توضیحات

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

دانلود پایان نامه و پروژه پایانی با موضوع
پس دیدن متن و فهرست پایان نامه  میتوانید نسبت

به خرید آنلاین و دانلود فایل مورد نظر اقدام فرمایید میتوانید تغییراتی در متن پایان نامه ایجاد نمایید و یا از بعضی از فصل های پایان نامه مثل روش تحقیق پیشینه تحقیق بیان مسئله و یا منابع پایان نامه جغرافیا استفاده فرمایید با آرزوی موفیقت برای دانشجویان عزیز

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

چکیده
ریزشهای جوی یکی از مهمترین عوامل هواشناسی بوده زیرا کلیه منابع آبی در سطح منطقه از طریق این ریزشها تامین می گردد. مطالعات بارش از لحاظ جنبه های طبیعی و انسانی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا آثار بارش در بخشهای مختلف اقتصادی و… متفاوت بوده و می تواند صدمات جبران ناپذیری را در بخشهای مختلف بوجود آورد. نگارنده در این تحقیق با

استفاده از روش معادله خط رگرسیون واستفاده از ۱۹ ایستگاه به بررسی تغییرات بارش در دره سفیدرود پرداخته تا حساسیتهای اقلیمی بارش در محدوده مورد مطالعه را که نسبت به سال و ماه و فصل اتفاق افتاده مورد بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق نشان می‎دهد که دره سفیدرود براساس روش

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

شاخص بارندگی ۳۰ سال از دوره آماری مورد مطالعه دارای وضعیت مختلفی در شمال و جنوب می باشد. که بر اساس این، دو تیپ اقلیمی با مقادیر مختلف بارش در آن

مشاهده می شود. مقدار بارشهای سالانه در این دو تیپ اقلیمی روند متفاوتی داشته است. در شمال منطقه بارندگی نسبتا زیاد و در جنوب بارندگی کم می باشد. روند زمانی بارش نیز در این دو تیپ اقلیمی متفاوت است که بیشترین بارش در شمال در مهرماه و در جنوب در ماههای زمستان است. از نظر فصول نیز در شمال دره سفیدرود فصل پاییز دارای بیشترین بارندگی و در جنوب دره سفیدرود فصل زمستان دارای بیشترین بارندگی است.

واژگان کلیدی: بارش، سالانه، دره سفیدرود، ماهانه، فصلی

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۱۷۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل  را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول: کلیات تحقیق

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۱-۱– بیان مسئله ۵
۱-۲- سوالات تحقیق ۶
۱-۳- اهداف تحقیق ۷
۱-۴- فرضیه های تحقیق ۷
۱-۵-مراحل تحقیق ۷
۱-۵-۱- نوع روش تحقیق ۷
۱-۵-۲- روش گردآوری اطلاعات ۷
۱-۵-۳- ابزار گردآوری اطلاعات ۷
۱-۵-۴- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۷
۱-۶- جامعه آماری ۸
۱-۷- مقطع زمانی ۸
۱-۸- قلمرو تحقیق ۸
۱-۹- محدودیت تحقیق ۸
۱-۱۰- پیشینه تحقیق ۸
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
۲-۱- فرآیند بارش ۱۶
۲-۲- تحریک مصنوعی برای ایجاد بارش ۱۷

فصل سوم: ویژگیهای جغرافیایی
۳-۱- موقعیت ۱۹
۳-۲- توپوگرافی ۲۱
۳-۳- اقلیم منطقه ۲۷
۳-۴-منابع آب ۶۵
۳-۵- حوزه های آبخیز سفیدرود گیلان ۷۰
۳-۵-۱-آبدهی رودهای فرعی سفیدرود گیلان ۷۳
۳-۶- شیب ۷۸

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۳-۷- خاک ۷۸
۳-۸- زمین شناسی ۸۲
۳-۹- پوشش گیاهی و کاربری اراضی ۹۱

فصل چهارم: داده ها و روشها
۴-۱- داده ها ۱۲۴
۴-۱-۱-شبکه ایستگاههای هواشناسی دره سفیدرود ۹۴
۴-۱-۲-بررسی کیفیت دادهها ۹۸
۴-۱-۳-بازسازی وتکمیل آمار ۹۸
۴-۱-۴-بررسی بارندگی دره سفیدرود ۹۸
۴-۱-۵-انتخاب زمان پایه مشترک ۹۸
۴-۲- روش کار ۹۹

فصل پنجم: یافته های تحقیق
۵-۱- یافته های تحقیق ۱۰۱
۵-۱-۱-تحلیل بارندگی سالانه و ماهانه دره سفیدرود ۱۰۱
۵-۱-۱-۱-تحلیل بارندگی سالانه ۱۳۲
۵-۱-۱-۲-تحلیل بارندگی ماهیانه ۱۰۴

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۵-۱-۲- تعداد روزهای بارانی ۱۲۲
۵-۱-۳- حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته ۱۲۷
۵-۱-۵-حداکثر بارش محتمل (PMP) 135
۵-۱-۶-تغییرات بارندگی ۱۳۶
فصل ششم: نتیجه گیری
۶-۱- نتیجه گیری ۱۸۳
۶-۲ پاسخ فرضیه ها ۱۵۶

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۳-۲ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه هواشناسی برحسب سانتیگراد ۲۸
جدول ۳-۳ معادلات گرادیانهای حرارتی (از ارتفاع ۲۰۰ متر به بالا) ۳۵
جدول ۳-۴ روابط میانگین دما با ارتفاع در فصول مختلف سال ۳۶
جدول ۳-۵ میانگین تعداد روزهای یخبندان در ایستگاههای هوا شناسی منطقه مورد مطالعه

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۳۷
جدول ۳-۶ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاههای مورد مطالعه برحسب درصد ۴۴
جدول ۳-۷ متوسط ماهانه و سالانه ساعات آفتابی در ایستگاههای استان گیلان ۵۳
جدول ۳-۸ متوسط ماهانه و سالانه پوشش ابر آسمان در ایستگاههای استان گیلان واحد (اکتا) ۵۳
جدول ۳-۹ وضعیت وزش بادهای غالب، شدیدترین بادها و میانگین سرعت بادها در دو ایستگاه

رشت و منجیل ۵۵
جدول ۳-۱۰ میانگین تبخیر از طشت در ایستگاههای مورد مطالعه برحسب میلی متر ۵۷
جدول ۳-۱۱ مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل ماهانه و سالانه به روش بلانی کریدل برحسب میلی متر ۵۹
جدول ۳-۱۲طبقه بندی اقلیمی ایستگاههای معرف دره سفیدرود با توجه به سه روش آمبرژه-دمارتن- سیلیا نیف ۶۱
جدول ۳-۱۳ آبدهی سالانه سفیدرود در یک سال ۶۹
جدول ۳-۱۴ توزیع/ (درصد) ماهانه و فصلی آب سفیدرود ۷۰
جدول ۳-۱۵ تغییرات شیمیایی آب حوزه های پایاب سفیدرود ۷۴
جدول ۴-۱ مشخصات ایستگاههای هواشناسی از نظر ارتفاعی و موقعیت جغرافیایی ۹۶

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

جدول ۵-۱ ویژگیهای آماری بارندگیهای سالانه ایستگاههای هواشناسی استان گیلان ۱۰۳
جدول ۵-۲ توزیع ماهانه پارامتر های بارندگی ایستگاههای هواشناسی دره سفیدرود ۱۰۶
جدول ۵-۳ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاههای استان گیلان (به درصد) ۱۱۴
جدول ۵-۴ توزیع ماهانه پارامتر های بارندگی ایستگاههای ساحلی ۱۲۰

جدول ۵-۵ توزیع ماهانه پارامتر های بارندگی ایستگاههای کوهستانی ۱۲۰
جدول ۵-۶ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاههای استان گیلان ۱۲۳

جدول ۵-۷ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته ثبت شده در ایستگاههای استان گیلان ۱۲۸
جدول ۵-۸- مقادیرحداکثر بارندگی ۲۴ ساعته ایستگاههای مورد مطالعه در دوره های برگشت مختلف (واحدا میلی متر) ۱۳۴
جدول ۵-۹ حداکثر بارش محتمل (PMP) در چند ایستگاه منطقه ۱۳۵

فهرست نمودارها

عنوان صفحه
نمودار ۳-۱ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه رشت بر حسب درجه سانتیگراد ۲۹
نمودار ۳-۲ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه منجیل بر حسب درجه سانتیگراد ۲۹
نمودار ۳-۳ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه قلعه رودخان بر حسب درجه سانتیگراد ۳۰

نمودار ۳-۴ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه فخرآباد بر حسب درجه سانتیگراد ۳۰
نمودار ۳-۵ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه آستانه بر حسب درجه سانتیگراد ۳۱
نمودار ۳-۶ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه تاریک بر حسب درجه سانتیگراد ۳۱
نمودار ۳-۷ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه سد سفید رود بر حسب درجه سانتیگراد ۳۲

نمودار ۳-۸ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه گیلوان بر حسب درجه سانتیگراد ۳۲

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۳-۹ متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه پارودبار بر حسب درجه سانتیگراد ۳۳
نمودار ۳-۱۰ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه رشت ۳۸
نمودار ۳-۱۱ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه منجیل ۳۸
نمودار ۳-۱۲ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه قلعه رودخان ۳۹
نمودار ۳-۱۳ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه رشت ۳۹

نمودار ۳-۱۴ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه آستانه ۴۰
نمودار ۳-۱۵ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه تاریک ۴۰
نمودار ۳-۱۶ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه سفیدرود ۴۱

نمودار ۳-۱۷ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه گیلوان ۴۱
نمودار ۳-۱۸ تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه پارودبار ۴۲
نمودار ۳-۱۹ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه رشت بر حسب درصد ۴۵
نمودار ۳-۲۰ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه منجیل بر حسب درصد ۴۵
نمودار ۳-۲۱ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه رشت بر حسب درصد ۴۶

نمودار ۳-۲۲ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه آستانه اشرفیه بر حسب درصد ۴۶
نمودار ۳-۲۳ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه سد سفید رود بر حسب درصد ۴۷
نمودار ۳-۲۴ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه گیلوان بر حسب درصد ۴۷

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۳-۲۵ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه پارودبار بر حسب درصد ۴۸
نمودار ۳-۲۶ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه فومن بر حسب درصد ۴۸
نمودار ۳-۲۷ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه لاهیجان بر حسب درصد ۴۹

نمودار ۳-۲۸ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه لاکان بر حسب درصد ۴۹
نمودار ۳-۲۹ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه رودبار بر حسب درصد ۵۰
نمودار ۳-۳۰ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه تاریک رود بر حسب درصد ۵۰
نمودار ۳-۳۱ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه فخرآباد لشت نشاء بر حسب درصد ۵۱
نمودار ۳-۳۲ میانگین رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه قلعه رودخان بر حسب درصد ۵۱

نمودار ۵-۱ میانگین بارندگی های سالانه ایستگاههای دره سفیدرود ۱۰۳
نمودار ۵-۲ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه رشت ۱۰۷
نمودار ۵-۳ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه منجیل ۱۰۷
نمودار ۵-۴ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه لوشان ۱۰۸

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۵-۵ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه گیلوان ۱۰۸
نمودار ۵-۶ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه قلعه رودخان ۱۰۹
نمودار ۵-۷ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه سد سفید رود ۱۰۹

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۵-۸ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه آستانه اشرفیه ۱۱۰

نمودار ۵-۹ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه لاهیجان ۱۱۰
نمودار ۵-۱۰ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه گلنادان ۱۱۱
نمودار ۵-۱۱ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه رودبار ۱۱۱
نمودار ۵-۱۲ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه پارودبار ۱۱۲
نمودار ۵-۱۳ میانگین بارندگی ماهانه ایستگاه فخرآبادلشت نشاء ۱۱۲
نمودار ۵-۱۴ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه رشت (به درصد) ۱۱۵

نمودار ۵-۱۵ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه منجیل (به درصد) ۱۱۵
نمودار ۵-۱۶ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه لوشان (به درصد) ۱۱۶
نمودار ۵-۱۷ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه گیلوان (به درصد) ۱۱۶
نمودار ۵-۱۸ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه قلعه رودخان (به درصد) ۱۱۷
نمودار ۵-۱۹ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه سد سفید رود (به درصد) ۱۱۷

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۵-۲۰ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه آستانه اشرفیه (به درصد) ۱۱۸

نمودار ۵-۲۱ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه فخر آباد لشت نشاء (به درصد) ۱۱۸
نمودار ۵-۲۲ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه گلنادان (به درصد) ۱۱۹
نمودار ۵-۲۳ توزیع فصلی بارندگی در ایستگاه پارودبار (به درصد) ۱۱۹
نمودار ۵-۲۴ بارندگی سالانه ایستگاههای دره سفیدرود ۱۲۱
نمودار ۵-۲۵ رژیم بارندگی ایستگاههای ساحلی دره سفیدرود ۱۲۱

نمودار ۵-۲۶ رژیم بارندگی ایستگاههای کوهستانی دره سفیدرود ۱۲۱
نمودار ۵-۲۷ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه قلعه رودخان ۱۲۴
نمودار ۵-۲۸ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه رشت ۱۲۴

نمودار ۵-۲۹ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه آستانه ۱۲۵
نمودار ۵-۳۰ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه تاریک ۱۲۵
نمودار ۵-۳۱ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه سد سفید رود ۱۲۶

نمودار ۵-۳۲ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه گیلوان ۱۲۶
نمودار ۵-۳۳ متوسط تعداد روزهای بارانی در ایستگاه پارودبار ۱۲۷
نمودار ۵-۳۴ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه رشت ۱۳۰
نمودار ۵-۳۵ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه قلعه رودخان ۱۳۰

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۵-۳۶ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه آستانه ۱۳۱

نمودار ۵-۳۷ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه گیلوان ۱۳۱
نمودار ۵-۳۸ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه گلناران ۱۳۲

نمودار ۵-۳۹ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه تاریک رود ۱۳۲
نمودار ۵-۴۰ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه فخرآباد ۱۳۳
نمودار ۵-۴۱ حداکثر بارندگی ۲۴ ساعته در ایستگاه سفید رود ۱۳۳

نمودار ۵-۴۲ حداکثر بارش۲۴ ساعته محتمل چند ایستگاه منطقه برحسب میلیمتر ۱۳۶
نمودار ۵-۴۳ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی سالانه ایستگاههای مورد استفاده در

گزارش ۱۳۸
نمودار ۵-۴۴ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی سالانه ایستگاههای مورد استفاده در گزارش ۱۷۰

نمودار ۵-۴۵ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی سالانه ایستگاههای مورد استفاده در گزارش ۱۷۱
نمودار ۵-۴۶ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی ماهانه ایستگاه رشت ۱۴۲

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نمودار ۵-۴۷ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه رشت ۱۴۶

نمودار ۵-۴۸ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه قلعه رودخان ۱۴۷
نمودار ۵-۴۹ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه آستانه ۱۴۸
نمودار ۵-۵۰ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه لاهیجان ۱۴۹

نمودار ۵-۵۱ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه پارودبار ۱۵۰
نمودار ۵-۵۲ خط رگرسیون و میزان تغییرات بارندگی فصلی ایستگاه سد سفیدرود ۱۵۱

فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه ۳-۱ موقعیت منطقه مورد مطالعه ۱۹
نقشه ۳-۲ شهرستان رودبار به تفکیک دهستان و بخش ها ۲۰
نقشه ۳-۳ نقشه توپوگرافی ۲۳

نقشه ۳-۴ دلتای سفیدرود ۲۶
نقشه ۳-۵ شبکه آبها ۷۷
نقشه ۳-۶ خاک ۸۱
نقشه ۳-۷ زمین شناسی ۹۰
نقشه ۴-۱ نقشه پراکنش ایستگاههای منطقه ۹۷

مقدمه
آب وهوا از کلمه یونانی کلیما (kilima) به معنی میل می باشد. آب وهوا نتیجه تاثیر توام پدیده های هواشناسی است و حالت متوسط هوا را در یک نقطه

دلخواه به دست می دهد. بنابراین وقتی در مورد آب و هوای یک منطقه بحث می کنیم لحظه زمامی را مطرح نمی کنیم. البته آب

وهوا معنای گسترده تری داشته و تنها به پارامترهای هواشناسی محدود نمی شود بلکه مجموعه عوامل فیزیکی، شیمیایی و زیست محیطی را در بر می گیرد (علیزاده، ۱۳۹۷).
بی تردید یکی از موثرترین عوامل در ساختار طبیعی کره زمین، شرایط آب و هوایی یا اقلیم می باشد و محیط زندگی تمامی جانداران اعم از انسان و جانوران و گیاهان تحت تاثیر متغیرهای آب و هوایی قرار دارد.

پراکندگی و توزیع جغرافیایی جمعیت های انسانی و جانوری و گیاهی در مقیاس وسیع، با چگونگی توزیع اشکال متنوع اقلیمی ارتباط و همبستگی

بسیار نشان می دهد. این تاثیر پذیری تا حدی است که برخی از جانوران و گیاهان فقط در شرایط خاص اقلیمی قابلیت ادامه حیات و رشد و تکوین می یابند و به این اعتبار آب و هوای هر منطقه، پدیده ای بسیار با اهمیت در

تقسیم بندی و طبقه بندی نواحی جغرافیایی و اکولوژیکی به حساب می آید.
انسان هوشمند در مقابل یورش و تهاجم بی ترحم پدیده های ویرانگر طبیعت، از طریق مطالعه و شناخت در احوال این عوامل، به دفع و رفع آنها برخاسته و با بهره گیری از دست آوردهای علمی و تکنولوژیک خویش بر این مشکلات فائق آمده است.

با توجه به آنچه گفته شد، می توان دریافت که شناخت اقلیم و آب و هوا در بسیاری از فعالیتهای انسان از اهمیت و اعتبار ویژه ای برخوردار است و یکی از عوامل موثر در تکوین و تکامل فرآیندهای محیطی و زیست محیطی محسوب می گردد. و هر گونه برنامه ریزی عمرانی و کشاورزی به منظور استحصال هر چه بهتر و بیشتر از پتانسیل های موجود در طبیعت، بدون در نظر گرفتن عوامل اقلیمی نارسا و حتی محکوم به شکست خواهد بود.

با درک و شناخت این واقعیت است که امروزه شاخه هایی از دانش اقلیم شناسی (آب و هواشناسی) نظیر اقلیم شناسی کاربردی در عرصه رشته های علوم بوجود می آید.
درهر مسئله مهم از طبیعت بررسی آنکه بتوان از هر رژیم اقلیمی بیشترین بهره اقتصادی را

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

بدست آورد، لازم است تا قبل از هر برنامه ریزی توازن آب و هوایی را بدقت مورد مطالعه قرار داد تا در نهایت با اعمال یک مدیریت صحیح به بهره گیری بهینه از طبیعت دست یافت.

بلندیهای البرز غربی و تالش یکی از مرزهای گسستگی اقلیمی می باشد که دو اقلیم کاملاً متمایز در شمال و جنوب ایجاد نموده است. قسمت شمالی ارتفاعات بعنوان اقلیم خزری و بخش جنوبی اقلیم بری نامیده می شود.

نواحی شمالی استان از نظر اقلیمی بیشترین بخش آن متعلق به اقلیم خزری می باشد. بخشی از جنوب استان در محدوده حوالی شهرستان منجیل و لوشان دارای اقلیم بری است. مناطق حد واسط سد تاریک تا رودبار در منطقه انتقالی دو اقلیم خزری و بری قرار گرفته اند.

دره سفیدرود تنها مسیر ارتباطی بین هوای مرطوب خزری و بری محسوب می شود. وجود تنگه کوهستانی منجیل و اختلاف فشار در پیشکوه و پسکوه البرز باعث ایجاد یک رژیم بادی می گردد که به همین نام (پیشکوه – پسکوه) مشهور است . حداکثر سرعت این باد در هرزه ویل است که ادامه آن به دشت قزوین و تهران نیز می رسد.

اختلاف شرایط اقلیمی مناطق فوق الذکر تغییرات عمده ای را در وضعیت آب و هوایی، پوشش گیاهی، ضخامت خاک و عمق هوازدگی سنگها سبب گردیده است. مناطق با اقلیم خزری که شامل بخش اصلی استان در جنوب باختری دریای خزر می باشد از پوشش گیاهی متراکمی برخوردار است در حالی که در بخش جنوبی استان پوشش گیاهی ناچیز می باشد. دو اقلیم

اخیر بعلت افزایش ارتفاع و در نتیجه کاهش دما بوجود آمده و قلمرو آنها ارتفاعات و دامنه های البرز شمالی است. بدیهی است در ارتفاعات البرز جنوبی نیز اقلیم ارتفاعات فوقانی وجود دارد.

منشاء اصلی بارندگیها در بخش مورد مطالعه سیستم جغرافیایی اقلیمی مناسب «دریا –کوهستان– جریان هوا» است. یعنی از یک طرف توده های ورودی به منطقه و از طرف دیگر بارش اروگرافیک ناشی از فیزیوگرافی منطقه و وجود دو عامل سلسله جبال البرز و دریای خزر در مجاورت هم می باشند. با توجه به عوامل فوق یک هسته پرباران در حوالی قلعه رودخان وجود دارد و ناحیه کم باران منطقه در اطراف سد سفیدرود می باشد. پرباران ترین ماه سال در

ایستگاههای واقع در ناحیه ساحلی دریای خزر ماههای شهریور و مهر می باشد و خشکترین ماههای سال در این ناحیه ماههای خرداد و تیر است. در

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

ناحیه غیر ساحلی دریای خزر پر باران ترین ماههای سال ماههای اسفند و فروردین و اردیبهشت و کم بارانترین ماههای سال در این ناحیه ماههای فصل تابستان است. در نواحی ساحلی منطقه مورد مطالعه پاییز پربارانترین

فصل سال و بهار کم بارانترین فصل سال است ودر بخش غیر ساحلی منطقه مورد مطالعه بطور کلی زمستان پربارانترین فصل سال و تابستان خشکترین فصل سال است.

اقلیم منطقه با استفاده از آمارهای ایستگاههای منطقه وبه روشهای مختلف تعیین گردید که تغییرات اقلیم در منطقه نسبتا زیاد بوده و بستگی به موقعیت مکانی و ارتفاعی ایستگاهها دارد.
جهت بررسی دره سفیدرود ابتدا اقدام به شناسایی ایستگاههای موجود در محدوده مورد مطالعه نموده و در انتخاب ایستگاهها با توجه به اینکه هدف بررسی وضعیت بارشهای سالانه

و ماهانه و فصلی بوده دو موضوع مورد دقت نظر قرار می گیرد، نزدیکترین فاصله به محدوده و ارتفاع ایستگاههای مورد نظر، لذا پس از تهیه و جمع آوری آمار موجود و استخراج اطلاعات و بررسی کمبود های آماری به بررسی آب وهوای منطقه می پردازیم.

با توجه به موارد فوق، این تحقیق در نظر دارد تا با استفاده از روشهای موجود به بررسی تغییرات بارش در دره سفیدرود پرداخته، که برای همین منظور تحقیق حاضررا به هفت فصل تقسیم نمودیم.

در این فصل ابتدا چکیده ای از عوامل اصلی اقلیمی منطقه براساس آمارهای موجود ارائه شده و ارتباط بین آنها تحلیل می شود تا نتایج کلی بدست آمده در برآوردها و بررسیهای عمومی شناسایی مورد بهره برداری قرار گیرد.

فصل اول
کلیات تحقیق

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۱-۱- بیان مسئله

آب و هوا یکی از عوامل مهم در زندگی انسان می باشد و دانشمندان همواره آن را به عنوان یکی از اجزا اصلی چشم انداز جغرافیایی قلمداد می کنند، بارش یکی از اصلی ترین عناصر اقلیمی هر منطقه به شمار می آید در خیلی از کشورهای دنیا برنامه ریزی های کلان براساس تغییرات بارش سالانه، ماهانه و فصلی صورت می گیرد چون تغییرات روند بارش در اقالیم

مختلف می تواند مشکلات جزئی تا مصائب بسیار بزرگ را تا خرد و کلان به همرا ه داشته باشد . بطو ریکه پدیدار شدن اثرات این روند در اقالیم خشک سریعتر و و مرموز تر و با درصد بالایی قابل پیش بینی است ولی در اقالیم مرطوب این تغییرات با نوسانات جزئی تر ولی با تداوم بیشتر همراه می باشد که اثرات زیانبار این نوسانات همیشه مورد مطالعه محققین بوده است.

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

اهمیت مقادیر و تغییرات آن بخصوص در کشور ما ایران که در ناحیه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد بر هیچکس پوشیده نیست بر اساس اطلس

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

اقلیمی ایران در دوره ۱۹۹۰-۱۹۶۱ میلادی بیش از دو سوم وسعت کشور دارای میانگین سالانه بارش کمتر از ۳۰۰ میلی متر می باشد و لیکن هسته های پر بارش بالاتر از ۱۰۰۰ میلی متر در منطقه زاگرس و دامنه های

شمالی البرز وجود دارد . تقریبا تمام نقاط استانهای شمالی گیلان و مازندران از میانگین سالانه بیش از ۵۰۰ میلی متر برخوردارند

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

استان گیلان نیز با شرایط جغرافیایی و طبیعی خاص خود در ایران منحصر به فرد است و بارشهای شدیدی در سالهای اخیر در آن صورت گرفته که ناشی از تغییرات اقلیمی در سطح سیاره زمین و غیره می‎باشد دره سفید رود باتوجه به موقعیت و قرار گیری آن در بین کوههای البرز و کوههای زنجان از نظر اقلیمی در شرایط خاص جغرافیایی قرار دارد و این موضوع باعث

شده که در این منطقه روند بارش در سال، ماه و فصل دارای تغییرات محسوسی باشد که با بررسی روند بارش و برنامه ریزی مدون می‎توان نسبت به جلو گیری از بروز سیل و سایر مخاطرات ناشی از بارش اقدامات لازم را انجام داد.

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

۱-۲- سوالات تحقیق

۱٫ آیا درروند بارش سالانه، ماهانه و فصلی دره سفید تغییراتی مشاهده می گردد؟
۲٫ تغییرات روند بارش در دره سفید رود در چه دوره ای افزایش می یابد؟

۱-۳- اهداف تحقیق

۱٫ بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی
۲٫ شناسایی و معرفی مهمترین و غالبترین روند تغییرات بارشی
۳٫ برنامه ریزی با توجه به روند بارش در کشاورزی و سایر امور

۱-۴- فرضیه های تحقیق

۱٫ به نظر می رسد که در روند بارشی سالانه، ماهانه و فصلی دره سفید رود تغییرات محسوسی مشاهده می گردد.
۲٫ بنظر می رسد که افزایش تغییرات بارش ماهانه بیشتر از سالانه و فصلی باشد.

۱-۵-مراحل تحقیق

۱-۵-۱- نوع روش تحقیق
نوع تحقیق بصورت توصیفی و تحلیلی با اهداف کاربردی می باشد

۱-۵-۲- روش گردآوری اطلاعات

. روش گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای، اسنادی و میدانی می باشد

۱-۵-۳- ابزار گردآوری اطلاعات

ابزار گردآوری اطلاعات در روش کتابخانه ای بصورت فیش برداری، جدول، نقشه و کروکی . . . و شبکه های کامپیوتری بوده و در روش میدانی نیز از نقشه، مشاهده، مصاحبه و دوربین عکاسی و عین استفاده شده است.

۱-۵-۴- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

در این تحقیق پس از جمع آوری اطلاعات از طریق ابزارهای گردآوری اطلاعات، اطلاعات خام را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و همچنین به تفسیر

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

نقشه ها پرداخته تا مورد استفاده قرار گیرد. لذا برای تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به ماهیت داده ها از روشهای توصیفی و کاربردی استفاده شده است.

۱-۶- جامعه آماری

جامعه آماری تحقیق فوق دره سفید رود بوده که از سد منجیل شروع شده و تعدادی از ایستگاه ها و شهرستان های اطراف رودخانه سفیدرود را تا دریای خزر پوشش داده است.

۱-۷- مقطع زمانی

با توجه به آمارهای موجود ایستگاه های مورد مطالعه در منطقه، سعی نموده ایم تا از ایستگاه هایی استفاده شود که دارای آمارهای طولانی تری باشند. در نهایت بعد از همگن سازی ایستگاهها، ۹ ایستگاه در یک دوره ۳۰ ساله در سه مقطع سالانه و ماهانه و فصلی مورد بررسی قرار گرفت.

۱-۸- قلمرو تحقیق

با توجه به اینکه بررسی تحقیق فوق دره سفیدرود بوده لذا قلمرو آن مناطقی مانند رودبار، سیاهکل، لاهیجان، آستانه، رشت، بندانزلی و شفت را در بر می گیرد

۱-۹- محدودیت تحقیق

۱٫ هر تحقیقی مشکلات مخصوص به خود را دارد که برخی از آنها عبارتند از:
۲٫ عدم وجود آمار و اطلاعات یکسان در تمامی ایستگاههای مورد مطالعه
۳٫ یکسان نبودن نوع ایستگاههای مورد مطالعه
۴٫ وسعت بیش از حد محدوده ی مورد مطالعه

۱-۱۰- پیشینه تحقیق

با مراجعه به کتب، مقالات جغرافیایی و دیگر منابع استنادی موجود، بررسی تغییران روند بارش در منطقه مورد مطالعه سابقه طولانی ندارد و به افراد

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

خاصی محدود می گردد. اما بررسی و تحلیل زمانی بارش و دماهای روزانه، ماهانه و سالانه در جهان سابقه ای طولانی دارد و بشر همیشه بدنبال شناخت و درک تغییرات و پیش بینی هوا و اقلیم بوده و هست. بخصوص از

زمانی که تاثیر فعالیت های انسانی و پیامدهای گازهای گلخانه ای بر اتمسفر زمین نمایان گردید و این پرسش برای او مطرح شد که آیا این نوسانات حاصل اعمال انسان یا روند طبیعی آب و هوا می باشد. بدین ترتیب مطالعات دانشمندان در خصوص تغییرات اقلیمی و جستجوی پاسخ منطقی و عملی برای پرسش فوق انجام یافته و می یابد. چنانکه از جمله این اقدامات می توان به کارهای زیر اشاره کرد:

ایکلونده وپالیسجو (۱۹۹۰)، براساس مقدار بارش سالانه ۶۳ ایستگاه باران سنجی کشور اتیوپی در طی دوره آماری ۱۶ ساله با روش تجزیه مولفه های اصلی را مورد تحلیل قرار داده و نوسانات زمانی و تغییرات مکانی آن ر اروشن ساخته اند.

دروسدوسکی (۱۹۹۳)، در مقاله ای تحقیقی با عنوان: آنومالیهای بارش فصلی استرالیا با استفاده از مقیاس زمانی فصلی در طی دوره ۱۹۸۷-۱۹۵۰ به شرح الگوهای تغییر پذیری بارش های استرالیا می پردازد. رجن مورتل (۱۹۹۵)، بارش های روزانه بوتسوانا را در طی یک دوره آماری ۹ ساله از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ با استفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی بررسی نموده و تغییرات زمانی و مکانی سیستم های جوی متاثر کننده منطقه را مورد بحث قرار می دهد.

کلی و جونز (۱۹۹۹)، الگوی مکانی تغییر پذیری داده های دمای هوای سطح زمین را مورد بررسی قرار داده اند. آنها ب ااستفاده از روش (EOF) چهار

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود

فاکتور اصلی ر اتعیین و مهمترین جزء که بیشترین تغییرات یعنی ۷/۸% را تبیین می کند را مربوط به مناطق ۫۶۰ درجه شمالی و جنوبی تا ۳۰ درجه شمالی است و دومین فاکتور با ۹/۶% که مربوط به پدیده نوسانات جنوبی

ال نینو است. که بخش های مختلف اقیانوس آرام تحت تاثیر آن هستند. جزء سوم مربوط به تغییرات نوسانات اطلس ( NAO) که ۴/۴ % تغییرات را به خود اختصاص داده و بیشتر بخشهای اروپای شمالی، آسیای جنوب شرقی، خاور میانه، غرب گرینلند، شمال شرقی آمریکای شمالی، شمال آفریقا، ر ا شامل می شود.

از نظر آنان بررسی های زمانی و مکانی تغییرپذیری مرحله مهمی در درک علل زمینه ای تغیییرات اقلیمی می تواند باشد.
گریگوری (۱۹۵۶)، طی تحقیقاتی که روی……………………………..

بررسی تغییرات روند بارش سالانه، ماهانه و فصلی در دره سفیدرود