توضیحات

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

پژوهش حاضر که با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی، دانشجویان انجام گرفته یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است.

جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در سال  در مرکز آموزش عالی فنی امام محمدباقر(ع)ساری و نمونه مورد نظر شامل ۳۳۵ نفر

بوده است که به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استاندارد شده هوش هیجانی برادبری

– گریوز و به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی از معدل دانشجویان استفاده شده است.

برای تجزیه وتحلیل داده ها برحسب ضرورت از آمار توصیفی

واستنباطی استفاده شده است . براساس آمار توصیفی از جداول ، نمودارها ، میانگین ، واریانس وانحراف معیار، انحراف استاندارد واز آماراستنباطی

ضریب همبستگی پیرسون از آزمونهای R به منظور آزمون شاخص ها استفاده شده وازجدول آنالیز واریانس (ANOVA )برای تفاوت متغیرها ،با استفاده از

نرم افزار (‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ SPSS ) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.
یافته های پژوهش نشان داد که بین نمره کلی هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بین میانگین هوش هیجانی

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

دانشجویان رشته های مختلف با پیشرفت تحصیلی آنان رابطه معنی داری وجود ندارد، اما در چهار مولفه آن یعنی خودآگاهی ، آگاهی اجتماعی ، خود

مدیریتی ومدیریت رابطه با پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد . ضمنا بین میانگین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان کاردانی – کارشناسی و دانشجویان روزانه – شبانه تفاوت معنی داری وجود دارد.

واژه های کلیدی : هوش هیجانی، پیشرفت تحصیلی، دانشجویان

۱۴۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد+جامعه آماری+پرسشنامه

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید 

فهرست مطالب پایان نامه فوق العاده جامع و کامل بررسی رابطه بین هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان
عنوان صفحه
چکیده………………………………………………………………… ۱

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. ۳

بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………. ۵
اهمیت و ضرورت پژوهش ……………………………………………………………………………………………. ۸

اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰

اهداف کلی ………………………………………………………………………………………………………………… ۱۰

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

اهداف جزئی …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰

متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………….۱۱
متغیر مستقل ……………………………………………………………………………………………………………… ۱۱

متغیر وابسته ……………………………………………………………………………………………………………….. ۱۱

فرضیه های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………۱۲

تعاریف مفهومی و عملیاتی پژوهش ………………………………………………………………………………. ۱۲

تعاریف نظری ………………………………………………………………………………………………………… ۱۲

الف : هوش ……………………………………………………………………………………………………… ۱۲

ب : هیجان …………………………………………………………………………………………………………………۱۳

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

ج : هوش هیجانی …………………………………………………………………………………………………. ۱۳
– مؤلفه های هوش هیجانی ……………………………………..

………………………………………………….. ۱۴
– خود آگاهی ……………………………………………………………………………………………………………. ۱۴

– خود مدیریتی …………………………………………………………………………………………………………. ۱۴
– آگاهی اجتماعی……………………………………………………………………………………………………… ۱۴

– مدیریت رابطه ……………………………………………………………………………………………………….. ۱۵

د : پیشرفت تحصیلی …………………………………………………………………………………………….. ۱۶

تعریف عملیاتی ……………………………………………………………………………………………………….. ۱۶

– هوش هیجانی………………………………………………………………………………………………………… ۱۶
– خود آگاهی ………………………………………………………………………………………………………….. ۱۶

– خود مدیریتی …………………………………………………………………………………………………………۱۶

– آگاهی اجتماعی………………………………………………………………………………………………………۱۶

– مدیریت رابطه ……………………………………………………………………………………………………… ۱۶

– پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………………………………….. ۱۶

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………… ۱۸

بررسی نظریه ومتون مربوط به موضوع پژوهش……………………………………………………………۱۸

هوش هیجانی و هوش عمومی……………………………………………………………………………….. ۱۸

تاریخچه هوش هیجانی………………………………………………………………………………………….. ۱۸

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

تعاریف هوش هیجانی…………………………………………………………………………………………… ۲۱
دیدگاههای موجود در باب هوش هیجانی……………………….

……………………………………….. ۲۴
الف : دیدگاه توانایی ( پردازش اطلاعات ) …………………………………………………………….. ۲۴

ب: دیدگاه ترکیبی هوش هیجانی …………………………………………………………………….. ۲۵
ج: نظریه هوش هیجانی بار – ان …………………………………………………………………………….. ۲۶

– مهارتهای درون فردی ………………………………………………………………………………………. ۲۶

– مهارتهای بین فردی ……………………………………………………………………………………….. …۲۷

– سازگاری ……………………………………………………………………………………………………….. ۲۷

– کنترل استرس……………………………………………………………………………………………………. ۲۷

– خلق عمومی …………………………………………………………………………………………………….. ۲۷

د: نظریه هوش هیجانی گلمن …………………………………………………………………………….. ۲۷

خودآگاهی …………………………………………………………………………………………………………..۲۹

خودکنترلی (اداره هیجانات …………………………………………………………………………………… ۳۰

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

همدلی …….. ………………………………………………………………………………………………… ۳۱
مهارتهای اجتماعی ………………………………………………..

…………………………………………….. ۳۱

خودانگیزی …………………………………………………………………………………………………….. ۳۳

شبکه انرژی ………………………………………………………………………………………………………۳۴
فعالیت های مرتبط با شناخت ……………………………………………………………………………. ۳۵

بازیگری نقش ……………………………………………………………………………………………….. ۳۵

هشیاری اجرایی ……………………………………………………………………………………………… ۳۵

ه : نظریه هوش چندگانه هاوارد گاردنر……………………………………………………………….. ۳۷

۱- هوش کلامی یا هوش زبانی…………………………………………………………………………… ۳۷

۲- هوش وابسته به منطق وریاضی……………………………………………………………………… ۳۷

۳- هوش مربوط به امور فضایی وحجمی یا هوش دیداری…………………………………….. ۳۸

۴- هوش موسیقیایی یا هوش ریتمیک ………………………………………………………………….۳۹

۵- هوش مربوط به حرکات جسمی یا هوش بدنی جنبشی…………………………………….. ۳۹

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

۶- هوش درون نگر یا فردی………………………………………………………………………………. ۴۰
۷-هوش میان فردی………………………………………………..

…………………………………………. ۴۱

هوش هیجانی وتربیت فرزندان……………………………………………………………………………..۴۲

گامهای موثر در پرورش هوش هیجانی فرزندان………………………………………………….. ۴۳
چگونه می توان هوش هیجانی را افزایش داد؟……………………………………………………… ۴۶

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

ویژگی های یک فرد در سطح هوش هیجانی بالا …………………………………………………..۴۸
ویژگی های یک فرد در سطح هوش هیجانی پایین……………………………………………….. ۴۹

پیشرفت تحصیلی……………………………………………………………………………………………… ۵۰
تعاریف پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………………. ۵۳

هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………. ۵۳

عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………… ۵۴
الف: عوامل فردی ………………………………………………………………………………………….. ۵۴
ب: عوامل خانوادگی ……………………………………………………………………………………….۵۵
ج: عوامل آموزشی…………………………………………………………………………………………… ۵۵

تاثیر دوستان برپیشرفت تحصیلی……………………………………………………………………… ۵۶
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………………….۵۷
افت تحصیلی ……………………………………………………………………………………………….. ۵۸

سابقه نظری پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………… ۶۰

تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع پژوهش …………………………………………………۶۰
الف:‌ پژوهشهای انجام شده در داخل کشور ……………………………………………………….. ۶۰

ب: پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور……………………………………………………… ۶۳

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………۷۵
روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………..۷۵
جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………. ۷۵

نمونه وروش نمونه گیری…………………………………………………………………………………. ۷۶
روشها یا ابزار گردآوری داده ها…………………………………………………………………………. ۷۷

تعیین اعتبار وروایی ابزار های اندازه گیری …………………………………………………………..۷۷
روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………. ۷۷

مفهوم پایایی…………………………………………………………………………………………………… ۷۸

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

روش تجزیه وتحلیل اطلاعات…………………………………………………………………………. ۷۸

فصل چهارم : تجزیه وتحلیل داده ها
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. ۸۲
تجزیه وتحلیل داده های پژوهش………………………………….

…………………………………… ۸۲

الف : تجزیه وتحلیل توصیفی داده های……………………………………………………………….۸۳
ب: تجزیه وتحلیل استنباطی داده ها………………………………………………………………….. ۸۷

فصل پنجم :‌خلاصه ، نتیجه گیری ،محدودیتهاوپیشنهادها

خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………….. ۱۰۱

بحث ونتیجه گیری………………………………………………………………………………………… ۱۰۲
محدودیتهای پژوهش …………………………………………………………………………………… ۱۱۳
پیشنهادهای پژوهش ……………………………………………………………………………………. ۱۱۴
الف : مبتنی برنتایج پژوهش ……………………………………………………………………………..۱۱۴

ب: مبتنی برتجارب محقق…………………………………………………………………………………۱۱۴
ج: توصیه به محققان دیگر ……………………………………………………………………………….۱۱۶

فهرست منابع :

فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………۱۱۷
فهرست منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………….۱۲۳

پیوست ها

چکیده انگلیسی

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول فراوانی و درصد دانشجویان به تفکیک رشته های تحصیلی( ۴-۱)………………………………………….۱۲۶
جدول فراوانی ودرصددانشجویان به تفکیک مقطع تحصیلی(۴-۲

)…………………………………………….۱۲۷

جدول فراوانی و درصد دانشجویان به تفکیک دوره تحصیلی (شبانه وروزانه ) (۴-۳)………………………..۱۲۷

جدول میانگین شاخص هوش هیجانی ومعدل دانشجویان دررشته های مختلف تحصیلی ( ۴-۴)………..۱۲۸

جدول آمارتوصیفی خودآگاهی وپیشرفت تحصیلی (۴-۵)……………………………………………………….۱۲۹

جدول آزمون همبستگی خودآگاهی وپیشرفت تحصیلی (۴-۶)………………………………………………..۱۲۹
جدول شاخص آماری رابطه خودآگاهی وپیشرفت تحصیلی(۴-۷) ………………………………………………..۱۳۰٫

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

جدول آمارتوصیفی خود مدیریتی وپیشرفت تحصیلی (۴-۸)………………………………………………………۱۳۰
جدول آزمون همبستگی خود مدیریتی وپیشرفت تحصیلی (۴-۹)………………………………………………..۱۳۱

جدول شاخص آماری رابطه خودمدیریتی وپیشرفت تحصیلی(۴-۱۰) ………………………………………….. ۱۳۱

جدول آمارتوصیفی آگاهی اجتماعی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان (۴-۱۱)………………………………….۱۳۲

جدول آزمون همبستگی آگاهی اجتماعی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان (۴-۱۲)……………………………۱۳۲

جدول شاخص آماری رابطه آگاهی اجتماعی وپیشرفت تحصیلی(۴-۱۳) …………………………………….۱۳۳

جدول آمارتوصیفی مدیریت رابطه وپیشرفت تحصیلی دانشجویان(۴-۱۴)…………………………………….۱۳۳

جدول آزمون همبستگی مدیریت رابطه وپیشرفت تحصیلی دانشجویان(۴-۱۵)………………………………۱۳۴

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

جدول شاخص آماری مدیریت رابطه وپیشرفت تحصیلی(۴-۱۶) …………………………………………………..۱۳۴
جدول آنالیز واریانس)AnovA فرضیه پنجم(۴-۱۷)………………..

…………………………………………..۱۳۵

جدول آنالیز واریانس)AnovA فرضیه ششم(۴-۱۸)…………………………………………………………….۱۳۵

جدولآنالیز واریانس)AnovA فرضیه هفتم(۴-۱۹)………………………………………………………………..۱۳۶

جدول آمارتوصیفی هوش هیجانی دانشجویان وپیشرفت تحصیلی آنان(۴-۲۰)………………………….۱۳۶

جدول آزمون همبستگی هوش هیجانی دانشجویان وپیشرفت تحصیلی آنان(۴-۲۱)……………………۱۳۷

جدول شاخص آماری رابطه هوش هیجانی دانشجویان وپیشرفت تحصیلی آنان(۴-۲۲) ………………..۱۳۷

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار ۴-۱ فراوانی و درصد دانشجویان به تفکیک رشته های تحصیلی…………………………..۱۳۸

نمودار۴-۲ فراوانی ودرصددانشجویان به تفکیک مقطع تحصیلی……………………………..۱۳۸

نمودار ۴-۳ فراوانی و درصد دانشجویان به تفکیک دوره تحصیلی (شبانه وروزانه )………۱۳۹

مقدمه

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

یکی از اسرار بر ملا شده روان شناسی این است که نمره های درسی ، هوشبهر یا نتایج آزمون استعداد تحصیلی ، علیرغم ارزش وابهت شان درمیان عموم، نمی توانند قاطعانه پیش بینی کنند که چه کسی در زندگی موفق خواهد شد .

یقینا درمجموع برای گروههای بزرگ،‌رابطه میان هوشبهر وشرایط زندگی وجوددارد . افراد بسیاری با هوشبهر بسیارپایین درمشا

غل پست به کارمشغول به کارمی شوند وکسانی که هوشبهر بالا دارند مشاغلی بادرآمدخوب به دست می آورند اما به هیچ وجه نمی توان گفت که

همیشه چنین است ( پارسا،۱۳۹۹ص۲۱).

شاید تاکنون درمورد هوش عقلانی بسیار شنیده باشیدودرمورد مزایای آن زیادگفته باشند.ولی دراین پژوهش قصد داریم به هوش هیجانی بپردازیم .

اصطلاحی که کمتر به آن پرداخته شده واز طرفی اثرات آن برسعادت وخوشبختی انسان بسیار زیاداست . هوش هیجانی نقش موثری درآرامش انسان

دارد . درواقع این هوش هیجانی است که می تواند هوش عقلانی رابه کار گیرد ودرجهت مقصودش به پیش ببرد.

هوش هیجانی بیانگر آن است که در روابط اجتماعی و عاطفی در شرایط خاص چه عملی مناسب و چه عملی نامناسب است. یعنی اینکه فرد در شرایط

مختلف بتواند امید را در خود همیشه زنده نگه دارد، با دیگران همدلی نماید، احساسات دیگران را بشنود، برای به دست آوردن پاداش بزرگتر، پاداش‌های کوچک را نادیده انگارد، نگذارد نگرانی قدرت تفکر و استدلال او را مختل نماید، در برابر مشکلات پایداری نماید و در همه حال انگیزه خود را حفظ نماید.

هوش هیجانی نوعی استعداد عاطفی ا ست که تعیین می‌کند از مهارت‌های خود چگونه به بهترین نحو ممکن استفاده کنیم و حتی کمک می‌کند خرد را

در مسیری درست به کار گیریم.

می توانیم بگوییم که حالات خلقی ما تاثیر عمیقی بر اطلاعاتی که به ذهن می‌سپاریم یا مورد توجه قرار می‌دهیم و شیوه‌ای که به موقعیت‌های

اجتماعی واکنش نشان می‌دهیم، دارد یعنی با داشتن عاطفه خوب می توانیم تفکر خوبی هم داشته باشیم .هر چقدر هوش عاطفی فردی بالاتر باشد،

به نقش و تاثیر عواطف بر کنش‌ها و رفتارهایش آگاه‌تر است و سعی می‌کند متناسب با موقعیت بهترین عاطفه را در خود ایجاد کند تا بهترین نوع تفکر و

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

حل مسئله را انجام دهد. مفهوم هوش هیجانی از سال ۱۹۹۰ وارد ادبیات روان شناسی شده ودرنوشته های پیشین تحت عناوین هوش اجتماعی ، هوش بین فردی وتوانایی اجتماعی آمده است(مایر وسالووی،

۱۹۹۰) .

گلمن (۱۹۹۵) با مطرح ساختن پژوهشهایی که درزمینه ی مغز و رفتار انجام شده است ، نشان می دهد که عوامل دیگری دست اندرکارند که موجب

شود افرادی که هوشبهر بالایی دارند ، درزندگی موفقیت های چندانی به دست نیاورند ، اما کسانی که هوش متوسطی دارند، درمسیرموفقیت قرار

بگیرند.

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

این عوامل ، جنبه دیگری ازهوشمندی راشامل می شوند که گلمن آنرا هوش هیجانی می خواند .هوش هیجانی ، موارد ذیل راشامل می شود:

خودآگاهی وکنترل تکانشگری ،پایداری ، اشتیاق وانگیزش ، همدلی ومهارتهای اجتماعی ( حدادی کوهسار،۱۳۹۹،ص۷) .

این ویژگی ها مشخصه افرادی هستند که درزندگی واقعی ،موفق وکارآمدند. بطورکلی دارا بودن عوامل فوق برای هرانسانی می توانددرتشخیص

پاسخهای درست در رویارویی با رویدادهای روزمره ، افزایش دامنه بینش وبصیرت وایجاد نگرشهای مثبت درباره وقایع وهیجانات ، نقش موثری ذاشته

باشد. بنابراین افرادی که درتوانایی تشخیص ، کنترل واستفاده ازتوانش های هیجانی رادارند از حمایت اجتماعی و احساس رضایتمندی بیشتری

برخوردارخواهندشد.

دراین پژوهش، تلاش ما این است که رابطه بین هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی را دردانشجویان مرکز آموزش عالی فنی امام محمدباقر (ع) ساری

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

بررسی نماییم.
بیان مساله پژوهش

تا دو دهه گذشته موفقیت تحصیلی فراگیران را نتیجه هوش شناختی آنان می دانستند اما دراین دوره روان شناسان متوجه شدند که مغز انسان دارای

دو نوع متفاوت از ذهن و هوش است : هوش شناختی وهوش هیجانی . این دو نوع هوش اساسا متفاوت از یکدیگر ولی برای ساختن زندگی روانی فرد

درتعامل هستند.
درتعریف هوش هیجانی آمده است: توانایی تنظیم وکنترل احساسات وعواطف خودودیگران وتمییزدادن آنها از یکدیگر واستفاده ازاین اطلاعات برای هدایت

افکار واعمال خود .

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

شاید هم هوش هیجانی ، شکل تکامل یافته ای از توجه به انسان درسازمانها ( درمکتب نئوکلاسیک ) باشد . امروزه هوش هیجانی به عنوان یک موضوع

جدید درحوزه روان شناسی مورد توجه قرار گرفته است . مطالعاتی که دراین زمینه انجام شده است بین نقش هوش هیجانی ومولفه های آن درجنبه

های مختلف زندگی فرد ،همچون پیشرفت تحصیلی ، ازدواج ، شغل وروابط اجتماعی می باشد. (مایرو سالووی ۲۰۲۰) .

تئوری هوش هیجانی دیدگاه جدیدی درباره پیش بینی عوامل موثر برموفقیت وهم چنین پیشگیری اولیه از اختلالات روانی را فراهم می کند که تکمیل

کننده علوم شناختی ، علوم اعصاب و رشد کودک است، وقابلیت های هوش هیجانی برای خود گردانی هیجانی و تدبیر ماهرانه روابط بسیار حائز اهمیت

اند(بار- آن ، ۲۰۲۰) .

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

پیشرفت تحصیلی به عنوان شاخص مهم پیشرفت آموزشی می باشد که به معنی موفقیت دانشجویان در امر یادگیری مطالب درسی می باشد . هوش هیجانی نیز درکنار هوش کلی واختصاصی موجب پیشرفت تح

صیلی می شود . علاوه برآن هوش هیجانی به شناخت فرد از خود ودیگران و نیز سازگاری وانطباق با محیط برای دستیابی به اهداف مورد نظر کمک می کند.

امروزه ارزیابی هوش هیجانی وبررسی تاثیرآن برموفقیت تحصیلی از مهمترین حوزه های پژوهش درروانشناسی است وهمواره این سوال مطرح است که

دستیابی به این موفقیت نیازمند چه قابلیت هایی است؟ امروزه پژوهشگران با توسل به تئوری هوش هیجانی و اجتماعی درصدد تبیین موفقیت تحصیلی

هستند.

ازآنجا که موفقیت تحصیلی دانشجویان نقش اساسی درآینده آنان دارد ومراکز آموزش عالی نیز به عنوان یکی ازمهمترین سازمانهای تعیین کننده آینده

کشور ،نقش کلیدی دارند و از جهتی هوش هیجانی مشتمل بر شناخت احساسات

و استفاده ازآن برای اتخاذ تصمیمات مهم و مناسب درزندگی ،

توانایی اداره مطلوب خلق وخوی و وضع روانی وکنترل احساسات است می تواند به دانشجویان درآشنایی آنان با مهارتهای موجود درمولفه های هوش

هیجانی و دستیابی آنان به بالا ترین استاندارد های موفقیت وپیشرفت تحصیلی کمک کند.لذا برآن شدم تابااستفاده از روشهای علمی برای دستیابی به

نتایجی مطلوب وکاربردی موضوع فوق را جهت انجام پژوهش انتخاب نمایم .

دراین پژوهش رابطه هوش هیجانی ومولفه های آن (خودآگاهی ،خودمدیریتی ، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه ) با پیشرفت تحصیلی سنجیده

خواهدشد . اینکه پیشرفت تحصیلی ازچه متغیرهایی تاثیر پذیرفته وتاچه میزان هوش هیجانی و هوش شناختی می تواند در پیشرفت یا افت آن نقش

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

داشته باشد ؟ اینکه چگونه هوش هیجانی باپیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباط دارد؟

اهمیت وضرورت پژوهش

تاکنون انجام مطالعات پژوهشی درزمینه هوش هیجانی درمقایسه با هوش شناختی گستردگی کمتری داشته است ونتایج مطالعات نشان داده که

بررسی هیجان و اثرات آن برسایر ابعاد پیچیده روان شناختی انسان ،امری ضروری است .
باتوجه به نقش واهمیت هوش هیجانی درزندگی خصوصی وبین فردی، مطالعات عدیده بیانگر توانایی مقابله با این استرس ها ،زمینه ی حفظ وتامین

سلامت جسمی ، روانی و هیجانی شخص را تامین می کند و ناتوانی درتنظیم هیجان ها زمینه بروز بیماری ها ی متعدد جسمی وروانی رافراهم می

سازد ، به این ترتیب روش های ارتقای هوش هیجانی رانوعی عامل مهم درشکل گیری سلامت جسمی و روانی اشخاص می توان محسوب کرد.

(نیکوبین ، ۱۳۹۷،ص۱۳)

نتایج حاصل از بررسی های صورت گرفته حکایت از نقش قابل ملاحظه هوش هیجانی دارد تاحدی که برخی از پژوهشگران نقش هوش عاطفی را تا

هشتاد درصد ونقش هوش منطقی را تنها بیست درصد دراین امر می دانند مطالعاتی که درزمینه شعور عاطفی انجام شد ، حاکی از آن است که باهوش

ترین افراد از نظر عقلانی ، اغلب درتجارت وزندگی خصوصی موفق نیستند. از آنجایی که بین بهره هوشی وهوش هیجانی هیچ رابطه ی شناخته شده

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

ای وجود ندارد ما نمی توانیم از روی هوش شناختی یا بهره هوشی یک نفر هوش هیجانی اورا حدس بزنیم . شاید این یک خبرخوب باشد زیرا هوش

شناختی یابهره هوشی انعطاف پذیر نیست . بهره هوشی ازهمان لحظه تولد ثابت است یا دست کم ثبات نسبی دارد مگر اینکه یک تصادف ، مثلا آسیب

مغزی آن را تغییر دهد ، هیچ کس با یادگیری واقعیت های جدید یا فراگرفتن اطلاعات عمومی بیشتر با هوش نمی شود ، هوش شناختی یعنی توانایی

یادگیری . امابرعکس ، هوش هیجانی ، مهارتی انعطاف پذیر است که به آسانی آموخته می شود بااینکه بعضی مردم ، نسبت به دیگران به طور طبیعی هوش هیجانی بالاتری دارند ، کسی که حتی بدون هوش هیجانی به دنیا آمده است بازهم می تواند درخود هوش شناختی بالا بوجودآورد (زارع ،

۱۳۹۹،ص۱۱).

اهمیت این پژوهش در بررسی وضعیت هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دردانشجویان می باشد. هوش هیجانی به عنوان یکی از مولفه های مهم

درارتباطات نقش بسزایی را درپیشرفت تحصیلی ایفا می کند . شناخت این مولفه از چند بعد حائز اهمیت است : ۱- ازلحاظ نظری موجب گسترش دامنه

علم دراین حیطه خواهد شد. ۲- باتوجه به اینکه درایران پژوهشات کمی دراین زمینه صورت گرفته است ، این پژوهش با توجه به ابعاد فرهنگی حاکم

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

بردانشجویان می تواند تاثیر این مولفه را برپیشرفت تحصیلی تاحدی مشخص نماید. ۳- ازلحاظ کاربردی درصورت وجود تفاوتهای آشکار درظرفیت های هوش هیجانی دربین دانشجویان رشته های مختلف و…. برنام

ه ریزی لازم درجهت تعدیل کاستی ها وایجاد ظرفیت های جبران کننده ومکمل می تواند از بروز و شیوع مشکلات آتی جلوگیری کند . به این ترتیب می

توان امیدوار بود که نتایج مطالعه حاضر، تصویرعینی وگویایی ازکم وکیف نارسایی ها ونقاط ضعف دانشجویان ارائه داده وزمینه مناسبی جهت برنامه ریزان بهداشت روانی فراهم نماید. نکته حائز اهمیت اینکه ظرفیت های هوش هیجانی با افزایش سن گسترش یافته وآموزش های لازم دراین زمینه می تواند

موجب گسترش سریع تر این توانایی ها گردد.

اهداف تحقیق

اهداف کلی :

الف: بررسی رابطه بین هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان مر کز آموزش عالی فنی امام محمدباقر (ع) ساری

ب: ارائه رهنمودهای مناسب به اساتید، دبیران ومسئولان مراکز آموزشی (مدارس ودانشگاه ها)جهت استفاده موثرتر از هوش هیجانی درامر پیشرفت

تحصیلی دانشجویان

اهداف جزئی :
تعیین رابطه بین خودآگاهی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان

تعیین رابطه بین خودمدیریتی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان

تعیین رابطه بین آگاهی اجتماعی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان

تعیین رابطه بین مدیریت رابطه وپیشرفت تحصیلی دانشجویان

مقایسه هوش هیجانی باپیشرفت تحصیلی در دانشجویان رشته های مختلف

مقایسه هوش هیجانی باپیشرفت تحصیلی در دانشجویان کاردانی وکارشناسی

مقایسه هوش هیجانی باپیشرفت تحصیلی دردانشجویان شبانه و روزانه

تعیین رابطه هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان
متغیرهای تحقیق:

الف : متغیرمستقل

دراین پژوهش هوش هیجانی متغیرمستقل است که به جای متغیر مستقل از پیش بینی کننده استفاده می شود.

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

ب : متغیر وابسته
دراین پژوهش پیشرفت تحصیلی به عنوان متغیر وابسته لحاظ شده است به عبارت دیگر متغیرملاک یا پیش بینی شونده .
ج : متغیر کنترل

دراین پژوهش مرکز آموزش عالی فنی ساری به عنوان متغیر کنترل استفاده شده است.
د: متغیرتعدیل کننده
دراین پژوهش سن ،رشته ها ،دوره ها ومقاطع تحصیلی به عنوان متغیر تعدیل کننده لحاظ شده است.

فرضیه های پژوهش :‌

بین خودآگاهی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد.

بین خود مدیریتی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد.

بین آگاهی اجتماعی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد.

بین مدیریت رابطه وپیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد.

بین هوش هیجانی دانشجویان رشته های مختلف تحصیلی وپیشرفت تحصیلی آنان تفاوت وجود دارد.

بین هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان کاردانی و کارشناسی تفاوت وجود دارد .

بین هوش هیجانی دانشجویان وپیشرفت تحصیلی دانشجویان شبانه و روزانه تفاوت وجود دارد. .

بین هوش هیجانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه وجوددارد.

تعاریف مفهومی وعملیاتی پژوهش

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

الف: تعاریف نظری
هوش :
تعریف وکسلر ‌ازهوش به قرارزیر است :‌مجموعه نیرو یا ظرفیتی

که به فرد یاری می دهد تا درمحیط خود با اندیشه های سنجیده ورفتار وکرداری موثر وباهدف عمل کند(پارسا،۱۳۹۹،ص۵۱)

هوش قابلیت تغییر یا قابلیت سازگاری است (ساعتچی،۱۳۹۶،ص۲۲۷).

هیجان :

معنی کلمه لاتین تحریک کردن ، مضطرب ساختن ،تهییج کردن یا به جنبش درآوردن است (همان منبع ص۳۸۸). هیجان عبارت است از یک طرح ارثی

واکنش که متضمن تغییرات عمیقی درمکانیسم جسمی به طور اعم و در سیستم های درونی غددی به طور اخص می شود (رمضان زاده ،۱۳۹۵،ص۲۱۸)

.

هوش هیجانی :

با ر– ان معتقد است که هوش هیجانی مجموعه ای از توانایی ها وقابلیت ها ومهارتهایی است که فرد را برای سازگاری با محیط وکسب موفقیت در

زندگی تجهیز می کند وصفت هیجان را دراین نوع هوش از رکن اساسی است که آن را از هوش شناختی متمایز می کند( با ر– ان ، ۱۹۹۹،ص۴۵) .

هوش هیجانی ،توانایی تنظیم وکنترل احساسات وعواطف خودودیگران وتمییز دادن آنهااز یکدیگر واستفاده از این اطلاعات برای هدایت افکار واعمال خود

(سیاروچی وهمکاران ، ۱۳۹۹،ص۲۹۰).

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

وی سینگر هوش هیجانی را هوش بکارگیری عاطفه واحساس درجهت هدایت رفتار ، ارتباط موثرباهمکاران ، سرپرستان واستفاده از آن درچگونگی انجام کار برای بهبود نتایج تعریف می کند (دوستار،۱۳۸۳،ص۴).
براساس تعریفی دیگر هوش هیجانی عبارت است از : شناخت

احساسات خویشتن واستفاده از آن برای اتخاذ تصمیم های مناسب در زندگی ، توانایی اداره مطلوب خلق وخوی ووضع روانی وکنترل تکانش ها . عاملی

است که به هنگام شکست ناشی از دست نیافتن به هدف ، در شخص ایجاد انگیزه وامید می کند ، هم حسی یعنی آگاهی از احساسات افراد پیرامون

خودمان ، مهارتهای اجتماعی یعنی خوب تاکردن با مردم وکنترل هیجانهای خویش در رابطه با دیگران وتوانایی پیشرفت وهدایت آنان است (جلالی ،

۱۳۹۹، ص۸۶).

مولفه های هوش هیجانی:

خودآگاهی :

خودآگاهی هیجانی ، میزان آگاهی فرد از احساسات خویش ومهم این احساسات است . ( دوستار

خودآگاهی به معنای آگاه بودن از حالات روانی خود ونیز تفکر درباره ان حالت است . ( گلمن ، ۱۳۹۹، ص۷۹)

خود مدیریتی :

یعنی توانایی استفاده از آگاهی از هیجان ها برای انعطاف پذیر ماندن ورفتار خود را به طور مثبت رهبری کردن یعنی واکنش های خود را نسبت به مردم

ووضعیت های مختلف را مدیریت کردن ( گنجی ، ۱۳۹۹، ص۲۱)

آگاهی اجتماعی :

آگاهی اجتماعی عبارت است از توانایی درحدس زدن دقیق هیجان های دیگران وفهمیدن این که واقعا آنها چه احساسی دارند .( گنجی ، ۱۳۹۹، ص۲۲)

آگاهی اجتماعی یعنی شناخت احساسات دیگران وچگونگی برخورد با واکنش های هیجانی افراد ( آقایار ، ۱۳۹۹،‌ص۳۹)

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

مدیریت رابطه :

تحکیم روابط تفاهم و……………………………….

ب: تعریف عملیاتی

هوش هیجانی :‌با توجه به اهمیت هوش هیجانی ، بکارگیری ابزار سنجش مناسب دراین زمینه که متناسب با فرهنگ ایرانی باشد لازم به نظر می رسد . دراین زمینه پرسشنامه برادبری – گریوز به دلیل جامعیت ودسته بندی مولفه های مورد پژوهش انتخاب شد .

جمع نمراتی که آزمودنی درپاسخ به هریک از سوالات کسب می کند نمره کل آزمون راتشکیل می دهد.

خودآگاهی : نمره ای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۱ تا ۶پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.

خودمدیریتی : نمره ای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۷ تا ۱۵ پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.

آگاهی اجتماعی : نمره ای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۱۶ تا ۲۰پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.

مدیریت رابطه : نمره ای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۲۱ تا ۲۸پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.

پیشرفت تحصیلی :

دراین پژوهش معدل واحدهای گذرانده دانشجویان دوره کاردانی وکارشناسی ملاک می باش…………………………..

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

مقدمه

هدف از انتخاب روش پژوهش آن است تا پژوهشگر مشخص کندکه باید چه شیوه یا روشی را اتخاذ نماید تا او را هرچه دقیق تر وآسان تر به پاسخ های احتمالی برساند. روش پژوهش ، با توجه به اهداف ، ماهیت م

وضوع ، امکانات ومنابع ، تفاوت هایی را خواهد داشت .

دراین فصل به بررسی تحقیق به کار رفته دراین پژوهش پرداخته می شود. این فصل شامل تشریح روش وطرح تحقیق ، ابزار اندازه گیری ،‌اعتبار وروایی

پرسش نامه ، تعریف جامعه آماری ، تعیین نمونه وروش نمونه گیری ، آزمون های آماری مورد استفاده ونرم افزارآماری که برای تجزیه وتحلیل داده ها به

کار رفته است.

روش تحقیق

طرح کلی این پژوهش با توجه به وجود سازه هوش هیجانی که روی پیشرفت تحصیلی سنجیده می شود ، این پژوهش از نوع همبستگی می باشد ،

که درزمره تحقیقات توصیفی به شمار می روندو درنوع همبستگی رابطه میان متغیرها براساس هدف تحقیق تحلیل می گردد.

جامعه آماری

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد ، اشیا ویا چیزهایی که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند که محقق می خواهد به تحقیق درباره آنها

بپردازد . معمولا درهر پژوهش ، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت %۸