توضیحات

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

هدف کلی این پژوهش عبارت است از
بررسی فرصت ها و تهدید های فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان .
بنا بر ماهیت موضوع تحقیق از روش تحقیق توصیفی – تحلیلـی اسـتفاده شـده اسـت .

وجامعهی مورد تح قیق در این پژوهش مشتمل بر منابع اسلامی مانند قرآن کریم ،تفـسیر المیـزان ،نهج البلاغه و هچنین کتب تربیتی ، روانشناسی ،مقاله های تربیتی ،فرهنگ نامه

ها، مجلات و سـایتهای مرتبط بوده و نمونهی کلیهی منابع ذکر شده در حد بضاعت و درک

پژوهشگر بـوده و روشجمع آوری اطلاعات که محقق در این پژوهش استفاده کرده است روش کتابخانه ای میباشد.در اینپژوهش محقق به بیان سه بخش اساسی مشتمل بر ۱-

دین و تربیت دینی و زیر مجموعـه هـای آن ۲-نوجوانان ۳- فناوری اطلاعات و ارتباطات ، و در نهایت به بحث پیرامون فرصـت هـا و تهدیـدهای آن پرداخته و به سه سوال ویژه ی تحقیق پاسخ داده است که عبارت از :

۱ ) فرصت های فناوری اطلاعات کدام است ؟
۲) تهدیدهای فناوری اطلاعات کدام است ؟
۳) راهبردهای نوین تعلیم و تربیت ناشی از فناوری اطلاعات کدام است ؟
واژه های کلیدی : دین ، دیـن داری ،دیـن گریـزی ، نوجـوان ، فنـاوری اطلاعـات فرصـت وتهدید

۲۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد(هم درون متنی و هم در انتها) 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید 

انجام پروپوزال و پایان نامه جامعه شناسی در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم

فهرست مطالب عنوان صفحه
چکیده. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ۵
فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . ۷ ۱-۱- بیان مساله. . . . . .. . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۹
۱-۲- ضرورت و اهمیت تحقیق. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . ۱۱
۱-۳- اهداف تحقیق. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۳

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۴- روش پژوهش . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۴
۱-۵- سوالا ت پژوهش . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۵
۱-۶- تعاریف واژگان و اصطلاحات. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . ۱۶
۱-۶-۱- تعاریف نظری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶
۱-۶- ۲- تعاریف عملیاتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . . . . . . . . . . . . . ۲۳

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

فصل دوم : ادبیات و پیشینهی پژوهش
مقدمه. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ۲۵
بخش اول
۲-۱- دین . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. ۲۶
۲-۱-۱- تربیت دینی. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۲۸
• تربیت دینی به معنی اعم . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۳۲
• تربیت دینی به معنی اخص. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۳۳
۲-۱-۲- رویکرد تربیت دینی. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۳۴

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

• رویکرد مبتنی بر عادت. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۳۴
• رویکرد مبتنی بر معرفت. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۳۷
• رویکرد مبتنی برتجربه . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۰
• رویکرد مبتنی برعقل. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۲
۲-۱-۳- روش های تربیت دینی (دین گزینی) . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۴
۲-۱-۳-۱- روش غیر مستقیم. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۴
أ
• روش الگویی. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۵
۲-۱-۴-روش فعال. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۸
۲-۱-۵- تعقل و تفکر در تربیت . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۹
• تعقل و تفکر در تربیت دینی. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۴۹
• ماهیت تفکر . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۲
• ویژگی های ذهنی متفکر. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۵
• عوامل بستر سازی تفکر. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۶

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۲-۱-۶- ضرورت و اهمیت تفکردرتربیت . . . … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۸
۲-۱-۷- روش تلقینی . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۵۹
۲-۱- ۸- آسیب شناسی تربیت. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۶۰
۲-۱-۹- بی دینی . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . ۶۳
۲-۱-۱۰- عوامل موثر در پدیده دین گریزی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۶۴
۲-۱-۱۱- بعد اجتماعی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۶۶
۲-۱-۱۲- بعد خانوادگی. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۰
۲-۱-۱۳ – بعد فردی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۲ بخش دوم
۲-۲- بلوغ و نوجوانی . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۷۷
۲-۲-۱- ارتباط نوجوانی و بلوغ . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۸۰
۲-۲-۲- بلوغ و نوجوانی از دیدگاه صاحب نظران . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۸۴
۲-۲-۳- ویژگی دوره نوجوانی. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۸۶
۲-۲-۴- هویت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۸۹

۲-۲-۴-.۱- انواع هویت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . ۹۵
• هویت فردی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۹۵
• هویت اجتماعی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۹۵
• هویت خانوادگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۹۶
• هویت دینی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ۹۶
• هویت ملی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۰۰
ب
• هویت فرهنگی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۰۲
• هویت تمدنی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۰۳
۲-۲- ۴- ۲- تغییر در هویت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۰۴
۲-۲-۴-۳-نظریه جیمز مارسیا. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۰۸
۲-۲-۴-۴- بحران هویت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . ۱۰۹
بخش سوم
۲-۳-۱- فناوری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۱۴
۲-۳- ۲-اطلاعات . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۱۴
۲-۳- ۳- فناوری اطلاعات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۱۵

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۲ -۳- ۴- فناوری اطلاعات و ارتباطات.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۱۶
۲-۳-۵- فناوری اطلاعات در حوزه ی تعلیم و تربیت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۱۷
۲-۳- ۶- ویژگی های عصر حاضر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۲۱
۲-۳-۷- ویژگی های آموزش در عصر حاضر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۲۳
۲-۳-۸-تعریف فرهنگی جامعه اطلاعاتی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۲۵
۲-۳- ۹- جهانی شدن. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۲۷
۲-۳- ۱۰- ضرورت جهانی شدن و جالش های آن . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ۱۳۰
۲-۳- ۱۱- جهانی شدن و مشکلات فرهنگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۳۵
بخش چهارم
۲-۴-۱- پیشینه تحقیق. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۳۸
۲-۴-۲- الف ) داخل. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۳۸
۲-۴-۳- ب) خارج. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۴۵
فصل سوم : روش شناسایی تحقیق
مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .. . . . . . . . . ۱۴۸ ۳-۱- روش پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۴۹
۳-۲- جامعه و نمونه پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ۱۴۹
۳-۳- روش اجرای پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ۱۵۰
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
ج
مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ۱۵۲ ۴-۱- پاسخ به سوال اول . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۵۳
۴-۲- پاسخ به سوال دوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶۰
۴-۳- پاسخ به سوال سوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶۴
فصل پنجم :

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶۷ ۵-۱- بیان مساله ، روش ها. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶۸
۵-۲- نتیجه نهایی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۶۹
۵-۳- محدودیت های پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۷۱
۵-۴- پیشنهادها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . ۱۷۳
۵-۴-۱-پیشنهاد به مسوولین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۷۵
۵-۴-۲- پیشنهاد به اولیا و مربیان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۷۹
۵-۴-۳- پیشنهاد به نوجوانان. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۸۷ منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ۱۹۱

مقدمه
این پژوهش به تحولات جاری در جامعه امروزی پرداخته است و با توجه به ابعـاد مختلـفاین تغییرات ، حوزه ی فناوری اطلاعات را انتخاب و آن را مورد بررسی قرارمی دهد .
پیشرفت سریع در فناوری اطلاعات، روشهای جدید همکـاری و مـشارکت بـین اجـزایجامعه

را ممکن ساخته است. اگر مراکز تعلیم و تربیت بخواهند خود را با تحـولات و پیـشرفتهای سریع علم و تکنولوژی همگام سازند ، لازم است نسبت به فناوری اطلاعات شناخت مناسبی بدسـتآورند و بدنبال آن ابعاد مختلف این علم نوین را مورد ارزیابی قرار دهند .

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

توسعهی این فناوری از یک سو بسیاری از امور جاری زندگی را با تحول مواجه سـاخته وازسوی دیگر نیز فرصتهای بیشماری را به همراه آورده است. و همچنین تعلیم و تربیـت نیـز از ایـنفرصت هابی نصیب نبوده است .
با توجه به تحولاتی که در این زمینه ایجاد شده و پتانسیلهایی که ایـن فنـاوری در زمینـهآموزش دارد می بایست کارشناسان این امور نیز آن را مورد توجه قرار دهند.

باتحول سریع علوم و فنون ، جوامع معاصر بطور فزاینده ای در حال تنوع، پیچیده شدن وتحول اند . همگام با چنین تحولی، فرایند آماده سازی نسل جوان به عنوان متفکران مستقل، مولد و رهبران آینده باید متحول شود. اما، تحول در فرایند فعالیتهای تعلیم و تربیت دینی نیازمند تحـولدر نگرش و بینش طراحان و مجریان تعلیم و تربیت است. در این ابزار نوین برای

آن میتوان دوجنبه در نظر گرفت اول جنبهای که اثرات مثبت در تربیت دینـی و بـدنبال آن دیـن گزینـینوجوانان ایجاد میکند و از آن به عنوان فرصت های فناوری اطلاعات نام برد.

و از طرف دیگـرهمچنین می توان برای این ابزار جنبهی منفی در نظر گرفت که آن را بـا عنـوان تهدیـد هـایفناوری اطلاعات نام برد این جنبه اثرات مخرب در تعلیم و تربیت نوجوانان داشـته و مـیتوانـدمنتهی به دین گریزی نوجوانان شود .

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۱- بیان مساله
اگر تربیت دینی را بتوان از عملکرد و پایبندی فرد به اصول و ارزشهای دینی تشخیص داد و این عملکرد را متاثر از اندیشه و دیدگاه فرد دانست ، پس باید پذیرفت که در امر تعلـیم

وتربیت به گونه ای عمل کرد تا بتوان در اندیشه ی مخاطب نفـوذ نمـوده و ارزش هـای دینـی راحک نمود و تحقق این امر هم در سایه ی تعلیم و تربیت متناسب با زمان و همچنین مخاطـبشناسی دقیق امکان پذیر است .

با توجه به این مطلب که دین گزینی حاصل یک اندیـشه ی درسـت از دیـن اسـت کـه براساس تعالیم و تربیت های دینی بدست میاید و همچنین نقطه ی مقابل آن دین گریزی

است که متاسفانه آن هم حاصل یک آموزش است ، پس برای ایجاد هر کدام از این دو تحول دین گزینـیو دین گریزی می بایست سیستم های آموزش فعال شوند .

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

عصر حاضر عصر فناوری اطلاعات نامیده شده است در عصر حاضـر ، فنـاوری اطلاعـات جهان را چنان با بارش اطلاعات خود مورد هجمه قرار داده است که به نظر می رسد جهان با خطـرانفجار اطلاعات مواجه است در این دوره بشر قادر گردیده به یمن حضور انـواع

تکنولـوژی هـا ی ارتباطی ، به سهولت اطلاعات مختلف را در همهی زمینه ها دست آورد این دستĤورد بـشر توانـستهمرز جغرافیایی را از میان بردارد و از آن فقط نمایی باقی گذارد.

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

فناوری اطلاعات توانایی هر گونه آموزش را به هر شکل و با هر سوگیری برای مخـاطبینخود به ارمغان آورده است که غفلت از آن می تواند نتایج بـسیار سـنگینی بـرای جامعـه خـصوصاجوامعی که در ساختار اجتماعی خود اهدافی را دنبال مـی کننـد داشـته باشـد.

فنـاوری اطلاعـاتهمانگونه که باعث تحول زندگی بشر شده است ، سیستم های آموزشی را نیز مورد تحول قرار داده به طوری که می توان در اسرع وقت و کمترین هزینه به آموزش افراد زیـادی پرداخـت و اندیـشههای مخاطبین خود را در این قسمت بارور ساخت .حال با

توجه به کارآمدی ایـن تکنولـوژی مـیتوان از آن به عنوان یک فرصت در دست اهل دین و یا تهدیدی برای دین تلقـی نمـود . بـرایناساس پژوهش حاضر به دنبال یافتن فرصت ها و تهدید های فناوری اطلاعـات در دیـن گزینـی ودین گریزی نوجوانان است .

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۲- اهمیت و ضرورت پژوهش
عصر حاضر عصر دگرگونی های بسیار جدی است ، دگرگونی که عمد ه ی تغییـرات آن مرهون فناوری اطلاعات است .
فناوری اطلاعات ابزاری است که در جهان امروز خلق شده و هرچند عمـر آن نـسبت بـهارکان دیگر اجتماع بسیار کم ولی اثرات آن چنان شگرف و عمیق است که آن را به عنوان یکـیاز کارآمدترین ابزار تحول در جهان امروز ساخته است .

حضور و نفوذ فناوری اطلاعات در تمام عرصه های زندگی قابل توجه است. حضوری کـهتغییرات آن در امر تعلیم و تربیت نیز کاملا بارز و مشهود است .همانگونه کـه فنـاوری اطلاعـاتاثرات خود را بر کوچکترین موقعیت های زندگی گذاشته و توانسته است آن را دچار تغییر سازد ،تعلیم و تربیت را نیز مورد توجه و تغییر بنیادی قرار داده است.

شناخت این تغییرات به مثابه شناخت حوزه هایی است که اثر و جای پای فناوری اطلاعاترا درآن ، می توان دید و مورد ارزیابی قرار داد .

فناوری اطلاعات در مقام عامل تغییر در زندگی انسانها گاهی با حذف شرایط و گاهی هـمبا ایجاد شرایط جدید توانسته است جامعه را دچار تغییر نماید که این تغییرا ت در بعضی از موارد بهعنوان یک فرصت و گاهی اوقات به عنوان یک عامل تهدید کننده ، توانسته اسـت

موجـب تغییـرشود . شناخت هر دو سوی این ابزار برای کارشناسان تعلیم وتربیت بسیار مهم است ، زیرا بـا عـدمشناخت آن نمی توان مطمئن بود که مسیر انتخابی برای تعلیم و تربیت درست است یا خیـر . دیـنداری و دین یابی یک اجتماع مرهون تلاش های آگاهانه

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

مسئولان و متولیان تعلیم وتربیت دینی آناجتماع است. در این پژوهش قصد بر آن است ،تا فناوری اطلاعات را به عنوان عامـل و پدیـدهای جدید شناخته شده ،که توانسته است تاثیرات چشمگیری بر روی زندگی انسانها بگـذارد و همـهی عرصه های زندگی ، از جمله تعلیم و تربیت و شیوههای تعلیم و تربیت را دچار تغییـر نمایـد مـورد بررسی قرار دهد. و

همچنین با توجه به نفوذ آن در همهی ارکان زندگی ، لازم اسـت تـا مربیـانتعلیم و تربیت همه اجزای آن را بشناسند و با علم و شناخت نسبت به آن اجزا ، اقـدام بـه تربیـتنمایند .

حال با توجه به اثر گذاری دوسویه فناوی اطلاعات ، لازم است با شناخت کافی آن و نحوه ی ایجاد تغییر ، به استفاده ی بهینه و مطلوب از آن اقدام کرد .

و در این شناخت مربیان تعلیم و تربیت می بایست زودتر از همه به آشـنایی و مراقبـت از فناوری اطلاعات بپردازند.

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۳- اهداف پژوهش

۱-۳-۱- هدف کلی:
شناخت فرصت ها و تهدید های فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۳-۲- اهداف جزیی :
الف)تبیین فرصت های فناوری اطلاعات برای دین گزینی نوجوانان ب) تبیین تهدید های فناوری اطلاعات برای دین گریزی نوجوانان ج) بیان راهبرد های نوین تعلیم و تربیت متاثر از فناوری اطلاعات

۱-۴- روش پژوهش
با عنایت به این مساله که در هر پژوهشی انتخاب روش بستگی به نوع و ماهیت

موضـوعدارد و همچنین با توجه به ماهیت موضوع که از نوع پژوهش نظری می باشـد ،در ایـن پـژوهش ازروش تحقیق به شیوه ی توصیفی استفاده شده است.

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱-۵- سوالات پژوهش
۱ ) فرصت های فناوری اطلاعات کدام است ؟
۲) تهدیدهای فناوری اطلاعات کدام است ؟
۳) راهبردهای نوین تعلیم و تربیت ناشی از فناوری اطلاعات کدام است ؟

۱-۶- تعاریف واژه ها و اصطلاحات
۱-۶-۱- تعاریف نظری واژگان
• فناوری:یرای فناوری مفاهیم و معانی زیادی وجود دارد ولی بطور خلاصه به چنـد مـورد از آنها در زیر اشار شده است :
۱- فناوری عبارت از فکر ، دانش ، روش ، تکنیک یا فن و تدبیر و مهارت است. ( انـصاریان
،۳۸ ، ص ۵۵)

۲- تکنولوژی از دولغت یونانی techne (مهارت) و logia (علـم ) بـه معنـی علـم و دانـشتشکیل شده است.(ویکی پدیا، دانشنامهٔ آزاد)

• اطلاعات:مطابق تعریف واژه نامه ای-ال-ای اطلاعات عبارت است از تمام ایده ها، واقعیت ها،کارهای خلاقانه ذهنی که به صورت رسمی یا غیر رسمی و به هر حالتی ثبت،منتـشر

،و یـا توزیـعگردیده، که ممکن است به صورت مستند یا غیر مستند باشند.

در فرهنگ انفورماتیک، اطلاعات به هر مجموعه از عناصر دیجیتال حروفی یا نمـادی کـهدارای مفهوم آشکار و مشخصی باشد و بتواند در معرض پردازش اتوماتیک قرار گیرد. (ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد)

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

• فناوری اطلاعات : فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیعتر (و مبهم تر) است. ایـناصطلاح در دهه ۱۹۹۰ جایگزین اصطلاحات پردازش دادهها و سیستمهای اطلاعات مدیریت شد کهدر دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۶۰ بسیار رایج بودند. فنـاوری اطلاعـات معمـولاً بـه تولیـد و پـردازش ونگهداری و توزیع اطلاعات در موسسات بزرگ اشاره دارد.

فناوری اطلاعات شاخه ای از فناوری است که با استفاده از سخت افزار ، نرم افـزار و شـبکهافزار و با مطالعهی داده و پردازش ، آنها را در زمینه ذخیره سـازی، دسـتکاری،انتقال، مـدیریت وکنترل داده های خودکار امکان پذیر می سازد.

فناوری اطلاعات (فا) (به انگلیـسی : Information Technology یـا IT)، همچنانکـهبهوسیله انجمن فناوری اطلاعات آمریکا ( ITAA) تعریف شدهاست، »به مطالعـه، طراحـی، توسـعه،پیادهسازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصا

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

برنامههای نرمافـزاریو سختافزار رایانه میپردازد«. به طور کوتاه، فناوری اطلاعات با مسائلی مانند استفاده از رایانههـایالکترونیکی و نرم افزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت،

پردازش، انتقال و بازیـابی اطلاعـات به شکلی مطمئن و امن انجام پذیرد. (ویکی پدیا، دانشنامهٔ آزاد)

• دیـن : مراد دانشمندان از دین، دین وحیانى و الهى است نه هر چه که نـام دیـن بـر او نهـاده
مى شود. ومنظور آنها دین بشرى و ادیانى که ساخته انسان است و ریشه در نیازهاى آدمى دارد، نمـی

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

باشد.بلکه ادیانى است که ریشه در غیب دارند و پایه و اساس آنها بـر وحـى و پیـام الهـى اسـتواراست، و انسان نه سازنده دین بلکه دریافت کننده پیام الهى است که باید به آن

اعتقاد پیدا کرده و به محتواى وحى ملتزم شده و سلوک فردى واجتمـاعى خـود را بـر آن اسـاس تنظـیم کنـد .( علامـهطباطبائی،۱۳۹۹، ص ۱۳۴)
معنی صحیح و درست دینداری، باور به آموزه های اعتقادی دیـن و پایبنـدی بـه مقـررات،احکام و ارزش های دینی است .( غررالحکم و درر الکلم، ص ۹۱)

• دین گزینـی : واژه دین گزینی را می توان معادل دینیابی و دین داری دانست و همچنـینمی توان دین داری را به صورت زیر تفسیر نمود .
الف) معنی صحیح و درست دینداری، باور بـه آمـوزه هـای اعتقـادی دیـن و پایبنـدی بـهمقررات، احکام و ارزش های دینی است. .( غررالحکم و درر الکلم، ص ۹۱)

ب)اما بنا بر آموختههای دینی این که برخی از کارهای فوق میتواند نمایـانگر دیـنداری فرد و جامعه باشد، تردیدی وجود ندارند . اما تنها آنها علامـتهـای دیـنداری نمـی باشـد و

بلکـهدینداری شاخصهایی همچون : راستگویی، امانتداری، احترام به حقوق افـراد، دخالـت نکـردن درزندگی خصوصی دیگران، حسن همجواری، عطوفـت و… دارد . و همچنـین درسـطح جامعـه هـم،جامعه ای را دین دار می خوانند که با ستم مبارزه کند.

دین گریزی : دین گریزی را می توان هر نوع فاصله گرفتن و واپـس گرایـی از دیـن وتمام نمودهای مهم دینی در گرایش، بینش و کنش تعریف کـرد . در این تعریف ایـن نکتـه

مـوردتوجه قرار می گیرد که دین گریزان در طی مراحل دین گریزی، گریز را از بخشی از دین به گریـزاز کل دین تعمیم می دهند.( ملکی بیرجندی،مقاله ،ص۲ )

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

• نوجوان : برچسب مناسبی جهت دوره ای از زندگی فرد( تقریبـاً سـنین ۱۲ – ۲۰ سـالگی) است و نوجوانی اغلب به دوره ای بین کودکی و بزرگسالی اطلاق می شـود. و هچنین اسـتعمال ،این واژه هیچ گونه قید و تعریفی درباره ی خصوصیات رشد نوجوان ها یا علل

اختـصاصی نوجـوانیندارد. اگر چه حد نهایی نوجوانی را تا ۲۲ سال هم ذکر کردهاند اما سن ۱۸ سـالگی متوسـط پایـاندوره نوجوانی در بیشتر جوامع است.(دایره المعارف بریتانیکا) ………………………

مقدمه

این فصل شامل چهار قسمت است در بخش اول این فصل به تبیین دین و مباحث مربـوط آناختصاص یافته و فصل دوم در مورد نوجوان و تغییرات این سن توضیحاتی بیان شده است و در فـصلسوم به بررسی چگونگی تحولات در عصر حاضر و ابزار های مهم این تغییرات کـه

عمـده تـرین آنفناوری اطلاعات می باشد و در ادامه پرداخته است هم به موضوع جهانی شدن را مورد توجـه جـدیقرار میدهد و در فصل آخر نیز پیشینه تحقیق را مورد نظر قرار میدهد.
بخش اول ۲-۱- دین
برای دین تعاریف متعددی از سوی اندیشمندان مسلمان و غربی ارایه شده است و شـمار آنها به قدری است که بسیار مشکل می توان آن هـا را جمـع و شـمارش کـرد. سـاموئل کینـگ ازاندیشمندان غربی اعتقاد دارد که از دین، هزاران تعریف ارایه شده است.(ساموئل

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

کینگ، ۱۳۵۵، ص۹۲ ) فلذا ارایه تعریفی جامع وکامل از دین کار بسیار دشواری است؛ چرا که قدمت دین بـه درازایعمر انسان بوده و در شکل های گوناگون، از ابتدایی ترین صورت تا صـورت متعـالی و جـامع، درجوامع گوناگون تبلور یافته است. بنابراین تعاریف برخی از

اندیشمندان مسلمان که با الهام گـرفتناز معارف زلال قرآنی و روایی به تعریف دین پرداخته را باید مطرح نمود.

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

الف) دین ، روش یا سنتّ اجتماعی است؛ و همچ نین دین را راه زندگی اسـت کـه آدمـیدر دنیا ، به ناچار آن را می پیماید.« (علامه طباطبائی،۱۳۹۹، ص ۱۳۴)

‌ب) دین مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرراتی است که بـرای اداره جامعـه انـسانی وپرورش انسان ها می باشد (جوادی آملی، ۱۳۹۹، ص ۹۳٫ )
‌ج) دین یک معرفت و نهضت همه جانبه به سوی تکامل است که چهـار بعـد دارد: اصـلاحفکر و عقیده، پرورش اصول عالی اخلاق انسانی، حـسن روابـط افـراد اجتمـاع،

حـذف هـر گونـهتبعیض های ناروا.(سبحانی، مجله نقد و نظر،شماره۳ ،ص ۱۹۹)
‌د) دین در اصطلاح، به معنای اعتقاد بـه آفریننـده ای بـرای جهـان و انـسان و دسـتورهای عملی متناسب با این عقاید است؛ از ایـن رو کـسانی کـه مطلقـاً معقتـد بـه آفریننـده ای

نیـستند وپیدایش پدیده های جهان را تصادفی و یا صرفاً معلول فعل و انفعال های مادی و طبیعی می دانند بـیدین نامیده می شوند. بنا به تعریف ذکر شده هر دینی از دو بخش تشکیل می گردد:

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

۱٫ عقیده یا عقایدی که حکم پایه و اساس و ریشه آن را دارد مانند اعتقاد به وجود خداونـدیکتا و دادگر و توانای مطلق، اعتقاد به معاد و …
۲٫ برنامه حرکت به سوی هدف که احکام و تکالیف نامیده می شود و اخلاقیـات و

احکـامفقهی را تشکیل می دهد( مصباح یزدی،۱۳۹۹، صص ۲۸ و ۲۹)
۲-۱-۱- تربیت دینی
تربیت دینی به معنای دیگر متخلق شدن به اخلاق الهی است که هدف بعثت تمام پیـامبرانمی باشد و در نظام اسلامی متعالی ترین هدف تلقی می شود.

پیامبر گرامی اسلام نیز هدف اصلی رسالت خود را به کمال رسـاندن خلـق هـای کـریم ومنشهای بزرگوارانه معرفی کرده است :

» بعثت لا تمم مکارم الاخلاق « (بحار الانوار ، باب ۵۹ ، حدیث ۱۸ )
بدون تردید ، اخلاق نیک و زدودن زشتی ها و آراستگی به خوبی ها یکی از عوامـل مهـمبهره مندی از سعادت دنیوی و اخروی است.

فرصت ها و تهدیدهای فناوری اطلاعات در دین گزینی و دین گریزی نوجوانان

از نظر قرآن ، انسان یک تکون و خلقت جسمی دارد و یک انشاء خلقی که این انشاء خلقدوم شخصیت و انسانیت را شکل می دهد ، آنچه متعلق به تعلیم و تربیت اسـت

همـان انـشاء خلـقدیگر است در انسان استعدادهای بالقوه ای نهفته است که بر اثر تعلیم و تربیت این استعدادها شکوفامی شود و از انسان خلیقه اﷲ می سازد. از نظر اسلام

تعلیم و تربیت به انسان بینش می دهد که انسانبا آن دست به انتخاب احسن می زند. قرآن کریم نیز صراحتاً ، تعلیم و تربیـت را یکـی از اهـدافاساسی بر انگیختن پیامبر اکرم (ص) دانسته و می فرماید:

هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلوعلیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب والحکمه ( سوره جمعه ، آیه ۲ )

او کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان برانگیخت که آیـاتشرا

به آنان می خواند و آنان را تزکیه می کند و به آنان کتاب( قرآن) و حکمـت مـی آمـوزد ومسلماً پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند.

اگر این فرض وجود داشته باشدکه وضـعیت فکـری، فرهنگـی، اخلاقـی و تربیتـی عـصرامروز……………………….