توضیحات

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

پایان نامه حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان­های غیر انتفاعی دخترانه شهر کرج انجام گرفت. جامعه آماری در این تحقیق ۱۰۰ نفر از مدیران زن دبیرستان های غیر انتفاعی شاغل در چهار ناحیه آموزش و پرورش شهر کرج بود. روش جمع

آوری داده­ها، از طریق پرسشنامه هوش معنوی کینگ و پرسشنامه مدیریت تعارض پوتنام و ویلسون بود. تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۱و با استفاده از روش­های آماری میانگین و انحراف چارکی، آزمون همبستگی پیرسون،تحلیل واریانس یک­طرفه و فراوانی استفاده شد.

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

نتایج حاکی از آن بود که میزان هوش معنوی مدیران بالاتر از حد مطلوب بود.بین هوش معنوی با مدیریت تعارض رابطه مثبت و معنا داری بدست آمد. بین هوش معنوی و دو راهبرد عدم­مقابله و راه­حل­گرایی مدیریت تعارض، رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. دو متغیر جمعیت شناختی سابقه خدمت و

میزان تحصیلات تنها با راهبرد راهحلگرایی معنادار شدند. راهبرد غالب مدیریت تعارض در بین مدیران راهبردراه­حل­گرایی بود.

با توجه به این‌که هوش معنوی موثر بر مدیریت تعارض می باشد، می توان نتیجه گرفت که هوش معنوی به عنوان زیربنای باورهای فرد نقش اساسی را در زمینه­های گوناگون به ویژه ارتقاء و بهبود مدیریت که مدیریت تعارض جزئی از آن است، ایفا نماید. بنابراین، آن‌چه مهم است این است که صرف نظر از

سابقه خدمت و میزان تحصیلات، باید شرایطی را فراهم نمود که هوش معنوی مدیران در دوران تحصیل و آموزش های ضمن خدمت به صورت مداوم توصیه

شود. همچنین در مدیریت، معنویت مدیران باعث ایجاد یک فضای معنوی در مدارس خواهد شد، لذا پیشنهاد می شود که مدیران به تقویت جنبه های معنویت در محیط کار توجه بیشتری شود.

 ۱۳۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد+پرسشنامه  

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

فصل اول :مقدمه

۱-۱- کلیات………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۲

۱-۲- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۴

۱-۳- ضرورت و اهمیت………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷

۱-۴- اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹

۱-۵- سؤال های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۰

۱-۶- تعریف مفهومی متغیرها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۰

۱-۶-۱- هوش معنوی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۰

۱-۶-۲-مدیریت تعارض ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۱

۱-۶-۳- راهبردهای مدیریت تعارض……………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۱

۱-۷- تعریف عملیاتی متغیرها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۳

۱-۷-۱-هوش معنوی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۳

۱-۷-۲-مدیریت تعارض…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۳

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

۲- مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۵

۲-۱- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۵

۲-۲-۱- هوش معنوی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۵

۲-۲-۱-۱- تعاریف هوش معنوی………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۸

۲-۲-۱-۲-۱- مدل وگان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۷

۲-۲-۱-۲- مدل‌های هوش معنوی……………………………………………………………………………………………………………………………………… ۲۷

۲-۲-۱-۲-۲- مدل بروس لیچفیلد……………………………………………………………………………………………………………………………………… ۲۷

۲-۲-۱-۲- ۳- مدل ایمونز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۲۷

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

عنوان                                                                                                                 صفحه

۲-۲-۱-۲-۴- مدل کینگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۸

۲-۲-۱-۳- کاربرد هوش معنوی در محیط کار…………………………………………………………………………………………………………. ۳۳

۲-۲-۱-۴- هوش معنوی مبتنی بر آموزه های اسلامی……………………………………………………………………………………… ۳۴

۲-۲-۱-۴-۱- مؤلفه­های هوش معنوی در اسلام از دیدگاه جامی…………………………………………………………….. ۳۵

۲-۲-۱-۵- معنویت، هوش معنوی………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۶

۲-۲-۱-۶- معنویت و سازمان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۵

۲-۲-۱-۷- معنویت

اسلامی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۷

۲-۲-۱-۷-۱- اخلاق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۷

۲-۲-۱-۷-۲- عرفان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۳۸

۲-۲-۱-۸- معنویت اسلامی در سازمان و نتایج آن………………………………………………………………………………………………. ۳۸

۲-۲-۲- مفهوم تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۹

۲-۲-۲-۱- جایگاه تعارض در مدیریت……………………………………………………………………………………………………………………………… ۴۰

۲-۲-۲-۲-تعارض سازنده در برابر تعارض مخرب…………………………………………………………………………………………………… ۴۳

۲-۲-۲-۳- انواع تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۴۳

۲-۲-۲-۴- سطوح تعارض…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۴۵

۲-۲-۲-۵-تعارض سرد و گرم………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۴۹

۲-۲-۲-۶- مدل‌های تعارض……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۱

۲-۲-۲-۷- دلایل بروز تعارض…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۶

۲-۳- بررسی پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۶۰

۲-۴- جمع بندی و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۶۸

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

فصل سوم: روش پژوهش

۳- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۱

۳ – ۱- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۱

۳- ۲- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۱

۳-۳- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۱

۳-۴- نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۱

۳-۵- ابزار پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۲

۳-۵-۱-مقیاس هوش معنوی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۲

۳-۵-۲-مقیاس مدیریت تعارض…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۲

عنوان                                                                                                                 صفحه

۳-۶- روایی وپایایی آزمون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۳

۳-۶-۱-روایی و پایایی مقیاس………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۳

۳-۶-۲-روایی و پایایی مقیاس………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۴

۳-۷- روش جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۴

۳-۸- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۵

۳-۹- خلاصه فصل سوم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۵

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته‌ها

۴- تجزیه و تحلیل داده‌ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۸

۴- ۱- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۸

۴-۲- یافته‌های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۸

۴-۲-۱-اطلاعات جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۸

۴-۱-۲- -۱-۲-ارائه دا­ده­های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………… ۸۰

۴-۳-آزمون سؤال های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۸۳

۴-۳-۱- آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۳

۴-۳-۱-۱- سؤال اولآیا میزان هوش معنوی مدیران دبیرستان های غیر انتفاعی دخترانه شهر کرج در حد مطلوب

است؟……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۳

۴-۳-۱-۲- سؤال دوم آیا بین هوش معنوی با مدیریت تعارض رابطه وجود دارد؟………………………….. ۸۴

۴-۳-۱-۳- سؤال سوم:آیا بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض رابطه وجود دارد؟۸۵

۴-۳-۱-۴- سؤال چهارم آیا بین افراد با سوابق کاری مختلف از لحاظ هوش معنوی و راهبردهای مدیریت تعارض تفاوت وجود دارد؟………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۵

۴-۳-۱-۵- سؤال پنجم آیا بین مدیران با میزان تحصیلات متفاوت از لحاظ هوش معنوی و راهبردهای مدیریت تعارض تفاوت وجود دارد؟……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۸

۴-۳-۱-۶- سؤال ششمراهبرد غالب مدیریت تعارض مدیران دبیرستان های غیر انتفاعی دخترانه شهر کرج کدام است؟۸۹

۴-۳-۱- خلاصه فصل چهارم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۹۲

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

۵-۱- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۴

۵-۲- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………. ۹۴

عنوان                                                                                                                 صفحه

۵-۳- نتیجه گیری نهایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۲

۵-۴- محدودیت­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۳

۵-۴-۱- محدودیت‌های اجرایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۰۳

۵-۴-۲- محدودیت‌های پژوهشی…………………………………………………………………………………………. ۱۰۳

۵-۵-پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۴

۵-۵-۱-پیشنهادهای کاربردی……………………………………………………………………………………………… ۱۰۴

۵-۵-۲-پیشنهادهای پژوهشی……………………………………………………………………………………………… ۱۰۵

فهرست منابع ومآخذ

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۶

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۹

پیوست………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۳

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                                     صفحه

جدول شماره‌ی (۲-۱): تفاوت نگرش‌های قدیم و جدید راجع به تعارض…………………………………….. ۴۲

جدول شماره‌ی (۳- ۱):طیف ضرائب همبستگی سؤالات پرسشنامه مقیاس هوش معنوی با نمره کل مقیاس‌های مربوطه   ۷۳

جدول شماره‌ی (۳- ۲):پایایی پرسشنامه هوش معنوی با استفاده از آلفای کرونباخ………………….. ۷۳

جدول شماره‌ی (۳-۳): طیف ضرائب همبستگی سؤالات پرسشنامه مقیاس مدیریت تعارض با نمره کل مقیاس‌های مربوطه۷۴

جدول شماره‌ی (۳-۴):پایایی پرسشنامه مدیریت تعارض با استفاده از آلفای کرونباخ……………….. ۷۴

جدول شماره‌ی(۴- ۱): توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه به تفکیک میزان تحصیلات………………………….. ۷۸

جدول شماره‌ی (۴- ۲): داده های توصیفی سابقه خدمت نمونه ها……………………………………………………………………….. ۷۹

جدول شماره‌ی (۴- ۳): یافته های توصیفی خرده مقیاس­های و متغیرهای اصلی…………………………………… ۸۰

جدول شماره‌ی (۴-۴): مقایسه حد مطلوب و موجود هوش معنوی مدیران دبیرستان های غیر انتفاعی دخترانه شهر کرج    ۸۴

جدول شماره‌ی (۴-۵): میزان همبستگی بین هوش معنوی با مدیریت تعارض………………………………………… ۸۴

جدول شماره‌ی (۴-۶): میزان ضریب همبستگی بین هوش معنوی با راهبرد های مدیریت تعارض۸۵

جدول شماره‌ی (۴-۷): رابطه بین راهبردهای مدیریت تعارض و هوش معنوی با سابقه کاری………. ۸۶

جدول شماره‌ی (۴-۸): آزمون شفه برای راهبرد کنترل و هوش معنوی…………………………………………………………… ۸۷

جدول شماره‌ی (۴-۹): رابطه بین خرده مقیاس های مدیریت تعارض و هوش معنوی با تحصیلات۸۸

جدول شماره‌ی (۴-۱۰): آزمون شفه برای راهبرد کنترل و هوش معنوی……………………………………………………….. ۸۹

جدول شماره‌ی (۴-۱۱): فروانی خرده مقیاس های مدیریت تعارض……………………………………………………………………. ۹۰

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

فهرست نمودار‌ها

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

عنوان                                                                                                                            صفحه

نمودار شماره‌ی (۲-۱): مراحل فرایند شکل گیری تعارض از دیدگاه توماس…………………………………..                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۲

نمودار شماره‌ی (۲-۱):مدل راهیم…………………………………………………………………………………………………….                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۴

نمودار شماره‌ی (۴-۱): نمودار فراوانی تحصیلات نمونه ها………………………………………………………………..                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۹

نمودار شماره‌ی (۴-۲): نمودار فروانی سابقه خدمت نمونه ها…………………………………………………………..                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۰

نمودار شماره‌ی (۴-۳): نمودار هیستوگرام مدیریت تعارض………………………………………………………………                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۱

نمودار شماره‌ی (۴-۴): نمودار هیستوگرام هوش معنوی………………………………………………………………….                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۱

نمودار شماره‌ی (۴-۵): نمودار هیستوگرام خرده مقیاس کنترل………………………………………………………                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۲

نمودار شماره‌ی (۴-۶): نمودار هیستوگرام خرده مقیاس عدم­مقابله…………………………………………………                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۲

نمودار شماره‌ی (۴-۷): نمودار هیستوگرام خرده مقیاس راه­حل­گرایی…………………………………………….                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۳

نمودار شماره‌ی (۴-۸): مقایسه حد مطلوب و وضعیت موجود هوش معنوی در میان مدیران……….                                 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۴

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

فصل اول

مقدمه

۱-۱-کلیات

در جهان امروز که بطور مداوم همه چیز در حال تغییر و دگرگونی است، هیچ چیز را نمی‌توان یافت که در عرصه زمان و مکان تغییر نیافته باشد. مراکز

آموزشی، از جمله سازمان‌هایی هستند که معاف از این حقیقت نیستند، که نقش حیاتی را در جامعه بر عهده دارند (سنجری،). در باب اهمیت اطلاعات

و نحوه وچگونگی استفاده از آن و گستره آن سنجری ۳۸۰) اینگونه اظهار نظر می‌کند که جهان اطلاعاتی و فراصنعتی، نوید رسیدن به شیوه جدید و

پیشرفته زندگی را می‌دهد. برای تحقق این امر، فرهنگ تفاهم و تعهد باید در جهت مصالح همگانی و منابع ملی ایجاد شود و توسعه یابد. آموزش و

پرورش باید از گذر مدارس، چگونگی دست یافتن به این فرهنگ را نشان دهد. مدارس باید به نیازهای دانش آموزان پاسخ دهند و مهارت‌ها و ابزارهایی برای موفق شدن در جامعه در حال تغییر را به آنان عرضه کنند.

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

معنویت[۱] امری همگانی است و همانند هیجان، درجات و جلوه‌های مختلفی دارد؛ ممکن است هشیار یا ناهشیار، رشدیافته یا غیر رشدیافته، سالم یا بیمارگونه، ساده یا پیچیده و مفید یا خطرناک باشد (وگان[۲]، ۲۰۰۲). ایمونز[۳] تلاش کرد معنویت را بر اساس تعریف گاردنر[۴] از هوش، در چارچوب

هوش مطرح نماید. وی معتقد است معنویت می‌تواند شکلی از هوش تلقی شود؛ زیرا عملکرد و سازگاری فرد (مثلاً سلامتی بیشتر) را پیش­بینی می‌کند و قابلیت‌هایی را مطرح می‌کند که افراد را قادر می‌سازد به حل مسائل بپردازند و به اهدافشان دسترسی داشته باشد. هر چند که تحقیقات زیادی در

حیطه رشد و تحول هوش معنوی[۵] صورت نگرفته است و نیازمند تحقیقات تجربی ـ کیفی است، ولی می‌توان گفت که استعداد این هوش در افراد مختلف، متفاوت است و در اثر برخورد با محیط‌های غنی که سؤالات معنوی را بر می‌انگیزاند، به تدریج تحول یافته و شکل می‌گیرد.

به نظر می‌رسد هوش معنوی از روابط فیزیکی و شناختی فرد با محیط پیرامون خود فراتر رفته و وارد حیطه شهودی و متعالی دیدگاه فرد به زندگی خود می‌گردد. این دیدگاه شامل همۀ رویدادها و تجارب فرد می‌شود که تحت تأثیر یک نگاه کلی قرار گرفته‌اند. فرد می‌تواند از این هوش برای چارچوب‌دهی و

تفسیر مجدد تجارب خود بهره گیرد. این فرایند قادر است از لحاظ پدیدارشناختی به رویدادها و تجارب فرد معنا و ارزش شخصی بیشتری بدهد (نازل[۶]، ). هوش معنوی برای حل مشکلات و مسائل مربوط به معنای زندگی و ارزش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد (ویگلزورث[۷]، ۲ به نقل از:

سهرابی، ۱). ایمونز (۲۰۰) هوش معنوی را شامل پنج مؤلفه می‌داند که یکی از آن‌ها، توانایی برای سود بردن از منابع معنوی برای حل مسأله

است. بسیاری از افراد در معنا بخشیدن به پدیده‌های مختلف زندگی که ممکن است برای آنان سخت و دشوار باشد از باورهای دینی سود می‌برند و این مسأله می‌تواند تا حد زیادی به سازگاری آنان کمک کند .

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

تعارض و تضاد یک نزاع، مشاجره یا تقابل نیروهای موجود بین نیازهای اولیه و نیازهای معنوی، مذهبی و منظرهای اخلاقی و از طرف دیگر، ناسازگاری طرز فکر و تصورات بین دو نفر یا بیشتر را توضیح می‌دهد، بسیاری از مدیران تضاد را در سازمان اجتناب ‎ناپذیر می‌دانند و معتقد هستند که نمی‎توان از ایجاد آن جلوگیری کرد، اما می‎توان آن را به حداقل رساند. برای حل تعارض‌ها، راهبردهای متفاوتی به کار گرفته می‌شود. تحقیق‌های بسیاری هوش را در حل

تعارض­ها مهم داشته است (رضائیان،). تعارض، جزئی طبیعی و عادی از زندگی روزمره ما و واقعیتی است که بشر در طول تاریخ با آن آشنا بوده ولی متأسفانه به دلیل عدم مدیریت صحیح، بیشتر به ستیزه جویی و دشمنی مبدل شده است. لذا امروز، افراد پیشینه ناخوشایندی از آن دارند و به تعارض

به عنوان یک پدیده منفی نگاه می‌کنند (مؤسسه آلند ایسلندپیس[۸]).

۱-۲-   بیان مسأله

به موازات حرکت به سوی جهانی شدن، بروز تعارض در تعاملات روزمره زیادتر می‌شود (کوشال و کانتز[۹]، ۲). از سوی دیگر به علت نیازها، باورها، انتظارات و ادراکات متفاوت افراد (یزدان آبادی،۱)، عدم برابری و بی‌عدالتی (میرکمالی،۱) و نیز تفاوت‌های روانشناختی و جامعه‌شناختی مردم (مینگ

لی[۱۰]، ۲۳)، بروز تعارض در سازمان‌ها که متشکل از افراد می­باشند و هسته اصلی آنها را تشکیل می دهند، امری طبیعی و اجتناب ناپذیر است (وی

لمات و هاکر[۱۱]، ۲) و در صورت مدیریت درست این تعارض، وجود آن می‌تواند به نقطه قوتی برای سازمان تبدیل شود (رابینز[۱۲]) و فقدان تعارض گاهی ممکن است به عنوان نقطه ضعفی محسوب شود و به ایجاد رخوت، سستی و بی­احساسی در سازمان منجر شود (کارن و راجیو[۱۳]،۲

)، اما به هر حال، مفید و قابل استفاده بودن تعارض، به شناخت مدیر از علل موجده آن، شناخت ویژگی‌ها و آمادگی برای هدایت آن بستگی دارد (میرکمالی،۱۳۹۷).

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

امروزه تعارض، فکر بسیاری از مدیران سازمان‌ها را به خود مشغول کرده است، به طوری که از آن هراسان و گریزان هستند. دانشمندان مدیریت اذعان می‌دارند که طبق تمامی استانداردها، تعارض موضوعی حایز اهمیت است، به طوری که تقریباً ۲۰ درصد وقت مدیران بالا و میانی در رسیدگی به نوعی از

تعارض صرف می شود (محمدزاده و مهروزان، ۱۵). همکاری و همدلی مدیران و کارکنان مهم‌ترین عامل موفقیت همه سازمان‌هاست. این امر مستلزم کارکنان و مدیرانی است که انطباق­پذیر بوده و با تغییرها سازگار شوند و از آنجا که انسان‌ها در برخورد با موقعیت‌های مختلف زندگی روزمره به شیوه‌های

گوناگون عمل می‌کنند، دانشمندان نوع خاصی از توانایی بشر برای حل مسأله و غلبه بر مشکلات را مورد توجه قرار داده­اند و آن را یکی از ارکان اصلی در تعاریف انجام شده از هوش منظور کرده­اند

.

هوش رفتار حل مسأله سازگارانه‌ای است که در راستای تسهیل اهداف کاربردی و رشد سازگارانه جهت‌گیری شده، می­باشد. رفتار سازگارانه، شباهت اهداف متعددی را که باعث تعارض درونی می‌شوند، کاهش می‌دهد. این مفهوم هوش، مبتنی بر گزاره­ای است که فرایند حرکت به سوی اهداف، انجام

راهبردهایی برای غلبه بر موانع و حل مسأله را ضروری می‌سازد (ایمونز، ۱۹؛ استرنبرگ[۱۴]، ۱؛ به نقل از: نازل، ۲). گاردنر هوش را مجموعه توانایی‌هایی می‌داند که برای حل مسأله و ایجاد محصولات جدیدی که در یک فرهنگ ارزشمند تلقی می‌شوند، به کار می‌رود. مفهوم تحلیلی غرب[۱۵]

از هوش، بیشتر شناختی است و شامل پردازش اطلاعات می‌شود؛ در حالی که رویکرد ترکیبی شرق[۱۶] نسبت به هوش، مؤلفه‌های گوناگون عملکرد

و تجربه انسان، از جمله شناخت، شهود و هیجان را در یک ارتباط کامل[۱۷] (یکپارچه) شامل می­شود (نازل،: ۴۲). در مجموع، هوش عموماً باعث سازگاری فرد با محیط می‌شود و روش‌های مقابله با مسائل و مشکلات را در اختیار او قرار می‌دهد. همچنین توانایی شناخت مسأله، ارائه راه­حل

پیشنهادی برای مسائل مختلف زندگی و کشف روش‌های کارآمد حل مسائل، از ویژگی‌های افراد باهوش است.

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

پس از گسترش مفهوم هوش به سایر قلمروها، ظرفیت‌ها و توانائی‌های انسان و به خصوص مطرح شدن هوش هیجانی، ایمونزدرسال ۱۹۹۹، سازه جدیدی را با عنوان هوش معنوی مطرح کرد. ایمونز تلاش کرد معنویت را بر اساس تعریف گاردنر از هوش، در چارچوب هوش مطرح نماید. وی معتقد است

معنویت می‌تواند شکلی از هوش تلقی شود؛ زیرا عملکرد و سازگاری فرد (مثلاً سلامتی بیشتر) را پیش­بینی می‌کند و قابلیت‌هایی را مطرح می‌کند که افراد را قادر می‌سازد به حل مسائل بپردازند و به اهدافشان دسترسی پیدا کنند. او عنوان کرد که هوش معنوی، مجموعه‌ای از توانائی‌ها برای بهره‌گیری

از منابع دینی ومعنوی است. هوش معنوی سازه‌های هوش و معنویت را دریک سازه ترکیب نموده است.

در حالی‌که معنویت جستجویی برای یافتن عناصر مقدس، معنایابی، هشیاری بالا و تعالی است، هوش معنوی شامل توانایی برای استفاده از چنین موضوعاتی است که می‌تواند کارکرد و سازگاری فرد را پیش بینی کند و منجر به تولیدات ونتایج ارزشمندی گردد. ایمونز (۹) تعاریف گوناگونی را

از هوش مطرح می‌کند، اما هسته اصلی تمامی این تعاریف را متمرکز برروی حل مسأله برای سازگاری و رسیدن به اهداف می‌داند. مثلاً هوش را به

عنوان”توانایی برای دستیابی به اهداف در رویارویی با موانع براساس تصمیماتی که مبتنی براصول منطقی است” تعریف می‌کنند.

با توجه به آن‌چه که گفته شد، می‌توان رابطه‌ای میان هوش معنوی و مدیریت تعارض[۱۸] که به صورت شناخت و بررسی تضادها در یک موقعیت معقول و قابل پیش بینی، به صورت منصفانه و به روش مؤثر یا عمل‌شناسایی‌ و اداره‌ تعارض‌ با یک‌ شیوه‌ معقول، عادلانه‌ و کارا تعریف شده است، وجود داشته

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

باشد. بنابراین، در این پژوهش این سوال مطرح است که آیا هوش معنوی با راهبرد‌های مدیریت تعارض رابطه دارد؟

لذا به ­صورت موجز می­توان بیان داشت که هدف محقق آن است به دنبال بررسی رابطه ما بین هوش معنوی با مدیریت تعارض در دبیرستان‌های دخترانه شهر کرج ­باشد.

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

۱-۳-اهمیت و ضرورت تحقیق

شواهد نشان می‌دهند که تمرین‌های معنوی افزایش دهنده آگاهی و بینش نسبت به سطوح چندگانه هوشیاری (تعمق) هستند و بر عملکرد افراد تأثیر مثبتی دارند. وارنر[۱۹] در پژوهش خود با اندازه­گیری میزان توجه و اجرای آزمون انعطاف شناختی در دو گروه آزمایشی و کنترل، نشان داد که تعمق

(انجام تمرین‌های فکرکردن)، رشد ذهنی را به شکل مثبتی تحت تأثیر قرار می‌دهد. کرانسون و همکاران[۲۰] نیز نشان دادند که تمرین‌های تیمی در یک دوره دو ساله باعث بهبود نمره هوشبهر، توانایی یادگیری و زمان واکنش در گروه آزمایشی شده است (آمرام[۲۱]، ۲۵). هوش معنوی سازه‌های

معنویت و هوش را درون یک سازه ترکیب می‌کند و به اعتقاد کینگ[۲۲] راهبرد‌های مقابله و تکنیک‌های حل مشکل با استفاده از معنویت در واق

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

کاربردهای سازگارانه هوش معنوی هستند. این ویژگی، در واقع میانجی­گری تأثیرات معنویت و ترکیبی از معنویت و هوش است (معلمی و همکاران،

). هوش معنوی چیزی بیش از توانایی ذهنی فرد است و فرد را به ماوراء فرد مرتبط می‌کند. علاوه بر این، هوش معنوی فراتر از رشد روانشناختی

متعارف است، بدین جهت خودآگاهی شامل آگاهی از رابطه با موجود متعالی، افراد دیگر، زمین و همه موجودات می‌شود. هوش معنوی، ذهن را روشن و

روان انسان را با بستر زیربنایی وجود مرتبط می‌سازد(وگان[۲۳]۰۳). رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

همه این امور دال بر اهمیت معنویت در سازمان می­باشد. پرداختن به هوش معنوی از جنبه‌های متعدد و متفاوتی حائز اهمیت است. هوش معنوی

مجموعه‌ای از ظرفیت‌های روانی سازگارانه که مبتنی بر جنبه­های غیر مادی و معنوی واقعیت هستند، تعریف شده است. این مفهوم و سایر مفاهیم مرتبط با معنویت امروزه در دنیا مورد اقبال بیش از پیش روانشناسان قرار گرفته است. کارآمدی مقیاس طراحی شده توسط کینگ (۲۰۰۸) برای سنجش

هوش معنوی که در پژوهش‌های مختلف به کار گرفته شده است (رجوع شود به کینگ،۲۰۰۸) از یک سو، و نبود ابزار مناسب جهت اندازه گیری این سازه

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

در پژوهش‌های داخل کشور، و همچنین نپرداختن به پژوهش‌های تجربی و مبتنی بر داده در این زمینه در کشور ما از سوی دیگر می‌تواند مبین ضرورت

اهمیت ورود به حوزه پژوهش‌های داده محور در این زمینه است (حسین چاری وذاکری، ۱۳۹۸).  رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در

بین مدیران دبیرستان

تعارض‌[۲۴] جزئی‌ طبیعی‌ و عادی‌ از زندگی‌ روزمره‌ ما می باشد و واقعیتی‌ است‌ که‌ بشر در طول‌ تاریخ‌ با آن‌ آشنا بوده‌ ولی‌ متأسفانه‌ به‌ دلیل‌ عدم‌

مدیریت‌ صحیح‌، بیشتر به‌ ستیزه‌ جویی‌ و دشمنی‌ مبدل‌ شده‌ است‌. لذا امروزه افراد پیشینه‌ ناخوشایندی‌ از آن‌ دارند و به‌ تعارض‌ به‌ عنوان‌ یک‌ پدیده‌

منفی‌ نگاه‌ می‌کنند (موسسه‌ آلند ایسلند پیس‌، ۲۰۰۲). تعارض‌ زمانی‌ رخ‌ می‌دهد که‌ دو یا چند نفر از افراد در مقابل‌ یکدیگر قرار بگیرند زیرا نیازها،

خواسته‌ها، اهداف‌ و ارزش‌های‌ آن‌ها متفاوت‌ است‌ (تومی[۲۵]‌، ۱۹۹۹). به‌ عبارت‌ دیگر، تعارض‌ فرایندی ‌است‌ که‌ در آن‌ فردی‌ در می‌یابد که‌ شخص‌ دیگری ‌

به‌ طور منفی‌ روی‌ آن‌ چیزی‌ که‌ او تعقیب‌ می‌کند تأثیر گذاشته‌ است‌ (وودمن‌‌[۲۶]، ۱۹۹۵).

تعارض‌ تقریباً همیشه‌ با احساس‌ عصبانیت‌، درماندگی‌، رنج‌، اضطراب‌ یا ترس‌ همراه‌ است‌. در حالی‌ که‌ تعارض‌ و برداشت‌ ما از آن‌ به‌ سوی ‌تصویر منفی‌

گرایش‌ دارد، اما تعارض‌ لزوماً امری‌ منفی‌ نیست‌ و این‌ یک نکته­ی ­است‌، برای‌ مدیریت‌ تعارض‌‌ که‌ بر پیامدهای‌ آن‌ اثر می‌گذارد (بخش کشاورزی ایالات

متحده‌[۲۷]، ۲۰۰۲). نکته‌ مهم‌ در این‌جا این‌ است‌ که‌ هر چند تعارض‌ امری‌ اجتناب‌ناپذیر است‌ و به‌ دلیل‌ متفاوت‌ بودن‌ اهداف‌، ارزش‌ها و عقاید افراد درگیر

به‌ وجود می‌آید، ولی‌ می‌توان‌ آن‌ را هدایت‌ و به‌ حداقل‌ رساند و حل‌ کرد (ارفورت[۲۸]‌، ۲۰۰۲). مدیریت اصولی تعارض، تضادهای سازمانی را در راستای

اهداف سازمانی قرار می‌دهد و با بکارگیری شیوه‌های مناسب از جنبه‌های منفی آن می‌کاهد. مدیران آشنا با این زمینه می‌توانند ماهیت، ویژگی‌ها و

موقعیت تعارض‌های مختلف را شناسایی کنند، و از شرایط و علل بروز تعارض‌های زیان آور جلوگیری کنند، شیوه مناسب برای حل و کنترل تعارض را

رابطه بین هوش معنوی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران دبیرستان

برگزینند، اختلاف نظرها را به مسیر سازنده و خلاق سوق دهند و با درک و آگاهی لازم و با نگرش مناسب و عملکرد آگاهانه خود، بازدهی و بهره­وری

سازمان را افزایش دهند. حتی برخی معتقدند که دانش این‌که چگونه تعارضات خود را مدیریت کنید به اندازه اینکه بدانید چگونه بخوانید، بنویسید و صحبت

کنید مهم است (موسسه آلند آیلند پیس،۲۰۰٫ مدیریت تعارض، فرایند برنامه ریزی است برای پرهیز از تعارض در جایی که امکان بروز آن وجود دارد و سازماندهی آن برای حل تعارض، جایی که رخ می‌دهد (اسلوکام[۲۹]،۲۲). مدیریت تعارض شیوه‌ای است که تعارض‌های سازمانی را در خدمت اهداف

سازمان قرار می‌دهد و از جنبه غیر کارکردی آن می‌کاهد و به جنبه‌های کارکردی آن می‌افزاید (جونز[۳۰]، ۰). به عبارت دیگر مدیریت تعارض، عمل

شناسایی و اداره تعارض با یک شیوه معقول، عادلانه و کاراست (بخش کشاورزی ایالات متحده، ۲).