توضیحات

تغذیه مصنوعی سفره های آب زیر زمینی

آب‌های طبیعی موجود در سطح خاک تحت تأثیر نیروی ثقل قرار دارند. این آب‌ها از منافذ و درزهای بسیار کوچک و از کلیه راهروهای متعدد موجود در خاک و سنگ‌های زیرین نفوذ نموده و تا آنجا که ممکن باشد به طرف اعماق پائین می‌روند. به این ترتیب در یک عمق مشخص کلیه فضاهای خالی موجود در

سنگ‌ها پر شده و سطح آب به تدریج بالا می‌آید. در حالیکه

معمولاً قسمت‌های بالاتر (به طرف سطح حاک) خالی می‌باشند. نتیجه اینکه اگر آب‌های سطحی خشکی‌ها به صورت سفره‌های آزاد در خارج از محدوده رودخانه‌ها و دریاچه‌ها دیده نمی‌شوند، در همه جا در یک عمق کافی، یعنی در مناطقی

که آب‌های نفوذی روی یکدیگر انباشته شده‌اند یافت می‌گردند. بنابراین می‌توان گفت که آب‌های زیرزمینی نیز مانند سنگ‌ها در کلیه نقاط مختلف کره زمین دیده می‌شود.
روش جایگیری آب‌های زیرزمینی که اغلب به طور کامل به آن توجه

نمی‌شود بیانی بسیار روشن و واضح به وسیله اوسکارمنزر در سال ۱۹۲۳ روشن گردیده است. منزر، زمین شناسی بود که در این زمان در سرویس زمین شناسی کشور ایالات متحده و در قسمت اداره کل آب‌های زیرزمینی کار

می‌کرد. این دانشمند در اواخر سال‌های عمر خود کتابی نوشت تحت عنوان هیدرولوژی (آبشناسی) . با منزر بترتیبی که در شکل ۱۰۱ نشان داده

شده است در نشریه شماره ۴۳۹ دیده می‌شود که در همان

سال (۱۹۲۳) در نشریه شماره ۴۹۴ تکمیل گردیده است. برای اینکه روش جایگیری

آب‌های زیرزمینی به طور صحیح نشان داده شود، منزر یک بالن

پر از شن در نظر می‌گیرد. بین دانه‌های شن فضاهای خالی موجود است. این فضاها با یکدیگر در ارتباط بوده و نقاطی برای اشغال آب باقی می‌ماند. اگر بالن کاملاً از آب

پر نشود، می‌توان پس از مدتی به آسانی مشاهده نمود که آب به طرف ته بالن رفته و کلیه فضاهای خالی شن‌های کف آن را اشباع می‌نماید.

۱۶۸صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید 

فهرست مطالب

فصل اول : مقدمه

۱-۱- منشاء آبهای زیر سطحی – نظرهای اولیه……………….. ۶
۱-۲- وجود آبهای زیرزمینی در نقاط مختلف کره زمین……….. ۸
۱-۳- هیدرولوژی و ژئوهیدرولوژی جدید………………………. ۱۰
۱-۴- لزوم شناختن و بهره برداری بهینه آبهای زیر زمینی…… ۱۲

فصل دوم : شناخت آبهای زیرزمینی

۲-۱- کلیات………………………………………………………….. ۱۵
۲-۲- پیدایش آبهای زیرزمینی…………………………………….. ۱۸
۲-۳- اهمیت آبهای زیرزمینی……………………………………… ۱۸
۲-۴- انواع سفره های آب زیرزمینی……………………………… ۱۹
۲-۵- پارامترهای فیزیکی در سازنده های آبدار…………………..

۲۲
۲-۶- معادلات تعادل در جریان آب بطرف چاه ……………………. ۲۷
۲-۷- اثر چاهها بر یکدیگر…………………………………………. ۳۳

فصل سوم : اکتشاف آبهای زیر زمینی

۳-۱- روشهای ژئولوژیک و هیدرولوژیک………………………… ۳۷
۳-۲- روشهای ژئوفیزیک سطحی…………………………………… ۳۸
۳-۲-۱- روش مقاومت الکتریکی…………………………………………… ۳۸
۳-۲-۲- روش لرزه نگاری…………………………………………………… ۴۱
۳-۳- روشهای تحت الارضی…………………………………………. ۴۹
۳-۳-۱- حفاری آزمایشی و لوگهای زمین شناسی…………………………… ۵۰
۳-۳-۲-روشهای ژئوفیزیک…………………………………………………… ۵۲

فصل چهارم : حرکت آبهای زیر زمینی

۴-۱-جریان یک بعدی………………………………………… ۶۷
۴-۱-۱- آبخانهای محبوس…………………………………………… ۶۷
۴-۱-۲- آبخانهای غیر محبوس……………………………………… ۶۸
۴-۱-۳- آبخانهای تراوش کننده………………………………… ۶۹
۴-۲- جریان شعاعی در چاهها………………………………. ۷۰
۴-۲-۱- آبخانهای محبوس…………………………………………… ۷۱
۴-۲-۲- آبخانهای آزاد…………………………………………………. ۷۳
۴-۲-۳- آبخانهای تراوش کننده………………………………………. ۷۷
۴-۳-آبخانه با تغذیه عمودی و یکنواخت………………………. ۷۹
۴-۳-۱- سیستم رودخانه- آبخانه……………………………………….. ۷۹
۴-۳-۲-سیستم چاه و آبخانه……………………………………….. ۸۰
۴-۴-چاه در نزدیکی مرزهای آبخانه……………………………. ۹۴
۴-۴-۱- چاه در نزدیکی رودخانه………………………………………… ۹۴
۴-۴-۲- چاه در نزدیکی مرز غیر قابل نفوذ……………………………… ۹۵
۴-۴-۳- چاه در نزدیکی مرزهای دیگر…………………………………… ۱۰۲
۴-۵- جریان به چاههای ناقص…………………………………… ۱۰۳
۴-۶- تداخل چاهها…………………………………………………. ۱۰۷
۴-۶-۱- افت پیرامون چاههای متداخل……………………………………. ۱۱۰
۴-۶-۲- دبی چاههای متداخل(مزاحم)…………………………………….. ۱۱۳
۴-۶-۳- تاثیر بهره برداری از حوزه چاه در یک منطقه……………….. ۱۱۴

فصل پنجم: بهره برداری از آبهای زیر زمینی

۵-۱- بهره برداری بهینه از آبهای زیر زمینی………………………. ۱۱۷
۵-۲- پمپ ها…………………………………………………………… ۱۲۳
۵-۲-۱- ائولن ها (چرخابهای بادی)……………………………………………. ۱۲۳
۵-۲-۲- پمپ های الکتریکی……………………………………………………. ۱۲۳
۵-۳- گزینش پمپ، آزمایش دبی………………………………………. ۱۲۶
۵-۴- چاه عمیق………………………………………………………….. ۱۲۹
۵-۴-۱- روشهای حفاری چاه عمیق……………………………………………… ۱۳۰
۵-۴-۲- تشکیلات چاه عمیق………………………………………………………. ۱۳۱
۵-۵- قنات…………………………………………………………………. ۱۳۷
۵-۵-۱- جریان آب بطرف قنات…………………………………………………….. ۱۳۹
۵-۵-۲- محل قنات…………………………………………………………………… ۱۴۰
۵-۵-۳- حریم قنات…………………………………………………………………… ۱۴۲
۵-۵-۴- لایروبی قنات………………………………………………………………… ۱۴۳
۵-۶- تغذیه لایه آبدار استخراج شده……………………………………… ۱۴۳
۵-۶-۱- شعاع عمل چاهها…………………………………………………………… ۱۴۴
۵-۶-۲- بالا امدن و یا برگشت آب (جبران)………………………………………… ۱۴۴
۵-۶-۳- آزمایش با دبی ثابت………………………………………………………… ۱۴۴
۵-۷- سدهای زیرزمینی……………………………………………………. ۱۴۵

فصل ششم : تغذیه مصنوعی سفره های آب زیر زمینی

۶-۱- تعریف………………………………………………………………… ۱۴۶
۶-۲- هدفهای تغذیه مصنوعی…………………………………………….. ۱۴۶
۶-۳- لزوم تغذیه مصنوئی به منظور منابع زیر زمینی آب در مناطق خشک و نیمه خشک………………………………………………………………….. ۱۴۷
۶-۴- اشاره ای به اصول نظری تغذیه مصنوعی………………………… ۱۴۸
۶-۴-۱- مروری بر کارهای انجام شده……………………………………………… ۱۴۹
۶-۴-۲- گزینش مکان………………………………………………………………… ۱۵۳
۶-۴-۳- منابع آبی…………………………………………………………………….. ۱۵۴
۶-۴-۴- روشهای تغذیه مصنوعی…………………………………………………… ۱۵۴
۶-۵- استخرهای تغذیه…………………………………………………….. ۱۵۵
۶-۶- روش ساختن استخر های تغذیه……………………………………. ۱۵۸
۶-۷- نگهداری استخرهای تغذیه…………………………………………. ۱۶۰
۶-۸- طراحی شبکه های گسترش سیلاب برای آبیاری وتغذیه مصنوعی. ۱۶۱
۶-۸-۱- گزینش بده……………………………………………………………………. ۱۶۱
۶-۸-۱-۱- آبیاری غلات و علوفه دست کاشت……………………………………………………… ۱۶۲
۶-۸-۱-۲- آبیاری سیلابی مراتع ……………………………………………………………………. ۱۶۲
۶-۸-۱-۳- آبیاری سیلابی جنگلهای دست کاشت………………………………………………….. ۱۶۲
۶-۸-۱-۴- تغذیه مصنوعی…………………………………………………………………………… ۱۶۳
۶-۹- تغذیه سفره های زیرزمینی به وسیله پرکولاسیون(فرونشست)…….. ۱۶۴

منابع………………………………………………………………………. ۱۶۶

۱-۳- هیدرولوژی و ژئوهیدرولوژی جدید

توسعه در این علوم در قرن گذشته در سه رشته کم و بیش مجزا انجام شده است:
(۱) تکمیل رابطه زمین شناسی با پیدایش آب‌های زیرزمینی.
(۲) بسط معادلات ریاضی برای بیان حرکت آب از سنگ‌ها و مواد رسوبی دانه‌دانه.
(۳) مطالعه شیمی آب‌های زیرزمینی و یا علم «هیدروژئوشیمی».

روابطی را که بین زمین شناسی و پیدایش آب زیرزمینی بوجود آمده است

، نمی‌توان به آسانی با نام‌های تک‌تک افراد مربوط نمود. به طور کلی گروه‌های زیادی از زمین شناسان هریک به حل مسایل خاصی کمک نموده‌اند.

به عنوان مثال، پیدایش آب زیرزمینی در مناطقی که زمین دائماً یخ زده می‌باشد توسط تعداد زیادی از زمین شناسان روسی مطالعه شده است. بسیاری از زمین شناسان هلندی نیز در تفهیم آب زیرزمینی در تپه‌های ماسه‌ای

سواحل کمک نموده‌اند. زمین شناسان و علمای فیزیک خاک ژاپنی مقالات بیشماری در مورد چشمه‌های آب گرم دارند. انگلیسی‌ها نیز در این مورد کارهای زیادی انجام داده‌اند که یکی از آن‌ها کاربرد اولیه‌ای از علم

ژئوشیمی برای افزایش میزان آب مورد مصرف شهر «اسکاربورو» در انگلستان بود که توسط «ویلیام اسمیت اعمال گردید. وی پس از مطالعه زمین شناسی محل پیشنهاد کرد که با بستن قسمتی از چشمه می‌توان بر انبارش آب

زیرزمینی افزود. «دوبره» فرانسوی کتابی راجع به مشخصات زمین

شناسی آب‌های زیرزمینی نوشت که یکی از اولین کتاب‌های عمومی در این باره می‌باشد. به عنوان مثالی خاص از نتایج جدیدی که یک زمین شناس به تنهایی در این زمینه کسب نموده است می‌توان از کارهای «استرنز» در جزایر

هاوایی نام برد. در این کار رابطه بین سنگ‌های آذرین و پیدایش آب

زیرزمینی به نحوی بسیار عالی بیان شده است. کار «دیویس» و «برتز» درباره تشکیلات غارهای آهکی یک مثال خوب دیگر می‌باشد. کار «دوتوا» در مورد سنگ‌های یکپارچه «یونیون» در آفریقای جنوبی مثال دیگری در این زمینه

است. از بین تعداد زیادی از زمین شناسان نامور، مشهورتر از همه «ماینزر» می‌باشد. وی گرچه کارهایی در مورد روش‌های تعیین موجودی آب زیرزمینی انجام داده و نظریه‌ای در
مورد جریان آرتزین ارائه نموده و اهمیت گیاهان «ریشه بلند» را یادآور شده است، لیکن کار اصلی او همانا سازمان دادن به علم آب‌های زیرزمینی می‌باشد. وی جنبه‌های گوناگون این شاخه جدید از علوم زمینی را بین سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۴۰، هنگامی که عضو اداره زمین شناسی آمریکا بود، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده، تعریف نموده و به هم پیوند داده است.

پیشرفت در هیدرولیک آب‌های زیرزمینی را سهل‌تر می‌توان با نام تک تک افراد مربوط نمود، چه در این مورد پیشرفت در فرمول‌های خاص حاصل شده است نه در مفاهیم عمومی که در زمین شناسی کلاسیک اهمیت به سزایی دارند. اولین دانشمندی که فرمول جریان آب به چاه را بدست آورد «ژول دوپوئه» فرانسوی می‌باشد. این کار با وجود آن که فقط هفت سال پس از شرح علمی دارسی منتشر شد ولی کاربرد موفقی از آن بود. در سال ۱۸۷۰، «ادلف تیم» آلمانی فرمول دوپوئه را بسط داد بطوریکه عملاً توانست مشخصات هیدرولیکی زمین آبده را با تلمبه زنی از یک چاه و مشاهده اثر حاصل از

این عمل بر روی چاه‌های مجاور محاسبه نماید. «تیم» سالیان درازی به تعمیم روش خویش پرداخت و آن را در مورد زمین‌های با مشخصات گوناگون به کار بست. کاربرد روش‌های جدید ریاضیات عالی در حل مسایل آب‌های زیرین اول بار در ۱۸۸۶ توسط «فیلیپ فورخهایمر» اطریشی به طور وسیع اعمال گردید. وی مفهوم سطوح هم پتانسیل و رابطه آن را با خطوط جریان معرفی نمود. سیزده سال بعد «اسلیختر» از ممالک متحده کارهایی مشابه کارهای وی را در مقالاتی منتشر نمود. «اسلیختر» نظریات خویش را مستقل از نظرات «فورخهایمر» توسعه داده بود.

تغذیه مصنوعی سفره های آب زیر زمینی

در سال ۱۹۳۵ با معرفی معادله‌ای برای جریان غیر دایمی چاه توسط «تایز» پیشرفت بزرگی در تجزیه و تحلیل کمی جریان آب زیرزمینی حاصل گردید. فرمول دیگری هفت سال زودتر از آلمان توسط «هرمان وبر» بدست آمده بود؛ ولی فرمول «تایز» از کارآیی خیلی بیشتری برخوردار است. مبنای معادله تایز، در تشابه جریان آب زیرزمینی با انتقال حرارت استوار بود ولی چند سال بعد «جاکوب» همین معادله را تنها از قوانین هیدرولیک بدست آورد. در سال‌های بعد «جاکوب» و بسیاری از محققین دیگر معادله «تایز» را برای شرایط کرانه مختلف به کار برده و بر مفید بودن معادله اصلی وی افزودند.
در عصر حاصر در تجزیه و تحلیل ریاضی جریان آب‌های زیرزمینی «موریس ماسکات» عهده‌دار بزرگترین سهم است. کتاب وی در مورد جریان سیال از

محیط دانه‌ای که اول بار در ۱۹۳۷ انتشار یافت برای سال‌های سال رقابت ناپذیر باقی ماند و در سال ۱۹۶۴ این کتاب هنوز در تعلیم مرجعی پر ارزش بوده و برای سال‌های آینده نیز به عنوان وسیله‌ای پرمصرف در امر پژوهش باقی خواهد ماند. «ماسکات» مقالات بکر متعددی در مورد جریان آب‌های زیرزمینی نوشت که پایه‌ای برای پژوهش‌های بعدی به وجود آورده و به بحث‌های مفیدی منجر گشته است. کار «گینگ هوبرت» نیز که افکار روشنش در مفاهیم اساسی جریان آب در زمین بازتابی از دانش عمیق وی از فیزیک این پدیده است دارای ارزش یکسانی است. وی از معادلات ناویه » استکس قانون دارسی را بدست آورد و در این عملیات ریاضی مفهوم پتانسیل نیرو را معرفی نمود. این مفهوم عمومی‌تر و مفیدتر از مفهوم پتانسیل سرعت است که فقط وقتی معنی دارد که سیال آب بوده و دارای خواص فیزیکی و شیمیایی ثابتی باشد. مفهوم پتانسیل نیرو اساس کار «هوبرت» را در مورد جابجایی دو مایع آمیخته نشدنی و در مورد «بدام آوردن» هیدرودینامیکی نفت تشکیل می‌‌دهد.

موضوع آب‌های زیرزمینی توجه بسیاری از پژوهشگران روسی را به خود جلب کرده است. در میان آنها می‌توان از «ژوکوفسکی» مبتکر نظریه «باد » برگ» و پیش از وی از «پاولوفسکی» نام برد. متأسفانه با ستثنای کتاب «پولوبارینوا» قسمت خیلی کمی از کارهای این افراد به صورت ترجمه بدون تلخیص به انگلیسی در دسترس علمای غربی گذاشته شده است. در زمینه هیدروژئولوژی کار «سلین بکچورین» بسیار برجسته می‌باشد.

تحلیل شیمیایی آب برای بیش از یک قرن یک امر عادی بوده است، ولی ایجاد رابطه موفقیت آمیزی بین شیمی آب با شرایط هیدرولوژیک و ژئولوژیک که در واقع علم هیدروژئوشیمی می‌باشد قدمت کمتری دارد. در سال ۱۸۶۴ «لرش» از آلمان و در سال ۱۸۶۵ «هانت» از کانادا اولین تلاش‌ها را برای توجیه ژئوشیمی آغاز نمودند. مطالعات ژئوشیمی جدید در آمریکای شمالی با کارهای «کلارک» بین سال‌های ۱۹۱۰ تا ۱۹۲۵ شروع شد و تعداد زیادی از تجزیه و تحلیل‌های شیمیایی آب را با توجیه‌های ژئوشیمیایی در برداشت. یکی دیگر از
اولین ژئوشیمیست‌ها که مطالعات کاملی در نقاط خاصی از ایالات متحده انجام داد «هرمن استابلر» می‌باشد. مطالعات وی در مورد شیمی آب مناطق مختلفی در غرب آمریکا تا دهه ۱۹۵۰ به اعتبار خود باقی بود. روندهای جدید در هیدروژئوشیمی شامل مطالعات فراوان برای تعیین نسبت‌های

شیمیایی، که اکثراً توسط علمای روسی و فرانسوی انجام می‌شود، استفاده از مواد ردیاب (برای یافتن ذخایر معدنی) در بسیاری از کشورها و مطالعات کاملی از ایزوتوپ‌های گوناگون در ژاپن، ایالات متحده، روسیه و بسیاری از کشورهای دیگر می‌باشد. امروزه هیدروژئوشیمی یک موضوع پژوهشی و آموزشی را خصوصاً در دانشگاه‌های فرانسه و آلمان تشکیل می‌دهد.

۱-۴- لزوم شناختن و بهره برداری بهینه آبهای زیر زمینی

لزوم شناختن و بهره‌وری بهینه از آب‌های زیرزمینی از آن جا ناشی می‌گردد که این منابع ۹۹ درصد از کل آب‌های شیرین قابل استفاده بشر را تشکیل می‌دهند. هرچند این مقدار فقط ۹۹/۰ درصد از آب کره (هیدروسفر، پوسته آبی زمین شامل اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، آب‌های زیرزمینی و تمام بخار آب موجود در نیوار) را به وجود می‌آورد، مع هذا، اثر آن در زندگی جانداران ………………..

فصل دوم : شناخت آبهای زیر زمینی

۲-۱- کلیات:
نیمرخ خاکی که بین سطح زمین و طبقه غیر قابل نفوذ قرار گرفته دارای صفقات و مشخصات مختلفی است که متخصصن هر شاخه ای از علم برای سهولت کار خود و بر اساس پارامترهایی که مورد نظر آنهاست آن را تقسیم می نمایند.
خاک شناسان این نیمرخ را به بخش سطح الارض ، تحت الارض و سنگ مادری تقسیم می نمایند. وسطح الارض را آنجایی که ریشه گیاهان فعالیت می نمایند می دانند.
مهندسین زهکشی در نیمرخ خاک چهار بخش : غیراشباع ف اشباع موقت، اشباع دائم، و طبقه غیرقابل نفوذ تشخیص داده و در آنها آن دسته از مشخصاتی که به کار زهکشی می آید مورد مطالعه قرار می دهند. در آبیاری نیمرخ خاک را باید از دیدگاهی که به کار آبیاری می آید نگاه کرد و بدین منظور معمولا نیمرخ خاک را به ۵ منطقه (تبخیر، تهویه، صعود کاپیلر، اشباع و طبقه غیرقابل نفوذ ) تفکیک می نمایند . ولی به نظر میرسد بهتر باشد که نیمرخ خاک را از نظر آبیاری به شش منطقه زیرتقسیم بندی نمائیم . شکل ۲-۱

-منطقه خاک زراعی – منطقه اشباع موقت
– منطقه غیر اشباع – منطقه اشباع دائم
– منطقه صعود کاپیلر – منطقه غیرقابل نفوذ
۲-۱-۱- منطقه خاک زراعی
در این منطقه ریشه گیاهان فعالیت دارند و رطوبت آن متغیر و از حد هیگروسکپیک تا ظرفیت نگهداری تغییر می نماید . ریشه گیاهان این رطوبت را جذب و به مصرف تبخیر و تعرق می رسانند. از این جهت گاهی این منطقه را منطقه تبخیر نیز می نامند . ضخامت این طبقه بسته به عمق توسعه ریشه گیاهان متغیر و برای گیاهان زراعی حداکثر به ۳ متر (یونجه) می رسد.

۲-۱-۲- منطقه غیر اشباع

تمایز این منطقه با طبقه فوقانی آن صرف نظر از ساختمان خاک، تجمع مواد آلی و معدنی و روی هم رفته پارامترهای زراعی خاک، بیشتر در عدم ورود ریشه گیاهان مزروعی به این منطقه است . محدوده این طبقه از بالا به طبقهزراعی و از پایین مرز منطقه صعود کاپیلر می باشد و به طور کلی می توان گفت از عمق ۳ متری از سطح زمین شروع و تا عمقی که حداکثر ۳ متر

بالای سطح ایستایی است ختم می شود . ریشه گیاهان مناطق خشک (تاق، کهور، اسکبیل) ازاین منطقه عبور نموده و به سراغ آب طبقه زیرین نزدیک می گردند. به این بخش منطقه تهویه هم گفته اند.
۲-۱-۳- منطقه صعود کاپیلر
خاصیت لوله های شعریه موجب می شود که آب از سطح ایستایی بالاتر آمده و در ارتفاعی که به قطر لوله های موئین خاک و به سخن دیگر قطر ذرات مشکله خاک به عبارت آخر بافت خاک بستگی دارد توقف نماید .

در خاک های با بافت ریز (رس) این ارتفاع زیاد و به ۷/۰ تا ۸/۰ متر می رسد . در خاک های شنی این ارتفاع کم و حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است .
رطوبت خاک این منطقه در حد اشباع و یا نزدیک به آن است . با افزایش ارتفاع ازسطحی
ایستایی رطوبت خاک از حد اشباع کاهش یافته و در خاک های رسی درارتفاع ۳ متر رطوبت خاک به حد هیگروسکپیک نزدیک می
……………………………..

-۴- انواع سفره های آب زیرزمینی
۲-۴-۱- تعریف

به کلیه آبهایی که در پوسته جامد زمین تا عمق ۱۵۰ یا ۲۰۰ متر ذخیره می گردند و با روشهای مختلف اعم ازچاه عمیق ، چاه نیمه عمیق، قنات، چشمه می توان استخراج و مرود استفاده قرار داد آبهای زیرزمینی اطلاق می گردند . و به مخازنی که این آبها در آن ذخیره می شوند اصطلاحا سفره آب زیرزمینی می گویند . سفره های آبهای زیرزمینی را ازطریق عمق، فشار آب سفره، شکل سفره، جنس بسترف طبقه بندی می نمایند. ما ذیلا به شرح مختصری پرداخته و برای اطلاع بیشتر خوانندگان به کتب تخصصی (۵) راهنمایی می نماییم.
۲-۴-۲- طبقه بندی بر حسب عمق
مکانیزم و ترکیب آب در این سفره ها بر اساس حرکت آب در محیط های متخلخل استورا است و جریان امر بدین قرار است که آبهای نفوذ یافته به داخل خاک به حرکت خود ادام داده و این حرکت در برخورد با طبقه غیر قابل نفوذ از خاک رس یا سنگ مادری متوقف می شوند و در همانجا ذخیره می گردند . تداوم این جریان طی گذشت زمان موجب انباشته شدن هر چه بیشتر این آبها شده و تشکیل سفره ها یا آب انباشتهایی (یا آبخوان هایی) که

فرامسه و انگلیسی

به () موسوم هستند می دهند حال اگر طبقه نفوذ ناپذیر دراعماق کم باشد سفره های حاصله را سطحی و اگر در اعماق زیاد باشد سفره های تشکیل شده را سفره عمقی گویند. پس از نظر عمق سفره آبهای زیرزمینی یا سطحی است (کمتر از ۳۰ متر) و یا عمقی در عمق بیشتر از ۳۰ متر.
۲-۴-۳- طبقه بندی سفره ها بر اساس فشار آب داخل آنها
در تشکیل سفره گفتیم وقتی آب نفوذ یافته به طبقه غیرقابل نفوذی رسید بر روی آن انباشته شده و تشکیل سفره آب زیرزمینی می دهد . حال بسته به اینکه موقعیت این لایه آبدار نسبت به لایه های فوقانی خود چگونه باشد سه نوع سفره تشخیص میدهند
سفره آزاد – سطح این سفره آزاد بوده و فشار آن برابر یک اتمسفر است . با افزایش آب به سفره سطح سفره بالا آمده به سطح زمین نزدیک تر می شود. به سخن دیگر مرتبا از عمق سطح ایستایی کاسته می گردد اگر در این سفره آبی چاهی حفر شود سطح آب در داخل چاه و داخل سفره دریک تراز خواهد بود . به عبارت دیگر سطح فشار آب (سطح پیزومتریک) برسطح آب منطبق است .
شکل ۱۸- ۱ این سفره ها درابرفتهایی که ضخامت آنها یکنواخت باشد تشکیل می شوند.

شکل ۱۸ -۱ سطح فشار در a) سفره تحت فشار
b) سفره ازاد
سفره نیمه آزاد – گاهی سطح فوقانی سفره به وسیله لایه ای از خاک که نفوذپذیری آن به مراتب کمتر از نفوذپذیری مواد متشکله سفره (آبخوان) است می باشد پوشیده شده است . دراین صورت سطح فشار پیز………………..