توضیحات

امر سیاسی و سیاست دموکراتیک

سیاست و امر سیاسی به زعم بسیاری از پژوهشگران علوم سیاسی در عصرمدرن

دچار نوعی استحاله و انحراف شده است و جایگاه راستین و کارکرد واقعی واصیل خویش رابه مثابه ابزاری برای نیل به سعادت و سامان

سیاسی بشری ازدست داده است. به بیانی دیگر جای سیاست در اجتماع را علایق

اقتصادی و معیشتی گرفته است و یکی ازنقدهای جدی که همواره بر حیات انسان مدرن وارد میشده و متفکران بسیاری (از جمله مکتب انتقادی)را

به تفکر و چاره اندیشی انداخته، سلطه »نگرش ابزاری« بر زندگی و جهان

انسان مدرن و گرفتاری آدمی در زندان » عقل معاش اندیش و روزمرگی« بوده است که به زعم هایدگر بودن او را به فراموشی سپرده است. در دوران مدرن

جای حوزه عمومی و خصوصی عوض شده و علایق خانواده به علایق جمعی

بدل گردیده و حوزه عمومی در معنای اصیلش را محو کرده است. سیاست در این دوران به خدمت اقتصاد و علایق حیوانی بشر درآمده است.آرنت یکی از

متفکرینی است که به این جابه جایی بزرگ توجه خاص دارد و بر آن است

که ریشه بسیاری از مسائل و مصائب انسان این عصر درتعریفی است که از سیاست ارائه شده است. بنابراین مطالعه حاضر، چیستی امر سیاسی در

اندیشه آرنت به عنوان متفکر سیاسی معاصر مورد بررسی قرار داده است.
کلیدواژه: سیاست،حکومت،عدالت،امر سیاسی،شانتال موفه

۴۰صفحه فایل ورد ( Word) فونت ۱۴ منابع و پاورقی دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان صفحه
چکیده

مقدمه

۲ فصل اول-کلیات مفاهیم و تعاریف

مفهوم امر سیاسی

مفهوم حاکمیت

حکومت

شهروندان

جامعه مدنی

دولت

دولت ملی

۷ فصل دوم- مبانی نظری و کاربردی امر سیاسی

وجوه متفاوت امر واقعِ با واقعیت

ماهیت امر سیاسی و سیاست دموکراتیک از نگاه موفه

امر سیاسی به منزله فضای قدرت، منازعه و تخاصم

کاربرد امر سیاسی در کارکرد سیاست

امر سیاسی بمنزله عمل در آفتاب سوزان حوزه عمومی

نقش شهروندان در حوزه ام سیاسی نمایندگان دولت

امر سیاسی در نظریه لاکلاو و موفه

مسئولیت مدنى دولت در قبال شهروندان

قواعد حقوقی ومسئولیت مدنی دولت

حکومت،عدالت و شهروند

فصل سوم – نتیجه گیری
منابع.

مقدمه

مهم ترین نیازی که ما در این زمانه داریم، دولت است. شکل های بسیار متفاوتی از دولت در جهان تجربه شده است. تمامی نزاع هایی که ما در تاریخ خود داریم، شکل هایی از تلاش برای استقرار نوعی نظام و دولت

در این محدوده جغرافیایی بوده است. ما اما تاکنون به دولتی باثبات نرسیدهایم و جنجال ها و هیجانهای ما هم چنان ادامه دارد. بخشی از کار، سیاحت هرچند گذرا در جهان اندیشه های سیاسی است که

یکی به دموکراسی میرسد، دیگری به تامگرایی و توتالیتاریسم

آن دیگری به لیبرالیسم و… اما همیشه امکانی در این میان

وجود دارد تا ما را به سوی دولتی ببرد که سعادت و رفاه همگانی ما را تضمین میکند. شاید درک حداقلی از اندیشههای سیاسی کمکی هرچند اندک در این راستا باشد.

فصل اول -کلیات مفاهیم و تعاریف

مفهوم امر سیاسی
اشمیت در کتاب »مفهوم امر سیاسی« م ینویسد: »مفهوم دولت بر مفهوم امر سیاسی دلالت دارد.« به هم پیوستگی این دو مفهوم اشمیت را بر آن می دارد تا به بررسی تمامی برابر نهادها جهت روشن شدن امر سیاسی بپردازد.

دولت در تعریف کلی خود، وضع سیاسی مردمی سازمانیافته در یک واحد محصور سرزمینی است.

از نظر او این تعریف بازگزاری عبارات است نه یک تعریف از دولت.

این تعریف در مواجهه با ماهیت امر سیاسی ناموجه است. آنچه که ذات دولت است، نامعین است ـ یک ماشین یا ارگانیسم، یک شخص یا یک نهاد ،یک جامعه یا جماعت، یک بنگاه یا یک کَندو، یا شاید یک نظم بنیادین روندی.
تمامی این مفاهیم با مفهوم دولت همپوشانی دارند، از این رو ذات دولت در هالهای از ابهام فرو میرود.

درک و فهم دولت منوط میشود به خصلت مشخصی که از امر سیاسی میگیرد. تا زمانی که امر سیاسی فهم نشود، تمامی آن تصاویر و مفاهیم غیر قابل درک میشوند.
تعریف دولت نشاندهنده نوعی موجودیت یک ملت است. ما قائل به هرنوع موجودیتی که باشیم ناگزیر از درک مفهوم امر سیاسی هستیم؛ زیرا بستگی دولت به امر سیاسی معرف موجودیت است.

اشمیت برای درک مفهوم امر سیاسی ما را به تقابلها فرا

میخواند و از طریق این تقابل ه است که قادر به ترسیم مشخص مسئله میشویم. امر سیاسی در تقابل ه است که خودش را نشان میدهد، از این جهت معنای سلبی دارد.
امر سیاسی با برابرنهادهایی چون سیاست و اقتصاد، سیاست و اخلاق و سیاست و حقوق و امثال آن قابل فهم می شود. او می نویسد: »به وسیله این تقابل های سلبی، و معمولا جدلی ، بسته به زمینه ها

امر سیاسی و سیاست دموکراتیک

و شرایط عینی، همواره ممکن است امری را بهروشنی ترسیم کرد. به یک معنا »امر سیاسی« عموما با »دولت« قرین است یا دستکم در پیوند با آن قرار دارد. از اینرو دولت به عنوان چیز سیاسی پدیدار میشود ،سیاسی به معنای چیزی که مربوط به دولت است ـ آشکارا یک تسلسل نابسنده.«

اشمیت این جا اشاره به ادبیات حقوقی و اجرایی دولت دارد و نشان می دهد که آن موارد از نظر سیاسی مناقشه برانگیز نیستند و به عنوان تصمیمات حقوقی یا اجرایی در موارد خاص درک میشوند و کمترین کمکی به تعریف کلی امر سیاسی نمی کنند.

او در آغاز کتاب »مفهوم امر سیاسی« دولت را در پیوند با امر سیاسی قرار میدهد. چ هکسی و درباره چ هچیزی تصمیم میگیرد؟ پاسخ اشمیت به این سوال دولت است. دولت است که تصمیم میگیرد و عمل م یکند.

از نظر او تصمیم در ذات دولت نهفته است و از همین جا ست که برابر نهاد دوست و دشمن جزئی از تصمیم های دولت شمرده می شود و هنگامی که امر سیاسی در پیوند با دولت قرار داشته باشد، پس دوست و دشمن به عنوان برابر نهاد امر سیاسی به حساب میرود .
اشمیت مینویسد: »بگذارید فرض کنیم که در حوزه اخلاق، تمایز نهایی میان خیر و شر، در زیبایی

شناسی میان زشت و زیبا، در اقتصاد میان سودآورد و زیانده است، آنگاه پرسش این است که آیا تمایز خاص وجود دارد که به عنوان تمایز ساده امر سیاسی و آنچه که آن را میسازد، قرار گیرد. سرشت چنین تمایز سیاسیای بهیقین متفاوتتر

از آن دیگری ه است. این یکی مستقل از آن ه است و از اینرو میتواند ب هروشنی سخن خود را بگوید. تمایز ویژه سیاسی که اعمال و انگیزههای سیاسی را بتوان به آن فروکاست ،تمایز میان دوست و دشمن است.«

تا اینجا به این نتیجه نزدیک میشویم که مفهوم امر سیاسی دلالت دارد به تصمیم انحصاری دولت در تمایز گذاری میان دوست و دشمن. دولت چهکسانی را دشمن فرض میکند و چهکسانی را دوست م یخواند. دشمن هستی انضمامی است، هرچند که بالفعل نباشد اما به عنوان یک امکان همیشه حاضر نقشی تعیینکننده در سیاستهای مخصوصاً خارجی دولت دارد.

امر سیاسی و سیاست دموکراتیک

این تمایزگذاری ما را نزدیک میکند به برداشت تام از دولت. ب یمورد نیست که او را هایدگر نظریه سیاسی نازی ها خوانده اند. شاید بازکردن بیشتر برابر نهاد دوست و دشمن ما را به دولت اقتدارگرا و تک حزبی به سان حزب نازی بکشد، اما این ارزش را دارد که بتوانیم به صورت عینی درک کنیم که بنیاد دولت های تمامیتخواه و اقتدارگرا چه اندیشههایی بوده است.

از نظر او بدترین نوع جنگ و امر سیاسی آنی است که به نام حقیقت، خوبی، درستی، و عدالت انجام میگیرد. به نظر اشمیت همین که گروهبندی سیاسی شکل میگیرد احتمال وقوع جنگ نیز به وجود میآید و استخدام مفاهیم ارزشی و محرک مانند حقیقت و عدالت بیشتر یک حقه است. وی از این رو دست اندازی لیبرالیسم مداخلهگر و ویلسونیسم به مفاهیمی مانند آزادی و انسانیت را در آن سالها (دهههای نخست قرن بیستم) بر همین اساس

مردود و خطرناک میشمرد .کارویژه اصلی دولت، به عنوان محور امر سیاسی، که بر دوگانه دوست/دشمن برقرار شده است، برقراری نظم است. یعنی دولت باید بکوشد از درون نزاع دائمی دوست/دشمن نظمی پدید آورد و این همانجائی است که ضرورت دارد به دولت »امر استثناء« به مثابه کارویژه انحصاری حاکمیت بخشیده شود. این صرفاً دولت است که میتواند به چنین ویژگی حقوقی مشروعی دست یازد. نه عاقلانه است به دیگری اعطا شود و نه از دولت ستانده.
وی به سختی طرفدار قدرت مطلقه دولت مرکزی بود.

مفهوم حاکمیت
مقوله حاکمیت به عنوان یکی از عناصر ضروری و سازنده دولت، باید در ردیف یکی از مناقشه انگیزترین و به تبع آن پرکشش ترین مفهوم در اندیشه سیاسی و حقوقی قلمداد نمود. دولت در حقوق نوین موجودی تلقی می گردد که از عوامل چهارگانه قلمرو، جمعیت (جامعه ملّی)، حکومت و حاکمیت تشکیل شده است. در این میان حاکمیت از اهمیت بنیادین برخوردار است به نحوی که فهم شخصیت دولت بدون شناخت واقعیت حاکمیت کشور ـ ملّتّ شدنی نیست. (ابوالحمد ،۱۳۸، ص ۱۵۴). حاکمیت در حقوق اساسی

و در پهنه حقوق عمومی به معنای قدرت برتر و عالی و صلاحیت اتخاذ تصمیم نهایی و قدرت تجمیع کننده انرژی های سیاسی درون جامعه تفسیر شده است که دارنده آن می تواند در مسائل جامعه امرونهی نماید. برخی از نویسندگان معتقدند که حاکمیت عبارت است از حق فرمانروایی که دولت بنا به اراده عمومی دارا می باشد و براساس آن حق دارد تصمیم های لازم درباره اتباع و اموال و منابع کشور بگیرد و آن را به موقع اجرا گذارد. حاکمیت یعنی آزادی و استقلال جامعه سیاسی که دولت نماینده و مظهر آن می باشد .
براساس تعاریف مختلفی که از حاکمیت صورت گرفته، آن را باید به معنای قدرت برتر و عالی صلاحیت برای اتخاذ تصمیم نهایی تلقی کرد که در رأس همه قدرتها قرار دارد و از ویژگی هایی چون دوام، مطلق بودن، عام بودن، تفکیک ناپذیری، برخوردار است و قدرتی است انحصاری و مستقل که دو نمود داخلی و خارجی برای یک کشور دارد در عین حال واقعیت یگانه ای را بیان می کند و آن بیان کننده قدرتی است که بالاتر از آن قدرتی وجود ندارد. (شریعت پناهی، ۱۱، ص ۱۸۸)
بنابراین دولت دارای عالی ترین قدرت سیاسی است و از اینرو بر سایر گروههای اجتماعی فرمان می راند و دستورات را به موقع اجرا می گذارد و وجه امتیازات دولت بر سایر گروهها اجتماعی همین قدرت عالی اجتماعی یا به اصطلاح حاکمیت سیاسی است که یک حق و امتیاز برای دولت به شمار می رود و به عنوان نماینده و مظهر جامعه مدنی خود نمایی می کند.

حکومت
حکومت ۱را می توان چهره داخلی »ملت- دولت«۲ارزیابی نمود که با هدف تأمین منافع عمومی از سوی شهروندان تأسس می شود. ویژگی بارز حکومت آن است که از حق ویژه اعمال قدرت مشروع، همراه با در اختیار داشتن منابع اقتصادی و حقوقی برای تأمین رسالتش برخوردار است.
(هابز ،۱۳۸۰: ۱۹۳-۱۹۰) با این تفسیر مشخص می شود که حکومت ها در ذیل دولت ها معنا می شوند؛ بدین صورت که: حکومت ها می آیند و می روند، اما دولتها ثابت می باشند.۳ شهروندان

شهروند۴عنوانی است که به افراد از آن حیث که به یک واحد سیاسی مشخص تعلق دارد، اطلاق می گردد. در حالی که »ملیت«۵ به وجود نوعی تعلق ملی از حیث عضویت در یک اجتماع فرهنگی، دلالت دارد. شهروندی ، رابطه میان فرد با قدرت سیاسی را بیشتر می رساند (براتعلی پور ۱۳۸۴: ۱۳۱ به نقل از شریعت،۱) جامعه مدنی

جامعه مدنی۶عنوان خاص برای مجموعه نهادها و تأسیسات حقوقی- اجتماعی است که در لایه میان »حکومت- شهروند« قرار گرفته و کار ویژه اساسی آنها دریافت، اجتماع و انتقال خواسته های مردمی به صاحبان قدرت و انعکاس عملکرد حاصله به درون جامعه می باشد. جامعه مدنی با این وصف برآمده از حوزه عمومی و در راستای عملیاتی نمودن آن ارزیابی…………………………

منابع
…….
۱٫ احمدی؛ آریامن، امر سیاسی به مثابه آنتاگونیسم، مروری بر کتاب »درباره امر سیاسی شانتال موفه « روزنامه اعتماد، شماره ۲۶۲۲ به تاریخ ۲/۲۱/۱۹
۲٫ اشمیت؛ کارل، مفهوم امر سیاسی، یاشار جیرانی و رسول نمازی، ققنوس، چاپ اول ۱۳۹۳
۳٫ بنیامین، والتر، عروسک و کوتوله ( مقالاتی درباب فلسفه زبان و فلسفه تاریخ)، گزینش و ترجمه:
مراد فرهادپور، امید مهرگان، تهران، گام نو، چاپ دوم،۱۳۸۷
۴٫ ثورو ؛ری دیوید ، نافرمانی مدنی، ترجمه: غلامعلی کشانی ،آبان ۱۳۷۸
۵٫ ژیژک، اسلاوی، ۱۳۸۹ ، عینیت ایدئولوژ ، ی ترجمه علی بهروزی، تهران :طرح نو
۶٫ شانتال؛ موفه، درباره امر سیاسی، منصور انصاری، تهران، رخداد نو، سال ۱۳۹۱،۸
۷٫ شریعت؛ فرشاد ، بررسی ابعاد نظری و کاربردی عدالت در گفتمان سیاسی اسلام و غرب، تهران،۱۳۸۷٫ شریعت ،۱۳۸۷
۸٫ شون؛ هوم……………………..