توضیحات

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

این تحقیق در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا بین سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد یا خیر ؟

برای سنجش سرمایه فکری طبقه بندی های مختلفی ارائه شده است

که یکی از این طبقه بندی ها توسط پولیک به نام (ارزش افزده سرمایه فکری ) مطرح شده است که از سه جز کارایی سرمایه ارتباطی ، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری تشکیل شده است. در این پژوهش ابتدا بر

اساس مدل (ارزش افزوده سرمایه فکری ) ارزش سرمایه فکری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران محاسبه و سپس ارتباط آن با سازوکارهای راهبری شرکت بررسی شد . سازوکارهای خارجی راهبری شرکت ، درصد سرمایه گذاران نهادی و درصد سرمایه گذاران عمده می باشد و

سازوکارهای داخلی راهبری شرکت ، درصد مالکیت هیئت مدیره و تعداد مدیران ، تعداد مدیران غیر موظف و نسبت مدیران غیر موظف به هیئت مدیره ،

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

دوگانگی نقش مدیر عامل می باشد. و همچنین کل موضوع در صنایع مختلف مورد بررسی قرار گرفت ،برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش داده های

پنلی با بکارگیری اطلاعات ۸۸ شرکت در طی سال های ۱ استفاده شده است .نتایج کلی حاصل از پژوهش نشان می دهد که درصد سرمایه

گذاران نهادی ، درصد مدیران غیر موظف و دوگانگی نقش مدیر عامل رابطه مثبت و معناداری با سرمایه فکری و تعداد مدیران غیر موظف رابطه منفی و

معناداری با سرمایه فکری دارند و در بقیه موارد رابطه معناداری بین سازوکارهای داخلی و خارجی راهبری شرکت و سرمایه فکری مشاهده نگردید.
واژه های کلیدی : سازوکارهای راهبری شرکت ، سرمایه فکری ، مدل پولیک ، داده های پنلی، بورس اوراق بهادار تهران

 ۲۶۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد  

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

چکیده: ۱
مقدمه: ۲

فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه ۴
۲-۱ تاریخچه مطالعاتی ۵
۳-۱- بیان مسأله ۷

۴-۱- چارچوب نظری تحقیق: ۸
۵-۱- فرضیه های تحقیق ۸
۶-۱- اهمیت تحقیق ۹

۷-۱- اهداف تحقیق ۱۰
۸-۱- قلمرو تحقیق ۱۱
۹-۱- تعریف واژه ها و اصطلاحات ۱۱
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
۱-۲ بخش اول – ادبیات نظری سرمایه فکری ۱۴
۱–۱-۲ مقدمه ۱۴

۲-۱-۲- مروری بر چشم انداز تاریخی سرمایه فکری ۱۶

۳-۱-۲ تعریف سرمایه فکری ۱۸
۴-۱-۲ انواع طبقه بندی ها اجزاء سرمایه فکری ۲۱
۵-۱-۲ شباهتها ۳۵
۱-۵-۱-۲- سرمایه انسانی ۳۵

۲-۵-۱-۲ سرمایه ساختاری (سازمانی) ۳۶
۳-۵-۱-۲ سرمایه ارتباطی (مشتری) ۳۸
۶-۱-۲ سنجش سرمایه فکری ۳۹
۱-۱-۶-۲ دلایل سنجش سرمایه فکری ۳۹
۲-۱-۶-۲ منافع و مزایای اندازه‌گیری سرمایه فکری ۴۲

۳-۱-۶-۲ برخی از محدودیتهای سیستم حسابداری سنتی از نظر بونتیس ۴۴

۴-۱-۶-۲مدلها و روشهای اندازه گیری سرمایه فکری ۴۷
۷-۱-۲ مدلهای سنجش غیرمالی سرمایه فکری ۴۸
۸-۱-۲ مدلهای سنجش پولی و مالی سرمایه فکری ۵۳
۲-۲ بخش دوم – راهبری شرکت ۶۰
۱-۲-۲ تعاریف نظام راهبری شرکت ها ۶۰
۲-۲-۲ اهمیت موضوع ۶۴
۳-۲-۲ مبانی نظری راهبری شرکت ها ۶۴
۱-۳-۲-۲ تئوری نمایندگی ۶۴
۲-۳-۲-۲ تئوری ذینفعان ۶۵

۳-۳-۲-۲ تئوری هزینه معاملات ۶۶

۴-۲-۲ گونه شناسی علمی حاکمیت شرکتی ۶۷
۵-۲-۲ معیارهای حاکمیت شرکتی ۶۸
۶-۲-۲ سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه ۶۸
۷-۲-۲ حاکمیت شرکتی در ایران ۶۹
۸-۲-۲ طبقه بندی سیستم های راهبری شرکتی ۷۱
۹-۲-۲ نهادهای نظارتی در شرکتهای ایرانی ۷۲
۱۰-۲-۲ تعاریف ساختار هیئت مدیره و سرمایه گذاران ۷۴
۱-۱۰-۲-۲ دوگانگی رئیس هیئت مدیره ۷۸

۲-۱۰-۲-۲- نسبت مدیران موظف و غیرموظف در هیئت مدیره ۷۹

۳-۱۰-۲-۲ تمرکز مالکیت هیئت مدیره ۸۰
۴-۱۰-۲-۲ اندازه هیئت مدیره شرکت ۸۱
۵-۱۰-۲-۲ اهمیت سرمایه گذاری نهادی در حاکمیت شرکتی ۸۲
۶-۱۰-۲-۲ نقش سهامداران عمده در راهبری شرکتی ۸۴
۳-۲ بخش سوم- مروری بر پیشینه تحقیق ۸۵
۱-۳-۲ تحقیقات خارجی ۸۵
۲-۳-۲ تحقیقات داخلی ۹۴

فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

۱-۳ مقدمه ۹۹
۲-۳- روش تحقیق ۹۹
۳-۳- جامعه آماری ۱۰۰
۴-۳- روش و ابزار گردآوری اطلاعات ۱۰۱
۵-۳- متغیرهای مورد مطالعه و شیوه ی اندازه گیری متغیر ها ۱۰۱
۶-۳- مدل مفهومی تحقیق ۱۰۵
۷-۳- مدل ضریب ارزش افزوده فکری ۱۰۵
۸-۳- دلایل انتخاب مدل ضریب ارزش افزوده فکری VAIC 108
۹-۳- روش تجزیه و تحلیل داده ها : ۱۰۸
۱۰-۳- آمار توصیفی ۱۰۹
۱۱-۳- آزمون های رگرسیونی لازم در سه بخش زیر ارائه گردیده است. ۱۱۰
۱۲-۳- رگرسیون فرضیات تحقیق بصورت زیر می باشد. ۱۱۲

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

۱۳-۳- ضریب تعیین : ۱۱۳
۱۴-۳- آزمون تشخیص دوربین- واتسون (D-W) : 113
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
۱-۴ مقدمه‏ ۱۱۵
۲-۴- نتایج آمار توصیفی ۱۱۵
۳-۴- تحلیل ماهیت و ویژگیهای متغیرهای تحقیق ۱۱۷
۴-۴- بخش اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری ۱۱۸
۱-۴-۴- بررسی ناهمسانی واریانس ۱۱۸
۲-۴-۴- بررسی خود همبستگی ۱۱۹

۳-۴-۴- آزمون F و آزمون هاسمن ۱۱۹

۴-۴-۴- آزمون های رگرسیونی ارتباط هر یک از اجزای سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری( بدون متغیر کنترل) ۱۲۰

۵-۴-۴- بررسی مدل بدون حضور متغیرهای کنترلی ۱۴۱
۶-۴-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش اول (باحضور متغیرهای کنترل) ۱۴۴
۵-۴- بخش دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و هریک از اجزاء سرمایه فکری ۱۵۰

۱-۵-۴- قسمت اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه ارتباطی ۱۵۰
۲-۵-۴- قسمت دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه انسانی ۱۵۲
۱-۲-۵-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش دوم و قسمت دوم ۱۵۲
۳-۵-۴- قسمت سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه ساختاری ۱۵۴

۱-۳-۵-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش دوم و قسمت سوم ۱۵۴

۶-۴- بخش سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنایع ۱۵۶

۱-۶-۴- قسمت اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت خودرو و فلزات ۱۵۶
۱-۱-۶-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت اول ۱۵۷

۲-۶-۴- قسمت دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت کانی های غیر فلزی ۱۶۲
۱-۲-۶-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت دوم ۱۶۲
۳-۶-۴- قسمت سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت شیمیایی و دارویی ۱۶۸
۱-۳-۶-۴- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت سوم ۱۶۸
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات
۱-۵ مقدمه ۱۷۶
۲-۵- ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها ۱۷۶
۱-۲-۵ فرضیه اول ۱۷۶
۲-۲-۵ فرضیه دوم ۱۷۷
۳-۲-۵ فرضیه اصلی اول (اهم) ۱۷۸
۴-۲-۵ فرضیه سوم ۱۷۸
۵-۲-۵ فرضیه چهارم ۱۷۹

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

۶-۲-۵ فرضیه پنجم ۱۸۰
۷-۲-۵ فرضیه ششم ۱۸۱
۸-۲-۵ فرضیه هفتم ۱۸۲
۹-۲-۵ فرضیه اصلی دوم (اهم) ۱۸۳
۳-۵ نتیجه گیری کلی تحقیق ۱۸۳
۴-۵- پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های تحقیق ۱۸۳
۵-۵- پیشنهاد هایی برای تحقیقات آتی ۱۸۴

۶-۵- محدودیت های تحقیق ۱۸۵
پیوست ها
صنعت خودرو فلزات (۳۳ شرکت) ۱۸۷
تجزیه و تحلیل بدون متغییر های کنترلی ۲۱۱
تجزیه و تحلیل متغییر های کنترلی

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

مقدمه:
نظام مناسب راهبری شرکت ها به دنبال استقرار چارچوبی مدون و مکانیزم های مناسب برای برقراری رابطه ای متعادل میان منافع سهامداران جز از یک سو و سهامداران کنترلی یا اکثریت از سوی دیگر می باشد و در دیدگاه های جدیدتر سمت توجه جدی به حقوق کلیه گروه های ذینفع ، اجتماع ، بازار

سرمایه و مجموع شرکتها گرایش یافته است . از دهه ۷۰ الگوی رشد اقتصاد جهان به طور اساسی تغییر کرد و به دنبال آن ، دانش به عنوان مهمترین

سرمایه ، جایگزین سرمایه های پولی و فیزیکی شد. یکی از ویژگی های دانش این است که نامشهود است یعنی غیر قابل لمس و غیر محسوس است

و ارزشگذاری و اندازه گیری آن خیلی سخت و مشکل است در صورتی که در گذشته سازمان ها با استفاده از روش های حسابداری قادر بودن تا ارزش و

اندازه تولید خود را به طور کامل محاسبه کنند ولی امروزه این روش حسابداری دارای کارایی لازم نیستند . دانش به عنوان یکی از مهمترین اجزای دارایی

های نامشهود محسوب می شود اگر در گذشته بیشتر دارایی های سازمان ها مشهود بودند ولی امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها نامشهود هستند.

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

.
سازمان ها در حال وارد شدن به اقتصاد مبتنی بر دانش هستند ، اقتصادی که در آن دانش و دارایی های نامشهود به عنوان مهمترین مزیت رقابتی

سازمان ها شناخته شده است . یکی از اجزای دارایی نامشهود سرمایه فکری می باشد که تاثیر مهمی برعملکرد و پیاده سازی استرتتژیک سازمان دارد از این رو شناسایی ، اندازه گیری و مدیریت سرمایه فکری دارای اهمیت خاصی است و منجر به مشاهده ارزش واقعی سازمان ها می شود .

فصل اول
کلیات تحقیق

۱-۱ مقدمه
رشد و توسعه و بکارگیری فناوری ها، شاید بارزترین نمونه پیشرفت انسان باشد. پس ازانقلاب صنعتی اقتصاد کشور متکی بر زمین و نیروی کار، رفته رفته جای خود را به اقتصاد صنعتی داد، اقتصادی که به عامل سرمایه جهت کسب و به کارگیری فناوری و سپس نیروی کار و زمین وابستگی داشت و اکنون در

هزاره سوم نگرشی فرا راه ملت ها و سازمان های نوین قرار گرفته است که از آن به اقتصاد و جامعه دانش محور و یا اقتصاد خدماتی یا اطلاعاتی یاد می شود که البته وام دار ظهور و توسعه اطلاعات و ارتباطات است.

توجه به دانش و سرمایه های فکری به عنوان اصلی ترین عامل اقتصاد جدید، روز به روز در حال افزایش است. بنابراین با درک کاستی ها نگرش صرفاً متکی بر فناوری- به ویژه IT روز به روز نقش نیروی انسانی و هوش بشری بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. اکنون بسیاری از پژوهشگران از جمله

استوارت سرمایه های فکری را مد نظر قرار می دهند. همچنین در صنعت نیز تعداد شرکت هایی که با بکارگیری دانش و توجه به دارایی های فکری به موفقیت های چشمگیری رسیده اند در حال افزایش است.

تبیین رابطه ی سازوکارهای راهبری شرکت

دانش به عنوان یکی از مهمترین اجزای دارایی های نامشهود محسوب می شود. اگر در گذشته بیشتر دارایی های سازمان ها، مشهود بوده اند ولی امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها نامشهود هستند ( سولیون ، ۲۰۰۰،۳۴۰- ۳۲۸) .

در اوایل قرن بیست و یکم دنیا نظاره گر شمار زیادی از رسوایی های مالی در شرکت هایی همچون انرون، ورلدکام، تایکو، آدلفیا و گلوبال کراسینگ بوده است. در نگاه اول اینطور به نظر می رسد که عدم رعایت استانداردهای حسابداری از سوی این شرکت های دلیل اصلی رسوایی مالی بوده است اما وقتی قدری بیشتر تامل می کنیم مشاهده می نماییم که گزارشات مالی آنها توسط حسابرسان تأیید شده است.

معیارهای عملکرد مالی رعایت شده و حتی قیمت سهام آنها در دوره ای از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است. مثلاً سولومون در سال ۲۰۰۷در کتاب حاکمیت شرکتی و پاسخ گویی خود معتقد است نبود ساختارهای کنترلی و نظارتی در شرکت ها به طور عام یا آنچه که او تحت عنوان نظام حاکمیت شرکتی نام گذاری می کند به طور خاص می تواند دلیل وقوع چنین رویدادهایی باشد.

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

نظام مناسب راهبری شرکت ها به دنبال استقرار چارچوبی مدون و مکانیزم های مناسب برای برقراری رابطه ای متعادل میان منافع سهامداران جز از یک سو و سهامداران کنترلی یا اکثریت از سوی دیگر می‌باشد و در دیدگاه های جدیدتر سمت توجه جدی به حقوق کلیه گروه های ذینفع، اجتماع، بازار سرمایه و مجموع شرکت ها گرایش یافته است.

با توجه به اینکه وجود ساز و کارهای حاکمیت شرکتی می تواند منجر به بهبود عملکرد اقتصادی بنگاه شود، مدل ها و متدلوژی های جهت اندازه گیری دانش و سرمایه های فکری جهت بهبود این ساز و کارها، روز به روز ضروری تر به نظر می رسد تا به تبع آن رشد اقتصادی مطلوب در کشور ایجاد گردد.

در این فصل از تحقیق ، محقق به طور خلاصه و با توجه به موضوع تحقیق ، به بیان مسئله اصلی پژوهش و ضرورت انجام تحقیق و در ادامه به مدل مفهومی تحقیق پرداخت ،همچنین در ادامه اهداف تحقیق را بیان و به متغیرهای مورد مطالعه تحقیق اشاره کرده و در آخر هم فرضیه های تحقیق و تعاریف واژه ها و اصطلاحات را آورده است.

۲-۱ تاریخچه مطالعاتی
جدول شماره (۱-۱) تحقیقات متعددی را که در زمینه راهبری شرکت و سرمایه فکری انجام شده در خود جای داده است و چارچوب نظری تحقیق برگرفته از این تحقیقات می باشد.

جدول ۱-۱ خلاصه تحقیقات انجام شده

محقق سال شرح
صالح ۲۰۰۹ در تحقیقی با عنوان ارتباط ساختار مالکیت و عملکرد سرمایه فکری در بورس مالزی پرداخت . در این تحقیق ساختار مالکیت ارائه شده شرکتهای مدیریتی ، خارجی ، دولتی و خانوادگی با عملکرد سرمایه فکری بررسی شده است

کین گان ۲۰۰۸ در تحقیقی با عنوان رابطه بین حاکمیت شرکتی و افشا سرمایه فکری در بورس مالزی پرداخت که متغیر های آن، اندازه هیئت مدیره ، ترکیب هیئت مدیره ، اندازه موسسه حسابرسی ، مالکیت خانوادگی و دولتی بوده است

آگارول و دیگران ۲۰۰۶ در تحقیقی با عنوان آیا شرکت های آمریکایی حاکمیت شرکتی بهتری دارند ؟ که در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که ،

بعضی از مکانیزم های حاکمیت شرکتی مانند ساختار هیئت مدیره و کمیته حسابرسی ارتباط مستقیمی با ارزش شرکت دارند

یانگ چو ۲۰۰۶ در تحقیقی تحت عنوان ” سرمایه فکری؛ یک مطالعه تجربی از ITRI ” به بررسی ارتباط بین اجزای سرمایه فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری) با عملکرد پرداختند و نتیجه گرفتند که اولاً یک رابطه مثبت معناداری بین اجزای سرمایه فکری و عملکرد شرکت ها وجود دارد و ثانیاً افزایش سرمایه فکری باعث خلق ارزش و ذخیره استراتژیک آنها در سازمان می باشد.

چونگ ۲۹ شواهدی در ارتباط با رابطه بین حاکمیت شرکتی و مالکیت نهادی سهام ارائه نمودند. شواهد این تحقیق نشان داد ، نسبت سهام شرکت که توسط سرمایه گذاران نهادی نگهداری می شود، کیفیت ساختار حاکمیت را افزایش می دهد.

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

هنیفا و کوک ۲ در پژوهشی دریافتند که دوگانگی نقش مدیر عامل رابطه مثبت با سرمایه فکری وبین تعداد مدیران غیر موظف و ارزش سرمایه فکری شرکت رابطه منفی وجود دارد.
کرنت و سایرین

شواهدی را در ارتباط با نقش سرمایه گذاران نهادی یافتند که نشان داد که هم تعداد و هم درصد سرمایه گذاران نهادی رابطه ی معنادار را با بازده شرکتها دارند

لی و دیگران

در تحقیقی تحت عنوان حاکمیت شرکتی و سرمایه فکری دریافتند که رابطه مثبتی بین ترکیب هیئت مدیره ونسبت آن با ارزش سرمایه فکری وجود دارد.
عباسعلی دریایی

در تحقیقی با عنوان عوامل موثر بر نرخ حاکمیت شرکتی و رابطه آن با عملکرد شرکت بررسی شد. نتایج حاصله بیانگر وجود رابطه ای مستقیم بین نرخ حاکمیت شرکتی با عملکرد در سطح اطمینان ۹۵ درصد بود.

شهلا ابراهیمی ۱۳۸۷ در تحقیقی به بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران پرداخت. نتایج بین سرمایه فکری و عملکرد مالی جاری و آینده شرکت ، هم در سطح کلیه شرکت ها و هم در سطح صنایع رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

۳-۱- بیان مسأله

در حال حاضر در اقتصاد و دانش محور به دلیل اهمیت چشمگیر بازده حاصل از سرمایه های فکری در مقایسه با سرمایه های مالی در تعیین سودآوری، تلاش در جهت اندازه گیری این نوع سرمایه ها در شرکت‌ها افزایش یافته است و سنجش ارزش واقعی سرمایه فکری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته

است. به دلیل ناتوانی سیستم های حسابداری سنتی در برآورد این مهم، شرکت ها، سرمایه گذاران و سایر ذینفعان در پی یافتن ابزار مناسبی جهت اندازه گیری سرمایه فکری و یافتن ارتباط آن با شاخص های سازمانی می باشند. در حقیقت ما در این تحقیق به دنبال پاسخ این سوالات به شرح زیر می باشیم .
۱- از لحاظ آماری آیا رابطه ای میان سازو کارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری وجود دارد؟

در این تحقیق با استفاده از مدل پولیک و داده های ۵ ساله شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های ۱۳میزان سرمایه فکری شرکت ها محاسبه خواهد شد. سپس به رابطه میان سرمایه فکری و راهبری شرکتی که بر اساس ساز و کارهای داخلی و ساز و کارهای خارجی

می باشد بررسی می شود که در نتیجه با توجه به اهمیت این سرمایه ها، شرکت ها و سرمایه گذاران تصمیمات مناسب تری در جهت کسب بازده مالی بالاتر اتخاذ نمایند.

۴-۱- چارچوب نظری تحقیق:

مباحث این تحقیق راهبری شرکتی و سازوکارهای داخلی و خارجی آن است. در این تحقیق تلاش می شود که تاثیر مکانیزم های اصول راهبری شرکتی

بر سرمایه فکری بررسی شود.این تحقیق با بررسی ابعاد مختلف راهبری شرکتی

و سرمایه فکری به ارتقای سطح دانش بازار سرمایه کمک خواهد کرد.

۵-۱- فرضیه های تحقیق
اصلی اول – بین ساز و کارهای خارجی راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
اول – بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
فرعی اول- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه ارتباطی رابطه وجود دارد.

فرعی دوم- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه انسانی رابطه وجود دارد.
سوم- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه ساختاری رابطه وجود دارد.

دوم – بین درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

اول – بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه ارتباطی رابطه وجود دارد.
دوم- بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه انسانی رابطه وجود دارد.

سوم- بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه ساختاری رابطه وجود دارد.
اصلی دوم – بین ساز و کارهای داخلی راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

سوم- بین درصد مالکیت هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
چهارم- بین تعداد مدیران غیرموظف و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
پنجم- بین نسبت مدیران غیرموظف به هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
ششم- بین تعداد هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

هفتم- بین دوگانگی نقش مدیرعامل و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.
اصلی سوم – روابط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنایع مختلف متفاوت است.

۶-۱- اهمیت تحقیق

امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها را دارایی های نامشهود تشکیل می دهند و روش های حسابداری قادر به اندازه گیری آنها نیستند. از طرفی در این اقتصاد و دانش محور، موفقیت های سازمانی به توانایی مدیریت این دارایی های نامشهود بستگی دارد. مر و همکارانش دلایلی را برای توجه و اندازه گیری سرمایه فکری برشمرده اند که عبارتند از:

کمک به سازمان ها برای تنظیم استراتژی آنها
ارزیابی اجرای استراتژی ها
کمک به تصمیمات گسترش و تنوع
استفاده از نتایج اندازه گیری سرمایه های فکری به عنوان مبنایی برای جبران خدمات

ابلاغ این دارایی ها به ذینفعان خارجی سازمان ها و دلایل دیگری برای انجام این کار است که اندازه گیری سرمایه های فکری به طور دقیق می‌تواند ارزش و عملکرد شرکت ها را اندازه گیری کند ( مر ، ۲۰۰۳۱ ) .

چون در یک جامعه مبتنی بر دانش بخش مهمی از ارزش یک کالا و نیز بخش مهمی از ثروت یک شرکت را تشکیل می دهد (چن ،۲۰۰۴ ،۱۰۰-
بنا بر ایده اندرسون (۲۴) سازمان ها به ۴ دسته از دلایل ممکن است سرمایه فکری خود را مورد سنجش قرار دهند که عبارتند از:
بهبود مدیریت داخلی

بهبود گزارش دهی به خارج از سازمان
مبادلات این سرمایه
دلایل قانونی بهبود حسابداری

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

در این میان شکاف بین ارزش بازار شرکت ها و ارزش خالص دارایی های مشهود که در واقع سهام ناشی از دارایی های نامشهود تلقی می شود، روز به

روز بیشتر توجه سرمایه گذاران را جلب می نماید. زمانی که این شکاف کوچک باشد بازگشت سرمایه از طریق درآمد سازمان یا دست کم دارایی های

مشهود آن به شکل منطقی قابل پیش بینی خواهد بود. اما دارایی های به شکل دانش و نشان تجاری بسیار بیشتر در معرض تهدید قرار دارند و تحقق آنها دشوارتر است. ولی به هر حال سرمایه گذاران جهت درک بهتر وضعیت سازمان به شاخص هایی نیاز دارند که قابل اطمینان باشند.

سیستم حاکمیت شرکتی در کشورهای جهان با تعدادی از عوامل از جمله ساختار مالکیت شرکتها، وضعیت اقتصادی، سیستم قانونی، سیاست های دولتی و فرهنگی معین می شود. راهبری شرکت از جمله مباحث با اهمیت در زمینه مدیریت اجرایی و مدیریت مالی و حسابداری می باشد که تاکنون در

کشور ما کمتر به آن پرداخته شده است. تجارت تاریخی طی بحران های مالی شرکتها نشان داده است که عدم توجه به نحوه راهبری و ایجاد تعادل بین منافع سهامداران و مدیران از یک سو و همچنین بین سهامداران عمده و جزء از سوی دیگر باعث بروز زیان های جبران ناپذیر گردیده است.

۷-۱- اهداف تحقیق

هدف اصلی این تحقیق ارائه روش مالی جهت سنجش و ارزشیابی سرمایه فکری و آزمون تجربی آن با راهبری شرکتی در شرکت های بورسی است و تلاش برای امکان پذیر نمودن تهیه، ارائه و تحلیل صورت های مالی کامل و واقعی در سیستم های حسابداری مورد استفاده در شرکت ها و ارزیابی صحیح و واقعی سرمایه گذاری (سهامداران) از ارزش واقعی و آتی سهام شرکت ها می باشد.
لذا هدف از این تحقیق را می توان پاسخ گویی به این سؤال دانست:

آیا رابطه ای بین ساز و کارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران وجود دارد؟

۸-۱- قلمرو تحقیق
الف- قلمرو مکانی: قلمرو مکانی شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (بازار سرمایه ایران) را مورد بررسی قرار می دهد.
ب- قلمرو زمانی: این تحقیق شرکت هایی را در بر می گیرد که در دوره ی ۵ ساله  عضو سازمان بورس اراق بهادار تهران بوده اند.

ج- قلمرو موضوعی: در این تحقیق به تبیین رابطه ی ساز و کارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران می پردازیم و در حوزه مدیریت سرمایه گذاری می باشد.

۹-۱- تعریف واژه ها و اصطلاحات

ضریب ارزش افزوده فکری : سرمایه فکری، مالکیت دانش، تجربه کاربردی، تکنولوژی سازمانی، روابط با مشتری، مهارت های حرفه ای است که برای است که به سازمان ارزشی فراتر از مواد آن می دهد.

نظام راهبری شرکت ها: قوانین، مقررات، ساختارها، فرآیندها، فرهنگ ها و سیستم هایی است که موجب دستیابی به هدف های پاسخگویی، شفافیت، عدالت و رعایت حقوق ذینفعان می شود (حساس یگانه،  ،۳۴)۲٫

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

هیئت مدیره: اعضای این هیئت که از سوی صاحبان سهام شرکت تعیین می شوند ممکن است از میان دو گروه انتخاب شوند. نوع نخست شامل اشخاصی که از داخل شرکت انتخاب می شوند و دسته دوم نمایندگی که از بیرون شرکت انتخاب می شوند و مستقل از آن محسوب می شوند

. نقش هیئت مدیره، نظارت بر مدیران شرکت و اقدام در طرفداری از سهامداران است. در واقع هیئت مدیره سعی می کند تضمین کند که منافع سهامداران به درستی حفظ می شود.( خدابخشی ،۱ ،۲۷)۳٫

هیئت مدیره غیرموظف: به آن دسته از اعضای هیئت مدیره اطلاق می شود که سمت اجرایی در شرکت ندارند ( خدابخشی ،  ۲۷)۴٫
سهامدار عمده: سهامدارانی که حداقل مالکیت ۵% از سهام در جریان شرکت را دارند (ملاحسینی و قربان نژاد ، ۱، ۷۵)۵٫

سرمایه گذار نهادی: شخصیت یا مؤسسه ای است که به خرید و فروش حجم عظیمی از اوراق بهادار می پردازد مثل صندوق های بازنشستگی، بانک

ها، شرکت های بیمه و سازمان تأمین اجتماعی، صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری و بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی (حساس یگانه و پوریانسب ، ۱، ۵ )۶٫
.

فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق

۱-۲ بخش اول – ادبیات نظری سرمایه فکری
۱-۱-۲ مقدمه
با وقوع انقلاب تکنولوژی اطلاعات، جامعه اطلاعاتی و شبکه ای و نیز رشد و توسعه سریع تکنولوژی برتر، مخصوصاً در حوزه های ارتباطات، کامپیوتر و مهندسی، از دهه ۱۹۹۰ الگوی رشد اقتصاد جهانی تغییر اساسی کرده است. درنتیجه، دانش به عنوان مهمترین سرمایه جایگزین سرمایه های مالی و

فیزیکی در اقتصاد جهانی امروز شده است. در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمانها بر اساس دانش زندگی می کنند و می میرند و موفق ترین سازمانها، آنهایی هستند که از این دارایی های ناملموس به نحو بهتر و سریع تری استفاده می کنند.

مطالعات اخیر نشان داده اند که برخلاف کاهش بازدهی منابع سنتی (مثل پول، زمین، ماشین آلات و غیره) دانش واقعاً منبعی برای افزایش عملکرد کسب و کار است(بنتیس ، ۱۹۹۹، ۴۰۲-۳۹۱) . آنچه حتی بیشتر درخور توجه است این است که بازار به مدت طولانی ارزش دانش و عوامل نامشهود دیگر را در فرآیند ایجاد ارزش تشخیص داده است اخیراً اندازه این « ارزش پنهان » تغییر کرده است. برای مثال، در سال ۱۹۹۶ دارایی های خالص شرکت مرک

فقط ۱۲٫۳ درصد ارزش بازاری اش، در سال ۱۹۹۶ دارایی های شرکت کوکاکولا تنها ۴ درصد از ارزش بازاری اش و دارایی های مایکروسافت ۶ درصد ارزش بازاری اش را پوشش داده بود هروی و لوزچ ،۱۹۹۹ بر این اساس، موفقیت حال و آینده در رقابت بین سازمانها، تا حد کمی مبتنی بر تخصیص استراتژیک

پایان نامه راهبری شرکت و سرمایه فکری

منابع فیزیکی و مالی و تا حد زیادی مبتنی بر مدیریت استراتژیک دانش خواهد بود. چالش مدیران، آماده کردن محیط مناسب برای رشد و پرورش ذهن انسان در سازمان دانش محور است(همان منبع ، ۴۷-۴۰)۳٫

بنابراین توانایی مدیریت دانش، مهارت اساسی مدیران در این سازمان ها است.
با این همه، متأسفانه از آنجاییکه ماهیت دانش، نامشهود و ناملموس است و نمی توان آن را توسط هیچ یک از مقیاس های سنتی حسابداری مالی

اندازه گیری کرد، ریسک فراموشی دانش و سایر دارایی‌های ناملموس سازمان برای مدیران وجود دارد. چارلز هندی در نتیجه مشاهدات خود دریافت که مدیران ارشد سازمان ها تنها از ۲۰ درصد دانش موجود در سازمانهایشان استفاده می کنند. در حقیقت، محیط کسب و کار مبتنی بر دانش در بسیاری از

کشورهای جهان، مستلزم یک مدل و نام گذاری جدید است که دربرگیرنده عوامل ناملموس سازمان باشد

. در این وضعیت، رشته نوظهور سرمایه فکری توجه روز افزونی را به خود جلب کرده است (بنتیس ،۱۹۹۶، ۴۷-۴۰ ) . روس و همکاران بحث می‌کنند که از دیدگاه استراتژیک، سرمایه فکری می تواند در ایجاد و کاربرد دانش برای افزایش ارزش سازمان مورد استفاده واقع می شود.

امروزه رشته در حال تکوین سرمایه فکری یک موضوع هیجان انگیز هم برای محققان و هم برای دست اندرکاران سازمانی شده است.
اخیراً تحقیقات زیادی درباره موضوع سرمایه فکری انجام شده است، بسیاری از منابع شرکت مانند دارایی های فیزیکی یا مالی، صرف دارایی های

ناملموس شده اند که این دارایی ها کمیاب، با ارزش و غیر قابل تعویض می باشند (روس ،۱۹۹۷ ، ۴۲۶-۴۱۳) .
بعد از گذشت یک دهه از اقتصاد دانش محور، بنگاه ها شروع به طبقه بندی و ذخیره کردن سرمایه های ناملموس خود، که شامل تجربه و دانش می باشد، کرده اند. در حال حاضر شرکت ه%A