توضیحات
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
برای تحقق هر جرم وجود ارکان عمومی و عناصری اختصاصی لازم است
که در کمیت و کیفیت آنها اختلاف عقیده وجود دارد. به نظر میرسد این اختلاف
عقیده نتیجه اعتبارات مختلفی است که برای تحقق جرم در نظر گرفته شده است.
اگر جرم را پدیدهای مادی تلقی کنیم و فقط به نمود خارجی آن توجه
داشته باشیم، برای تحقق جرم، نفس عمل انجام شده- صرفنظر از قصد مرتکب
و نظر قانونگذار- کافی است اما پدیدهای حقوقی امور اعتباری است، نه واقعی و مادی.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
جرم نیز مانند هر پدیده حقوقی دیگر امری اعتباری است که
برای تحقق آن با توجه به اعتبارات مختلفی که در نظر گرفته شده، ارکان یا عناصر مختلفی
لازم است. اگر در تعریف جرم پیشبینی قانونگذار نیز لازم و مورد نظر باشد،
رکن قانونی نیز از ارکان تشکیل هنده جرم تلقی میشود و حکم قانون را
نمیتوان خارج از ماهیت اعتباری جرم دانست.
در حقوق ایران، نظر مشهور آن است که برای تحقق جرم، سه رکن قانونی،
مادی و روانی لازم است که هر یک از ارکان مذکور دارای عناصر اختصاصی
هستند. بر این اساس، ارکان تشکیل دهنده جرم اینترنت و کلاهبرداری را
در سه مبحث مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میدهیم.
۸۷صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع و پاورقی دارد
پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید
مبحث اول: رکن قانونی
فعل یا ترک فعل انسانی هر اندازه زشت و نکوهیده و برای نظام اجتماعی
زیانبخش باشد تا زمانی که حکمی بر آن وارد نشده و یا در قانون پیشبینی
نشده باشد قابل مجازات نیست. به بیان دیگر مادام که قانونگذار فعل یا ترک فعلی را جرم نشناسد و کیفری برای آن تعیین نکند افعال انسان مباح است.
بنابراین، تحقق جرم و صدور حکم مجازات منوط به نص صریح قانون است و چون بدون وجود قانون جرم محقق نمیشود گزاف نیست که گفته شود قانون رکن لازم جرم است.
با اینکه در اسلام بر لزوم قانونی بودن جرم و مجازات از چهارده قرن پیش دلیلهایی میشناختند، ولی نخستین بار قانونگذار کشور ما به هنگام تنظیم
متمم قانون اساسی (مورخ ۲۹ شعبان ۱۳۲۵ هجری قمری) لزوم آن را به پیروی از قوانین اروپایی در اصل دوازدهم که مقرر میداشت: «حکم و اجرای هیچ مجازاتی نمیشود مگر به موجب قانون» تصریح کرد.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
در نظام کیفری کشورهای غربی، سابقه تاریخی اصل قانونی بودن جرم و مجازات به قرن هجدهم برمیگردد. تا آن زمان، مقامات قضایی این کشورها در
تعیین جرم و پیشبینی میزان کیفرها حد و مرزی نمیشناختند و بر اساس فرمانها و عرف و عادات مردم حکم میدادند. ابهام و اجمال نصوص قانونی
منشاء تفسیرهای شخصی دادرسان و در نتیجه آرای متفاوت بود
و در موارد سکوت قانون به خودسری و خودکامگی آنان میانجامید. بکاریا و منتسکیو از
جمله نخستین فیلسوفانی بودند که در این قرن بر لزوم قانونی بودن جرم
و مجازات و تفکیک قوای سهگانه که ضامن استقلال دادرسان بود تأکید ورزیدند.
بکاریا در کتاب مشهور خود «جرائم و مجازاتها» که به سال ۱۷۶۴ انتشار یافت
در دفاع از این اصل مینویسد: «تنها بر پایه قوانین میتوان کیفرهای
متناسب با جرائم را تعیین کرد و این اختیار خاص، تنها به قانونگذار که نماینده جامعهای است که بر اساس یک قرارداد اجتماعی تشکیل یافته است تعلق
دارد». در همین کتاب، بکاریا صریحاً در مقام دفاع از آزادیهای مردم مینویسد:
«شهروند باید بداند چه موقع گناهکار است و چه موقع بیگناه است».
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
منتسکیو نیز در کتاب «روحالقوانین» به این نکته اشاره میکند که: «اگر قوه قضایی از قوه قانونگذاری و اجرایی مجزا نباشد باز هم آزادی وجود ندارد. چه
آنکه اختیار نسبت به زندگی و آزادی افراد خودسرانه خواهد بود و وقتی قاضی خود مقنن بود و خودش هم اجراء کرد اقتدارات او جابرانه خواهد بود».
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران لزوم قانونی بودن جرم را در اصل یکصد
و شصت و نهم رسماً شناخته است. به موجب این اصل: «هیچ فعل یا ترک فعلی به استناد قانونی که بعد از آن وضع شده است جرم محسوب نمیشود».
به عبارت دیگر فعل یا ترک فعل انسان مادام که پیش از آن، موضوع امر و نهی قانونگذار قرار نگرفته باشد جرم بهشمار نمیرود. در باره لزوم قانونی بودن
مجازات نیز اصل سی و ششم قانون مذکور اعلام میدارد: «حکم به مجازات
و اجزاء آن باید تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون باشد». در این اصل علاوه بر تعیین مجازات نحوه اجرای آن نیز منوط به تصریح قانون شده است.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
همانطوری که سابقا! اشاره شد، رکن قانونی بزه اعمال نفوذ، قانون مجازات اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی میباشد که در سال ۱۳۱۵ به
تصویب قانونگذار ایران رسیده است. در ق.م.ا.ن تعریفی از جرم اعمال نفوذ به عمل نیامده است و فقط مصادیق و مجازات اعمال نفوذ ذکر شده است.
بعد از انقلاب اسلامی ایران، قانونگذار، در بخش تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده
شایسته بود که این جرم را در کنار سایر جرائم، و یا حتی همردیف با
جرائم دیگری همانند رشاء و ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری و غیره ذکر
میکرد و به توصیف جزایی آن میپرداخت که این مهم صورت نگرفته است
و دلیل و نص و صراحت قانونی مبنی بر نسخ و ابقاء صریح ق.م.ا.ن توسط قانونگذار در هیچ ماده یا متن قانونی وجود ندارد. موارد و موضوعات دیگری در سابقه
قانونگذاری کشورمان این فکر را تقویت میکند که قانون مصوب سال ۱۳۱۵ در مورد جرم اعمال نفوذ به قوت و اعتبار خود باقی است و نهتنها نسخ نشده است، بلکه مورد تأیید قانونگذار بعد از انقلاب بوده است.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
از جمله بند سوم تبصره یک ماده سی و پنج و بند دوم ماده ۱۰۸ ق.م.ا مصوب ۲۲/۲/۱۳۸۸ کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی
در بخش کلیات و مواد عمومی، که تاکنون به تصویب مجلس شورای اسلامی و در صحن علنی مجلس نرسیده است، میباشد. در این مورد قانونگذار قصد بازشناسی
این جرم و بیان این موضوع را که جرم اعمال نفوذ همچنان به قوت و اعتبار خود
باقیست را داشته است. موضوع دیگر الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با
فساد و مواد مخدر سازمان ملل است. در سال ۲۰۰۸ میلادی و همینطور الحاق
ایران به معاهده مریدا مصوب ۲۰۰۳ میلادی که در مورد مبارزه با جرم اعمال نفوذ
در سطح داخلی کشورها و همینطور در سطح بینالمللی تصریح و تأکید دارند، میباشند.
چنانکه سابقاً اشاره شد در حال حاضر رکن قانونی بزه کلاهبرداری «ساده و نه مشدد و خاص»
را ماده ۱ قانون تشدید مصوب ۱۳۶۷، تشکیل میدهد هرچند که
در خصوص کلاهبرداری مشدد یعنی مواردی را که مقنن برحسب شرایط وقوع جرم یا موقعیت مرتکب مجازات را تشدید و یا اینکه اعمال کیفیات
و عوامل قانونی مخففه و ارفاقآمیز را منع و یا محدود نموده است
لازم است علاوه بر موارد منصوص، این ماده قانونی نیز ملحوظ نظر واقع شود اما به هر
حال باید بدین نکته توجه داشت که در مطالعه ارکان تشکیل دهنده هر جرم و از جمله رکن قانونی آن بهترین و در عینحال سهلترین روش آن است که
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
سادهترین شکل از اشکال وقوع آن مورد امعان نظر واقع شود و با عنایت بدین امر،
ارکان و عناصر اضافی صور مشدده آن شناسایی گردد. چنانکه مثلاً از
مقایسه ماده ۴ قانون مذکور با ماده ۱ همین قانون این توجه حاصل خواهد شد که تشکیل شبکه و نیز رهبری آن در امر کلاهبرداری به عنوان عنصر و رکن اختصاصی این بزه مشدد محسوب میشود.
مبحث دوم: رکن مادی
یکی دیگر از ارکان تشکیل دهنده جرم، رکن مادی است
. منظور از رکن مادی جرم، رفتار (فعل یا ترک فعل) است که ماهیت
قصد انجام دهنده آن را بهطور ملموس و محسوس در خارج آشکار میسازد.
به عبارت دیگر از طریق مطالعه و بررسی آثار مادی و خارجی عملیات مجرمانه میتوان قصد مادی فاعل آن را کشف و استنباط کرد، زیرا رفتار او غیر از اندیش…………………..
گفتار اول: خصوصیت مرتکب
علت طرح این بحث آن است که ببینیم که آیا برای تحقق اعمال نفوذ
لازم است که مرتکب کارمند دولت باشد؟ گفته میشود که یکی از معایب
سیستم حقوق کیفری ما آن است که جرم فساد مالی را فقط ناظر به کارمندان دولت میداند، ولی طبق کنوانسیون مریدا………………..
اولین خصوصیت رفتار مجرمانه این است که توأم با دروغ و قلب حقیقت باشد.
قوام و پایه کلاهبرداری، بر دروغ استوار است و منظور از دروغ اخبار به امری است که مطابق واقع نیست.
دروغ اغلب به شکل شفاهی و با گفتار واقع میشود و همچنین میتواند به شکل کتبی و حتی ایماء و اشاره انجام شود مشروط بر اینکه مقصود فاعل عملی گردد.
خصوصیت دوم رفتار مجرمانه این است که به صورت فعل مثبت مادی باشد، به همین
دلیل ترک فعل رفتار مجرمانه را تشکیل نمیدهد. برای مثال، اگر مجنیعلیه
با اعتقاد به اینکه فلان شخص قدرت شفای بیماریاش را دارد به او مراجعه کند و برای این کار مالی را به او تسلیم نماید بدون اینکه از طرف
گیرنده مال عملی سر بزند که موجب تقویت اعتقاد و باور مجنیعلیه گردد،
بلکه تنها از گفتن واقعیت خودداری و سکوت اختیار کند، نمیتوان او را به
عنوان کلاهبرداری تعقیب و مجازات نمود. علاوه بر این صرف اظهار
دروغ برای تحقق کلاهبرداری کافی نیست و فعل مجرمانه تلقی نمیگردد، بلکه تنها یک اظهار شفاهی است.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
اصولاً دسیسه و تقلب به دو شرط محقق میشود: یکی اظهار اکاذیب توسط فاعل که جوهر خدعه و فریب است و دیگری عوامل و عناصر خارجی که
موجب استواری و قوام اکاذیب میگردد. مثلاً فاعل ضمن اظهار امر دروغ، سند و مدرکی را برای تأیید اظهاراتش ارائه میکند و یا قبلاً در این خصوص با
شخص ثالثی تبانی میکند که با حضورش، اظهارات وی را تأیید کند.
بنابراین اگر کسی اکاذیبی را اظهار نماید و طرف مقابل به صرف شنیدن این اکاذیب
و از روی سادگی و یا غفلت و بیمبادلاتی فریب خورده و مقداری از مالش را به فاعل تسلیم کند کلاهبرداری محقق نمیشود، چون فعل مثبتی انجام نگرفته است.
رویه قضائی ایران نیز بر این امر تأکید کرده است. به موجب رأی شماره ۱۴۶۹-۲۸/۶/۱۶ دیوانعالی کشور، صرف نوشتن نامه خلاف واقع به دیگری را ولو به قصد خریدن ملک مخاطب به قسمت نازلتر از قیمت حقیقی باشد شروع به کلاهبرداری ندانسته و گفته است:
«با فرض اینکه مقصود ترغیب طرف به فروختن ملک و تهیه مقدمات
برای نیل به منظور خود باشد، این معنی از مقدمات بعیده کلاهبرداری است که طبق ماده ۲۱ قانون مزبور قابل مجازات نخواهد بود.
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
رأی شماره ۲۴۶۹-۳۱/۴/۱۳۳۷ شعبه سوم دیوانعالی کشور نیز حکایت از این دارد
که صرف سکوت کافی برای تحقق جرم کلاهبرداری نیست
. به موجب این رأی: «اگر کارمندی مدد معاش دختر خود را که شوهر کرده بگیرد، عمل کلاهبرداری و مشمول ماده ۲۳۸ ق.م.ع نخواهد بود». به دیل اینکه کارمند
مذکور تنها از اظهار این حقیقت به مقامات مربوطه که دختر وی ازدواج کرده
و بنابراین او دیگر حق دریافت کمک هزینه دختر خود را ندارد، خودداری نموده است
و این تنها یک ترک فعل است نه فعل مثبت مقرون به حیله و تقلب.
در قسمتی از رأی شماره ۵۴۷-۸/۱۱/۷۵ شعبه شانزدهم دیوانعالی کشور آمده است:
«… جرم کلاهبرداری از جرائم اثباتی بوده و صرف سکوت برای تحقق آن کافی نیست…».
گفتار سوم: وسیله
جرائم از حیث وسیله مورد استفاده فاعل متفاوت است. در بعضی جرائم وسیل
ه تأثیری در ماهیت جرم ندارد اما در برخی جرائم نوع وسیله مجرمانه
ممکن است منجر به تشدید مجازات شود. جرم اعمال نفوذ نیز به نظر
در زمره جرائمی است که وسایل مجرمانه در آن متفاوت است و گاهی استفاده از بعضی وسایل و حرکات و اعمال موجب تشدید مجازاتو…………………….
بلافاصله بعد از پرداخت موفق میتوانید فایل کامل این پروژه را با سرعت و امنیت دانلود کنید
1 نقد وبررسی برای ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
افزودن نقد و بررسی
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
اركان تشكيل دهنده جرم اعمال نفوذ و كلاهبرداری پایان نامه مقاله پروژه
قیمت : تومان98,000
علیرضا –
ارکان تشکیل دهنده جرم اعمال نفوذ و کلاهبرداری
کار تحقیقی کلاهبرداری عالی بود