توضیحات

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

در این پایان نامه رابطه بین تمرکز مالکیت ، عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران بررسی شده است.

نمونه آماری پژوهش شامل ۶۰ شرکت در طی دوره زمانی ۱۳۳۸۹است. روش آماری استفاده شده جهت تجزیه و تحلیل داده ها،رگرسیون چندگانه وضرایب

همبستگی می باشد. برای اندازه گیری تمرکز مالکیت از شاخص هرفیندال هیرشمن و برای ارزش شرکت از نسبت کیوتوبین استفاده شده است.

برای سنجش سرمایه فکری طبقه بندی های مختلفی ارایه شده است که یکی از طبقه بندی ها توسط پالیک به نام(ارزش افزوده سرمایه فکری) مطرح

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

شده که از سه جزء کارایی سرمایه فیزیکی، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری می باشد در پژوهش حاضر نیز از مدل پالیک استفاده

شده است و همچنین اندازه شرکت،اهرم مالی و رشد بعنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده است. یافته ها حاکی از رابطه معنادار مثبت بین عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت می باشد.

در عین حال از نظر آماری رابطه معناداری بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری وارزش شرکت مشاهده نشده است.و همچنین در بررسی رابطه

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

عملکرد سرمایه فکری و تمرکز مالکیت ، تنها میان کارایی سرمایه فیزیکی و تمرکز مالکیت رابطه معناداری مشاهده شده است.

واژه های کلیدی: سرمایه فکری،ارزش شرکت ،تمرکز مالکیت،رگرسیون چندگانه،بازار سرمایه ایران.

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

 رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

۲۲۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

چکیده: ۱
مقدمه: ۲
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه ۵
۲-۱ بیان مسئله ۶
۳-۱ چارچوب نظری تحقیق و مدل تحقیق ۸
۴-۱ فرضیات تحقیق ۱۱
۵-۱ اهداف تحقیق ۱۲
۱-۵-۱ هدف کلی ۱۲
۲-۵-۱ اهداف ویژه ۱۲

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

۶-۱ اهمیت و ضرورت پژوهش ۱۳
۷-۱ تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق ۱۴
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

۱-۲ مقدمه ۱۸
بخش اول: ساختار مالکیت و تئوری ها ۲۰
۲-۲ ساختار مالکیت ۲۰
۱-۲-۲ گروه بندی مالکیت ۲۰
۲-۲-۲ مجزا سازی مالکیت از مدیریت ۲۱
۳-۲-۲ عوامل تأثیر گذار بر تعیین نوع مالکیت شرکت ۲۳
۴-۲-۲ آیا ساختار مالکیت بر کارایی شرکت تأثیر دارند ۲۴

۵-۲-۲ سهامدار عمده در نگاه نظام حاکمیت شرکتی ۲۶
۳-۲ حاکمیت شرکتی ۲۷
۱-۳-۲ مبانی نظری حاکمیت شرکتی ۲۹
۲-۳-۲ تئوری نمایندگی ۳۰

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

۳-۳-۲ تئوری هزینه معاملات ۳۲
۴-۳-۲ تئوری ذی نفعان ۳۳
۵-۳-۲ حاکمیت شرکتی در قوانین ایران ۳۵
۶-۳-۲ اهداف حاکمیت شرکتی ۳۵
۴-۲ بخش دوم : سرمایه فکری

۱-۴-۲ مدیریت دانش و سرمایه فکری ۳۶
۲-۴-۲ مفهوم و تعاریف سرمایه فکری ۳۸
۱-۲-۴-۲ وِیژگی های سرمایه فکری ۴۰
۳-۴-۲ دارایی های نامشهود ۴۱
۴-۴-۲ مدل های طبقه بندی سرمایه فکری ۴۵
۱-۴-۴-۲ طبقه بندی استوارت (۱۹۹۱) ۴۶
۲-۴-۴-۲ طبقه بندی کاپلان و نورتون (۱۹۹۲) ۴۷

۳-۴-۴-۲ طبقه بندی بروکینگ (۱۹۹۶) ۴۸
۴-۴-۴-۲ طبقه بندی ادوینسون و مالون (۱۹۹۷) ۴۸
۵-۴-۴-۲ طبقه بندی اسویبی (۱۹۹۷) ۴۹
۶-۴-۴-۲ طبقه بندی روس و همکاران (۱۹۹۷) ۵۰

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه

۷-۴-۴-۲ طبقه بندی هانس و لاواندال (۱۹۹۷) ۵۱
۸-۴-۴-۲ طبقه بندی بونتیس (۱۹۹۸) ۵۲
۹-۴-۴-۲ طبقه بندی لین (۱۹۹۸)

۱۰-۴-۴-۲ طبقه بندی کنفدراسیون اتحادیه های تجاری دانمارک(۱۹۹۹) ۵۴
۱۱-۴-۴-۲ طبقه بندی پتی (۲۰۰۰) ۵۵
۱۲-۴-۴-۲ طبقه بندی پتی و گویتر (۲۰۰۰) ۵۵
۱۳-۴-۴-۲ طبقه بندی سالیوان (۲۰۰۰) ۵۶
۱۴-۴-۴-۲ طبقه بندی مر و اسچوما (۲۰۰۱) ۵۷
۱۵-۴-۴-۲ طبقه بندی بونفور (۲۰۰۳) ۵۷
۱۶-۴-۴-۲ طبقه بندی چن و همکاران (۲۰۰۴) ۵۸
۱۷-۴-۴-۲ طبقه بندی لیم و دالیمور (۲۰۰۴) ۶۰

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار

۱۸-۴-۴-۲ طبقه بندی یوستک وهمکاران ۶۱
۵-۴-۲ هدف سنجش سرمایه فکری ۶۱
۶-۴-۲ مدل ها و روش های اندازه گیری سرمایه فکری ۶۲
۱-۶-۴-۲ مدل های مستقیم سرمایه فکری ۶۴
۱-۱-۶-۴-۲ مدل کارگزار فناوری ۶۴
۲-۱-۶-۴-۲ مدل امتیازات ثبت شده تقدیر- موزون ۶۵
۳-۱-۶-۴-۲ مدل حسابداری و هزینه یابی منابع انسانی ۶۵

۴-۱-۶-۴-۲ مدل ارزش گذاری جامع ۶۶
۵-۱-۶-۴-۲ مدل حسابداری برای آینده ۶۷
۶-۱-۶-۴-۲ مدل اعلامیه منابع انسانی ۶۷
۷-۱-۶-۴-۲ مدل جستجو ارزش ۶۸
۸-۱-۶-۴-۲ مدل ارزش گذاری دارایی فکری ۶۸
۹-۱-۶-۴-۲ مدل ایجاد ارزش مطلق ۶۹
۱۰-۱-۶-۴-۲ مدل مالی اندازه گیری دارایی ناملموس ۶۹
۲-۶-۴-۲ مدل های سرمایه گذاری بازار ۶۹

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری

۱-۲-۶-۴-۲ مدل کیوی توبین ۶۹
۲-۲-۶-۴-۲ مدل برگه متوازن نامحسوس ۷۰
۳-۲-۶-۴-۲ مدل ارزش بازار به دفتر ۷۱
۴-۲-۶-۴-۲ مدل ارزش بازار تخصیص یافته سرمایه گذار ۷۱
۳-۶-۴-۲ مدل های برگشت دارایی ها ۷۱
۱-۳-۶-۴-۲ مدل ارزش افزوده اقتصادی ۷۱
۲-۳-۶-۴-۲ مدل ارزش ناملموس محاسبه شده ۷۲
۳-۳-۶-۴-۲ مدل ضریب فکری ارزش افزا ۷۳
۴-۳-۶-۴-۲ مدل درآمد سرمایه دانش ۷۴
۴-۶-۴-۲ مدل های کارت امتیازی ۷۴
۱-۴-۶-۴-۲ مدل کارت امتیازی متوازن ۷۴
۲-۴-۶-۴-۲ مدل هوش سرمایه انسانی ۷۵

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری

۳-۴-۶-۴-۲ مدل هدایت کننده اسکاندیا ۷۵
۴-۴-۶-۴-۲ مدل شاخص سرمایه فکری ۷۶
۵-۴-۶-۴-۲ مدل نمایشگر دارایی غیرملموس ۷۶
۶-۴-۶-۴-۲ مدل چرخه ممیزی دانش ۷۷
۷-۴-۶-۴-۲ مدل خطوط راهنمای مریتوم ۷۷
۸-۴-۶-۴-۲ مدل کارت امتیازی زنجیره ارزش ۷۸
۹-۴-۶-۴-۲ مدل خطوط راهنمای دانمارک ۷۹
۱۰-۴-۶-۴-۲ مدل بهره هوشی کسب وکار ۷۹
۱۱-۴-۶-۴-۲ مدل رویکرد ارزش کل نگر ۷۹
۱۲-۴-۶-۴-۲ مدل درجه بندی سرمایه فکری ۸۰
۱۳-۴-۶-۴-۲ مدل اندازه گیری و حسابدرای سرمایه فکری ۸۰
۱۴-۴-۶-۴-۲ مدل نقشه دارایی های استراتژیکی ۸۱
۵-۶-۴-۲ نقاط قوت وضعف روش های اندازه گیری سرمایه فکری ۸۱
بخش سوم: ارزش شرکت ۸۲
۵-۲- نسبت Q توبین ۸۲
۱-۵-۲ معایب نسبت Q توبین ۸۵
۲-۵-۲ مزایای نسبت Q توبین ۸۶

۶-۲ بخش پنجم: مروری بر بازار سرمایه ایران ۸۶
۱-۶-۲ : تعریف بورس اوراق بهادار ۸۶
۲-۶-۲ تاریخچه بورس و اوراق بهادار در جهان ۸۷
۳-۶-۲ تاریخچه بورس و اوراق بهادار تهران ۸۷
۴-۶-۲ انواع شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ۹۰
۱-۴-۶-۲ انواع شرکت های سرمایه گذاری ۹۰
۱-۱-۴-۶-۲ شرکت های سرمایه گذاری با سرمایه متغیر ۹۱
۲-۱-۴-۶-۲ شرکت های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت ۹۱
۳-۱-۴-۶-۲ صندوق های سرمایه گذاری غیرفعال ۹۲
۴-۱-۴-۶-۲ شرکت مادر ۹۲
۵-۱-۴-۶-۲ شرکت های فعالیت تنوعی ۹۲
۵-۶-۲ نگاهی بر بورس اوراق بهادار تهران ۹۳
۷-۲ بخش پنجم: پیشینه تحقیق ۹۴
۱-۷-۲ پیشینه خارجی ۹۴
۲-۷-۲ پیشینه داخلی ۱۰۴
فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

۱-۳ مقدمه ۱۱۷
۲-۳ روش تحقیق ۱۱۷
۳-۳ جامعه مطالعاتی ۱۱۸
۴-۳ روش و ابزار گردآوری اطلاعات ۱۱۹
۵-۳ تبیین مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها ۱۱۹

 تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

۱-۵-۳ متغیرهای وابسته ۱۲۲
۲-۵-۳ متغیرهای مستقل ۱۲۲
۳-۵-۳ متغیرهای کنترل ۱۲۳
۴-۵-۳ شیوه اندازه گیری متغیرهای پژوهش ۱۲۳
۱-۴-۵-۳ تعیین ارزش افزوده (VA) 124
۲-۴-۵-۳ تعیین کارایی سرمایه فیزیکی به کار گرفته شده (CEE) 125
۳-۴-۵-۳ تعیین کارایی سرمایه انسانی (HCE) 125
۴-۴-۵-۳ تعیین کارایی سرمایه ساختاری(SCE) 125
۵-۴-۵-۳ تعیین ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری (VAIC) 126
۶-۴-۵-۳ تمرکز مالکیت (CONC) 126
۷-۴-۵-۳ ارزش شرکت ۱۲۶
۸-۴-۵-۳اهرم مالی ۱۲۷
۹-۴-۵-۳ رشد (Growth) 127
۱۰-۴-۵-۳ اندازه شرکت ۱۲۷
۶-۳ روش تجزیه و تحلیل داده ها ۱۲۸
۱-۶-۳ تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده خطی ۱۲۸
۲-۶-۳ آزمون همبستگی ۱۲۹

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

۳-۶-۳ رگرسیون چندگانه ۱۳۰
۴-۶-۳ آزمون نرمال بودن (کولموگروف- اسمیرنوف) ۱۳۰
۵-۶-۳ آزمون خودهمبستگی (دوربین – واتسن) ۱۳۰
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
۱-۴ مقدمه‏ ۱۳۳
۲-۴ شاخص های توصیفی متغیرها ۱۳۳
۳-۴ روش آزمون فرضیه ها ی تحقیق ۱۴۰
۱-۳- ۴ مفروضات رگرسیون ۱۴۱
۴-۴ بررسی فرض نرمال بودن متغیر وابسته ۱۴۲
۱-۴-۴تجزیه و تحلیل فرضیه ها ۱۴۳
۱-۱-۴-۴آزمون تجزیه تحلیل فرضیه اصلی اول ۱۴۳
۱-۱-۴-۴فرضیه اصلی اول : بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد.

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری  ارزش شرکت

۱-۱-۱-۴-۴فرضیه فرعی اول : بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فیزیکی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد. ۱۴۶
۲-۱-۱-۴-۴فرضیه فرعی دوم : بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه انسانی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد. ۱۵۰
۳-۱-۱-۴-۴فرضیه فرعی سوم : بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه ساختاری در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد. ۱۵۴
۲-۱-۴-۴فرضیه اصلی دوم : بین سرمایه فکری و ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد. ۱۵۸
۱-۲-۱-۴-۴فرضیه فرعی اول : بین سرمایه فیزیکی و ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد. ۱۶۲

۲-۲-۱-۴-۴فرضیه فرعی دوم: بین سرمایه انسانی و ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه معنا داری وجود دارد. ۱۶۶
۳-۲-۱-۴-۴فرضیه فرعی سوم: بین سرمایه ساختاری و ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه معنا داری وجود دارد. ۱۷۰
۳-۱-۴-۴ فرضیه اصلی سوم : بین تمرکز مالکیت و ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه معنا داری وجود دارد. ۱۷۴
.۴-۱-۴-۴ فرضیه اصلی چهارم : بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری با ارزش شرکت ها در بازار سرمایه ایران رابطه معنا داری وجود دارد. ۱۷۸
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

۱-۵ مقدمه ۱۸۶
۲-۵ ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها ۱۸۷
۱-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی اول ۱۸۷
۲-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی دوم ۱۸۸
۳-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی سوم ۱۸۸
۴-۲-۵ نتیجه فرضیه اصلی اول ۱۸۹
۵-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی چهارم ۱۸۹
۶-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی پنجم ۱۹۰
۷-۲-۵ نتیجه فرضیه فرعی ششم ۱۹۰
۸-۲-۵ نتیجه فرضیه اصلی دوم ۱۹۱
۹-۲-۵ نتیجه فرضیه اصلی سوم ۱۹۱

۱۰-۲-۵ نتیجه فرضیه اصلی چهارم ۱۹۲
۳-۵ نتیجه گیری کلی پژوهش ۱۹۳
۴-۵ پیشنهادها ۱۹۴
۱-۴-۵ پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق ۱۹۵
۲-۴-۵ پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی ۱۹۵
۵-۵ محدودیت های تحقیق ۱۹۶
پیوست ها

پیوست الف:اسامی شرکتهای مورد مطالعه پژوهش ۱۹۸
منابع و ماخذ
منابع فارسی: ۲۰۱
منابع لاتین: ۲۰۵
منابع اینترنتی ۲۰۹
چکیده انگلیسی: ۲۱۱

نگاره (۱-۱) ساختار مالکیت و ارزش شرکت ۹
نگاره (۲-۱) سرمایه فکری ۱۰
نگاره (۱-۲) طبقه بندی پتی و گویتر ۵۵
نگاره (۲-۲): طبقه بندی روش های اندازه گیری سرمایه فکری ۶۴
نگاره (۱-۴): شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق در قالب شاخص های مرکزی، شاخص (statistics)پراکندگی و شاخص های شکل توزیع ۱۳۴

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۲-۴): شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق در قالب شاخص های مرکزی، شاخص (statistics)پراکندگی و شاخص های شکل توزیع ۱۳۵
نگاره (۳-۴) آزمون کولموگروف – اسمیرنوف عملکرد سرمایه فکری وارزش شرکت ۱۴۲
نگاره(۴-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه فکری و تمرکز مالکیت ۱۴۳

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۵-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA)متغیر سرمایه فکری و تمرکز مالکیت ۱۴۴
نگاره (۶-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه فکری و تمرکز مالکیت ۱۴۴

نگاره (۸-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA)متغیر سرمایه فیزیکی و تمرکز مالکیت ۱۴۷
نگاره (۹-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه فیزیکی و تمرکز مالکیت ۱۴۸
نگاره(۱۰-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه انسانی وتمرکز مالکیت ۱۵۱
نگاره (۱۱-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر سرمایه انسانی وتمرکز مالکیت ۱۵۱
نگاره (۱۲-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه انسانی وتمرکز مالکیت ۱۵۲

نگاره(۱۳-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه ساختاری وتمرکز مالکیت ۱۵۵
نگاره (۱۴-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر سرمایه ساختاری وتمرکز مالکیت ۱۵۵

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۱۵-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه ساختاری وتمرکز مالکیت ۱۵۶
نگاره(۱۶-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه فکری وارزش شرکت ۱۵۹

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۱۸-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه فکری وارزش شرکت ۱۶۰
نگاره(۱۹-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه فیزیکی وارزش شرکت ۱۶۳

نگاره (۲۰-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر سرمایه فیزیکی وارزش شرکت ۱۶۳
نگاره (۲۱-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه فیزیکی وارزش شرکت ۱۶۴
نگاره(۲۲-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون سرمایه انسانی و ارزش شرکت ۱۶۷

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۲۳-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر سرمایه انسانی و ارزش شرکت ۱۶۷
نگاره (۲۴-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) سرمایه انسانی و ارزش شرکت ۱۶۸
نگاره(۲۵-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه ساختاری وارزش شرکت ۱۷۱

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۲۶-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر سرمایه ساختاری وارزش شرکت ۱۷۱
نگاره (۲۷-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه ساختاری وارزش شرکت ۱۷۲
نگاره(۲۸-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر تمرکز مالکیت وارزش شرکت ۱۷۵
نگاره (۲۹-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA) متغیر تمرکز مالکیت وارزش شرکت ۱۷۵
نگاره (۳۰-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر تمرکز مالکیت وارزش شرکت ۱۷۶
نگاره(۳۱-۴): ضریب همبستگی، ضریب تعیین ، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین واتسون متغیر سرمایه فکری وتمرکزمالکیت وارزش شرکت ۱۷۹
نگاره (۳۲-۴): تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA)متغیر سرمایه فکری وتمرکزمالکیت وارزش شرکت ۱۷۹
نگاره (۳۳-۴): ضرایب معادله رگرسیون(Cofficients) متغیر سرمایه فکری وتمرکزمالکیت وارزش شرکت ۱۸۰

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نگاره (۳۴-۴): خلاصه یافته های حاصل از آزمون فرضیه اصلی و فرعی در رگرسیون تک متغیره و چندگانه ۱۸۴
نمودار(۱-۱) مدل مفهومی تحقیق ۱۱
نمودار(۱ -۲) چارچوب دارایی های دانشی از دیدگاه ماررو اسکیما ۴۵
نمودار (۲-۲): مدل سرمایه فکری استوارت ۴۶

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری

نمودار (۳-۲) : چارچوب کارت امتیازی متوازن ۴۷
نمودار (۴-۲): مدل سرمایه فکری بروکینگ ۴۸
نمودار (۵-۲) :طرح ارزش اسکاندیا ۴۹
نمودار (۶-۲): مدل پایش دارایی های نامشهود ۵۰
نمودار (۷-۲) : مدل شاخص سرمایه فکری ۵۱
نمودار (۸-۲) : طبقه بندی اولیه توسط هانس و لاواندال ۵۲

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نمودار (۹-۲): چارچوب پیشنهادی سرمایه فکری بونتیس ۵۳
نمودار (۱۰-۲): طبقه بندی کنفدراسیون تجاری دانمارک ۵۴
نمودار (۱۱-۲) : الگوی سالیوان ۵۶
نمودار (۱۲-۲): ارزش پویای سرمایه فکری بونفور ۵۷
نمودار (۱۳-۲) چارچوب چهاربعدی ارزش پویای سرمایه فکری بونفور ۵۸
نمودارشماره (۱۴-۲) مدل چن و همکارانش از سرمایه فکری و روابط بین آنها ۵۹
نمودار (۱۵-۲): طبقه بندی لیم و دالیمور ۶۱

نمودار (۱-۳) مدل مفهومی تحقیق ۱۲۰
نمودار (۱-۴(توزیع متغیر سرمایه فیزیکی ۱۳۶
نمودار (۲-۴) توزیع متغیر سرمایه فکری ۱۳۶
نمودار (۳-۴) توزیع متغیر سرمایه ساختاری ۱۳۷
نمودار (۴-۴)توزیع متغیر سرمایه انسانی ۱۳۷
نمودار (۵-۴) توزیع متغیر تمرکز مالکیت ۱۳۸
نمودار (۶-۴) توزیع متغیر کیوتوبین ۱۳۸
نمودار (۷-۴) توزیع متغیر اهرم مالی ۱۳۹
نمودار (۸-۴)توزیع متغیر اندازه شرکت ۱۳۹
نمودار (۹-۴)توزیع متغیر رشد ۱۴۰

نمودار (۱۰-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای سرمایه فکری وتمرکز مالکیت ۱۴۵
نمودار (۱۱-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای سرمایه فکری وتمرکز مالکیت ۱۴۶
نمودار (۱۲-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای سرمایه فیزیکی وتمرکز مالکیت ۱۴۹
نمودار (۱۳-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای سرمایه فیزیکی وتمرکز مالکیت ۱۵۰

نمودار (۱۴-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای سرمایه انسانی وتمرکز مالکیت ۱۵۳
نمودار (۱۵-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای سرمایه انسانی وتمرکز مالکیت ۱۵۴
نمودار (۱۶-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای سرمایه ساختاری وتمرکز مالکیت ۱۵۷
نمودار (۱۷-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای سرمایه ساختاری وتمرکز مالکیت ۱۵۸

نمودار (۱۸-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فکری ۱۶۱
نمودار (۱۹-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فکری ۱۶۲
نمودار (۲۰-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فیزیکی ۱۶۵

نمودار (۲۱-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فیزیکی ۱۶۶
نمودار (۲۲-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه انسانی ۱۶۹

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

نمودار (۲۳-۴): پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه انسانی ۱۷۰
نمودار (۲۴-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه ساختاری ۱۷۳
نمودار (۲۵-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه ساختاری ۱۷۴
نمودار (۲۶ -۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وتمرکز مالکیت ۱۷۷

نمودار (۲۷-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وتمرکز مالکیت ۱۷۸
نمودار (۲۸-۴) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فکری وتمرکز مالکیت ۱۸۲
نمودار (۲۹-۴) پراکنش باقیمانده در مقابل برآورد شده متغیرهای ارزش شرکت وسرمایه فکری وتمرکز مالکیت

مقدمه:

یکی از مهمترین ویژگی بازارهای سرمایه نوپا، مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه، وجود سرمایه گذاران عمده و تملک بخش اعظمی از حقوق مالکانه

شرکت توسط آنان است. حضور سرمایه گذاران عمده از جمله سازمان های بزرگ دولتی، مؤسسات مالی در بازار سرمایه این سؤال را در ذهن ایجاد می کند که آیا سهامداران عمده رعایت حقوق سهامداران خود را می نمایند؟ پاسخ به این پرسش تصویری از مدل کلی اداره

شرکت ها را ارائه می کند که با اندکی تسامح می توانیم آن را حاکمیت شرکتی بنامیم. حاکمیت شرکتی عبارت است از روابط میان گروه های مختلف

در تعیین جهت گیری و عملکرد شرکت. سیستم حاکمیت شرکتی را می توان مجموعه قوانین، مقررات، نهادها و روش هایی تعریف کرد که تعیین می

کنند شرکت ها چگونه و به نفع چه کسانی اداره می شوند. (چانگ والدر، ۲۰۰۹، ۱۹) . یکی از مکانیسم های کنترلی بیرونی مؤثر بر

حاکمیت شرکتی که به طور جهان شمول دارای اهمیت فزاینده ای می باشد، ظهور پدیده تمرکز مالکیت می باشد. تمرکز مالکیت در شرکت زمانی پدید

که درصد عمده ای از سهام در اختیار شخص، گروه یا نهاد خاصی باشد. این سهامداران دارای توان بالقوه تأثیرگذاری بر فعالیت مدیران به طور مستقیم از طریق مالکیت و به طور غیرمستقیم مبادله سهام خود می باشد(همان منبع، ۲۱).

مطالعات جیانگ و کیم)۲۰۰۰(نشان می دهد که در شرکت هایی که تمرکز مالکیت وجود دارد، اطلاعات داخلی با ارزش، درباره چشم اندازهای تجاری آتی

شرکت و همچنین استراتژی های تجاری آن از طریق ارتباط مستقیم بین مدیران و شرکت های مالک عمده سهام به طور انحصاری در اختیار قرار می گیرد. در این میان تنها منبع اطلاعاتی سهامداران جزء گزارش های مالی منتشر شده بوسیله مدیران شرکت های سهامی می

باشد. این در حالی است که ممکن است این گروه از سهامداران به حجم عمده ای از اطلاعات حیاتی در خصوص چشم انداز آتی شرکت، دسترسی

نداشته باشد(جیانگ و کیم، ۲۰۰۰، ۲۱) .
کیفیت حاکمیت شرکتی فرض می شود که در تمام مراحل ایجاد ارزش در شرکت وجود داشته باشد.در سالهای اخیر به دلیل اهمیت روز افزون سرمایه فکری در برتری راهبردی شرکت ها با در نظر گرفتن قابلیت سودآوری

پایدارتر آنان نسبت به سرمایه مالی،به عنوان یک بخش جدایی ناپذیر از فرایند ایجاد ارزش شرکت در نظرگرفته می شوند. بنابراین به نظر می رسد

ساختار مالکیت بر عملکرد سرمایه فکری می تواند مؤثر باشد. بدین ترتیب، پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی نقش سهامداران عمده شرکت ها و انگیزه

آنان در افزایش سرمایه فکری به عنوان یکی از شاخص های نوین عملکرد و ایجاد ارزش شرکت بپردازد و با مدنظر قرار دادن ساختار

مالکیت به عنوان بخشی از مکانیسم های اداره یک شرکت، تغییرات به وجود آمده در حیطه عملکرد سرمایه فکری وارزش شرکت را مورد بررسی قرار

دهد. این پژوهش در ادامه به ادبیات و مبنای تئوریکی، روش شناختی، یافته ها و بحث و نتیجه گیری می پردازد.

فصل اول
کلیات تحقیق

۱-۱ مقدمه
بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که شرکت های بزرگ کارآمدتر،مؤثرتر و با صرفه ترین نوع بنگاههای اقتصادی اند.همین دلیل سبب شده است که توجه

اقتصاددانان به شرکت،حوزه فعالیت آنان و موضوعات مربوط به آن معطوف شود(شریعت پناهی، ۱۳۸۰،۱۲۳).

گروه بزرگی از نظریه پردازان اقتصاد مالی، به شرکت از زاویه رابطه نمایندگی می نگرند. طبق تعریف جنسن و مک لینگ:رابطه نمایندگی قراردادی است

که بر اساس آن صاحب کار با مالک و نماینده یا عامل را از جانب خود منصوب و اختیار تصمیم گیری را به او تفویض می کند(جنسن و مک لینگ، ۱۹۷۶، ۳۱۴)

اگرچه این فرض وجود دارد که هر دو طرف در رابطه بالا به دنبال حداکثر کردن منافع خود هستند ولی ممکن است نماینده همیشه در جهت حداکثر کردن

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

منافع مالک عمل نکند. وجود تضاد منافع، موجب نگرانی مالکان(سهامداران) گردیده تا جایی که آن ها برای اطمینان از تخصیص بهینه منابع خود توسط مدیران، اقدام به بررسی و ارزیابی عملکرد مدیران می کنند. مالکان همواره به دنبال معیاری هستند که با استفاده از

آن،عملکرد مدیران را به بهترین نحو ممکن ارزیابی نمایند. بر این اساس، وجود حاکمیت شرکتی مطلوب از آسیب پذیری بازارهای در حال توسعه از جمله

بازار ایران در مقابل بحران های مالی می کاهد و بیش از هر چیز حیات سالم بنگاه اقتصادی را در درازمدت هدف قرار می دهد و به این خاطر درصدد است

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری و ارزش شرکت در بازار سرمایه ایران

تا از منافع سهامداران در مقابل مدیریت سازمان حفاظت به عمل آورد، از طرف دیگر،محصول نهایی فرایند حسابداری،ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان مختلف، اعم از استفاده کنندگان داخلی و استفاده کنندگان خارج از شرکت،در قالب گزارش

های حسابداری می باشد. یکی از مشکلات اساسی سیستم حسابداری عدم کفایت و ناتوانی آن ها در سنجش و ملحوظ نمودن ارزش سرمایه فکری

در صورت های مالی شرکت ها است. امروزه نقش و اهمیت سرمایه فکری بکار گرفته شده در قابلیت سودآوری پایدار و مستمر شرکت ها بیش از بازده

سرمایه مالی به کار گرفته شده است. در حقیقت آن چیزی که امروزه شرکت ها را در صحنه اقتصاد کنونی رقابت پذیر می نماید دارایی نامشهود و به

رابطه بین تمرکز مالکیت و عملکرد سرمایه فکری

عبارتی سرمایه فکری آنهاست.سرمایه فکری یک مدل جدید کاملی را برای مشاهده

ارزش واقعی سازمان ها فراهم می آورد که با استفاده از آن می توان ارزش آتی شرکت را نیز محاسبه کرد. بنابراین، پژوهشگر رابطه سهامداران عمده و

انگیزه آنان در افزایش ارزش شرکت را به عنوان فرضیه مطرح،و دراین پژوهش آن را در بوته آزمایش قرار می دهد. در فصل اول پس از بیان مسئله تحقیق،

به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم.همچنین اهداف تحقیق را در قالب اهداف کلی و ویژه بیان می کنیم.چارچوب نظری

تحقیق که بنیان اصلی طرح سؤال و موضوع تحقیق بوده است در این فصل آورده شده و در ادامه به مدل تحلیلی، و فرضیه های تحقیق نیز اشاره شده است. در پایان نیز تعاریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق آمده است.

۲-۱ بیان مسئله

علیرغم گسترش دامنه مالکیت و تعداد سهامداران، کنترل و اداره شرکت ها در اختیار گروه خاصی از سهامداران قرار گرفته است.زیرا اغلب خرید و فروش

سهام شرکت توسط سرمایه گذاران با هدف کسب سود در کوتاه مدت صورت می گیرد که این امر عملاً باعث شده تا از نفوذ سهامداران جز در انتخاب

هیئت مدیره شرکت و نظارت بر عملکرد آنها کاسته شود و کنترل و هدایت شرکت ها در اختیار سهامداران خاص متمرکز شود.این گروه از

سهامداران نقش اصلی را در تعیین اکثریت اعضای هیئت مدیره، انتخاب حسابرس مستقل و تعیین خط مشی کلی شرکت دارند. همین امر باعث تضییع

حقوق و منافع سهامداران اقلیت به دلیل عدم مشارکت آنها در نظارت و کنترل شرکت و تعیین مدیران و حسابرس مستقل شده است.در چنین نظام

راهبردی شرکت ها به صورت کنترل نشده در اختیار مدیریت می باشد.جدایی مالکیت از مدیریت منجر به عمومیت مسئله نمایندگی

گردیده است.فرض تئوری نمایندگی بر این است که بین منافع سهامداران و مدیریت یک تعارض بالقوه وجود دارد و مدیران به دنبال کسب حداکثر منافع

خود از سهامداران شرکت هستند که این منافع ممکن است در تضاد با منافع سهامداران باشد. و با توجه به اینکه در روابط نمایندگی هدف مالکان حداکثر سازی ثروت است و برای

دستیابی به این هدف بر کار نماینده نظارت و عملکرد او ارزیابی می کنند پس باید در این راستا عواملی که بر عملکرد شرکت تأثیر می گذارند به خوبی

شناسایی و مورد توجه قرار گیرند. یکی از روشهای کنترل و حاکمیت شرکتی تعیین نوع ساختار مالکیت و تعیین میزان تمرکز مالکیت است تا بدین وسیله با کاهش هزینه های

نمایندگی عملکرد شرکت را بهبود ببخشد.
در طول دهه ۱۹۸۰ مفروضات و عقاید نئوکلاسیک ها از سوی نگرش مبتنی بر منافع به چالش کشیده شد چرا که در دنیای امروز اقتصاد صنعتی را پشت

سرم گذاشته و وارد اقتصاد مبتنی بر دانش شده است. اقتصادی که باعث ایجاد تغییرات بسیاری گردیده است.در این اقتصاد دانش و دارایی های نامشهود به عنوان مهم ترین مزیت رقابتی سازمان ها شناخته شده اند.

امروزه نحوه ی استفاده از دارایی های نامشهود تأثیر بسیار مهمی در موقعیت و بقای سازمان ها دارد. به طوری که این موضوع باعث بوجود آمدن حوزه

مطالعاتی و تحقیقاتی جدیدی در مدیریت شده است. در یک طبقه بندی ساده دارایی های نامشهود به دو دسته تقسیم می شود که یکی از مهمترین

اجزاء آن سرمایه فکری است که تأثیر مهمی بر روی عملکرد و پیاده سازی استراتژی های سازمانی دارد از این رو، شناسایی، اندازه گیری و مدیریت سرمایه فکری دارای اهمیت خاصی است( گلدی صدقی، ۱۳۸۶، ۱۲۵).

از سوی دیگر، اغلب سرمایه های حسابداری فعلی از نقش و اهمیت فزاینده حق مالکیت معنوی و دانش در سازمان های عصر نوین غافل بوده و از توان

سنجش ارزش واقعی دارایی ها در محاسباتشان قاصرند. در حقیقت، صورت های مالی در تشریح ارزش واقعی شرکت ها از محدودیت های بسیاری

برخوردار هستند. در جوامع دانش محور کنونی، بازده سرمایه فکری به کار گرفته شده بسیار بیشتر از بازده سرمایه های مالی به کار گرفته شده اهمیت یافته است؛ این بدان معناست که در مقایسه با سرمایه های فکری، نقش و اهمیت

سرمایه مالی در تعیین قابلیت سودآوری پایدار، کاهش چشمگیری یافته است. در واقع سرمایه فکری یک مدل جدید کاملی را برای مشاهده ارزش

واقعی سازمانها فراهم می آورد و با استفاده از آن می توان ارزش آتی شرکت را نیز محاسبه نمود. این پژوهش تلاشی برای ارزش گذاری سرمایه فکری

در صورت های مالی به شمار می آید. حال با توجه به موارد ذکر شده این سؤال ها مطرح است که:
۱- آیا میزان تمرکز مالکیت شرکت ها بر عملکرد سرمایه فکری آنها تأثیر دارد؟

۲

– آیا سرمایه فکری به عنوان شاخص نوینی از عملکرد بر ارزش شرکت تأثیر دارد؟

در حقیقت این پژوهش به بررسی نقش سهامداران عمده و انگیزه آنان در افزایش ارزش شرکت می پردازد و با مدنظر قرار دادن ساختار مالکیت به عنوان

بخشی از مکانیسم اداره یک شرکت، تغییرات به وجود آمده در حیطه عملکرد سرمایه فکری را مورد بررسی قرار می دهد.

۳-۱ چارچوب نظری تحقیق و مدل تحقیق

با توجه به اینکه سازمان های امروزی به منظور کاهش تعارض بین سهامداران و مدیریت بر مجزا سازی مالکیت

از مدیریت تأکید می ورزند. لذا با افزایش تعداد بالاخص سهامداران عمده تضاد منابع در بین سهامداران و مدیران نیز میان سهامداران افزایش می یابد تا

جائیکه ممکن است بر امر نظارت و کنترل بر عملکرد مدیریت خدشه وارد کند.
وجود سهامداران عمده و یا مؤسسات سهامدار می توان میزان نظارت را افزایش یا آن را بهبود ببخشد و بنابراین به عملکرد بهتر مؤسسه منجر می شود(گانس و همکاران ۲۰۰۲، ۵۸) .
هرقدر سهم یک سهامدار از شرکت کمتر باشد، منافع حاصل از نظارت بر رفتار مدیر کمتر خواهد بود. بنابراین تمرکز در سهام، نظارت بیشتر بر رفتار مدیر و

کاهش فرصت طلبی را به همراه خواهد داشت. لذا ساختار مالکیت، به عنوان یکی از ابزارهای محرک کاهش هزینه های شرکت و بالتبع افزایش ارزش

شرکت و عملکرد شرکت محسوب می شود.بهبود عملکرد نیز ممکن است بهبود عملکرد سرمایه فکری را به عنوان یک شاخص نوین عملکرد تحت تأثیر

قرار دهد.

دراکر (۱۹۹۳) اندیشمند معروف مدیریت می گوید:« ما در حال وارد شدن به یک جامعه دانشی هستیم که در آن منافع اقتصادی اصلی، دیگر سرمایه

بیشتر،منابع طبیعی و نیروی کار بیشتر و … نیست منابع اقتصادی دانش خواهد بود.قرن ۲۱، قرن اقتصادی دانشی است.
در اقتصاد دانشی، دانش یا سرمایه فکری به عنوان یک عامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی