شخصیتی با سلامت روانی مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران و افراد عادی

۱-۶-۲افراد عادی:
دانش‌آموزانی که در خارج از کانون اصلاح و تربیت در منطقه ۱۶آموزش وپرورش تهران که طبق پژوهشهای انجام شده دارای بیشترین میزان پسران بزهکار است انتخاب شده اند(انصاری نژاد،۱۳۹۹).

۱-۶-۳ویژگی‌های شخصیتی:

تعریف نظری: طبق نظریه پنج عاملی شخصیت که توسط روانشناسان دهه هشتاد آمریکا مطرح گردید شخصیت متغیری است که دارای پنج عامل عصبیت ،برونگرایی،بازبودن به تجربه ،توافق ،ووجدانی بودن می باشد.این پنج عامل نشانگر ابعاد اساسی تشکیل دهنده زیربنایی ویژگیهای شخصیت می باشند که هم در محدوده کلامی وهم در محدوده

پرسشنامه های روانشناختی قابل ارزیابی وتشخیص می باشند(حق شناس ۱۳۹۸).
تعریف عملیاتی: نمراتی که آزمودنی در آزمون شخصیتی نئو NEOبه‌دست می‌آورد.

۱-۶-۴هوش هیجانی:

تعریف نظری: یک دسته از مهارت‌ها، استعدادها و توانایی‌های غیر شناختی که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و اقتصادهای محیطی افزایش می‌دهد (بار-اُن ۲۰۲۰)
تعریف عملیاتی: نمره‌ای که آزمودنی در آ