توضیحات

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری حسابداری است.ریسک سیستماتیک از فرمول بتا و محافظه

کاری به روش باسو محاسبه شده است. متغیر های تعدیل گر این تحقیق عبارت اند از پایداری سود، اهرم مالی، رشد شرکت و اندازه شرکت.

در این تحقیق ۱۰۴ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش حذف سیستماتیک انتخاب و جهت تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه

ها از روش های آماری هم چون رگرسیون و تست همبستگی اسپیرمن و آمارهt , F استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان داد بین ریسک

سیستماتیک و محافظه کاری رابطه معناداری وجود ندارد، اما این رابطه در شرکت های دارای سود پایدار نسبت به سود ناپایدار و شرکت های با اهرم

مالی بالا نسبت به شرکت های با اهرم مالی پایین دارای تفاوت معنا دار بود.

و رابطه در شرکت های بزرگ نسبت به شرکت های کوچک و شرکت های با رشد بالا نسبت به شرکت های با رشد پایین دارای تفاوت معنا دار نبود.
واژه های کلیدی :
ریسک سیستماتیک، محافظه کاری، پایداری سود، اهرم مالی، رشد شرکت، اندازه شرکت

 ۱۳۵صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

–۱ مقدمه

مدیران به عنوان مسئول تهیه صورت های مالی با آگاهی کامل بر وضعیت مالی شرکت و با برخورداری از سطح آگاهی بیش تر نسبت به استفاده

کنندگان صورت های مالی، به طور بالقوه سعی دارند که تصویر واحد تجاری را مطلوب جلوه دهند و نیز سرمایه گذاران به عنوان اصلی ترین تأمین کنندگان

منابع شرکت ها خواهان اطلاعات کامل و درست از شرکت ها هستند، در بازارهای کارای سرمایه چنین فرض می شود که کلیه اطلاعات موجود به

سرعت به وسیله افراد جذب شده و اثرهای آن در قیمت اوراق بهادار منعکس می شود. یعنی قضاوت افراد و تصمیم های آنان در قیمت های اوراق بهادار

تجسم می یابد. اطلاعات حسابداری در صورت های مالی متجلی می شود، سرمایه گذاران همیشه به طور ثابت و یکنواخت از اطلاعات حسابداری

استفاده می کنند بدون آن که این اطلاعات را از نظر تغییرهای انجام شده در روش های حسابداری تعدیل کنند و یا به نحوه محاسبه آن توجهی داشته باشند (هندریکسون، ۱۹ .

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستم های اقتصادی،

هر روز ریسک های متفاوتی به ساختار مالی مؤسسات مختلف اثر می گذارد. مؤسسات مختلف از جمله شرکت های صنعتی، تولیدی و خدماتی ، مؤسسات پولی و مالی و حتی دولت ها با توجه به حوزه عملکرد خود، با ریسک

های خاص مواجه می شوند. ریسک در یک معنای عام عبارت است

از تغییرات قیمت که این قیمت به خود شامل نرخ های ارز، نرخ های سود ، نرخ های کالا و نرخ های بازدهی سهام می باشد. در هر حال، تغییر این متغیرها به علت تغییر در بسیاری از عوامل است که هر یک به عنوان سطوح مختلف

ریسک وارد می شوند. برای این که سود گزارش شده بتواند

در ارزیابی عملکرد و توان سود آوری یک شرکت به استفاده کنندگان کمک کند و سرمایه

گذاران با اتکا به اطلاعات سود، بازده مورد انتظار خود را برآورد کنند، ارائه اطلاعات باید به نحوی باشد که ارزیابی عملکرد گذشته را ممکن کند و در

سنجش توان سودآوری و پیش بینی توان سود آوری مؤثر باشد،

بنابراین علاوه بر این که رقم سود گزارش شده برای سرمایه گذاران مهم است و بر

تصمیم های آن ها مؤثر است، ویژگی های کیفی سود نیز به عنوان یکی

از ابعاد اطلاعات سود مورد توجه خاص سرمایه گذاران است (فرانسیس و همکاران،۲۰۰

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

توجه به این نکته از سوی مدیران شرکت ها بسیار مهم است

که ریسک اطلاعات گزارش شده بر بازده مورد انتظار سرمایه گذاران مؤثر است.

وجود اطلاعات محرمانه مدیران و عدم دقت در اطلاعات گزارش شده باعث افزایش ریسک اطلاعات خواهد شد (فرانسیس و همکاران، ۲۰۰

بازده مورد انتظار تحت تأثیر ریسک اطلاعات قرار دارد. ریسک اطلاعاتی

بستگی به میزان اطلاعات محرمانه و عدم دقت اطلاعات عمومی ارائه شده دارد.

هر چه میزان اطلاعات محرمانه ارائه شده بیش تر و دقت اطلاعات ارائه شده

کم تر باشد، بازده مورد انتظار سهامداران بیش تر خواهد بود (فرانسیس و همکاران، ۲۰۰

در این فصل از تحقیق، ابتدا مقدمه ای در رابطه با محافظه کاری ارائ

ه شده وسپس مسأله ی اصلی تحقیق و اهمیت و ضرورت آن مورد بحث قرار می

گیرد. سپس توضیح های راجع به اهداف و فرضیه ها تحقیق و کاربرد

نتایج آن ارائه شده و در نهایت، این فصل با تعریف واژگان کلیدی به پایان خواهد رسید. در این فصل چارچوبی کلی از مسأله تحقیق تبیین خواهد شد.

۱-۲ بیان مسأله

چنین استدلال می شود که ریسک سیستماتیک مدیران را به آن

سمت سوق می دهد که : ۱) انگیزه های بیشتری برای به تأخیر

انداختن تصدیق و تأیید اخبار بد به امید دریافت اخبار خوب آتی پیدا کنند، و ۲) با محدودیت کمتری در گزارش محافظه کارانه از سوی سرمایه گذاران و حسابرسان مواجه

شوند. تمایل مدیران به خودداری از انتشار اخبار بد می تواند از

یک مشکل استاندارد سازمانی نشأت گیرد که در آن مدیران از اطلاعات اختصاصی

برخوردارند که در اختیار سایرین قرار ندارد و ترجیحات و اولویت های

آنها در این رابطه لزوماً با ترجیحات سهامداران در یک راستا قرار نمی گیرد. مدیران در

این موارد انگیزه تحت تأثیر قرار دادن این اطلاعات به شیوه مطلوب

خود را برای حصول هرچه بیشتر راه کارهای جبرانی دارند (جنسن و مکلینگ، ۱۹۷۶) .

با به تأخیر انداختن تصدیق و تایید اخبار بد به آینده، زمانی که همه چیز بهبود می یابد

، مدیران می توانند گزینه های جاری قابل اجرایی را تحقق بخشند که در غیر این صورت ممکن بود بی ارزش باشند (ایمهوف ، ۲۰۱۳؛ بن ملچ و همکاران ، ۲۰۱۹).

شرکت های دارای خطر سیستماتیک بالاتر، با ثابت نگهداشتن

سایر موارد، طیف وسیع تری از عملکرد احتمالی در آینده را در اختیار دارند که به مدیران انگیزه های بالاتری را برای به تأخیر انداختن تصدیق و تأیید اخبار بد به امید دریافت اخبار خوب در آینده می دهد. در مقابل، چشم اندازهای آینده برای

شرکت های دارای ریسک پایین تغییرات کمتری داشته و عملکرد بد فعلی به احتمال زیاد خاص شرکت مزبور بوده و ماهیتی مداوم و پایا دارد، که این امر انگیزه کمتری را برای مدیران در شرکت های دارای ریسک پایین برای به تأخیر انداختن تصدیق اخبار بد باقی می گذارد.

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

اگرچه اصول کلی پذیرفته شده حسابداری ایالات متحده گزارش

دهی محافظه کارانه را در تمامی شرکت های سهامی عام از طریق

قوانینی مانند حسابداری خسارات دارایی و حسابداری کاهش ارزش

موجودی ها نسبت به هزینه و یا بازار ملزم و تحمیل می کند، این بدان معنا نیست که همه

شرکت ها سطح یکسانی از محافظه کاری را در گزارش های درآمدهای

خود ارائه می دهند. مدیران با توجه به صلاحدیدهای مجاز موجود

در اصول کلی پذیرفته شده حسابداری می توانند الگوی گزارشی با رویکرد محافظه کارانه کمتر یا بیشتری را انتخاب کنند (گوآی، ۲۰۱۸) . از این رو، سطح مشاهده

شده از محافظه کاری نتیجه تعادل ناشی از به حداکثر رسید

ن سطح تصمیمات گزارش دهی از سوی مدیران، مبتنی بر محدودیت های اعمال شده از

سوی سهامداران، دارندگان اوراق قرضه، و دیگر شرکای بازار است (بوشمن و پیوتروسکی ، ۲۰۱۶؛ کوتاری و همکاران، ۲۰۱۹) .

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

گراهام و همکاران (۲۰۰۵) در گزارش خود از شواهد نظرسنجی انجام

شده بیان می کنند که برخی از مدیران اجرایی ادعا می کنند که آنها افشا و اعلام

اخبار بد را با این امید به تاخیر می اندازند که در صورت بهبود وضعیت شرکت

پیش از انتشار اطلاعات مورد نیاز اصلا مجبور به انتشار آن اخبار نشوند.

کوثری و همکاران (۲۰۰۹) این فرضیه را مطرح می کنند که مدیران

به صورت استراتژیک عمل می کنند و اخبار بد را تا یک سطح آستانه جمع آوری کرده و

از انتشار آنها خودداری می کنند؛ آنها شواهدی سازگار با این فرضیه را نیز یافته اند.

اگر مدیران بتوانند اخبار بد را مسکوت نگاه دارند و تا زمانی در آینده

که همه چیز بهبود می یابد، انتشار آنها را به تعویق اندازند، ممکن است در آن مقطع زمانی آتی گزینه های قابل اجرایی را بیابند که در غیر این صورت

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

ممکن است بود ارزش خود را از دست بدهند (ایمهوف، ۲۰۱۳؛ بنملچ و همکاران، ۲۰۱۹). شرکت های دارای خطر سیستماتیک بالاتر، با ثابت نگهداشتن

سایر چیزها، طیف وسیع تری از عملکرد احتمالی در آینده را در اختیار دارند

که به مدیران انگیزه های بالاتری را برای به تاخیر انداختن تصدیق و تایید اخبار

بد به امید دریافت اخبار خوب در آینده می دهد. در مقابل، چشم اندازهای آینده برای شرکت های دارای ریسک پایین تغییرات کمتری داشته و عملکرد بد

فعلی به احتمال زیاد خاص شرکت مزبور بوده و ماهیتی مداوم و پایا دارد، که این امر انگیزه کمتری را برای مدیران در شرکت های دارای ریسک پایین برای به تاخیر انداختن تصدیق اخبار بد باقی می گذارد.

نگرانی های حرفه ای و شغلی نیز ممکن است انگیزه هایی را برای مدیران

در شرکت های دارای ریسک سیستماتیک بالا برای گزارش دهی با محافظه

کاری کمتر ایجاد کنند. ریسک سیستماتیک بالا اخبار بد را بدتر می نماید چرا که شرایط بد بازار تعبیر چشم انداز شغلی نامطلوب تری در آینده برای

مدیرانی را در پی دارد که با شرکت های مطبوع خود به پایان همکاری برسند (ایسفلدت و رامپینی، ۸) . در نتیجه، خطر سیستماتیک بالا انگیزه های بالاتری را برای مدیران در جهت کمتر محافظه کار بودن در دوره کنونی فراهم می آورد.

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

ریسک سیستماتیک همچنین می تواند محدودیت های مدیران را در مواجهه

با گزارش دهی محافظه کارانه کاهش دهد. اخبار بد ناشی از همداستانی با تحرکات بازار ممکن است به عنوان مشکلات خاص کسب و کاری شرکت تعبیر نشوند، و سرمایه گذاران و حسابرسان احتمالا اجازه تصدیق محافظه کارانه

کمتری نسبت به چنین اخبار بدی را می دهند. در نقطه مقابل، اخبار ب

د خاص شرکت ممکن است به دلیل دادخواهی ها و منازعات و نگرانی های دیگر به شدت مورد بررسی موشکافانه سرمایه گذاران و حسابرسان قرار گیرند. این امر فضای بیشتری را به مدیران در شرکت های دارای ریسک

سیستماتیک بالا برای تعیین میزان انباشتگی اطلاعات می دهد و احتمال کشف این امر را که مدیران از افشای اطلاعات منفی در مورد پروژه های جاری خودداری می کنند، کاهش می دهد. علاوه بر این، بوشمن و همکاران (۲۰۱۰) دریافتند که ریسک سیستماتیک به طور منفی بر توانایی هیئت مدیره برای

شناخت استعداد مدیریت تأثیر می گذارد. خطر سیستماتیک بالا استعداد واقعی مدیران را پوشانده و احتمال تغییر و تبدیل مدیر عامل شرکت را کاهش

می دهد، که این امر به مدیران آزادی بیشتری برای گزارش دهی با محافظه کاری کمتر در راستای کسب نظرات موافق هیئت مدیره نسبت به خود را می دهد.

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

محافظه کاری در حسابداری به معنای تفاوت در خط مشیءهای انتخابی و مورد قبول اخبار خوب و بد است، منظور از اخبار خوب بازده مثبت سهام یا رویدادهایی است که منجر به افزایش سود می شوند، ومنظور از اخبار بد بازده صفر یا منفی سهام است که منجر به کاهش سود می شوند، که بدین

ترتیب محافظه کاری را رویه کاهش سود و کمتر نشان دادن دارایی ها در پاسخ به اخباربد ودرمقابل عدم افزایش سود و بیشتر نشان دادن دارایی ها در

مقابل اخبار خوب تعریف نموده اند(باسو،۱۹۹۷،ص۵۰) . لارا و همکاران (۲۰۱۰) بیان می کنند که محافظه کاری انگیزه های مدیریت را برای اجتناب از

سرمایه گذاری در پروژه های با خالص ارزش فعلی منفی و کنار گذاشتن پروژه های زیان ده، افزایش می دهد. در این تحقیق، ارتباط بین محافظه کاری با

ریسک سیستماتیک با استفاده از متغیرهای چون پایداری سود، اهرم مالی،اندازه شرکت و رشد شرکت بررسی می گردد. با توجه به موارد ذکر شده در بالا سوالات اساسی زیر قابل طرح می‌باشند:

آیا بین ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری وجود دارد؟

۱-۳ اهمیت وضرورت تحقیق

یکی از مهم ترین مباحث در بازار سرمایه، آگاهی از میزان ریسک شرکت ها، خصوصاً ریسک سیستماتیک است که می تواند نقش به سزایی در تصمیم

گیری ها ایفا نماید. زیرا اعتقاد بر این است که بازده سهام شرکت ها تابعی از ریسک سیستماتیک است و ریسک سیستماتیک بیانگر تغییرات نرخ بازده

یک سهم نسبت به تغییرات نرخ بازده کل سهام می باشد. در بازار سرمایه نیز، سرمایه گذاران سعی دارند در جایی سرمایه گذاری کنند که بیشترین

بازدهی را برای آنها به ارمغان آورد و در این راستا به ریسک مربوط به

سرمایه گذاری نیز توجه دارند و در صورتی تحمل ریسک را پذیرا می شوند که بابت

آن ما به ازایی عایدشان شود و اینما به ازاء جیزی جز سود بیشتر سرمایه گذاری ها نخواهد بود. از طرف دیگر، شرکت ها نیز تلاش دارند به گونه ای

فعالیت کنند که هدف اصلی صاحبان شرکت(سهامداران)، یعنی افزایش شرکت، را محقق نمایند. در نتیجه اهمیت تحقیق در این است که سرمایه گذاران

و شرکت ها می توانند با استفاده از نتایج تحقیق، تصمیمات خود را تعدیل یا براساس آن تصمیمات جدیدی اتخاذ نماید(گرجی زاده،
ریسک سیستماتیک، خطر غیر قابل تنوع گرایی است که به عوامل بازار منتسب می شود، یکی از مفاهیم اساسی در مقوله قیمت گذاری……………….

-۴ اهداف تحقیق

توجه به این که در استاندارد های حسابداری ایران از محافظه کاری

با لفظ احتیاط به عنوان یکی از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری نام برده شده است، در این تحقیق سعی خواهد شد تا با توجه به معیار های مختلف محافظه کاری رابطه آن را با ریسک سیستماتیک بررسی شود.

هدف کلی تحقیق حاضر کمک به مدیران شرکت های سهامی در اعمال

سطح مناسبی از محافظه کاری حسابداری است، که ممکن است

مورد تقاضای تأمین کنندگان سرمایه شرکت باشد. به این ترتیب، هدف کلی تحقیق

حاضر بررسی ارتباطات بین محافظه کاری حسابداری با ریسک سیستماتیک

شرکت ها می باشد. در این راستا، اهداف علمی ذیل تعریف و در طول

بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک سهام و محافظه کاری در بورس

تحقیق پیگیری می شوند. ۱)تبیین مزایای محافظه کاری حسابداری برای شرکت

ها ۲)معرفی انواع محافظه کاری ۳)برآورد سطح ریسک سیستماتیک

و بررسی مزایای هر کدام در خصوص حفظ منافع سرمایه گذاران ۴)بررسی تمایلات

و توانایی های نظارتی تأمین کنندگان سرمایه شرکت ها (به ویژه شرکت های دارای نشانه های ورشکستگی)

در وادار نمودن مدیران به اعمال رویه های محافظه کارانه در گزارش گری مالی

۱-۵ سؤالات تحقیق

۱) آیا ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری رابطه معناداری دارد؟
۲) آیا ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری در

شرکت های با سود پایدار در مقایسه با شرکت های با سود ناپایدار، متفاوت است؟

۳) آیا ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری در شرکت های با اهرم مالی بالا در مقایسه با شرکت های با اهرم مالی پایین، متفاوت است؟

۴) آیا ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری در شرکت های کوچک در مقایسه با شرکت های بزرگ، متفاوت است؟
۵) آیا ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام با محافظه کاری حسابداری در شرکت های با رشد بالا در مقایسه با شرکت های با رشد پایین، متفاوت است؟