توضیحات

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

در خصوص اختلاف در نوع عقد دو نظر عمده وجود دارد. بعضی از فقها و حقوق‌دانان اصل را بر دوام می‌دانند،

و بعضی دیگر اصل را بر موقت گذاشته‌اند. با بررسی‌های صورت گرفته این نتیجه حاصل شده که اصل بر دوام است و نظر مشهور فقها و حقوق‌دانان نیز بر این است

و در مورد اختلاف در شرط هم در صورت عدم توافق سه حالت قابل تصور است، اول اینکه یکی از طرفین در دادگاه برای اثبات ادعای خود مبنی بر وجود شرط دلیل و بینه اقامه

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

می‌نماید. دوم، یکی از طرفین جهت اثبات ادعای خود به قسم متوسل می‌شود. سوم،

حالتی که هیچ یک از طرفین دلیل و بینه‌ای ندارند و به قسم نیز متوسل نمی‌گردند.

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

در این حالت با توجه به اینکه در انعقاد شرط مانند عقد طرفین باید قصد و رضا داشته باشند، لذا

به دلیل عدم تطابق دو اراده شرط باطل خواهد بود، ولی باطل شدن شرط صدمه‌ای به اصل عقد نخواهد زد.

واژگان کلیدی: عقد، نکاح دائم، نکاح موقت، شرط، قصد، رضا، نوع عقد، اختلاف در عقد اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

۱۳۹صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

فهرست مطالب اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
عنوان شماره صفحه
مقدمه ۲
اهمیت موضوع ۳
سؤالات تحقیق ۴
الف: سؤال اصلی ۴

ب:‌ سوالات فرعی ۴
فرضیات تحقیق ۴

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

الف) فرضیه اصلی ۴
ب) فرضیه فرعی ۵
نوع و روش تحقیق ۵

سابقه پژوهش ۵
سازماندهی تحقیق ۶
فصل اول: کلیات ۷

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

مبحث نخست: مفهوم نکاح و اقسام آن ۸
گفتار نخست: مفهوم نکاح ۸

بند ۱- مفهوم لغوی نکاح ۸
بند ۲: مفهوم اصطلاحی نکاح ۸
گفتار دوم: اقسام نکاح ۹

بند ۱- نکاح موقت ۱۰

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

بند ۲- نکاح دائم ۱۰
بند ۳- تفاوت نکاح دائم و نکاح منقطع ۱۰
گفتار سوم: ماهیت نکاح دائم و منقطع ۱۲
بند ۱- ماهیت نکاح دائم ۱۲
بند ۲- ماهیت نکاح موقت ۱۲

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

گفتار چهارم: اهیمیت نکاح ۱۳

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

بند ۱- فایده فرد ۱۳
بند ۲- فایده اجتماعی ۱۴
مبحث دوم: شرط ضمن عقد نکاح ۱۵
گفتار اول: مفهوم شرط ۱۵
بند ۱- مفهوم لغوی ۱۵
بند ۲- تعریف شرط ۱۵
گفتار دوم: انواع شروط ۱۵
بند ۱: شروط باطل ۱۵
الف: شروط باطلی که موجب بطلان عقد نیستند ۱۵

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

ب: شروط باطلی که موجب بطلان عقد می‌شوند ۱۶
بند ۲: شروط صحیح ۱۶
بند ۳: اقسام شروط صحیح ۱۶
الف: شرط صفت ۱۶
ب: شرط فعل ۱۷
ج: شرط نتیجه ۱۷
گفتار سوم: ماهیت شروط ضمن عقد نکاح ۱۸

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

گفتار چهارم: نمونه هایی از شروط ضمن عقد نکاح ۱۹
فصل دوم: اختلاف طرفین در نوع عقد ۲۰

مبحث نخست: در خصوص تراضی و شرایط آن ۲۱
گفتار نخست: وجود اراده ۲۱
بند ۱- تحلیل روانی اراده ۲۱
بند ۲- معنی قصد و رضا ۲۳
الف:رضا ۲۳
ب: قصد ۲۳
بند ۳- تفکیک قصد و رضا ۲۴
بند ۴- مفهوم اراده ۲۵

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

بند ۵- اوصاف اراده ۲۶
بند ۶- اراده باطنی و ظاهری ۲۶
بند ۷- موارد کابرد اراده ظاهری و باطنی ۲۶
بند ۸- قراردادهای صوری ۲۷
گفتار دوم: اعلام اراده ۲۸
بند ۱- لزوم اعلام اراده ۲۸

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

بند ۲- مفهوم اعلام اراده ۲۹
بند ۳- چگونگی اعلام اراده ۳۱
الف: اعلام صریح ۳۱
ب: اعلام ضمنی ۳۱
بند ۴- وسایل اعلام اراده ۳۱

بند ۵- سکوت و بیان اراده ۳۳
بند ۶- مواردی که سکوت نشانه رضا است. ۳۴

گفتار سوم: توافق اراده (ایجاب و قبول) ۳۵
بند اول: ایجاب ۳۶
الف: معنی لغوی ایجاب ۳۶
ب: معنی اصطلاحی ایجاب ۳۷
ج: شرایط ایجاب ۳۸
د: ایجاب عام: ۴۰
و- ایجاب ملزم ۴۲

هـ- زوال ایجاب ۴۳
۱- رد ایجاب ۴۳
۲- رجوع گوینده ایجاب ۴۳
۳- مرگ و حجر یکی از طرفین ۴۳
۴- ایجاب متقابل ۴۴
۵- سپری شدن مدت ایجاب ۴۴
۶- از بین رفتن موضوع معامله ۴۴
۷- عدم تحقق شرطی که ایجاب معلق بر آن است ۴۴

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

بند دوم: قبول: ۴۵
الف: مفهوم قبول ۴۵
ب: لزوم مطلق بودن قبول ۴۵
ج: توالی ایجاب و قبول ۴۵
د: مسبوق نبودن به رد ۴۶
و: بقای موضوع عقد ۴۶
ه: مسبوق نبودن به قبول یا عقد معارض ۴۶
ی- رعایت تشریفات قبول ۴۷

گفتار چهارم: عیب تراضی (اشتباه) ۴۷
بند ۱- تعریف اشتباه ۴۷
بند ۲- مفهوم اشتباه ۴۷
بند ۳- شرایط تأثیر اشتباه ۴۸
الف: اشتباه باید به حکم قانون یا تراضی در قلمرو قصد مشترک قرار گیرد. ۴۸

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

ب: اشتباه عمده باشد. ۴۸
بند ۴- اثر حقوقی اشتباه ۴۸
بند ۵- اشتباه در قانون مدنی ۴۹
بند ۶- مواردی که اشتباه باعث بطلان معامله است. ۵۰
الف: اشتباه در وجود علت تعهد ۵۰
ب: اشتباه در هویت موضوع عقد ۵۰

۱- مفهوم خود موضوع معامله ۵۱
۲- معیار تشخیص اوصاف اساسی از غیر اساسی: ۵۲
۱- ۲- نظریه شخصی ۵۲
۲- ۲- نظریه نوعی یا مادی ۵۲
ج: اشتباه در نوع عقد ۵۳
د: اشتباه در صورت عرفیه ی موضوع معامله ۵۳

و: اشتباه در هویت جسمی یا اوصاف اساسی شخص طرف معامله، ‌در صورتی که شخصیت
او علت عمده عقد باشد. ۵۴
۱- اشتباه در شخص طرف ۵۵
۲- اشتباه در شخصیت ۵۵
بند ۷: مواردی که اشتباه باعث ایجاد حق فسخ می‌شود. ۵۶

الف: اشتباه در قیمت ۵۶
ب: اشتباه در اوصاف غیر اساسی موضوع (در صورتی که به طور صریح یا ضمنی وارد قلمرو
قرارداد شده باشد) ۵۷

ج: اشتباه در اوصاف غیر اساسی طرف معامله (در صورتی که به طور صریح یا ضمنی وارد
قلمرو قرارداد شده باشد) ۵۸

د: اشتباه ناشی از تدلیس ۵۹
بند ۸: مواردی که اشتباه در معامله مؤثر نیست. ۶۰

الف: اشتباه در اررزش مورد معامله ۶۰
ب: اشتباه راجع به اوصاف ۶۰
ج- اشتباه در شخص یا برخی اوصاف شخصیت طرف معامله (که علت عمده عقد نباشد) ۶۰
د- اشتباه در جهت معامله ۶۱
هـ- اشتباه در قانون ۶۱

بند ۹: اشتباه در عقد نکاح ۶۲
الف: اشتباه در هویت جسمی ۶۲
ب: اشتباه در اوصاف ۶۴
فصل سوم: اختلاف طرفین در نوع و شرایط عقد نکاح ۶۶
مبحث نخست: صورتهای مختلف اختلاف در عقد نکاح ۶۷
۱: اختلاف در نوع عقد نکاح ۶۷
۲: اختلاف در ذکر اجل ۶۷
۳

: انعقاد عقد نکاح بر خلاف قصد دختر ۶۷
گفتار نخست: اختلاف در نوع عقد نکاح و اختلاف در ذکر اجل ۶۷
بند اول: نظر فقها و دلایل آنها ۶۷
الف: نظر مشهور فقها که قول مدعی دوام را مقدم می‌دانند. ۶۷
۱- بررسی ادله قول دوام ۶۸
ب: فقهایی که قائل به بطلان عقد می‌باشند. ۷۰
بند دوم: استفتائات و نظرات فقهای معاصر که موافق نظر مشهور می‌باشند. ۷۱

بند سوم: استفتائات و نظرات فقهای معاصر که مخالف نظر مشهور می‌باشند. ۷۳
بند چهارم: پاسخ مسئله از دیدگاه حقوق و قانون مدنی ۷۵
گفتار دوم: وضعیت نکاح منعقده بر خلاف قصد دختر ۸۲
بند اول: نظرات و استفتائات فقهای معاصر در خصوص وضعیت نکاح منعقده بر خلاف قصد
دختر ۸۵
مبحث دوم: شروط ضمن عقد ۸۵
گفتار اول: ماهیت شرط ضمن عقد ۸۷

بند اول: شروط تعلیقی و تقییدی ۸۷
بند دوم: شرط بنایی یا تبانی ۸۷
بند سوم: وابستگی شرط به عقد ۸۹
بند چهارم: تبعیت شرط از عقد در مرحله انشا و ادامه اعتبار حقوقی ۹۰

گفتار دوم: شروط در ضمن عقد ازدواج ۹۲
بند اول شروط غیر صحیحی که قواعد عمومی قراردادها درخصوص آنها رعایت نشده است ۹۳
الف: شرطی که عقد ازدواج را معلق گرداند ۹۳
ب: شرط خیار ۹۳
بند دوم: شروطی که قواعد عمومی قراردادها در مورد آنها رعایت می‌شود. ۹۴
الف: شروط صحیح ۹۴
۱٫خیار شرط نسبت به صداق ۹۴

۲٫خیار اشتراط ۹۴
۳٫سایر شروط صحیح ۹۵
ب: شروط غیر صحیح در عقد نکاح ۹۵
۱- شروط باطل در ضمن عقد نکاح ۹۵
۲- شروط باطل و مبطل عقد ۹۵

گفتار سوم: اختلاف در شروط ضمن عقد نکاح ۹۶
نتیجه گیری ۹۸
پیوست ها ۱۰۲
منابع ۱۱۵
چکیده انگلیسی ۱۱۹

اهمیت موضوع: اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
با توجه به اینکه در خصوص اختلاف زوجین در مورد نوع عقد و شرایط ضمن عقد نکاح، قانون

مدنی ایران سخنی به میان نیاورده است

و از آنجایی که بررسی چنین موضوعی می‌تواند

آثار بسیار جدی در خصوص ادامه یا انحلال عقد نکاح به دنبال داشته باشد، بعلاوه اینکه دادگاه‌های خانواده در این مسئله رویه واحدی را اتخاذ ننمو………..

سؤالات تحقیق: اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
الف: سؤال اصلی:
در صورت اختلاف زوجین در مورد نوع عقد نکاح و شرایط آن وضعیت حقوقی عقد چگونه خواهد بود؟

ب:‌ سوالات فرعی:
۱- وضعیت حقوقی شروط ضمن عقد نکاح در صورت اختلاف چیست؟
۲- وضعیت نکاح منعقده بر خلاف قصد دختر چگونه است؟

فرضیات تحقیق:
الف) فرضیه اصلی:
به نظر مشهور فقهاء امامیه و اکثر حقوقدانان قول مدعی دوام مقدم است

و از ماده ۱۰۷۵ ق. م نیز که برای عقد نکاح منقطع قید اضافی مدت را ذکر کرده چنین استفاده می‌شود

که اصل در نکاح دوام است و در صورت اختلاف، باید مدعی انقطاع ادعای خود را ثابت کند.
ب) فرضیه فرعی
۱- در ان………

۲- در فرضی که دختر اجازه جاری نمودن عقد دائم و پدر اذن در عقد موقت داده است، باید به این نظر بود که عقد مزبور فضولی است، و چنانچه دختر آن را اجازه نمود عقد صحیح و الا

عقد باطل خواهد بود و در خصوص مهر نیز باید گفت، چنانچه دختر به عقد واقع شده رضایت دهد، مهر همان است که در ضمن عقد تعیین شده است، ولی در صورت عدم رضایت، اگر

نزدیکی صورت نگرفته باشد مهری تعلق نمی‌گیرد، ولی در صورت نزدیکی مهرالمثل تعیین می‌گردد.

نوع و روش تحقیق: اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
نوع تحقیق کاربردی است و روش جمع‌آوری و گردآوری اطلاعات در این تحقیق به صورت کتابخانه‌ای بوده و روشی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته تحلیلی توصیفی است.

سابقه پژوهش: اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
در خصوص موضوع تحقیق به صورت مبسوط و مفصل کتاب یا رساله‌ای موجود نبود،

لکن مقالاتی که پیرامون موضوع وجود دارند به شرح ذیل می‌باشد:
۱- مقاله- اختلاف در نوع عقد نکاح نویسنده دکتر صمصامی- مؤسسه آموزشی پژوهشی قضا
۲- مقاله- حکم عقد نکاح منعقده بر خلاف قصد دختر- دکتر علیرضا انتظاری مؤسسه آموزشی پژوهشی قضا

سازماندهی تحقیق:
تحقیق حاضر تحت عنوان «اختلاف زوجین در خصوص نوع عقد و شرایط ضمن عقد نکاح» در سه فصل، سامان یافته است. در فصل اول به بررسی کلیات که شامل مفهوم- اقسام و

ماهیت عقد نکاح و شروط آن می‌باشد اختصاص یافته. در فصل دوم در خصوص تراضی و شرایط آن و تحلیل روانی اراده و انواع آن و عیوب ار…………..

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

فصل اول:

کلیات

مبحث نخست: مفهوم نکاح و اقسام آن
گفتار نخست: مفهوم نکاح
بند ۱- مفهوم لغوی نکاح

نکاح در لغت به معنای زناشویی، متزاج طبایع، عقد زناشویی بستن ضم و پیوستن و نزدیکی کردن به کار رفته است.

در جایی دیگر آمده: نکاح در لغت به معنای تقابل است

و از نظر اصطلاح در این که آیا این لفظ به وطی دلالت می‌کند یا عقد یا میان هر دو مشترک لفظی است اختلاف نظر وجود دارد معروف و مشهور آن است که نکاح در لغت به معنای وطی و در شرع به مفهوم عقد است.

بند ۲: مفهوم اصطلاحی نکاح
برخی گفته‌اند «نکاح عقدی است که به موجب آن زن و مردی به منظور تشکیل خانواده و شرکت در زندگی با هم متحد می‌شوند.»

و برخی دیگر عنوان کرده‌اند که «نکاح رابطه حقوقی- عاطفی

است که با عقد بین زن و مرد حاصل می‌شود و به آنها حق می‌دهد با یکدیگر زندگی کنند و مظهر بارز این رابطه تمتع جنسی است.»
برخی از حقوقدانان نکاح را اینگونه تعریف کرده‌اند:

نکاح عقدی است که به زوجین حق استمتاع مشروع از یکدیگر را می‌دهند.»

«از میان تعاریف فوق تعریف اخیر جامع تر است زیرا عبارت استمتاع مشروع شامل همه نوع استمتاع و بهره‌ای که زوجین می‌توانند به طور متقابل از یکدیگر ببرند می‌گردد.

۱- استمتاع جنسی تشکیل عقد به زوجین امکان ارضای غریزه جنسی را به صورت مشروع فراهم می‌کند و این امر دو طرفه متقابل است.

۲- استماع غیر جنسی با وقوع عقد نکاح طرفین

حقوق و تکالیف غیر جنسی نیز نسبت به یکدیگر پیدا می‌کنند مرد ملزم به پرداخت نفقه و مهریه به زن شده و باید با او حسن

معاشرت داشته باشد و در مقابل زن نیز وظیفه تمکین از شوهر- حسن معاشرت با او و معاهدت به وی در جهت تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد را دارد. »

گفتار دوم:اقسام نکاح
نکاح در حقوق ایران بر دو قسم است:
نکاح دائم و نکاح منقطع که آن را متعه و موقت نیز می‌گویند.

قانون مدنی در این باب از فقه امامیه پیروی کرده است.

نکاح منقطع از ویژگی‌های مذهب شیعه است و در فقه عامه آن را معتبر نمی‌دانند

فقهای امامیه برای صحت این نکاح به آیات قرآن و به ویژه آیه ۲۴ سوره نساء و نیز روایات و اخبار و اجماع علمای مذهب استناد کرده‌اند.

بند ۱- نکاح موقت
ماده ۱۰۷۵ ق. م نکاح موقت را این چنین تعریف می‌کند:

نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد.

بند ۲- نکاح دائم
در قانون تعریفی در خصوص نکاح دائم وجود ندارد ولی با توجه به تعریف نکاح موقت می‌توان گفت نکاح وقتی دائم است که برای مدت معین و خاصی منعقد نگردد.

بند ۳- تفاوت نکاح دائم و نکاح منقطع
نکاح منقطع از بسیاری جهات مانند نکاح دائم است و شرایط و موانع نکاح منقطع همان است که در نکاح دائم آمده به جز مواردی که در ذیل به آن اشاره خواهد شد.

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

همچنین آثار نکاح منقطع مانند نکاح دائم است به جز نفقه و ارث و از نظر اولاد تقاوتی بین نکاح دائم و منقطع نیست و فرزند ناشی از نکاح منقطع از تمام حقوق ناشی از نکاح دائم برخوردار است.
۱- تعیین مدت در نکاح منقطع شرط صحت است و عدم تعیین مدت باعث بطلان آن می‌گردد.

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

ماده ۱۰۷۵ ق. م در این باره می‌گوید. نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد پس اگر مدت در نکاح منقطع ذکر نشود بی‌تردید نکاح منقطع نخواهد بود.

۲- تعیین مهر از شرایط اساسی نکاح منقطع است و عدم ذکر مهر در عقد باعث بطلان آن می‌گردد. (ماده ۱۰۹۵ ق. م)
۳- در نکاح دائم زن مستحق نفقه می‌باشد اما در نکاح منقطع شوهر ملزم به پرداخت نفقه

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

نیست مگر این که نفقه شرط شده باشد یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.

ماده ( ۱۱۱۳ ق. م) یعنی نفقه دادن به زن قبل از عقد مورد توافق طرفین واقع و بنای زوجین در زمان عقد بر آن باشد.
۴- در نکاح منقطع مقررات طلاق اجرا نمی‌شود و جدایی زن و شوهر با انقضاء یا بذل مدت یا فسخ نکاح تحقق می‌یابد.

۵- عده زوجه منقطعه پس از جدایی از شوهر در غیر از آبستن بودن ۲ طهر است.

اعم از اینکه جدایی به علت فسخ یا انقضاء یا بذل مدت باشد در حالی که عده فسخ نکاح و طلاق در نکاح دائم ۳ طهر است.
هر گاه زوجه منقطعه به اقتضای سن عادت نبیند عده او ۴۵ روز است. اما عده این گونه

اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح

زنان در نکاح دائم سه ماه است. مواد ۱۱۵۱ و ۱۱۵۲ ق. م البته عده وفات و عده زن آبستن در موارد نکاح دائم و منقطع یکسان است.
۶- در نکاح منقطع زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند (مواد ۹۴۰ و ۱۰۷۷ ق. م)

گفتار سوم: ماهیت نکاح دائم و منقطع
بند ۱- ماهیت نکاح دائم

نکاح دائم اساساً یک قرارداد غیر مالی است هر چند که پاره‌ای آثار مالی با آن مترتب است آثار مالی نکاح جنبه تبعی و فرعی دارد و از این رو نکاح را از صورت یک قرارداد غیر مالی خارج نمی‌کند. مهر که ممکن است ضمن نکاح و با یک قرارداد تبعی………………….. اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح
………………….. اختلافات زوجین و شرایط عقد نکاح