توضیحات

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

هدف پایان نامه حاضر،بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی در بین کارکنان پالایشگاه اهواز می باشد.

مطابق جدول مورگان ٢٢٠نفر

ازاین کارکنان با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.درپایان ٢٠٠پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت .برای جمع

آوری اطلاعات مورد نیاز ازسه پرسشنامه خلاقیت رندسیپ،بهره وری اچیو و نوآوری مارتین پاتچن استفاده شده است.

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

در تجزیه و تحلیل داده ها از روش ضریب همبستگی پیرسون،رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یک عاملی استفاده شده است.

نتایج تحقیقات نشان داد که بین خلاقیت ونوآوری درسطح

۰۱/۰p<رابطه معنادارومستقیم وجوددارد.بین نوآوری،خلاقیت وبهره وری نیز رابطه معناداروجود دارد.بین خلاقیت وسن در سطح۰۵/۰رابطه معنادار وجود

داردامابین خلاقیت وسابقه کارو خلاقیت ومیزان تحصیلات رابطه معناداری وجودندارد.همچنبن دربین ابعادبهره وری،آمادگی کاری وحمایت سازمانی رابطه

معناداری با خلاقیت دارند.

کلید واژگان : خلاقیت،نوآوری،بهره وری  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

 ۱۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی را دانلود کنید

٢–١– بیان مساله :

یکی از مسائلی که از دیرباز ذهن روان شناسان و دانشمندان علوم انسانی و سازمانی را به خود مشغول کرده و همه معتقدند

که می توانند تاثیر عمده

ای در روند فعالیتی سازمانها به سمت توسعه و پیشرفت داشته باشد.، چگونگی رشد و پرورش خلاقیت و ابتکار عمل

در بین افراد سازمان می باشد.

جوامعی که بتوانند خلاقیت را در سازمانها احیا و شکوفا کنند می توان رشد و شکوفایی را برای آنها انتظار داشت و برعکس به هر میزان که خلاقیت

پرورش نیابد رکود علمی، صنعتی و فرهنگی را باید برای آنها متصور شد(رشیدی و پورصادق، ١٣٨٧).

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

توسعه سازمانی از طریق پویایی و انعطاف پذیری و قابل

یت درک و تطابق با شرایط متغیر محیطی از عناصر اصلی موفقیت سازمانی‌های

در دستیابی به اهداف می‌باشد. این امر مستلزم توسعه منابع انسانی

در ابعاد مختلف در راستای شکوفایی استعدادهای نیروی انسانی و بهره گیری از قوه تفکر، ابتکار و خلاقیت آنهاست(ماریون[۱]،١٣٧۶).

پدیده خلاقیت و نوآوری مثل بسیاری از خصیصه های انسانی در آحاد نوع بشر یافت می شود و این انگیزش ها

و شرایط محیطی و فردی است که عامل

خلاقیت را آشکار می کند. خلاقیت به عنوان یک حالت روانی و ذهنی که در قلمرو علم روان شناسی است

ظهور می کند و از آنجایی که عمده کار و

فعالیت انسان در سازمان ها انجام میشود عامل ایجاد و پرورش خلاقیت در محدوده علم و هنر مدیریت قرار می گیرد و مدیران می توانند

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

ظهور خلاقیت را

در سازمان‌ها با ایجاد زمینه های مناسب تسریع و یا با ایجاد فضای نامناسب آن را عقیم کنند

. دامنه خلاقیت های بزرگ به آثار بزرگ اجتماعی بر می

گردد و از قلمرو فرد و سازمان خارج می شود. این جاست که نقش جامعه در ایجاد زمینه های لازم برای ظهور و رشد ابتکارات و نوآوری برجسته

است(آقای فیشانی،١٣٧٧).  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

سازمان ها دارای اهدافی هستند. دستیابی به اهداف در کوتاه مدت متضمن بقای آنهاست و برای دستیابی به این اهداف کوتاه مدت وبلند مدت منابعی

را به کار می گیرند(ورودی ها ) و طی فرایند یا فرایندهایی به محصولات / خدمات تبدیل می نمایند.(خروجی ها) . چنانچه بهره وری نسبت میان مقدار

معین محصول و مقدار معین از یک یا چند عامل تولید و یا نسبت خروجی با ارزش به ورودی که این به معنای کارایی و اثربخشی در استفاده از منابع برای

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

تولید خروجی با ارزش است،‌تعریف کنیم در این راستا هر سازمان می تواند بهره وری خود را از طریق افزایش کارایی و اثر بخشی افزایش دهد یعنی به رسالت و فلسفه وجودی سازمان دست یابد. به عبارت

دیگر با صرف هزینه کمتر و با حداقل زمان ممکن به اهداف سازمانی نایل گردد. خلاقیت

و وجود افراد خلاق در سازمان یک روش و یک مولفه موثر برای

سازمان های امروزی در این رابطه می باشد که می تواند سازمان را در جهت کشف

راه های نوین تولید محصولات یا ارائه خدمات کاهش هزینه، افزایش

درآمدها و نیز رضایت مشتریات به طور موثری یاری نموده و بهره وری منابع انسانی را افزایش دهد(آقایی فیشانی،١٣٧٧).

خلاقیت و به موجب آن دستیابی به نوآوری و بالارفتن اثربخشی و کارایی(بهره وری نیروی انسانی) می تواند

جهت حرکت سازمان را نسبت به تغییرات

جهانی هم محور و به سمت توسعه ملی بالنده سازد. بهره وری از واژه های همیشه پویاست که همواره

در معرض تکامل و تغییر است. اگر بهر وری را

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

فرهنگ استفاده بهینه و مطلوب از امکانات در دسترس قلمداد کنیم. بدیهی است

که از این منظر همگی در برابر این نعمت های الهی مسئولیت داریم. در

واقع در چنین مفهومی است که نشانه های آتی نیز با الگوپذیری اساس و بنیاد زندگی خود را بنا می نهند(صمدآقایی،١٣٨٠).

با توجه به سرعت تغیرات و پیچیدگی محیط سازمان ها شرکت های فعال صنعت نفت نیز باید همواره در جهت نوآوری گام بردارند

و افراد را تشویق به

خلاقیت و نوآوری کنند و انعطاف پذیری داشته باشند و کیفیت محصول خود را پیوسته بهبود بخشند. و بتوانند با ارائه محصولات و خدمات جدید در بازار

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

پررقابت جهانی، مزیت رقابتی پایدار کسب نمایند(رشید

ی و پورصادق،١٣٨٧). بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

امروزه تحولات روزافزون زندگی بشر در ابعاد مختلف سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و تکنولوژیکی موجب گردیده است که ضرورت ایجاد ایده های نو و

خلاق،نسبت به گذشته افزایش یابد و مباحث مربوط به تحول و تغییر پارادایم ها و روند رخدادها و تصویرها در ابعاد مختلف زندگی جدی تر گرفته

شود.پیچیدگی،عدم اطمینان،تغییرات گسترده،پایداری ها و ناپایداری ها،احتمال وقوع رخدادهای جدید

و آشوبناکی از مشخصات سازمان ها و کشورها

محسوب می شود،لذا الگوهای پویا و غیر خطی برای تحلیل و شناخت مسائل و تنگناها و فرصت ها و چالش های پیش رو و آشوب ها مورد نیاز است،تا

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

از این رو جوامع و سازمان ها جهت طراحی الگوهای پویای مناسب خود در راستای کسب مزیت رقابتی پایدار نیاز مبرم به منابع انسانی توسعه یافته که

خلاقیت و نوآوری از ویژگی های اصلی آن است،دارند.بنابراین تنها راه کسب رتبه اول اقتصادی و علمی در منطقه،توسعه منابع انسانی نوآور کشور

است،تا بتواند راه های نرفته و میان بر سایر کشورها را برود و طرحی نو دراندازد(رشیدی و پورصادق ،١٣٨٧).

در دنیای پیچیده کنونی که شاهد رقابت های فشرده جوامع گوناگون برای دستیابی به جدیدترین فن آوری و منابع قدرت هستیم،افراد تیزهوش،خلاق و

صاحبان اندیشه،تفکر نوین وتفکر واگرا،جایگاه بسیار بالا و ارزشمندی دارنددر چنین عصری باید برای اداره سازمان های گوناگون

اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و آموزشی به نوآوری،نوجویی و نوخواهی و بهره گیری از دستاورد های اخلاقی،علمی

و فنی بشر همت گماشت و راه را

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری

برای نوآوری و ارائه طرح های مناسب در این سازمان ها هموار کرد(سلطانی،١٣٨٢).  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

چالش عمده ای که مدیران در قرن بیست و یکم با آن ر

وبه رو هستند این است که چگونه از استعدادها و توانایی های بالقوه افراد استفاده کرده

و نوآوری های سازمانی را تسریع نمایند.برای نیل به این

هدف،مدیران و کارکنان سازمان ها می توانند با آگاهی

رابطه خلاقیت نوآوری بهره وری منابع انسانی

از میزان خلاقیت و تقویت آن از حداکثر توانمندی های فکری،ذهنی و عقلی خود در جهت پویا کردن

سازمان بهره گرفته و از طریق ایجاد،پرورش و کاربردی نمودن خلاقیت،روحیه جسارت

علمی،انتقادگری و انتقاد پذیری،روحیه علمی و پژوهش را در تک تک

کارکنان سازمان تقویت کند.از طرفی مدیریت سازمان نیز سازوکاری را فراهم آورد

تا زمینه نوآوری و خلاقیت در سازمان به وجود آید.این امر می تواند

سازمان را تبدیل به یک سازمان خلاقی کند که بازنگری روال های گذشته و تولید

افکار،اندیشه ها و کالا و خدمات جدید از طریق تراوشات فکری کارکنان

سر لوحه کار آن باشد و نوگرایی به عنوان یک ارزش نهادی جزء باورهای مشترک

سازمان شود(تولایی،١٣٨٧).  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره

وری منابع انسانی

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری کارکنان

ارتقاء بهره وری امری است که باید در همه سطوح اعم از فرد،خانواده،سازمان ها و کشور مورد توجه قرار گیرد.بهره وری موضوعی فنی،اقتصادی و فرهنگی است که در مشارکت خود با جامعه،کارکنان با

مدیریت سازمان و سازمان ها با محیط شان ساخته و پرداخته می شود.

امروزه آنچه که در کشورهای پیشرفته به عنوان عامل پیشرفت جلوه می کند

چیزی جز افزایش بهره وری نیست.کشورهای پیشرفته صنعتی با ٢۴درصد جمعیت دنیا،٨۵ درصد از ثروت جهان را در اختیار دارند در حالی که کشورهای

غیرصنعتی با ٧۶ درصد جمعیت،تنها ١۵ درصد از ثروت جهان را صاحب هستند.آنچه که موجب فاصله بیشتر این دو گروه کشورها شده است چیزی جز

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

افزایش بهره وری در کشورهای صنعتی در مقایسه با کشورهای کمتر توسعه یافته نبوده است.بهره وری پایین موجب افزایش قیمت،بالا رفتن هزینه

تولید،کاهش صادرات،کاهش اشتغال،تقلیل سرمایه گذاری و کاهش نرخ رشد اقتصادی می گردد

.برای ارتقاء بهره وری، جامع نگری و پرهیز از جزءنگری و

به کارگیری دانش و علم همراه عمل به آن و توجه به نوآوری و خلاقیت،امری اجتناب ناپذیر است(طاهری،١٣٨۵ ).

امروزه در اقتصاد کلیه کشورها چه کشورهای توسعه یافته و چه در حال توسعه بهره وری به اولویتی ملی تبدیل شده است.بهره وری موجبات رشد

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری

اقتصادی و کنترل تورم را فراهم و امکان دستیابی در سطح بالای استاندارد زندگی را میسر می کند

.بهره وری به عنوان یک رویکرد مدیریتی کم کم جای خود را در کشور ما باز می کند.ارتقاء بهره وری جزء لاینف

ک مدیریت کشور است و همه طراحان،تولیدکنندگان و مدیران کشور به نحوی با آن سروکار دارند.در سازمان ملی بهره وری حرکتهای موثری انسجام یافته

اما این تلاش ها بدون پشتوانه نظری و همکاری و اعتقاد اندیشمندان و فرهیختگان کشور ممکن نیست(زمانی،١٣٨٣ ).

یکی از راه های بهبود و پیشرفت اقتصادی یک شرکت تولیدی صنعتی،اندازه گیری بهره وری آن است

.اندازه گیری بهره وری در واقع عبارتست از : تهیه و

توسعه اطلاعات و اطمینان از اینکه بهبود روند رشد تولید کالا و خدمات در سطح کلی،بخشی بخشی و پروژه ای صورت می پذیرد به عبارت دیگر هدف از

اندازه گیری بهره وری،توسعه توان اقتصادی برای ایجاد یا شناخت و کاربرد

اطلاعات در بهره برداری بهینه از منابع کشور در ابعاد مختلف اقتصادی

است.یکی از موارد افزایش بهره وری در شرکتهای صنعتی وجود افراد خلاق و نوآور می باشد(اورعی،١٣٧٨).

با پیشرفت روز افزون دانش و فناوری و جریان گسترده اطلاعات امروزه جامعه ما نیازمند پرورش انسان هایی است که بتوانند با تفکری خلاق با مشکلات

روبرو شده و به حل آنها بپردازند و با این رویکرد نیاز به آموزش و تقویت خلاقیت و خلق افکار نو برای رسیدن به جامعه ای شکوفا از اهمیت خاصی

برخوردار است.افزایش خلاقیت در سازمان ها می تواند به ارتقای کمیت و کیفیت خدمات،کاهش هزینه ها،

جلوگیری از اتلاف منابع،کاهش بروکراسی و

بالتبع افزایش کارایی و بهره وری و ایجاد انگیزش و رضایت شغلی در کارکنان منجر گردد(تولایی،١٣٨٧). بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع

ب

انسانی

٣–١- ضرورت و اهمیت موضوع :

دلایل مهم توجه به موضوع خلاقیت و نوآوری،توسعه تکنولوژی و اشتغال مولد

و توسعه منابع انسانی است.بهره وری به عنوان سمبل و نماد تلاش و

موفقیت در امور تجاری بوده و خلاقان،پیشگامان موفقیت های تجاری در جامعه هستند.

نوآوران در واحدهای صنعتی نوآور همواره سعی می کنند تا هزینه

های خود را به حداقل برسانند و با توجه به منابع موجود،برنامه ریزی کنند.  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

نکته مهم این است که همه سازمان ها بایستی منابع انسانی خود را در جهت خلاقیت و نوآوری تشویق نمایند.اما این امر در صنایع نفتی ضرورتی

مضاعف دارد،چرا که منابع انسانی شاغل در صنعت نفت،اعم از مدیران،کارشناسان

و تکنسین ها به لحاظ پیچیدگی و گسترش عظیم این صنعت،عموما

از ویژگی ها و تجارب منحصر به فردی برخوردار هستند.

در بیشتر کنفرانس های بین المللی بهره وری،گفته می شود که: میزان بهره وری و به ویژه بهره وری منابع انسانی،در بخش های اقتصادی کشورهای در

حال توسعه،کم است.ضمن اینکه این کشورها با افزایش جمعیت نیز روبه رو

هستند.افراد،سرمایه و تکنولوژی هر سه از عوامل عمده افزایش بهره وری

هستند و تقریباٌ همه صاحب نظران و مدیران سرشناس صنایع جهان،منابع انسانی را اساسی ترین عامل افزایش بهره وری می دانند و معتقدند که

سرمایه و تکنولوژی را می توان به صورت وام،تاٌمین کرد و خرید،اما انسان ها را نه

می توان به وام گرفت و نه می توان خرید.انسان ها باید به عنوان

سرمایه های اصلی کشورهای جهان سوم پرورش یابند و در آنها انگیزه تلاش ایجاد شود(صمدآقایی،١٣٨٠).

خلاقیت و نوآوری لازمه و پیش درآمد توسعه و پیشرفت و تعالی یک سازمان و جامعه است و آگاهی ازمتون و تکنیک های آن ضرورتی اجتناب ناپذیر برای

بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

مدیران،کارکنان و پژوهشگران علاقه منداست.

بنابراین محقق برآن شد که با توجه به علاقه شخصی و جدید بودن نسبی موضوع

و محدود بودن چنین پژوهش هایی در صنعت نفت،به این پژوهش

بپردازد.  بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی

۴-١- اهداف تحقیق :

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر خلاقیت و نوآوری بر بهره وری منابع انسانی کارکنان در پالایشگاه اهواز می باشد.

۵-١- فرضیات :

١- بین خلاقیت و نوآوری کارکنان و بهره وری منابع انسانی رابطه معنادار وجود دارد.

٢- بین خلاقیت کارکنان و نوآوری رابطه معنادار وجود دارد.

٣ – بین خلاقیت کارکنان ، سن ، سابقه خدمتو میزان تحصیلات تفاوت معنادار وجود دارد.

۴ – بینابعاد بهره وری و خلاقیت کارکنان رابطه معنادار وجود دارد.

۵- آیا مدل مناسبی برای پیش بینی رابطه خلاقیت و نوآوری و بهره وری کارکنان می توان ترسیم کرد؟

۶-١- متغیرهای تحقیق :

١ـ متغیرهای وابسته (ملاک) در این تحقیق، افزایش بهره وری منابع انسانی کارکنان می باشند.

٢- متغیر مستقل (پیش بین) در این تحقیق،خلاقیت و نوآوری می باشد.

٧ – ١- تعاریف نظری متغیرها :

* خلاقیت :مقیمی(١٣٨۵) معتقد است که خلاقیت عبارت است از : توانایی تلفیق ایده ها به شیوه ای منحصربه فرد برای برقراری ارتباط غیرمعمول بین

ایده های مختلف.

* از نظر الوانی(١٣٧٩): خلاقیت،پیدایی و تولید یک اندیشه و فکر جدید است.به عبارتی دیگرخلاقیت اشاره به قدرت ایجاد اندیشه های نو دارد.

* خلاقیت یعنی توانایی نگاه جدید و متفاوت به یک موضع و یا فرایند شکستن و دوباره ساختن دانش خود درباره یک موضوع(رشیدی، به نقل از ورتهایمر،١٣٨٧).

* فرد لوتانز[۲](١٩٩٢) استاد رفتار سازمانی،خلاقیت را به وجود آوردن تلفیقی از اندیشه ها و رهیافتهای افراد و یا گروه ها در یک روش جدید،تعریف کرده

است(تولایی، ١٣٨٧).

* بارزمن[۳]،خلاقیت را فرآیند شناختی از به وجود آمدن یک ایده،مفهوم،کالا یا کشفی بدیع می داند(شهرآرای و مدنی پور،١٣٧۵ ).

* خلاقیت به معنای توانایی ترکیب ایده ها در یک روش منحصر به فرد یا ایجاد پیوستگی بین ایده هاست.رابینز(١٩٩١)،ترجمه:کبیری(١٣۶٩).

* استرنبرگ[۴](٢٠٠۶) می گوید:”خلاقیت ترکیبی است از قدرت ابتکار با انعطاف پذیری و حساسیت در برابر نظریاتی که یادگیرنده را قادر می سازد خارج

از نتایج تفکر نامعقول به نتایج متفاوت و مولد بیندیشد که حاصل آن رضایت شخصی است.

* نوآوری :نوآوری به معنای علمی و کاربردی ساختن اندیشه های نو و تازه است(نوری، ١٣۶٨).

* نوآوری فراورده جدید یا محصول خلاقی است که توسط یک سازمان یا فرد ارائه می گردد و مانند خلاقیت دارای عنصر تازگی و نوبودن است(رشیدی به

نقل از دامان پور،١٣٨٧).* در یک تعریف کلی نوآوری را می توان به عنوان هر ایده ای جدید نسبت به

یک سازمان و یا یک صنعت و یا یک ملت و یا در جهان

تعریف کرد( حسینی، ١٣٧۶).* نوآوری فرآیند اخذ ایده خلاق و تبدیل آن به محصول،خدمات و روش های جدید عملیات است رابینز(١٩٩١)،ترجمه

کبیری(١٣۶٩).

* نوآوری عبارت است از عملی و کاربردی ساختن افکار و اندیشه

[۱] .Marion

[۲] -Fared Lotanez

[۳]– Barezman

[۴]– Strunberg…………………………