توضیحات

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

مسئله فقر ازمنظر قرآن وسنت از مهم ترین و ریشه دارترین مسائلی است، که گــریبان گیرجامعه ی بـزرگ انسانـــی است. ومبارزه ی باآن اراده ای قوی

وعزمی راســــــخ می طلبد. دراین رساله که فقر ازدیدگاه قرآن وسنت مورد تحلیل وبررسی قرارگرفته، دربدو امربه کلیات مسائل مربوط به تحقیق پرداخته

شده وسپس معانی لغوی واصطلاحی فقر وهم چنین انواع فقر(مذهبی،معنوی و...)موردبحث وبررسی قرارگرفته است ودرادامه به آثار فقر ازمنظر قرآن

وسنت(آثار سوء فقرفرهنگی،معنوی،اقتصادی،روانی و…) همراه با تمام فروعات آنها پرداخته شده است .

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

درفصل بعدی علل وعوامل پیدایش فقر آمده که ابتدا به عوامل فرهنگی پرداخته شده ؛وسپس عوامل اقتصادی ازمنظر قرآن وسنت بررسی شده

است.ودرعوامل فرهنگی می توان به عنوان نمونه به ترویج فرهنگ مصرف گرایی ،طمع،حسادت و… اشاره کرد درعوامل اقتصادی می توان به دیدگاه غلط

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

نسبت به دنیا وآخرت ،نارسایی اندیشه،عدم برنامه ریزی مناسب و… ودرعوامل اجتماعی می توان به ظلم حاکمان ،نظام تأمین اجتماعی ناکار آمد

و…اشاره نمود .درفصل آخربه راهکارهای مبارزه با فقر پرداخته شده وبابرشمردن بعضی ازراه ها ازجمله دادن صدقه،امانتداری،پرهیزکاری ،استغفار و…

وهم چنین بررسی بعضی ازراه های کوتاه مدت وبلند مدت فقرزدایی وتوصیه های امیر المؤمنین علی (ع) به فقرا جهت رعایت بعضی اموربرای کاستن از فقر ودرانتها بانتیجه گیری وارائه ی پیشنهادات به پایان می رسد. این پایان نامه به شیوه ی کتابخانه ای وتوصیفی-تحلیلی نوشته شده است.

کلید واژه:قرآن ،سنت،فقر ،علل وعوامل،پیشگیری

۱۳۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع و پاورقی دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید 

انجام پروپوزال و پایان نامه علوم قرآن و حدیث در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم

فهرست مطالب

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

چکیـده
مقدمه
فصل اوّل: کلیات تحقیق
۱- بیان مسئله

۲- پیشینه ی تحقیق
۳- پرسش های تحقیق

الف) پرسش اصلی تحقیق

ب) پرسش های فرعی تحقیق
۴- فرضیه ها ی تحقیق

۵- اهداف تحقیق

۶- ضرورت و اهمیت تحقیق

۷- روش تحقیق
فصل دوّم: مفهـوم شـناسی و اقسـام فقـر

بخش اوّل: مفهوم شناسی ومباحث اولیه ی فقر

۱- معانی لغوی و اصطلاحی فقر

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۲- واژه فقر و مشتقات آن در قرآن

۳- الفاظ هم خانواده ی فقر در قرآن

بخش دوم: اقسام فقر

۱- فقر مذهبی

۲- فقر معنوی

۳- فقر اخلاقی
۴- فقر فرهنگی

۵- فقرروحی(ذهنی)………………………………………………………………………………………

۶- فقر اقتصادی
۷- فقر جسمی

فصل سوّم: آثار فقر

الف)فقر فرهنگی………………………………………………………………………………………………..

۱- آثار سوء فقر فرهنگی- معنوی

۱-۱ عقب ماندگی

۲-۱ فساد اجتماعی

۳- ۱دین گریزی

۴- ۱جهل

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

ب)فقر اقتصادی

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۱- آثار سوء فقر مادی- اقتصادی
۱- ۱آثار سوء مذهبی
۲-۱ آثار سوء اخلاقی- اجتماعی ازبُعد مذهبی

۱-۲-۱ فحشا

۲-۲-۱قتل نفس

۳-۲-۱ دروغ

ج) آثار فقر روانی

۱-آثار سوء فقر روحی وروانی……………………………………………………………….

۱-۱ نقصان در عقل

۲-۱ ناامیدی

۳-۱ تحقیر

۴-۱ انزوا

۵-۱ حذف اجباری…………………………………………………………………

۶-۱ پرخاشگری
۷-۱ کاهش عزت نفس

۸-۱ اضطراب و تشویش خاطر

د) آثار سوء اقتصادی
۱- فساداداری………………………………………………………………………………..

۲- سرقت…………………………………………………………………………………………..
و) آثار سوء فرهنگی

هـ) آثارسوء علمی…………………………………………………………..

ی) آثار سوء سیاسی

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

فصل چهارم: عوامل پیدایش فقر

الف) عوامل فقر فرهنگی- معنوی

۱- فقر مادی

۲- ترویج فرهنگ مصرف گرایی

۳- طمع

۴- حسادت………………………………………………………………………………………..

ب) عوامل فقر اقتصادی

۱- عوامل شخصی

۱-۱ دیدگاه غلط نسبت به دنیا و آخرت

۲-۱ نارسایی اندیشه

۳-۱ عدم برنامه ریزی مناسب
۴-۱ تدبیر نادرست

۵- ۱کسالت و سستی
۶-۱ ارتکاب گناه

۷- ۱خمر یا شراب

۸- ۱قمـار

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۹-۱ عادات نکوهیده و عدم رعایت بهداشت

۱۰- ۱فقر نمایی و تکدی گری

۲- عوامل اجتماعی
۱-۲ ظلم حاکمان

۲- ۲نظام تأمین اجتماعی ناکارآمد

۳-۲ ضعف مدیریت وتخصص نیروی انسانی……………………………….

۴- ۲تمرکز ثروت

۵-۲ تداول ثروت
۶- ۲خوردن مال یتیم

۷-۲ ربا

۸- ۲کـم فـروشی

۹-۲ احتـکار

۱۰-۲ اسـراف

۱۱-۲ نپرداختن زکات

۱۲- ۲بخـل
۱۳-۲ رشـوه

۱۴- ۲خیانت

۳- عوامل و صوانح طبیعی

فصل پنجم: راهکارهای مبارزه با فقر
– پیشگیری از فقر

۱- صدقه

۲- امانتداری

۳- پرهیزکاری و استغفار

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۴- فروتنی واخلاق پسندیده

۵- درستـکاری وصداقت

۶- مهاجـرت و سفـر

۷- صبر……………………………………………………

– برنامه فقر زدایی

الف) راه کارهای کوتاه مدت

مرحله اول: شناسایی فقیران

مرحله دوم: تامین بودجه

۱- خمس

۲- زکات

۳- انفال

۴- موقوفات

۵- صدقات مستحبی

۶- کفارات مالی

۷- نذورات
۸- وصایا

۹- قرض الحسنه

مرحله سوم: رساندن بودجه به تهیدستان شناسایی شده

ب) راه کارهای بلند مدت

۱- اجرای عـدالت

۲- مبارزه با عوامل فرهنگی- اجتماعی

۳- تقویت ایمـان

۴- آموزش محرومان

۵- کنترل سطح قیمت ها و ایجاد امکانات شغلی
۶- سپردن مسئولیت ها به افراد مدیر و کاردان

– راه کارهای موثر در فقر زدایی

۱- ارتقای سطح درآمد سرانه

الف) قداست کار

ب) خود کفایی

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

ج) روح تعاون

د) روحیه ی جهادی و ایثار

۲- ملازمه ی علم و عمل

۳- ملازمه ی عمل با تقوا

۴- جلوگیری از تکاثر و انباشت سرمایه
۵- ایمان وتقوا

۶- رفع فقر مذهبی و اخلاقی

۷- جـوانی و منابع ثـروت

۸- مهـاجـرت

۹- کار و تلاش
۱۰- احقاق حق فقرا از اموال ثروتمندان

۱۱- اصلاح سنت های انحرافی

۱۲- مصرف بهینه……………………………..

– رهنمودهای اخلاقی امام علی (ع) به فقرا

۱- قناعت
۲- صبر و تحمل
۳- استقامت وپایداری

۴- عفت و پاکدامنی

۵- نکوهش و مذمت دنیا
۶- پرهیز از اظهار تنگدستی

۷- تنظیم خانواده…………………………………………………………………

نتیجه گیری و پیشنهادات

منابع و مآخذ

Abstrakt

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

مقــدمــه:
درسپهر الطاف بیکران خداوندی ،ومیان تمامی مخلوقات عالم، انسان گل سرسبد خلقت

،چنان شأنیت ویژه داشت که مسجودملائک قرار گرفت،عالم وجود به طفیل این موجود

لیاقت حضور یافت وعرشیان بهانه ی سرور.برهمین اساس درچشمه سار وحی الهی ازآدم تاخاتم همه چیزبهانه بوده وهست تاانسان این اُعجوبه ی خلقت آفرینش به اع

لی درجه ی انسانیت صعود نماید .

برمبنای آموزه های دینی وتصریح قرآن کریم براساس آیه ی (یا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ ) همه ی انسان ها عیـــن فقــــرند

وغنـــی علی الاطلاق خداست .
دراین رساله که درپنج فصل تهیه وتنظیم گردیده است تلاش شده است تا به میزانی هرچنداندک وبه مصداق شعر «آب دریا رااگرنتوان کشید لیک

بقدرتشنگی باید چشید»

به مقوله ی فقر وراهکارهای پیشگیری ومبارزه باآن ازمنظر قرآن وسنت پرداخته شود.

فصل اول این رساله مربوط به کلیات تحقیق ازجمله :بیان مسئله،پیشینه ی تحقیق،پرسش های تحقیق،اهداف تحقیق،ضرورت واهمیت تحقیق وروش

تحقیق می باشد وفصل دوم که مفهوم شناسی واقسام فقر است ابتدا به بیان معانی لغوی واصطلاحی وهم چنین الفاظ هم خانواده فقر که درقرآن بکاررفته آورده شده ودرادامه به اقسام فقر ازقبیل فقر مذهبی ومعنوی و… اشاراتی شده است. ودرفصل سوم به آثار سوء فقر ازابعاد فرهنگی ومعنوی

،مادی وااقتصادی ، اخلاقی واجتماعی وسیاسی پرداخته وعلل وعوامل مخرب برخی ازاین آثار توضیح داده شده است ودرفصل چهارم تعدادی از علل

وعوامل فقر ازجمله عوامل فقر فرهنگی ومعنوی ازابعاد شخصی واجتماعی نام برده وتوضیح داده شده است به عنوان نمونه در عوامل فقر فرهنگی به فقر مادی وترویج فرهنگ مصرف گرایی و… ودرعوامل شخصی به نارسایی اندیشه ،عدم برنامه ریزی مناسب ،تدبیر نادرست،و… ودرعوامل اجتماعی

عواملی هم چون ظلم حاکمام و… که به حدود چهارده مورد اشاره شده است .

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

وفصل پنجم که مربوط به بحث راهکارهای مبارزه بافقراست به بعضی از عواملی که موجب پیشگیری ازفقرمی شوند از قبیل خمس، زکات،صدقه و… بیان

شده وبعضی ازراه حل های کوتاه مدت وبلند مدت که انجام هریک از آنها توسط مسئولین زیربط موجب ازبین رفتن یا حداقل کاهش فقر فقرا درسطوح

مختلف جامعه می شود بیان شده است که به عنوان مثال در بُعد راه های موثر درفقر

زدایی می توان موارد ذیل را دراین رساله مشاهده نمود:ارتقای

سطح درآمد سرانه به همراه شاخه های فرعی که ذیل آن آورده شده است ،ملازمه علم

وعمل ،و… که به یازده مورد اشاره شده است وبعضی از رهنمودهای اخلاقی حضرت علی (ع) به فقرا آمده که رعایت آنها توسط فقرا موجب ازبین رفتن فقر آنان یا حداقل موجب کاهش یا موجب قابل تحمل

شدن فقر آنها می شود ودرپایان به نتیجه گیری وپیشنهادات پرداخته شده است

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

بخش اول: کلیات تحقیق

۱- بیان مسئله:

انسان ها بیشترین وجدّی ترین آسیب ها راازناحیه ی جهل وناآگاهی که همان فقر فرهنگی ومعنوی می باشد وهم چنین ازناحیه ی فقر مادی واقتصادی که زمینه ساز بروز وظهور همه ی این نوع فقرمی باشد متحمل می شوند .مهم ترین وبرجسته ترین محصول فقر اقتصادی فقر فرهنگی ودرپی آن

فقرمعنوی می باشد که دربین انواع مختلف فقر ،فقر فرهنگی وفقر معنوی ازاهمیّت وجایگاه ویژه ای برخوردار هستندبه نحوی که آیه ۱۵ سوره ی فاطر« یا

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ…» ای مردم شما همه به خدا فقیر ومحتاجید…» به گونه ای زیبا به این مطلب اشعاردارد ودرحقیقت عمده هدف بعثت

پیامبران وانبیاء الهی ارتقاء سطح بینش فرهنگی وفکری ومعنوی انسان ها بوده است ۰

بهر حال فقر ازهر نوعی که باشدبی تردید درتمام شئونات وزوایای زندگی انسان ها

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

تأثیرمستقیم می گذارد اگر فقر از نوع اقتصادی باشد قطعاً به تبع آن

به جهت عدم دسترسی بموقع انسان ها به غذا ومایحتاج زندگی وضعف بدنی که ره آورد فقراقتصادی می باشد موجب ضعف معنوی ودرنتیجه موجب

زایل شدن ایمان می شود واگر ازنوع فرهنگی باشد که بطور قطع موجب بروز مشکلات ومعضلات عدیده ای ازجمله خودباختگی فرهنگی و ضعف وناتوانی

دراثبات حقانیت خود می شود که حضرت امیر مؤمنان علی (علیه السلام) درنهج البلاغه درکلمات قصار حکمت سوم می فرماید: «وَالفَقرُ یُخرِسُ الفَطِنَ

عَن حُجَّتِهِ؛ تنگ دستی زیرک را ازبیان حجّت ودلیلش گنگ ولال می گرداند،» به گونه ای که قادرنخواهدبود ازحق وحقوق خود دفاع نماید

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۲- پیشینه ی تحقیق:

درباره موضوع«راهکارهای مبارزه ی با فقر ازمنظر قرآن وسنت »تا آن جا که بنده جست وجو و تحقیق وتفحص نموده ام تحقیق یارساله ای به عنوان پایان

نامه (چه دردانشگاه های دولتی وچه آزاد) تاکنون نوشته نشده است.

البتّه کتاب ها ومقالاتی زیادی دررابطه ی باموضوع فقــــــر نوشته شده وسیمینارهای متعددی درجهت رفع این معضل جهانی وفراگیردراقصی نقاط عالم

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

برگزار گردیده ولی مفهوم ومحتوای آن ها بطور کلی بااین رساله تفاوت فاحش دارند زیر مقوله ی فقر آن چنان وسیع وگسترده است که درهریک ازاین

کتاب ها ومقالات وسیمینارها تنها به گوشه ای ازآن پرداخته شده ومورد تحلیل وبررسی قرارگرفته است

زیرا فقر را می توان از جنبه های زیادی مورد نقد وبررسی قرارداده وتجزیه وتحلیل نمود مثلاً بسیاری از علما ودانشمندان اسلامی وبرجستگان دینی

فقرراازبُعد مذهبی وقرآن وسنت واکاوی وتجزیه وتحلیل نموده اند ودانشمندان جامعه شناس فقرراازبُعد جامعه شناختی وهنجارها وناهنجاری ها مورد

بحث وبررسی قرارداده اند وروانشناسان فقررا ازبُعد روان شناختی ودانشمندان زیست شناسی فقرراازجنبه زیستی وسلامت جسم وجان و…مورد

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

بررسی وکنکاش قرارداده اند ومادراین رساله ،فقرراازمنظر قرآن وسنت بحث وتجزیه وتحلیل کرده ایم وفضای تحقیق کمی محدود ومحصور به موضوع فقط

ازمنظر قرآن وسنت شده واز پرداختن به سایر مباحث ذکرشده(جامعه شناختی،روان شناختی و…)خوداری نموده ایم ازجمله این کتاب ها ومقالات واحیاناً

پایان نامه هایی که ذکرشد به شرح ذیل می باشند : «کتاب فقر وغنا درقرآن کـــریم ازمحمد کاظم شاکر» که دراین کتاب به مقایسه ی بین فقر وغنا

ودرکنارآن فقیر وغنی پرداخته ودرقسمتی از کتاب نیز به وظایف اغنیا درقبال فقرا وهم چنین وظایف فقر درقبال خود پرداخته است و«نگاهی به فقر

وفقــــــر زدایی از سعید فراهانی فرد»و«برسی فقروتبعیض وفساد ازمجید فرج پور» و«تعدیل ساختار فقر وناهنجاری های اجتماعی از فاطمه بابایی»

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

و«پایان نامه‏ «عوامل، پیامدها و راههای مقابله با فقر در نهج‌البلاغه» از یعقوب علی‌زاده،دانشگاه قــم سال ۱۳۸۴ . همین طور درتفاسیر مختلف ازجمله

تفسیر نمونه از آیت ا… مکارم شیرازی وتفسیر المیزان از علاّمه سیدمحمد حسین طباطبایی وتفسیر راهنما از آیت ا…اکبــــــر هاشمی رفسنجانی

ودرتمام تفاسیر نوشته شده درجهان اسلام جه تفاسیر شیعه وچه اهل سنت به این پدیده ی شوم براساس آیات متعددی که یادرآن کلمه فقر وفقیر

مستیماً ویا به معنا ومفهوم آن آمده به موضوع فقر وفقرزدایی اشاراتی نموده اند وهم چنین سمینارهای متعددّی درایران وجهان دراین رابطه برگزار شده

وراهکارهایی هم به صورت نظری ارائه گردیده است.

۳- پرسش های تحقیق:

الف)پرسش اصلی تحقیق:

۱- راهکارهای مبارزه ی بافقر از منظر قرآن وسنّت چیست؟

ب)پرسش های فرعی تحقیق :

۱- انواع فقر کدامند؟

۲- علل وعوامل فقر ازمنظر قرآن وسنّت چیست؟

۴- کدام نوع از انواع فقر جامعه اسلامی را بیشتر تهدید می کند ؟

۴- فرضیه ها ی تحقیق:

الف:

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۱-به نظر می رسد دین(چه قرآن وچه سنت) راهکارهایی مانند راه های کوتاه مدت مثل،شناسایی فقیران،تأمین بودجه ،رساندن بودجه تأمین شده به دست تهیدستان وراه های بلند مدت مثل ت

قویت ایمان

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

افراد ،اجرای عدالت درجامعه ،مقابله با عوامل فرهنگی اجتماعی،مقابله با عوامل طبیعی هم چون سیل وزلزله و… واقتصادی،آموزش محرومان و… را

برای پیشگیری از فقر و دفع ودرمان آن ارائه می دهد

ب:

۱- به نظر می رسد ازمنظرقرآن وسنّت فقر به انواعی همانند فقر اقتصادی ،فقر فرهنگی ،فقر معنوی ،فقراخلاقی ،فقر ذهنی و…تقسیم می شود

۲- به نظر می رسددر قرآن کریم وسنت ،برای ظهور وبروز فقر علل وعواملی هم چون تمرکز ثروت دردست عده ای معدود،وجودنظام تکاثر وحریص

درانباشت ثروت،وجود عواملی چون کم فروشی،احتکار کالاوارزاق عمومی،اسراف وتبذیر ثروتمندان که بخاطر چشم هم چشمی ویا سرمست مال وثروت

بودن اموال خودرا درمسیرها ومجراهای نادرست به مصرف می رسانند وخمر وقمار، کسالت وسستی ،عدم برنامه ریزی مناسب برای زندگی ،سوء تدبیر

وانحرافات فکری وعقیدتی و… برشمرده شده است.
۳- ازمزاق دین این گونه فهمیده می شود که فقر می تواند آثار منفی مادی ومعنوی وفردی واجتماعی فراوانی ازخودباقی بگذاردبه نظر می رسد فقر

فرهنگی درمقایسه ی با فقر اقتصادی بیشترجامعه را تهدید می کند. بی تردید خرد یکی از بزرگ ترین نعمت های خداوند متعال است. چنان که حضرت

علی(علیه السلام) می فرماید: هیچ نعمتی برتر از عقل نیست۱

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۵- اهداف تحقیق :

منظور از هدف یا اهداف تحقیق عبارت است از: منظور یا مقصود اصلی محقق برای اجرا و پژوهش، به بیان دیگر چیزی که نتایج تحقیق در خدمت آن است

یا برای آن مفید خواهد بود نشان دهنده هدف پژوهش می باشد.
هدف پژوهش همان است که محقق در پاسخ به سوالاتی در مورد نحوه استفاده از نتیجه تحقیق و چگونگی مفید بودن آن ارائه می‌کند.

اهداف پژوهش شامل اکتشاف، توصیف، تبیین، فهم، پیش بینی، تغییر، ارزشیابی، و برآورد تاثیر است. اما توجه داشته باشید که یک پروژه تحقیقاتی می

تواند فقط یکی از این اهداف، یا شاید، چند هــدف را به ترتیب تعقیب کند.

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

برای مثال، یک مطالعه می تواند صرفا توصیفی باشد، یا شاید با مرحله توصیف آغــــاز شود و سپس به سمت تبیین و بعد تغییر حرکت کند.

تحقیق وپژوهش می تواند به شیوه ها ی گوناگون انجام پذیرد وشیوه تحقیق مادراین رساله به صورت توصیفی وتحلیلی وفیش برداری می باشد حال

تحلیل توصیفی چیست؟

پژوهش توصیفی در پی ارائه شرح دقیقی درباره ی یک پدیده یا توزیع ویژگی هایی در یک جمعیت، یا

الگوهای روابط در یک متن اجتماعی و در یک زمان خاص، یا تغییر این ویژگی ها در طول زمان است. در عمل مرز میان پژوهش اکتشافی و توصیفی روشن

نیست اما به نظر می رسد که پژوهش توصیفی منظم تر و قطعی تر است و معمولا کانون محدودتری دارد ومی توان بطور خلاصه به موارزیر اشاره نمود

الف) کشف وبررسی انواع فقر ازلحاظ مادی(اقتصادی) ومعنوی(فرهنگی،فکری،روحی وذهنی)
ب)شناسایی آثار فقر مادی .معنوی درجامعه (رابطه ی فقر با فساد ودزدی ونابهنجاری های اجتماعی)

ج)راه های پیشگیری از انواع فقر (مادی ومعنوی) درجامعه

د) یافتن علل وعوامل موجده ی فقر

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

۶- ضرورت واهمیت تحقیق:

ابتدا به تعریف لغوی تحقیق پرداخته وسپس به ضرورت واهمیت آن اشاره ای می نمایم تحقیق در لغت به معنای رسیدگی، بررسی، بازجویی، وارسی واقعیت، راست و درست کردن و به حقیقت امری رسیدگی کردن می‌باشد. تعریف تحقیق از نظر روش شناسی امر مشکلی است و تعریف روشنی برای

آن نمی‌توان ارائه کرد و بین صاحب نظران در این مورد اختلاف است.

با این وجود می‌توان گفت که تحقیق روندی رسمی‌تر، منظم‌تر و قوسی‌تر از روش علمی است و با

ساختار منظم‌تری از کنکاش توام است که منجر به ثبت مراحل و گزارش نتایج و دستاوردها می‌شود، تحقیق مرحله تخصصی‌تر از روش شناسی علمی

است.
انسان موجودی جستجوگر است، آدمی وقتی حقیقتی را به دست می‌آورد، آرامش می‌یابد. از این روست که پژوهش و پژوهشگری در طول تاریخ بشر

استمرار یافته است.

پژوهش به معنایی که گفته شد به هیچ وجه حیطه خاصی را نمی‌شناسد، بلکه تمام سئوالات بشر را شامل می‌شود. از این روست که آدمیان در هر

حادثه‌ای پژوهش را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند. این پژوهش از زمان خلقت آدم تا به امروز وجود داشته است،

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

دراین تحقیق ابتدا به بحث وبررسی پیرامون معنای لغوی واصطلاحی فقر پرداخته شده وسپس انواع و اقسام فقر اقتصادی ،فرهنگی ،اجتماعی واخلاقی

و…به بحث وتبادل نظر گذاشته شده است ودرادامه علل وعوامل ایجاد فقر مورد کنکاش وواکاوی قراگرفته است وبعدازآن به آثار فقردرابعاد فردی

،اجتماعی

،اقتصادی،فرهنگی ،اخلاقی ومذهبی پرداخته شده است ودرفصل پایانی هم راهکارهای مبارزه وپیشگیری ازفقر وچگونگی حلّ این معضل بزرگ جامعه ی انسانی، توضیح وتفسیر وواکاوی شده است . وضع اسف بار فقرا درجامعه ی جهانی وخصوصاً جامعه ی ایران مارابراین داشت که درحد توان جهت برطرف

شدن این معضل ،-هرچند به میزان اندک-به بحث وبررسی وکنکاش آن بپردازیم.

۷- روش تحقیق:

روش تحقیق دراین رساله به شیوه ی کتابخانه ای همراه تحلیل وتوصیف بوده وازطریق گرد آوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای واینترنتی و فیش برداری

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

می باشد

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

تحقیق توصیفی :تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آن ها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفا برای شناخت شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد

همچنین مطالعه توصیفی برای تعیین ویژگی های متغیرهای یک موقعیت صورت می گیرد. به طور مثال ،توصیف یک کلاس درس بر حسب پایه های

تحصیلی ،جنسیت ،گروه سنی ،شمار نیمسال های باقیمانده تا اتمام تحصیل ماهیت توصیفی دارد.در سازمان ها در موارد بسیاری مطالعات توصیفی

برای کسب آگاهی درباره ویژگی های مثلا گروهی از کارکنان در زمینه سن،سطح

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

تحصیلات ،درجات شغلی و طول خدمت آنان به طور مکرر صورت می

گیرد . بیشتر تحقیقات علوم رفتاری را می توان در زمره تحقیق توصیفی به شمار آورد

در مطالعات توصیفی نوعی جمع آوری آمار و ارقام و اطلاعات در باره جامعه مورد نظر است. مطالعاتی که تنها به منظور شناخت و جمع آوری اطلاعات

انجام می گیرند، مطالعه اکتشافی یا توصیفی هستند و مطالعاتی که با فرضیه آغاز شده و پس از طی مراحل تحقیق به تئوری می رسند مطالعات

تحلیلی …………………………….

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

فصل پنجم: راهکارهای مبارزه با فقر

– پیشگیری از فقر
انسان اگر هم غنى باشد فقر او را تهدید مى‏کند.

وَ قَالَ (ع) لَا یَنْبَغِی لِلْعَبْدِ أَنْ یَثِقَ بِخَصْلَتَیْنِ الْعَافِیَهِ وَ الْغِنَى بَیْنَا تَرَاهُ مُعَافًى إِذْ سَقِمَ وَ بَیْنَا تَرَاهُ غَنِیّاً إِذِ افْتَقَر؛ امام علی (ع) فرمود: سزاوار نیست که بنده

خدا به دو خصلت اعتماد کنند: تندرستى، و توانگرى، زیرا در تندرستى ناگاه او را بیمار بینى، و در توانگرى ناگاه او را تهیدست.

پیشگیرى از فقر بهتر از درمان آن است زیرا درمان نسبت به پیشگیرى تلاش بیشترى مى‏طلبد در

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

نهج البلاغه هم از درمان فقر سخن به میان آمده و هم راه پیشگیرى نشان داده شده است.

مهمترین راههاى پیشگیرى فقر عبارتند از:

۱) صدقه دادن‏

۲) امانتدارى‏

۳) پرهیزگارى و استغفار

۴) تواضع (فروتنى) و اخلاق پسندیده‏

۵) درستکارى‏

۶) مهاجرت و سفر

۷) صبر

۱- صدقه

راهکارهای مبارزه با فقر از منظر قرآن و سنت

صدقه در لغت مالی است که به خاطر ثواب

و قصد تفرّب به افراد نیازمند می‌دهند.[۱] و در اصطلاح فقهی مالی است که کسی آن را مجاناً بدون عوض دنیوی به ملکیّت دربیاورد.[۲]

قرآن کریم درمورد صدقه می فرماید:وَ أَنْفِقُوا مِنْ ما رَزَقْناکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ فَیَقُولَ رَبِّ لَوْ لا أَخَّرْتَنی‏ إِلى‏ أَجَلٍ قَریبٍ فَأَصَّدَّقَ وَ أَکُنْ مِنَ

الصَّالِحینَ

از آنچه به شما روزى داده‏ایم انفاق کنید، پیش از آنکه مرگ یکى از شما فرا رسد و بگوید: «پروردگارا! چرا (مرگ) مرا مدت کمى به تأخیر نینداختى تا (در

راه خدا) صدقه دهم و از صالحان باشم؟!» [۳]

صدقه مقدارى از مال است که صرف فقرا و نیازمندان مى‏شود و گونه‏اى از همیارى اجتماعى است و داراى مزایاى بسیار از جمله اقتصادى و روحى است.

مزیت اقتصادیش این است که این مال هر چند اندک هم باشد در حیات اقتصادى موثر است و قدرت خرید قشرى از مردم را بالا مى‏برد و این امر به نوبه ی

خود در تقویت اقتصاد سهیم است. مزیت روحیش آن است که حس مشارکت اجتماعى انسان را در اوج سرخوشى……………………….