توضیحات

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

این پژوهش تحت عنوان ” بررسی رابطه سبک های اسنادوخودپنداره با پیشرفت تحصیلی ” انجام شد .هدف از اجرای پژوهش ، بررسی رابطه سبک

های اسناد با پیشرفت تحصیلی ، بررسی رابطه خودپنداره با پیشرفت تحصیلی ، بررسی رابطه سبک های اسناد با خودپنداره و بررسی تاثیر جنسیت بر

خودپنداره و اسنادهای علی بوده است . جامعه پژوهشی عبارت بود از تمامی دانش آموزان دختر و پسر پایه دوم دبیرستان های شهرستان پارس آباد در

سال تحصیلی ۱۴۰۰ . از جامعه فوق تعداد۳۰۰ نفر ( ۱۸۰ نفر دختر و ۱۲۰ نفر پسر) از طریق نمونه گیری چند مرحله ای به عنوان نمونه تحقیق انتخاب

شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سبک های اسناد راسل،

پرسشنامه خودپنداره راجرز، و جهت سنجش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

از معدل نیمسال اول آنها استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و آمار استنباطی (

روش همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک متغیری، آزمون Tگروه های مستقل) وبا کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان

می دهد بین سبک های اسناد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی رابطه معنادار وجود ندارد. – بین خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

دبیرستانی رابطه معنادار وجود دارد. – بین سبک های اسناد و خودپنداره دانش آموزان دبیرستانی رابطه معنادار وجود دارد. – بین سبک های اسناد دختران

و پسران دبیرستانی تفاوت معنادار وجود دارد. – بین خودپنداره دانش آموزان دختر با خودپنداره دانش آموزان پسر دبیرستانی تفاوت معنادار وجود ندارد.

۱۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع و پرسشنامه دارد قیمت ۳۵۰۰۰ تومان

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

انجام پروپوزال مقاله و پایان نامه روانشناسی در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم

فهرست مطالب
عنوان صفحه

فصل اول : کلیات طرح
مقدمه
۱-۱ بیان مساله ۲
۱-۲ اهمیت و ضرورت پژوهش ۴
۱-۳ اهداف پژوهش ۶
۱-۴ سوالات پژوهش ۷
۱- ۵ فرضیه های پژوهش ۷
۱- ۶ تعاریف نظری و عملیاتی ۷

فصل دوم: مطالعات نظری
مقدمه
۲-۱-۱ انگیزش ۹
۲-۱-۲ انگیزش پیشرفت ۱۱
۲-۱-۳ نظریه های انگیزشی ۱۲
۲-۱-۴ اسنادهای علی ۱۳
۲-۱-۵ اسناد ۱۳
۲-۱-۶ سبک تبیینی: خوش بینی و بد بینی ۱۴
۲-۱-۷ نظریه روان شناسی ساده در نظریه اسناد ۱۵
۲-۱-۸ نظریه استنباط متناظر ۱۶
۲-۱-۹ نظریه تغییر همگام ۱۷
۲-۱-۱۰ نظریه ترکیبی اسناد ۱۸
۲-۱-۱۱ نظریه یادگیری اجتماعی ۱۸
۲-۱-۱۲ نظریه اسناد واینر ۲۱
۲-۱-۱۳ پیشایندهای اسنادها ۲۴
۲-۱-۱۴ پس آیندهای رفتاری اسنادها ۲۵

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

۲-۱-۱۵ پیامدهای هیجانی اسنادها ۲۶
۲-۱-۱۶ خطاهای اسنادها ۲۷
۲-۲-۱ خودپنداره چیست؟ ۲۸
۲-۲-۲ علل و عوامل شکل گیری، رشد و تکامل خودپنداره ۲۹
۲-۲-۳ تعاریف خودپنداره ۳۱
۲-۲-۴ بررسی تاریخچه مباحث مربوط به خودپنداره ۳۲
۲-۲-۵ دیدگاه کارل راجرز در مورد ” خود” ۳۴
۲-۲-۶ ویژگیهای خودپنداره ۳۶
۲-۲-۷ عوامل موثر در رشد خودپنداره ۳۷

۲-۲-۸ جنبه های مختلف خودپنداره ۳۸
۲-۲-۹ خودپنداره تحصیلی ۳۹
۲-۲-۱۰ الگوهای نظری خودپنداره تحصیلی ۴۰
۲-۲-۱۱ خودپنداره و کارایی تحصیلی ۴۱
۲-۲-۱۲ بررسی تاثیر متقابل خودپنداره و عملکرد تحصیلی ۴۱
۲-۳ پیشرفت تحصیلی ۴۲
۲-۳-۱ تعریف پیشرفت تحصیلی ۴۲
۲-۳-۲ ملاکهای پیشرفت تحصیلی ۴۳
۲-۴ تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع در ایران و خارج از ایران ۴۴
خلاصه و نتیجه گیری ۵۱

فصل سوم: روش شناسی پژوهش ( متدولوژی)
مقدمه
۳-۱ روش پژوهش ۵۲
۳-۲ جامعه آماری و حجم نمونه ۵۲
۳-۳ شیوه انتخاب نمونه ۵۳
۳-۴ ابزار جمع آوری اطلاعات ۵۳
۳-۴-۱ مشخصات ابزار جمع آوری اطلاعات ۵۳
۳-۵ روش گردآوری اطلاعات ۵۷
۳-۶ روش تجزیه و تحلیل داده ها ۵۸

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
مقدمه
۴-۱ تحلیل توصیفی ۵۹
۴-۲ تحلیل استنباطی و آزمون فرضیات ۶۰

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه
۵-۱ بررسی و تبیین یافته ها بر اساس پژوهش های پیشین ۶۹
۵- ۲ نتیجه گیری کلی ۷۲
۵-۳ محدودیتهای پژوهش ۷۳
۵-۴ پیشنهادات ۷۳
فهرست منابع ومآخذ:
چکیده انگلیسی

مقدمه:

یکی از مسائل فطری انسان، جستجوگری و کنجکاوی است. بشر همواره می خواهد از علل حوادث و رویدادها سر در بیاورد، و راز اسرار و ابهامات را کشف کند. در حقیقت، مهمترین انگیزش انسان، تلاش برای فهم رویدادها و حوادث است. امروزه به دنبال افزایش مطالعات در قلمرو علوم رفتاری، مشاهده می شود که هر لحظه ابعاد بیشتری از این علم جایگاه مناسب خویش را می یابد، یکی از این ابعاد، مطالعات مربوط به انگیزش است. (کرمی،۱۳۹۹)

مفهوم خودپنداره با مفهوم عزت نفس، احساس بسندگی و خشنودی از زندگی ارتباط نزدیک دارد. هر فرد و بخصوص هر نوجوان یک عقیده مخصوص و تصوری ذهنی از وضع خود دارد و به طریقی در ذهن خود آن را منعکس می سازد. این تصور ذهنی بر اثر تجارب شخصی و تاثیر دنیای خارج در او بوجود

می آید و کودک و نوجوان یک نظر ثابت و پایدار از محیط و از شخص خود و از ارتباط خود با محیط به دست می آورد، و بر طبق آن مسائل زندگی را ارزیابی می کند، و برای مقابله با آنها به کوشش می پردازد. در واقع شاید مهمترین چیزی که ما درباره خودمان بیان می کنیم، تفسیرهایی از رفتارهایمان و محیطی است که در آن زندگی می کنیم. (طباطبایی،۱۳۹۹)

مشاوران و روان شناسان بر این نظرند که در بین انواع مشکلات جوانان، چه مشکلاتی که از زبان خود جوانان شنیده می شود و چه مشکلاتی که در رفتار آنان مشاهده می شود بیش از همه ، ارزشیابی غیرمنصفانه آنان از مشکلات دیده می شود. نگرش خود کم بینی در بین بزرگسالان نیز بسیار به

چشم می خورد. یک دلیل عمده این امر این است که اکثر جوامع و فرهنگها موفقیت مدار هستند و بر توفیق و پیروزی فرد ارج می نهند. ( نوابی نژاد ، ۱۳۹۸).
ما از طریق تجارب زندگی می آموزیم که بلند قد هستیم یا کوتاه قد، قوی هستیم یا ضعیف؛ جذاب هستیم یا زشت، موفق هستیم یا شکست خورده. ما

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

اطلاعات زیادی در مورد خودمان کسب می کنیم و هنگامی که رشد می کنیم به تدریج آنها را ترکیب می کنیم و سپس آنها را به صورت الگوهایی

سازمان می دهیم و ادراکی از خود بدست می آوریم. اگر فرد اعتماد به نفس و احترام به خویش را از دست بدهد، در تصویر فرضی از وجود خود دچار ناراحتی های روانی و عدم تطابق اجتماعی می گردد، هر چه ضربه های روحی در سنین کودکی شدیدتر باشد، تطابق اجتماعی مشکل تر می باشد و در نتیجه تصویری غلط از وجود خویش به وجود می آید.( محمودی، ۱۴۰۰)

باید توجه داشت که امروزه در اصلاح و درمان بسیاری از اختلالات رفتاری و شخصیتی کودکان و نوجوانان نظیر کمرویی، گوشه گیری، لجبازی، پرخاشگری و تنبلی، به عنوان اولین گام و مهمترین مرحله به بررسی و ارزشیابی خودپنداره و احساس خودارزشمندی و تقویت اعتماد به نفس ( مهارت اجتماعی) آنان پرداخته می شود. ( همان منبع)

یکی از روشهای ایجاد خودپنداره مثبت درافراد، اصلاح نحوه اسنادهای علی افراد است راتر درنظریه یادگیری اجتماعی خود بر این اعتقاد است که بعضی از افراد خود را مسئول شکستها یا موفقیتهای خود(نتایج عملکرد) می دانند درصورتی که برخی دیگر، محیط و افراد دیگر را. افرادی که خود را مسئول

شکست یا موفقیت خود می دانند، ازمنبع کنترل درونی برخوردارند، و افرادی که دیگران و محیط را مسئول موفقیت یا شکست خود می دانند، منبع کنترل بیرونی دارند. ( حسن زاده، ۱۳۹۹)

یکی ازپیامدهای مهم اسناد علی در ارتباط با مرکزکنترل درونی و بیرونی مفهوم (خودپنداره) است. پیامدهای مثبت رفتار که به علتهای درونی اسناد داده می شود، درشخص احساس غرور و اعتماد به خود می کند، درحالی که موفقیتی که به علل بیرونی چون بخت و اقبال یا کمک دیگران و غیره نسبت داده می شود، منجر به احساس غرور وخودپنداره مثبت نمی شود.( محمودی، ۱۳۹۹)

۱-۱ بیان مساله :

سالیانه مبالغ هنگفتی از سرمایه های مالی و انسانی بواسطه عوامل متعددی از جمله افت تحصیلی دانش آموزان، که به صورت تکرار پایه یا تجدیدی رخ

می نماید، به هدر می رود. کاملا معقول و منطقی است که دست اندرکاران تعلیم و تربیت به دنبال شناخت عواملی باشند که بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است. تا بتوانند این عوامل را در جهت مطلوب به کار گیرند. با این انگیزه، در مورد عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی تحقیقات زیادی

صورت گرفته است. با مطالعه این تحقیقات این نتیجه حاصل می شود که جریان یاددهی – یادگیری، همچون دیگر زمینه های روابط انسانی، به قدری

پیچیده است که شناخت همه عوامل دخیل در آن غیر ممکن است. در این زمینه می توان گفت متغیر پیشرفت تحصیلی تحت تاثیر عوامل فراوانی است که بسیاری از آنها هنوز شاید ناشناخته مانده باشد. دسته ای از این متغیرها، انگیزشی و شخصیتی هستند. (باقری، ۱۳۹۹)

هنگام بحث درباره انگیزش دانش آموزان، توجه به نگرش یا عاطفه آنان نسبت به موضوع یادگیری کاملا ضروری به نظر می رسد. شکی نیست که

پیشرفت تحصیلی متاثر از انگیزش است. و بخشی از آن طی فرایند آموزشی شکل می گیرد. بخشی از این انگیزش، با توجه به علاقه فراگیران به درس یا معلم خاصی قابل تبیین است. به عبارت دیگر، این احتمال وجود دارد که انگیزش دانش آموزان در دروس مختلف یکسان نباشد؛ بعضی از دانش آموزان از ریاضی متنفر و بعضی به آن علاقه مندند. (همان منبع)

سوالی که پیش می آیداین است که علاقه دانش آموز که ممکن است منفی هم باشد، چگونه به وجود می آید؟ ایمز وایمز ( به نقل از ذکایی، ۱۳۹۹) موقعیت هایی که عاطفه منفی در آن شکل می گیرد مورد توجه قرار داده اند. آنها عاطفه منفی را تصور دانش آموز از خود در نظر گرفته اند که باعث می شود دانش آموز عملکرد ضعیفی داشته باشد و شکی نیست عاطفه دانش آموز در جریان آموزشی شکل می گیرد. دانش آموزی که مدت قابل توجهی از

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

وقتش در آموزشگاه می گذراند، اولین مسئولیتهای جدی، چه در زمینه فردی و چه در زمینه روابط اجتماعی را، در این محیط تجربه می کند و در مقابل انجام این مسئولیتها، مورد ارزشیابی و قضاوت دیگران قرار می گیرد. در نتیجه، به تدریج یک مفهوم خود را در ذهن خود می پروراند. این مفهوم بعد از

مدتی آنچنان در ذهن او مستحکم می شود که بدون دریافت قضاوت از سوی دیگران نیز ارزشیابی می کند. در واقع دانش آموز عملکردهای خود را مورد ارزشیابی قرار می دهد. و در مورد آنها قضاوت می کند. بالاتر از این، دانش آموز مطابق با خودپنداره اش انتظار دارد، یعنی بعضی از دانش آموزان آشکارا از

خود انتظارات پایین و برخی دیگر انتظارات بالا دارند. بنابراین برای حفظ این شناخت تلاش هایشان را تنظیم می کنند؛ بدین طریق مفهوم خود با پیشرفت تحصیلی ارتباط پیدا می کند. ( ذکایی، ۱۳۹۹).

معلمین با تجربه و خردمند، همواره به وجود ارتباط مثبت و قابل توجهی بین درک دانش آموز از خود و عملکرد او در مدرسه اشاره کرده اند، آنان بر این باورند که فراگیرانی که از خود و توانایی هایشان خشنود هستند به احتمال بسیار زیاد راه موفقیت را در پیش خواهند گرفت. برعکس به نظر می رسد آن

دسته از شاگردانی که درباره خود و توانایی خودشان با نوعی نگرش منفی مواجه اند ، از دستیابی به مدارج عالی باز می مانند. همچنین به نظر می رسد که موفقیت و پیشرفت تحصیلی از عمق تصورات فردی شخص نشات می گیرد. (محمودی،۱۳۹۹)

محققان ( مارش ، هاماچک ، ۲۰۱۸،به نقل از ذکایی) دریافته اند که بین مفهوم خود مثبت و پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد.

نکته حائز اهمیت این

است که فرد قبل از ارزشیابی نهایی از موفقیت، یا شکست، دلیل این موفقیت یا شکست را از خود جویا می شود. هر فرد پس از انجام یک تکلیف، از شکست یا موفقیت خود برداشت متفاوتی دارد و علت یابی متفاوتی به عمل می آورد؛ منظور از علت یابی، استنتاجهایی است که شخصی از علل رفتار خود یا دیگری به عمل می آورد. ( ذکایی،۱۳۹۷)

برداشت فرد از علل رفتار خود که اصطلاحا ” اسناد” نامیده می شود ، موجب واکنشهای عاطفی متفاوتی در او می گردد و در نتیجه رفتار آتی او را تحت تاثیر قرار می دهد. سطح انگیزش و پیشرفت هر فرد به استنباط وی از علل موفقیت و شکست مربوط می شود. این نسبت دادن ( اسناد) جنبه استنباطی دارد، و نقش عمده ای در پیشرفت او بازی می کند. ( همان منبع)

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

نظریه های مختلفی در مورد اسناد وجود دارد که هر کدام از دیدگاه خاصی آن را تبیین می کند: در این پژوهش، نظریه سه بعدی واینر مورد توجه است.
واینر(۲۰۱۹) به دنبال گسترش نظریه اسنادی خود در پژوهش بر روی دانش آموزان به این نتیجه رسید که نسبت دادن های علی تا حدودی تعیین کننده

پیامدهای عاطفی موفقیت و شکست هستند. وقتی که موفقیت و شکست به عوامل درونی نسبت داده می شوند غرور و شرمساری افزایش می

یابند، و وقتی که موفقیت و شکست به عوامل بیرونی نسبت داده می شوند غرور و شرمساری کاهش می یابند. بنابراین، موفقیتی که به توانایی زیاد یا سخت کوشی نسبت داده می شود از موفقیتی که فرد آن را به سادگی تکلیف یا خوش اقبالی خود نسبت می دهد احساس غرور بیشتری ایجاد می

کند و جنبه تقویتی زیادتری دارد. به همین منوال، شکستی که به توانایی کم یا کوشش کم نسبت داده می شود

از شکستی که به دشواری زیاد تکلیف یا بداقبالی نسبت داده می شود به شرمساری بیشتری می انجامد و اثر تنبیهی زیادتری دارد. ( سیف، ۱۳۹۹).

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

بیابانگرد(۱۳۹۸) در یک پژوهش به منظور بررسی ارتباط بین مرکز کنترل، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی به این نتیجه رسیده است که بین مرکز کنترل و پیشرفت تحصیلی همبستگی معنی داری وجود دارد. (کرمی،۱۳۹۸)

جانسون (۱۹۹۱) در یک پژوهش به منظور بررسی اثرات سبک اسناد و دشواری سوال روی عملکرد بعدی به این نتیجه رسید که زنان از اسناد های خود ویران سازی در حالی که مردان در مقایسه با زنان در شیوه های اسناد علی از سوگیری خدمت به خود بیشتری استفاده می کنند . (افتخار صعادی، ۱۳۹۹)

همچنین برگنر و هوستون (۲۰۲۰) از بررسی خود نتیجه گرفتند که پسران یک نوع از اسناد را به کار می برند که باعث خود افزایی (خود تعادلی) می شود .(همان منبع)

گری تندن (۱۹۹۱) نیز در پژوهش خود نتایجی مشابه به این دست یافت که زنان بیشتر از مردان از اسنادهای امحا خود استفاده می کنند و از لحاظ منبع کنترل بیرونی تر هستند . (همان منبع)
با توجه به مطالب ذکر شده می توان گفت که پیشرفت تحصیلی دانش آموز می تواند با متغیرهایی از قبیل، مفهوم خود و سبکهای اسناد در ارتباط باشد از این رو پژوهش حاضر در نظر دارد که به این سوالات پاسخ دهد:
الف- آیا بین سبک های اسناد علی و پیشرفت تحصیلی رابطه دارد؟

ب- آیا بین خودپنداره و پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد؟
ج- آیا بین سبکهای اسنادعلی وخودپنداره رابطه وجود دارد؟

۱-۲ اهمیت و ضرورت پژوهش :

یکی از مشکلات اساسی نظام آموزشی هر کشوری مسئله افت تحصیلی می باشد.که هر ساله خسارت و زیان اقتصادی را ایجاد می کند و نیز رشد بسیاری از انحرافات و بزهکاریها و نابسامانیها به شکل مستقیم و غیر مستقیم می باشد. بسیاری از دانش آموزان علی رغم برخورداری از هوش و استعداد لازم و حتی هوشبهر بالا در تحصیل موفق نیستند.(هاشمی،۱۳۸۴)

وگوردگلو والبرگ (۱۹۷۹) نشان دادند که میزان انگیزش برای پیشرفت می تواند تفاوت عمده ای در موفقیت ویا شکست تحصیلی ایجاد نماید. افرادیکه دارای انگیزه موفقیت هستند. به طرف درجات بالاتر موفقیت کشیده می شوند تا افرادیکه انگیزه آنان گریز از شکست بوده است.(همان منبع)

تحقیقات زیادی این فرضیه را تائید می کنند که رابطه بین استعداد تحصیلی و پیشرفت تحصیلی را با همبستگی v= 0/5 نشان داده اند. بدین ترتیب استعداد تحصیلی فقط ۲۵%از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند. پس لازم است در مورد سایر عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی بحث و

بررسی صورت پذیرد از جمله عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی می توان از انگیزه پیشرفت، نوع اسناد دهی، و خودپنداره را نام برد. (ذکایی،۱۳۹۷)
روانشناسان با توجه به تحقیقات خود دریافته اند که انگیزش نقش اساسی در یادگیری دارد. در بخش قابل توجهی از افت تحصیلی، ردیابی از مشکلات انگیزش یافت می شود. ضعف و ناکارآمدی نظام آموزشی، یکی از دلایل به وجود آمدن مشکلات انگیزش می باشد. بدلیل توجیه نبودن اولیاء خانه و

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

مدرسه در برخورد مناسب با دانش آموزان و فراهم آوردن زمینه شکست، دانش آموزان به طرف افت تحصیلی سوق داده می شوند. برخی از دانش

آموزان، بدلیل مفهوم خود پایین، سطح انتظار موفقیت پایین تشکیل داده، موفقیت را به عواملی نظیر بخت و اقبال یا افراد قدرتمند و شکست را به عواملی درونی ثابت و فراگیر نظیر توانایی، هوش و استعداد نسبت می دهند که حالت افراطی آن به صورت درماندگی آموخته شده بروز می نماید و برپیشرفت تحصیلی به عنوان بازدارنده اثر می گذارد.(همان منبع)

تبیین هایی که دانش آموز در طول زندگی برای موفقیتها و شکستهای خود به کار می برد، در شکل گیری مفهوم خود او نقش دارد. بر اساس نوع سبک اسنادی که دانش آموز به کار می برد ممکن است مفهوم خود منفی یا مثبت تشکیل شود؛ به این صورت که اگر فرد در مورد شکستهای خود از

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

اسنادهای درونی، پایدارو کلی استفاده کند، ممکن است مفهوم خود منفی به وجود آیدو چنانچه برای تبیین شکستهای خود از اسنادهای بیرونی،

ناپایدار و اختصاصی استفاده کند، ممکن است مفهوم خود مثبت در او شکل بگیرد. براساس شواهد موجود( دی چارمز ، ۱۹۸۴، ویتروک، ۱۹۸۶، مک کامیز ، ۱۹۸۴، به نقل ازافتخار صعادی، ۱۳۸۴) .انتظار می رود که با به وجود آوردن تغییرات مثبت در اسنادهای دانش آموزان، پیشرفتهای محسوسی در وضعیت

تحصیلی کسانی که دارای افت تحصیلی هستند مشاهده شود. موفقیتهای تحصیلی می تواند در افزایش مفهوم خود این دانش آموزان موثر واقع شود و سطح انتظار موفقیت نسبتا بالایی را در آنها شکل دهد.(افتخار صعادی،۱۳۹۹).

بدون تردید مفهوم خودپنداره، یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، هر چند که ممکن است ما آن را درک نکنیم، اما همه آن را در خود داریم، به شدت به آن معتقدیم و بر اساس آن گفتار و کردار خود را شکل می دهیم، به طوری که تقریبا اعمال و حرکات را تحت تاثیر خودپنداره ما است، مثلا شخصی که فکر می کند آدم بد بختی است تلاش می کند آن را به اثبات برساند و برعکس کسی که احساس خوشبختی دارد، به دنبال آن می رود.

بنابراین خودپنداره زیربنای تمام شخصیت ما می باشد. از این رو به نظر می رسد، گفتار و کردار مثبت و منفی ما انعکاس وتقویت کننده خودپنداره ها باشد. اهمیت خودپنداره برای کسانی که با کودکان و نوجوانان سروکار دارند، امری روشن است. بدون تردید، کسانی که ارتباط نزدیک با کودکان و نوجوانان دارند، از باورهای آنان درباره خودشان آگاهند و می داند که پرورش خودپنداه مثبت درکودکان ونوجوانان از مهمترین رسالتهای اولیا و مربیان است. (فنونی،۱۳۹۹)

اهمیت پژوهش

حاضر این است که پیشرفت تحصیلی به عنوان یکی از عملکردهای دانش آموز در ارتباط با دو متغیر مفهوم خود و سبکهای اسناد مورد پژوهش قرار می گیرد، زیرا به نظر می رسد این دو متغیر در کنار هم می توانند پیش بینی مناسبی از پیشرفت تحصیلی بدست دهند.

اهمیت دیگر پژوهش، زمانی روشن می شود که سبک اسنادی که با مفهوم خود مثبت و پیشرفت تحصیلی بالا در ارتباط است، شناسایی شود و به

دانش آموزانی که برای تبیین شکستها و موفقیتهای خود سبکهای اسنادی نامطلوب را به کار می برند، با استفاده از برنامه های تغییر اسناد کمک شود که سبک های اسناد مطلوب را به کار گیرند. این امر می تواند موجب افزایش مفهوم خود مثبت و در نتیجه بهبود وضعیت تحصیلی شود و از هدر رفتن سرمایه های مادی و انسانی جلوگیری کند.

۱-۳ اهداف پژوهش:

هدف کلی :

بررسی ارتباط بین ابعاد اسناد علی و خودپنداره با پیشرفت تحصیلی
هدف جزئی :
۱- . بررسی ارتباط بین اسنادهای علی و پیشرفت تحصیلی.
۲- بررسی ارتباط بین خودپنداره و پیشرفت تحصیلی.
۳- بررسی ارتباط بین ابعاد اسناد علی و خودپنداره
۴- بررسی تاثیر جنسیت بر خود پنداره و اسنادهای علی .

۱-۴ سوالات پژوهش

۱- آیا بین ابعاد اسناد علی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد؟
۲- آیا بین خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد ؟

۳- آیا بین ابعاد اسناد علی و خودپنداره دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد؟
۴- آیا بین ابعاد اسناد علی در دو جنس تفاوت وجودارد؟
۵- آیا بین خودپنداره در دو جنس تفاوت وجود دارد؟

۱-۵ فرضیه های پژوهش
۱- بین ابعاد اسناد علی ( بعد منبع کنترل، ثبات پذیری، و کنترل پذیری) و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد.

۲- بین خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد .
۳- بین ابعاد اسناد علی ( بعد منبع کنترل، ثبات پذیری و کنترل پذیری) و خودپنداره دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد.
۴- بین ابعاد اسناد علی( بعد منبع کنترل، ثبات پذیری و کنترل پذیری) دختران و پسران دبیرستانی تفاوت وجود ارد.
۵- بین خودپنداره دانش آموزان دختر با خودپنداره دانش آموزان پسر دبیرستانی تفاوت وجود دارد.

۱-۶ تعاریف نظری و عملیاتی
۱-۶-۱ تعاریف نظری

۱- سبک های اسناد: عبارت است از نحوه تفسیر شکستها و موفقیتها و نسبت دادن علل آنها به عوامل مختلف ( واینر، ۲۰۱۹، به نقل از کرمی، ۱۳۹۵)
الف- اسناد درونی – بیرونی: نسبت دادن علل پیامدها به عواملی که از خود شخص ناشی می شود، در برابر نسبت دادن علل آنها به عوامل خارج از شخصی-محیطی، موقعیتی (همان منبع)

ب- اسناد کلی- اختصاصی: نسبت دادن علل پیامدها به تمامی موقعیتها در برابر نسبت دادن آن به یک موقعیت خاصی(همان منبع)

ج- اسناد پایدار- ناپایدار: تعمیم علل پیامدها به مدت زمانی طولانی و همیشگی در برابر نسبت دادن علل پیامدها به زمان حال و مدت کوتاه (همان منبع)

۲- خودپنداره: برداشت کلی شخص نسبت به تواناییها و قابلیت هایش در ابعاد مختلف که از طریق تجارب و واکنشهای دیگران و تفسیرهایی که از این تجارب و بازخوردها دارد، شکل می گیرد. ( مارش، ۱۹۹۴، به نقل از هاشمی، ۱۳۹۹)

۳- پیشرفت تحصیلی: مقدار یادگیری آموزشگاهی فرد به صورتی که توسط آزمونهای مختلف دروس سنجیده می شود.( سیف، ۱۳۹۹).

۱-۶-۲ تعاریف عملیاتی:

۱- سبکهای اسناد: دراین پژوهش، منظور از سبکهای اسناد ؛ نمره ای است که فرد از طریق اجرای پرسشنامه سبکهای اسناد علی (CDS) بدست می آورد.
الف) اسناد درونی- بیرونی: دراین پژوهش منظور از اسناد درونی – بیرونی نمره ای است که فرد از طریق اجرای پرسشنامه سبکهای اسنا علی(CDS) در بعد درونی- بیرونی بدست می آورد.

ب)اسناد باثبات- بی ثبات : دراین پژوهش منظور از اسناد باثبات- بی ثبات نمره ای است که فرد از طریق اجرای پرسشنامه سبکهای اسنا علی(CDS) در بعد باثبات- بی ثبات بدست می آورد.

ج) اسناد کنترل پذیر-کنترل ناپذیر: دراین پژوهش منظور از اسناد کنترل پذیر-کنترل ناپذیر نمره ای است که فرد از طریق اجرای پرسشنامه سبکهای اسنا علی(CDS) در بعد کنترل پذیر-کنترل ناپذیر بدست می آورد.

۲- خودپنداره: در این پژوهش، منظور از خودپنداره؛ نمره ای است که فرد از طریق اجرای آزمون مفهوم خود” راجرز” بدست می آورد.

۳- پیشرفت تحصیلی : در این پژوهش میانگین نمرات دانش آموزان درنوبت اول سال تحصیلی (۸۹-۸۸) به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شده است.

مقدمه :

دراین فصل به بیان ادبیات پژوهش و پیشینه متغیرهای سبک های اسناد علی ، خودپنداره و پیشرفت تحصیلی پرداخته می شود تا تصویری روشن و دقیق از متغیرها بدست آید. همچنین به معرفی تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع در ایران و خارج از ایران پرداخته می شود . این فصل به چهار

قسمت تقسیم شده است . قسمت اول در مورد سبک های اسناد علی ، قسمت دوم مربوط به خودپنداره ، قسمت سوم درباره پیشرفت تحصیلی و قسمت چهارم در مورد تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع می باشد.
. قسمت اول :

سبک های اسناد علی
۲-۱-۱- انگیزش

انگیزش حالتی است روانی که فرد از بی تفاوتی بیرون می آید و به سمت هدفی، یا اجتناب و فرار از موقعیتی برانگیخته می شود. اصطلاح انگیزش را

می توان به عنوان عامل نیرو دهنده، هدایت کننده و نگهدارنده رفتارتعریف کرد.گیج و برلاینر(۱۹۸۴) انگیزش را به موتوروفرمان اتومبیل تشبیه کرده اند. سیفرد گفته است انگیزش یک تمایل یاگرایش به عمل کردن به طریقی خاص است.

درتعریفی عام « انگیزش فرایندی است که طی آن فعالیت هدف محوربرانگیخته و حفظ می شود» طبق این تعریف انگیزش یک فرایند است و نه یک فرآورده. انگیزش دربرگیرنده اهدافی است که محرک عمل وجهت دهنده آن را فرآهم می کنند. انگیزش نیازمند فعالیت جسمانی یا ذهنی است. درنهایت، فعالیت برانگیخته شده فرا خوانده و حفظ می شود.

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

از لحاظ پرورشی، انگیزش هم هدف است و هم وسیله. به عنوان هدف، ما از دانش آموزان و دانشجویان می خواهیم نسبت به موضوعات مختلف علمی و اجتماعی علاقه کسب کنند. به عنوان وسیله، انگیزش مانند آمادگی ذهنی یا رفتارهای ورودی یک پیش نیاز یادگیری به حساب می آید و تاثیرآن

بریادگیری کاملا آشکار است. اگر دانش آموزان نسبت به درس بی علاقه باشند (دارای انگیزش سطح پایین باشند) ، به توضیحات معلم توجهی نخواهند کرد، تکالیف خود را با جدیت انجام نخواهند داد، و بالاخره پیشرفت چندانی نصیب آنها نخواهد شد

انگیزش می تواند درونی وخود نظم یافته باشد یا به صورت محیطی و بیرونی کنترل شود بیشتر دیدگاههای آغازین درمورد انگیزش، آن را به نیروهای درونی مانند غرایز، اراده و صفات ارتباط می دادند. نظریه های رفتاری (شرطی شدن) انگیزش را به عنوان یک سطح افزایش یافته یا پیوسته پاسخ دهی

به محرک که تقویت (پاداش) یافته، درنظر می گیرند. درمقابل دیدگاه های شناختی معاصر بر این اعتقادند که افکار، باورها و هیجانات فردی بر انگیزش تاثیرمی گذارند.

یکی از ویژگیهای مهم انگیزه ها این است که ما هرگز آنها را مشاهده نمی کنیم. ما وجود آنها را از آنچه که مردم درباره شیوه احساس خود می گویند و از مشاهده رفتاری که مردم و حیوانات درجهت رسیدن به هدفهای خاصی انجام می دهند استنباط می کنیم. به عبارت دیگر انگیزه ها استنباط های از رفتار هستند. به همین علت روانشناسان بالینی و روانشناسان شخصیت که رفتار اشخاص را مطالعه می کنند این همه بر انگیزه ها تاکید می ورزند.

انگیزش همچنین به ما کمک می کند تا درباره رفتار پیش بینی کنیم. اگر ما انگیزه ها را از نمونه رفتار فرد استنباط کنیم، و اگر استنباطهای ما درست باشند، در موقعیت خوبی قرار می گیریم تا درباره آنچه آن شخص درآینده انجام خواهد داد، پیش بینی انجام دهیم. (سیدمحمدی،۱۳

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

یکی از انواع انگیزش، انگیزش پیشرفت است. نیاز به پیشرفت یکی از نخستین انگیزه هایی است که به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است و پژوهش درباره این انگیزه امروزه نیز توسط روانشناسان ادامه دارد.گیج و برلاینر () انگیزه پیشرفت را به صورت یک میل یا علاقه به موفقیت کلی یا موفقیت دریک زمینه خاص تعریف کرده اند.( شهرآرای، ۱۳۸
پژوهشهای انجام شده در این زمینه نشان داده اندکه افراد از لحاظ این نیاز باهم تفاوت زیادی دارند. بعضی از افراد دارای انگیزه پیشرفت سطح بالایی هستند و در رقابت با دیگران وکارهای خود، برای کسب موفقیت، به سختی می کوشند. بعضی دیگر انگیزه چندانی به پیشرفت و موفقیت ندارند و ازترس شکست آماده خطر کردن برای کسب موفقیت نیستند.

افرادی که نیاز به پیشرفت درآنان نیرومند است می خواهند کامل شوند و عملکرد خودرا بهبود بخشند. آنان وظیفه شناسند وترجیح می دهندکارهایی را انجام دهند که چالش انگیز باشد و به کاری دست بزنندکه ارزیابی پیشرفت آنان به نحوی، خواه با مقایسه آن با پیشرفت سایر مردم یا برحسب ملاکهای دیگر، امکان پذیر باشد. به بیان دیگر پیشرفت، یک رفتار مبتنی بر وظیفه است که اجازه می دهد عملکرد طبق ملاکهای وضع شده درونی یا بیرونی مورد ارزیابی قرار گیرند، که در برگیرنده مقایسه فرد با دیگران است، یا به نحود دیگری دربرگیرنده نوعی ملاکهای عالی است.

انگیزش پیشرفت رادربسیاری ازحوزه های فعالیت- مثلا درشغل، تحصیل، درهنرهای خانگی یا در مسابقات قهرمانی می توان مشاهده کرد. ( اسپنس و هلم ریش،۱۹۸۳، به نقل از مدیری

بررسی رابطه بین سبک های اسنادی و خود پنداره با پیشرفت تحصیلی

۲-۱-۲- انگیزش پیشرفت
همانطورکه می دانیم برخی از مردم از نظر نیاز به پیشرفت درسطح بالاتر قرار دارند. از آنجا که انگیزه های اجتماعی، ازجمله نیاز به پیشرفت، عمدتا آموخته شده هستند، لذا تفاوتهای تجربه های اوایل زندگی منجر به تفاوتهایی درمقدار انگیزش پیشرفت می شود. به طور اخص کودکان از راه تقلید رفتار والدین خود و سایر افراد مهمی که به عنوان سرمشق به کار می روند، یاد می گیرند. کودکان از طریق این قبیل یادگیری مشاهده ای ( بندورا،

والترز،۱۹۶۳) بسیاری از ویژگیهای سرمشق، ازجمله نیاز به پیشرفت را می پذیرند، یا اقتباس می کنند، به شرط اینکه سرمشق این انگیزه را درحد قابل ملاحظه داشته باشد. ( به نقل از محی الدین بناب

گفته می شود انتظاراتی که پدران و مادران از فرزندان خود دارند نیز در رشد انگیزش پیشرفت آنان مهم است ( به نقل از محی الدین بناب، ۱۳۹۹). پدران و مادرانی که انتظار دارند کودکانشان سخت کوش باشند و برای موفقیت تلاش کنند، درآنان نیاز به پیشرفت و میل به خطرکردن را تقویت می نمایند. و

آنان را به این نوع رفتارها تشویق می کنند ازسوی دیگر، والدینی که بیش از اندازه مواظب کودکان خود هستند و آنان را به خاطر شکست هایشان سرزنش می کنند، انگیزش پیشرفت را در آنان پایین می آورند. (همان منبع)……………..