توضیحات

تاثیر صورخیال ادبی برنگارگری مکتب شیراز

 خیال از عناصراساسی شکل گیری یک اثرهنری است.صورت های خیالی

که هنرمندان برای بیان مقاصد واندیشه های خود به کار می گیرندعموما

ریشه در باورهای اساطیری وفرهنگی دارد.ازاین رو میان صورت های

خیالی هنرهای مختلف نوعی قرابت  وخویشاوندی برقراراست

وغالبا هنرهای مختلف دربکارگیری صورت های خیالی تحت تاثیر یکدیگر هستند.

ادبیات ونگارگری از دیرباز در خدمت یکدیگر بوده اند.در حاشیه ی نسخ

خطی برای بیان روشن تر متن ادبی از تصاویرنگارگری استفاده می شدودر

حقیقیت نگارگری بیان تجسمی متن ادبی بوده ومفاهیم ادبی را با زبان

خط ورنگ به تصویر می کشیده است.در مقابل ادبیات نیز بیان ذهنی وانتزاعی صورت نگاری بوده است.

در مکتب شیراز این نمود عینی تر می شود وهنرمندان شیراز به منظور

ایجاد ارتباط بیشتر بین متن ادبی وتصویر،شعررادر چهارطرف یابالا وپاین تصاویر می نوشتند.

کلید واژه‌ها: ادبیات ـ نگارگرـ صورخیال ـ نماد

۲۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد همراه عکس

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

   ما می توانیم «خیال» را به معنی مجموعه ی تصرّفات بیانی و مجازی

در شعر به کار بریم و «تصویر» را با مفهومی اندک وسیع تر، شامل

هرگونه بیان برجسته و شاخص بدانیم، اگرچه از انواع مجاز و تشبیه در آن نشانی نباشد. تصاویر گاه بدون کمک مجاز و تشبیه به خودی خود جنبه ی تخیّلی دارد (شفیعی، ۱۶:).

 بهره گیری ازاساطیردرساخت تصویرهای شعری گویندگان قدیم بسیار قابل توجه است.”اسطوره”درشعر فارسی،گاه یک سوی صور خیال شاعران را تشکیل می دهدوازعناصر پراهمیّتی است که خیال شاعران در ترکیب

و تصوّرآن، زیبایی ها و هنرها به وجودآورده است. برروی هم دوگونه اسطوره، در میان اساطیر موردنظر شاعران می توان یافت. نخست اسطوره های غنایی و دیگر اسطوره های قهرمانی و حماسی که هریک به انواع دیگری نیز قابل تقسیم اند. قدما در کتب بلاغت مسأله ی بهره مند شدن شاعر را از اساطیردر باب ویژه ای باعنوان«تلمیــح»آوردهاند(همان، ۲۴-۲۴۰).

          در نگارگری نیز آنجا که روایات داستانی وتلمیحی به تصویر کشیده می شوند حضور نمادهایی با خاستگاه اساطیری به چشم می خورند. مثلاً حضور «کوه» در نگاره های فرهاد و شیرین، نماد تحمّل و بردباری است. جاندار بودن کوه در ادبیات کهن یک تشبیه شاعرانه ی صرف نبوده، بلکه یک باور بوده است. یکی از وجوه نمادین کوه تقدّس آن است. در آیین قبایل

و اقوام کهن، کوه مقدّس و حتّی جایگاه خدایان و عابدان و از عناصر مهم اساطیری در سراسر جهان است. همچنان که در ادبیّات نیز به وجه تقدّس کوه اشاره شده، در نگاره ها هم جایگاه زاهدان بیشتر در دل کوه یا درون غارها بوده است. بسیاری از حوادث مهم و داستان ها در دل کوه ها اتفاق می افتد. یعنی کوه جایگاه حادثه هاست. در نگاره ها نیز اینچنین است.

در مورد داستان اسکندر و ورود او به سرزمین تاریکی این سرزمین از نظر نگارگران در دل کوه ترسیم شده که نمادی از تقدّس و معرفت و دربردارنده‌ی آب حیات است.ضحاک نیز زندانی جاویدی در دل کوه است. (حسنوند، ۱۱۰:۱)

به بند کشیدن ضحاک در کوه دماوند

    اثرپذیری نگارگری از صور خیال ادبی:

          نگارگر در ترسیم تصاویر، عمومااز تخیّلات شاعر الهام می گیرد.از این رو ما شاهدانعکاس توصیف های  شاعران از عناصر طبیعت،اشیاءوانسان در آثار نگارگران هستیم. شاعرشب را به لاجورد، خورشید را به سپر زرّین، روز را به یاقوت زرد، رخ را به ماه، قد را به سرو، لب را به غنچه ی گل و ماننداینها تشبیه می کند،ونگارگران معادل تجسمّی این زبان استعاری را می آفریند. بدین ترتیب  مضامین ادبی،  تصاویری قراردادی برای رسم نگاره ها خلق می کنند.

   همچنانکه قبلاً نیز گفته شد، نگارگری در ابتدا در خدمت کتاب آرایی بود و نگارگر، نقش بند و تصویرگر صورخیالی شاعر بود و تصاویر شاعرانه را به حوزه ی نقش و نگار منتقل می کرد. این امر را می توان دلیلی دانست برای راهیابی نمادها و صور خیال ادبی به حوزه ی نگارگری. از همین رو در نگارگری چهره ی عاشق و منش معشوق (که در نمادهای تصویری نمودیافته) تابع وصف شاعرانه است.

  عناصر نمادین داستان های عاشقانه واشعار تغزّلی فارسی درنگاره ها راه یافته است ازاین رو در نگاره های عاشقانه نیز شاهد نمادهایی چون سرو، فاصله بین دو فیگور عاشق و معشوق، گیاهان و فضای

بهشت گونه ، پرندگان و…هستیم. برخی ازاین نمادها بار اسطوره ای دارند به عنوان مثال: سبو، کبوتر سپید، انار، رود،آب ،رامشگران و نوازدگان همگی نمادهای آناهیتا (بانوی آب ایرانی) هستند.در ادب فارسی آناهیتا (ناهید) نماد عشق ،بزم آوری و نوازندگی است ،به همین دلیل در نگاره ها برای ترسیم فضایی عاشقانه از عناصر فوق بهره می گیرند……………………

بلافاصله بعد از پرداخت موفق لینک دانلود این پروژه فعال خواهد شد.