توضیحات

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

امروزه تمایل به استفاده از بسته ­بندی­های زیست تخریب پذیر شامل پوشش­­ها و فیلم­های خوراکی به دلیل عاری بودن از مواد شیمیایی سنتزی و عدم ایجاد آلودگی­های زیست محیطی، در صنعت روز به روز در حال افزایش است. در این راستا به کارگیری ترکیبات ضد

میکروبی طبیعی نظیر انواع عصاره­های گیاهی می تواند کارایی این نوع بسته­بندی را تا حد زیادی بهبود بخشد. هدف ازانجام این تحقیق، بررسی اثر عصاره آویشن برخصوصیات فیزیکوشیمیایی، مکانیکی و ضدمیکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو می­باشد. در این

تحقیق فیلم­های خوراکی نشاسته ساگو حاوی عصاره آویشن در چهار سطح غلظت تولید شدند. از گلیسرول وسوربیتول به عنوان پلاستی­سایزر

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

استفاده شد و فیلم­ها تحت شرایط کنترل­شده به روش کاستینگ تهیه گردید. آزمون­های فیزیکو­شیمیایی (میزان جذب آب (WAC)، نفوذ­پذیری نسبت به بخار آب (WVP)، نفوذپذیری به اکسیژن، حلالیت در آب،

رنگ،UV-visible وFTIR) و خواص مکانیکی (قدرت کشش، ازدیاد طول و مدول الاستیکی) مورد بررسی قرار گرفت. اثر غلظت عصاره آبی و متانولی استخراج شده از آویشن بر خواص ضد­میکروبی فیلم­های نشاسته ساگو نیز به روش انتشار بر سطح آگار در برابر اشرشیاکلی

و استافیلوکوکوس اندازه­گیری گردید. نتایج نشان داد که افزودن عصاره آبی، باعث افزایش جذب آب و نفوذپذیری نسبت به بخار آب و اکسیژن به طور

معنی­دار کاهش((p<0.05، اما تاثیر معنی­داریp>0.05)) روی حلالیت نداشته است.در بررسی طیف­های FTIRنتایج نشان داد با تغییر غلظت عصاره آبی واکنش شیمیایی جدیدی بوجود نیامده است.

آزمون رنگ­سنجی، نشان داد کهافزایش عصاره آویشن، تاثیرمعنی­دار(p>0.05) در رنگ سفید نداشته ­استهمچنین شاخص قرمزی،زردی،خلوص و ته رنگ درمقایسه بانمونه کنترل به طور معنی­دار(p<0.05) کاهش یافته­است. ازدیاد طول به طور معنی­داری

p<0.05))افزایش، مدول الاستیکی ومقاومت­کششی کاهش پیدا کرد. نتایج آزمون طیف

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

نورسنج نشان داد که عبور نور فرابنفش با افزایش غلظت عصاره آبی آویشن افزایش و با افزایش غلظت عصاره میزان جذب نور کاهش می­یابد.نتایج میکروبی بیانگر این است­که

درصد عصاره آبی در محدوده مورد مطالعه اثر معنی­داری نشان نداد، در حالی­که عصاره متانولی خواص ضد میکروبی در برابر اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس ارئوس از خود نشان می­دهد.

کلیدواژه:فیلم نشاسته ساگو، فیزیکوشیمیایی، عصاره اویشن، ضد میکروبی، خواص مکانیکی

 ۱۳۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد  

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

مروری بر منابع

۲-۱- بسته­بندی

بسته­ بندی چیست؟ بسته­بندی عبارت است از محافظی که سلامت کالای محتوی خود را از مرحله پس از برداشت و تولید تا مرحله مصرف (نگهداری یا

انبار مانی) حفظ کند. به بیان دیگر بسته بندی به معنی تهیه ظروف، محافظ یا سیستمی است­که سلامت کالای مظروف خود را درفاصله تولید تامصرف

حفظ نموده و آن را از ضربات، صدمات، لرزش، فشار و ارتعاش مصون نگه دارد (میرنظامی ضیابری، ۱۳۸۵)

از آنجائیکه اکثر بسته­ بندی­هایی که امروزه مورد استفاده قرار می­گیرند از مشتقات نفتی و بطور مصنوعی تولید می­شوند و به جهت اینکه سازگاری

زیستی و تجزیه پذیری زیستی آنها نسبت به         بسته­بندی­های طبیعی از قبیل سلولز، کیتین، کیتوزان و سایر مشتقاتش­ان بسیار محدودتراست، به همین دلیل امروزه استفاده از بسته­بندی­ها و پوشش­های خوراکی بسیار حائز اهمیت می­باشند                               (Krotcha, 2002; Krotcha & Mulder-Johnston, 1997).

۲-۲- پلیمر و بیوپلیمر

پلیمر[۱] یک جسم با وزن مولکولی بالاست که ساختمانش از تعداد زیادی از واحدهای کوچک و از نظر ساختمانی مشابه تشکیل شده است. به این

واحدهای کوچکتر که اصطلاحاً بلوکه­ای ساختمانی پلیمر خوانده می شوند منومر یا واحدهای تکرار شونده گویند. پلیمرازpolys که کلمه یونانی به معنی زیاد و meros که به معنی قسمت یا واحد است

گرفته شده و معنی چند واحدی یا چند قسمتی را می­دهد. در صورتی که پلیمر از یک نوع منومر تشکیل شده باشد آن را هموپلیمر و فرآیند را

هموپلیمریزاسیون گویند. اگر از دو نوع منومر تشکیل شده باشد، کوپلیمر و فرآیند را کوپلیمریزاسیون و در صورتی که از سه نوع منومر تشکیل شده باشد، ترپلیمر و فرآیند را ترپلیمریزاسیون می‌نامند.

بیوپلیمر از نظر بیوشیمیست­ها عبارت است از ماکرومولکول­های زیستی که از تعداد زیادی ریز واحد کوچک و شبیه به هم، که با اتصال کووالانسی به هم

متصل شده اند و یک زنجیره طولانی را ایجاد می­کنند، ساخته شده‌اند. در روند طبیعی بیوپلیمرها و یا همان ماکرومولکول­ها ترکیبات داخل سلولی هستند که قابلیت زنده ماندن را به ارگانیسم در شرایط سخت طبیعی می­دهند.

۲-۲-۱- مزیت بیوپلیمرها

توسعه مواد بیوپلیمری به چند دلیل اهمیت دارد: اول اینکه بخش عمده­ای از پلیمرهای طبیعی منشاء کشاورزی دارند و معمولاً از محصولات گیاهی و

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

جانوری بدست می­آیند لذا این مواد برخلاف پلیمرهای سنتتیک که از مواد نفتی بدست می آیند زیست تجزیه پذیر هستند (در اثر تجزیه دی اکسید کربن،

آب، متان و … تولید می‌کنند)، بنابراین مواد آلوده کننده محیط زیست به شمار نمی­آیند. از سوی دیگر مواد بیوپلیمری به وسیله موجودات

زنده ساخته می­شوند و در نتیجه در چرخه ساخت و تجزیه مواد بیولوژیکی قرار می‌گیرند پس هیچگاه منابع آنها محدود و تمام شدنی نیست در حالیکه مواد پلیمری و پلاستیکی امروزی از سوخت­های فسیلی ساخته می­شوند که منابع آن محدود و تمام شدنی است.

مزیت دیگر بیوپلیمرها اقتصادی بودن این مواد است زیرا تولید بیوپلیمر نیاز به کارخانه و صنعت پیشرفته ندارد و با حداقل امکانات می‌توان به تولید آن­ها

مبادرت ورزید همچنین مواد اولیه آن­ها ارزان است زیرا از زباله­های مواد اولیه کشاورزی تجدید شونده یا صنایع فرآوری مواد غذایی دریایی بدست می­آیند(ضیابری، ۱۳۸۵؛ Krochta, 2002; Krochta & Mulder-Jonston, 1997).

۲-۲-۲- خصوصیات بیوپلیمرها

۲-۲-۲-۱- بازدارندگی در برابر گازها

بازدارندگی فیلم­های بیوپلیمری در برابر گازها به عواملی وابسته است شامل:

ماهیت بیوپلیمرها بویژه قطبی بودن آن: هر قدر گروههای قطبی (مانند OH) ویونی در پلیمر بیشتر باشد و برهم کنش­های قطبی- یونی نسبت به برهم

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

کنش­های غیرقطبی(آبگریز)بالاتر باشد، نسبت به اکسیژن بازدارندگی بالاتری خواهند داشت.چون بیشتر بیوپلیمرها شامل پروتئین­هاو کربوهیدرات حاوی گروه­های قطبی بالایی هستند بازدارندگی بسیار خوبی نسبت به گازها و بویژه اکسیژن نشان می‌دهند بطوریکه

بازدارندگی آنها نسبت به بسیاری از پلیمرهای سنتزی رایج به مراتب بیشتر است، برای مثال نفوذ پذیری فیلم گلوتن گندم در برابر اکسیژن ۸۰۰ برابر

کمتر از پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE )و دو برابر کمتر از پلی آمید است (که به عنوان یک بازدارنده خوب در برابر اکسیژن شناخته می شود).بیشتر

بیوپلیمرها زمانی می توانند بازدارندگی خوبی در برابر اکسیژن و گازهای دیگر نشان دهند که میزان رطوبت نسبی آنها پایین باشد (Lai & Padua, 1997; Chen et al.,1996).محدوده دمایی که یک پلیمر میتواند به عنوان یک بازدارنده در برابر گازها

عمل کند به دمای انتقال شیشه ای (Tg) آن پلیمر مربوط است. در دماهای بالاترازدمای انتقال شیشه­ای مواد پلیمری نرم و لاستیکی و در دماهای زیرآن

بصورت شیشه­ای و سفت می­باشند. هر قدر دمای انتقال شیشه­ای پلیمر بالاتر باشد آن پلیمر در محدوده دمایی وسیع­تری می­تواند به عنوان پوشش و بازدارنده خوب عمل کند(Madeka & Kokini,1996; Mc Hugh & Krochta,1994a) .

اثر فشار گاز: در مورد گازها یا بخارهایی که با پلیمر واکنش نشان می­دهند مانند بخار آب، ضریب نفوذپذیری بستگی به فشار دارد.

اثرپلاستی­سایزرها: معمولاً پلاستی­سایزرها با افزایش تحرک زنجیرها و افزایش فضاهای خالی، موجب افزایش نفوذپذیری فیلم پلیمری نسبت به گازها

می گردد، البته در برخی از بیوپلیمرها وجود مقادیر کم پلاستی­سایزر موجب افزایش بهم پیوستگی و کاهش نفوذ نسبت به گازها می­شود.

۲-۲-۲-۲- بازدارندگی نسبت به بخار آب

تبادل رطوبتی بین ماده غذایی و محیط می­تواند مشکلات زیر را به وجود آورد (چودار، ۱۳۸۷Krochta, 2002; Dickey & Parris, 2001 ;):

–  مواد غذایی جاذب­الرطوبه مانند محصولات غله­ای، پوره­ها و… با جذب آب کیفیت ارگانولیپتیکی خود را از دست می­دهند و بصورت لاستیکی و کلوخه­ای درآیند.

–  برخی از مواد غذایی که فشار بخار آب محیط بالاتر است، دچار هیدراسیون (افت آب)می شوند و در نتیجه طراوت و تازگی خود را از دست می­دهند از جمله این مواد می توان به سبزی­ها و میوه­های تازه اشاره کرد.

–  جذب آب توسط مواد غذایی بالا باعث بالا رفتن فعالیت آبی در آن­ها می شود و احتمال گسترش میکروبی، شیمیایی و آنزیمی بیشتر می­شود.

بررسی اثر عصاره آویشن برخواص فیزیکو شیمیایی، مکانیکی و ضد میکروبی فیلم خوراکی نشاسته ساگو

–  از دست دادن آب در برخی از مواد غذایی مانند غلات باعث کاهش وزن آن­ها در نتیجه کاهش ارزش اقتصادی می­گردد.

فیلم­های بیوپلیمری به عنوان حایل برای بخار آب، در روی سطح و یا در داخل مواد غذایی، جایی که ترکیبات با فعالیت آبی متفاوت از هم جدا می­گردند،

قرار داده می­شوند. در حالت اول خروج رطوبت به محیط را محدود می­کنند و در حالت دوم به عنوان تثبیت کننده گرادیان، فعالیت آب و حفظ خواص بافت­های مختلف یک غذا به کار می­روند.

۲-۲-۳- بکارگیری بیوپلیمرها در بسته­بندی

بیوپلیمرها به دو صورت در تولید بسته­بندی­های زیستی بکار می­روند (Dickey & Parries, 2001):

۱- ترکیب بیوپلیمر با پلیمر سنتتیک …………………..

[۱]–Polymer………………………………….

برای مشاهده مطالب بیشتر  رشته صنایع غذایی کلیک کنید