توضیحات

مطالعات معماری ایستگاه مترو

توسعه و تحول صنعت حمل و نقل ریلی درون و برون شهری مستلزم شناخت واقعی از تمام ظریفیت ها و پتانسیل های بالقوه می باشد .

اگر چه بخش حمل و نقل ، بحثی خدماتی به شمار می آید لکن به دلیل اهمیت بنیادی آن ،

فعالیتی زیر بنایی محسوب گردیده و در صورت عدم توجه کافی به آن سایه به بخش ها نیز دچار عقب ماندگی خواهد شد .

رشد و گسترش صنعت حمل و نقل ریلی و وجود مزیت های نسبی فرآوان آن نسبت

به سار روشهای عمومی حمل و نقل بیش از هر زمان دیگری مشاهده می گردد .

با پیشرفت تکنولوژی قطارهای شهری در حال تغییر و تحول بوده و وظیفه حمل و نقل مسافران در اغلب شهرهای مهم دنیا را به عهده گرفته است .

بر اساس آمارها ، همواره تقاضا در این بخش فرآینده است و با توجه به مزیت های ذاتی

و منحصر به فرد حمل و نقل ریلی شدن تکنولوژی ساخت قطعات ، وجود سیستم های

موثر در زمینه نگهداری ، تامین انرژی ، علائم و ارتباطات و تجهیزات ، مستلزم حمایت همه جانبه می باشد .

مطالعات معماری ایستگاه مترو

امروزه ایستگاهها بصورت یک مرکز مهم شهری در آمده اند ، جایی که قابل مکث کردن

، معاشرت کردن ، خرید مایحتاج منزل و همچنین استفاده از تسهیلات بانکی و ….. می باشد .

طراحی ایستگاه شماره ۱ مترو فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) با توجه به موقعیت

ایستگاه موضوع پایان نامه این جانب می باشد که مشتمل بر بخش های زیر است.
فصل ۱ : شناخت؛ در این فصل ابتدا به صورت مختصر به تاریخچه مترو در جهان و ایران ( به خصوص تهران )

پرداخته شده و سیستم مترو به صورت کلی تعریف شده است. سپس خصوصیات خطوط مترو تهران

و خصوصا خط ۱ مترو تهران ذکر شده است و در نهایت استاندارد های خاص ایستگاه های مترو بررسی شده و برنامه فیزیکی طرح تعیین شده است.

فصل ۲: مطالعات؛ این مرحله به تجزیه و تحلیل سایت مورد نظر و بررسی

نمونه های مشابه در ایران و جهان اختصاص دارد که در هر مورد نکات مثبت و منفی به دقت برسسی شده است.
فصل ۳: طراحی؛ در این فصل ایده اصلی طرح و روند شکل گیری آن بیان شده است .

همچنین پیشنهاد طرح سازه و تاسیسات متناسب با طرح ، داده شده است. در انتها نقشه ها و جزئیات ارایه شده اند.

۱۳۵صفحه فونت ۱۲ فایل ورد منابع و عکس و نقشه دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب :

عنوان صفحه
 فصل یک: شناخت؛
بخش نخست: مترو
تاریخچه مترو در جهان:
تَرین های متروی جهان
طولانی ترین مترو در جهان
کم تراکم ترین مترو جهان
پیچیده و پر ازدحام ترین
پر ایستگاه ترین مترو جهان
متروی عروس اروپا

بخش دوم: مترو تهران

تاریخچه مترو تهران ؛ ۱۴

بخش سوم: معرفی پروژه
خط ۱ متروی تهران و توسعه شمالی و جنوبی خط تا کهریزک
ایستگاه بین المللی شهر آفتاب
ایستگاه فرودگاه امام خمینی (ره)
ایستگاه شهر جدید پرند

مطالعات معماری ایستگاه مترو

مشاوران و پیمانکاران اجرای پروژه
اهم اقدامات انجام شده در مسیر :
شرح مختصری از پروژه متروی فرودگاه امام
ایستگاه مترو شماره ۱: (* ایستگاه مورد نظر برای انجام این پروژه *)

بخش چهارم:ضرورت انجام پروژه واهداف
فهرست منابع فصل اول ۲۳
فصل دو : مطالعات؛
بخش پنجم: مطالعات مکانی و تجزیه و تحلیل سایت
موقعیت جغرافیایی
طول و عرض جغرافیایی
ارتفاع از سطح دریا
شیب زمین
توپوگرافی منطقه
وضعیت گسلها
تقسیمات اقلیمی
وضعیت آب و هوایی منطقه
شرایط و اقلیم در اراضی مورد نظر
دما و رطوبت هوا
بارندگی
وزش باد
تابش آفتاب
فرودگاه‌ها
متروی تهران

بخش ششم: راهکارهای اقلیمی

اقلیم و ساختمان
۱- تابش آفتاب و تاثیر آن بر ساختمان
۲- تاثیر تابش آفتاب بر سطوح ساختمان
تاثیر تابش آفتاب در گرمای داخلی ساختمان

مطالعات معماری ایستگاه مترو

۴- تاثیر ارتفاع سقف در دمای داخلی ساختمان
۵- جلوگیری از تابش
۶- تاثیر رطوبت بر ساختمان
۷ – راه های نفوذ رطوبت به ساختمان
۸- تاثیر باد بر ساختمان
نتیجه گیری
کاربری های اطراف :
کاربری اصلی اطراف: فرودگاه بین المللی امام خمینی ( ره )
کاربری های مسکونی :
کاربری های تجاری :
کاربری فرهنگی و اجتماعی:
بخش هفتم: استاندارد ها و ضوابط طراحی
جا به جایی درونی
گلوگاههای کنترل ( Access Control )
دسترسی به سکو ها – پله ها
انواع سکوها
حوزه امنیت سکو
حوزه ذخیره
حوزه امد و شد مسافرین
حوزه تجهیزات سکو
فضاهای نشستن ؛
فضاهای اداری ؛
استانداردهای مربوط به معلولین ؛

مطالعات معماری ایستگاه مترو

تغییرات و ارتفاع و عرض
سرویسهای معلولین
مقررات ترافیک و مدیریت بهره برداری

ترافیک وسایط نقلیه ریلی L.R.T :
ترافیک سایر وسایط نقلیه :
عبور و مرور عابران پیاده :

بخش هشتم: معرفی سیستم مترو ۱۸
ملاحظات علمی طراحی ایستگاه
تعیین فاصله بین ایستگاه ها ؛
ملاحظات عملی در طراحی ایستگاه مترو؛
جابجایی بیرونی؛
جابجایی درونی؛
نواحی اصلی عملکردی ایستگاه در حالت کلی ؛

مطالعات معماری ایستگاه مترو

هال اصلی و انتظار ؛
بخش فروش بلیط ؛
سکوها؛
مراکز تجاری در ایستگاه ها ؛
اعلانات و اطلاع رسانی سفر
تامین ایمنی و امنیت؛
ارایه تسهیلات به معلولان؛
انتخاب مکان:
پارکینگ خودرو:
مدخل ایستگاه :
جهت یابی در ایستگاه :
علائم و اعلانات ایستگاه:
سطوح ایستگاه:
سکوها: دسترسی
کنترل صدا؛
تبلیغات؛
راه های دسترسی و ورودی ایستگاه :
بخش اطلاع رسانی بلیط:
بخش تجار و انتظار:
سکو و محل سوار شدن:
کارهای هنری؛
مصالح؛
استانداردهای NPPA برای حفاظت از ایستگاه ؛
شناخت اجزاء سیستم مترو :
الف) شبکه راه آهن:
ب) قطار
ج) ایستگاه:
تاریخچه ای از ایستگاه ها :
مبانی طراحی ایستگاه :
شناخت ویژگی های عمومی ایستگاه ها:

مطالعات معماری ایستگاه مترو

فلسفه طراحی :
اهداف طراحی ایستگاه ها:
ایستگاه به عنوان نشانه ای از شهر:
سازه در ایستگاه ها :
ایستگاه ها و شهر سازی :
ایستگاه و تاثیرات محیطی شامل:
انتخاب بستر طراحی : عوامل زیر را در برمی گیرد:
ایستگاه المانی جدید در شهر سازی :

ایستگاه ها و و طراحی شهری

انواع ایستگاه ها:
عوامل موثر در فرم گیری یک ایستگاه قطار شهری
تراکم ایستگاه:
مشخصات فنی قطار:
مدت توقف در ایستگاه:
مدت زمان بین دو حرکت متوالی:
نحوه جایگزینی و وضعیت قرارگیری ایستگاهها نسبت به سطح گذر:
قوانین و استانداردها:
فضاهای که مستقیماً در رابطه با مسافران است
ورودیها و خروجیها
پله ها:
راهروها:
سالن اصلی:
سکوها:

عوامل موثر در طراحی ایستگاهها (معیارهای اصلی در طراحی):

مشخصات اتوماسیون:
مشخصات طراحی هندسی خط (ارتفاع خط پروژه):
تقسیم بندی ایستگاهها از نظر شرائط هندسی معابر و تقاطع‌های شهری (طرح تفصیلی) :
مراحل مطالعاتی برای طراحی ایستگاهها:
مکان‌یابی ایستگاهها:
طراحی ایستگاهها :
معیارها مدنظر در طراحی ورودی و خروجی ایستگاهها :

ورودی ها و خروجی ها به سکوها :‌
فضای عمومی یا سالن اصلی :
روابط بین فضاهای مختلف ، تراکم و ابعاد و اندازه آنها :
مسیر و محل های حرکتی و توقف :
محاسبات ورودی و خروجی اصلی :‌
محاسبه پله ها :

محاسبه راهروها :
محاسبه دروازه (ورودی و خروجی):

محاسبه فضای مکث و انتخاب مسیر (فضای کنترل شده):
محاسبه فضاهای اداری:
محاسبه سکوها:
• جمع بندی؛

بخش نهم: برنامه ریزی فیزیکی
۱- بخش اصلی ایستگاه
۲- بخش خدمات
۳- بخش خدمات جانبی
۴- بخش تاسیسات

بخش دهم: بررسی نمونه ها ۴۸
نمونه های خارجی
• ایستگاه مترو فرودگاه مالپنزا:
• ایستگاه های زیرزمینی کاناری وارف
• خط ۱۴ مترو پاریس

مطالعات معماری ایستگاه مترو

ایستگاه لیون در خط ۱۴ مترو پاریس
• ایستگاه Canning town لندن
• ایستگاه مترو واترلو
• ایستگاه مترو لیون
• نمونه های داخلی
ایستگاه S2 خط ۲ متروی تهران
ایستگاه مترو گلشهر،کرج
• فهرست منابع فصل دوم ( به ترتیب عنوان های ارجاع شده در فصل ) :
• فصل سه: طراحی؛ ۵۱
بخش یازدهم: روند شکل گیری ایده اصلی طرح
• روند شکل گیری انگاره اصلی طرح
• ایستگاه مترو فضایی با هویتی دوگانه
• پیوستگی به شهر
 سرعت ادراک انسان
• شفافیت و خوانایی
• تفکیک حوزه های کنترل شده و کنترل نشده
• ایجاد فضاهای مکث در عین پویایی
 تاریخچه کافه و کافه نشینی در تهران
• کافه های امروز

مطالعات معماری ایستگاه مترو

• ایده اصلی در طراحی ورودی ها
 مقایسه ورودی های مترو تهران و پاریس
• کفسازی و معماری داخلی
۱۱۳
بخش دوازدهم: سازه ایستگاه ۵۵
• سازه ایستگاه های زیرزمینی قطار شهری
• روش اجرایی پیشنهادی
 مبانی طراحی سازه نگهبان
۱۱۹
بخش سیزدهم: تاسیسات ۵۶
 تاسیسات برقی
• برق اضطراری
 تاسیسات مکانیکی
 تاسیسات مربوط به آتش سوزی
 سیستم اعلام حریق
 سیستم اطفای حریق
۱۲۲
بخش چهاردهم: روند ساخت پروژه ۱۲۶
بخش پانزدهم: تصاویر پروژه ۱۲۸
منابع و ماخذ

شهر پیکره ای کل یافته از برآیند نیروهایی است که در رابطه ای چند سویه بر هم اثر می کنند. در گراینگاه تاثیر این نیروها بر هم کالبد شهر عینیت می یابد . فرهنگ مردم با همه گستره مفهومی خود از یک سو و نیازهای فیزیکی انسان از سوی دیگر ،نیروهایی هستند که همواره با نیروهای طبیعی و

محیطی بر هم اثر می کنند و کالد یک زیستگاه انسانی را شکل می بخشند. بر همین اساس می توان در یافت که شهر یک کالبد همواره در تغییر و پویا دارد.

ایستگاه ها و خصوصا ایستگاه های مترو که از جمله فضاهای شهری محسوب می شوند نیز از این خصوصیت مستثنی نیستند. در نتیجه تمامی نیازها در حرکت بررسی شده و هدف ، رسیدن هرچه سریعتر مسافران به سکوهای سوار شدن به قطار در نظر گرفته شده است. در راستای رسیدن به این

هدف همه فضاها تعاریف خاص خود را پیدا می کنند. فضاهای مکث ، باجه فروش بلیط ، فضاهای تجاری ، تبلیغات و همچنین راهرو های ارتباطی و فضاهای انتظار.گرچه پرداختن به چنین فضاهایی از شیرینی و جذابیت خاصی برخوردار است اما به لحاظ وجود استاندارد ها و ضوابط خاص اجرای بناهای زیر زمینی ، کار طرح در اکثر موارد بسیار دشوار است.

مطالعات معماری ایستگاه مترو

به عنوان مثال در مورد ایستگاه مترو ، سیستم سازه و تاسیسات ایستگاههای مترو با بناهای دیگر بسیار متفاوت است. حتی سیستم های عایق کاری

و اجرای نمهای داخلی نیز متفاوت است. بنابراین طراح در ضمن طراحی باید تصور درستی از نحوه اجرا و جزئیات آن داشته باشد تا بتواند هر فضایی در جایگاه صحیح خود قرار دهد .

همچنین طراح باید پیشنهاداتی برای اجرای آسان طرح خود با توجه به امکانات موجود داشته باشد. در این مورد بهتر است که طراح خود از نزدیک از یک کارگاه مترو بازدید کرده باشد و مشکلات اجرای این بناها را از نزدیک حس کرده باشد.امروزه وسایل حمل ونقل شهری بر بافت شهر ها اثر گذاشته و سیمای شهری ، کالبد فیزیکی و ساختار اجتماعی آنها را متاثر کرده است.

از مهم ترین و پرترددترین شبکه های حمل و نقل شهری می توان به شبکه مترو ، که در تهران زمان زیادی از راه اندازی آن نمی گذرد ، اشاره کرد. این شبکه به دلیل سهولت استفاده ، فرار از آلودگی هو و ارزان ودن هزینه سفر با آن ، توجه اکثر مردم را جلب کرده و هر روز تعداد زیادی مسافر را در سطح شهر جابجا می کند.ایستگاه های مترو که نقاط عطف و کانال های ارتباطی شبکه مترو و شبکه شهر می باشند،از اهمیت ویژه ای برخوردارند و باید آنها به عنوان فضاهایی با هویت شهری به گونه ای پرداخته شود که مرتبط با شهر باشند.

مطالعات معماری ایستگاه مترو

در اینجا لازم میدانم از تمامی مسئولان دانشکده مترو که در جمع آوری استاندارد های طراحی ایستگاه مترو مرا یاری نمودند ، از آقای مهندس نادر شکوفی که به عنوان مشاور در بخش سازه ایستگاه

، بنده را راهنمایی کردند ، همچنین از تیم اجرایی کارگاه ایستگاه H4 مترو تهران که به اینجانب اجازه بازدید از کارگاه را دادند و از آقای مهندس مهرداد رئوفی که در این بازدید مرا همراهی و راهنمایی کردند

، نهاییت تشکر و قدر دانی را دارم.
در پایان از آقای دکتر حسن اصانلو که به عنوان استاد

راهنما و همچنین جناب آقای مهندس آرش مروتی که در تمام مراحل ، بنده را راهنمایی و پشتیبانی نمودند، سپاسگزارم.
 مقدمه:
با افزایش روز افزون جمعیت و تراکم شهر ها و همچنین

پیشرفت تکنولوژی ، پرداختن به فضاهای شهری و راه های ارتباطی زیر زمینی در شهر ها اجتناب ناپذیر می نماید.

امروزه معضل ترافیک از مشکلات عمده ای است که

کلان شهرهای کشورمان با آن دست به گریبان هستند .

مشکلات زیست محیطی ، اتلاف وقت . تصادفات و سایر مسایل مربوط به پیامدهای ترافیک و هزینه های ناشی از آن حل مسایل ترافیکی که را به دغدغه ای برای شهرهای بزرگ تبدیل نمده است .

سیستم های حمل و نقل ریلی یکی از ابزارهایی است که همواره برای رفع مشکلات ترافیکی مدنظر بوده و مورد استفاده قرار می گیرد . سیستم های حمل و نقل ریلی ، سیستمهایی هستند که تنها قابلیت حرکت در مسیرهای مخصوص و از پیش ساخته شده را دارند .

مطالعات معماری ایستگاه مترو

به همین دلیل ، گسترش شبکه سیستم های ریلی نسبت به شبکه های غیر ریلی کمتر بوده و معمولاً مسیرهای اصلی را شامل می شود هزینه احداث سیستم ها در مقایسه با سیستم های غیر ریلی بسیار زیاد می باشد که سبب شده است احداث این سیستم ها جز برای مسیرهایی با حجم

زیاد مسافر توجیه اقتصادی نداشته باشد ، با توجه به مخارج سنگین این سیستم ها ، برای استفاده بهینه معمولاً از سیستم های غیر ریلی برای دسترسی مسافران از قسمت های مختلف شهرها به ایستگاههای ریلی استفاده می شود .

ظرفیت وسایل نقلیه ریلی معمولاً بیشتر از وسایل نقلیه

غیر ریلی نظیر اتوبوس ها می باشد ، بطوریکه این سیستم ها قادرند تا ۷۰۰۰۰ مسافر در ساعت را در هر جهت جابه جا کنند ، سرعت این سیستم ها نیز در صورتی که محدوده ای جدا با اولویت عبور داشته باشند بیشتر از سیستم های جاده ای است .
اکثر این سیستم ها از نیروی الکتریسیته که عنوان نیرو

محرکه سود می برند که آلودگی زیست محیطی به همراه ندارد و آلودگی صوتی آن بسیار کم است . بنابراین با توجه به امتیازات فوق این سیستم ها برای جابه جایی مسافرین در سطح شهرهای بزرگ و

پر جمعیت بسیار مطلوب می باشد.

در جهت رسیدن به تعاریف مناسب برای ارایه طرحی

همسان با نیاز های موضوع طرح ، مطالب رساله در سه فصل به ترتیب زیر ( درصفحه بعد ) در کنار هم قرار گرفت.

مطالعات معماری ایستگاه مترو

فصل ۱ : شناخت؛
در این فصل ابتدا به صورت مختصر به تاریخچه مترو در

جهان و ایران ( به خصوص تهران ) پرداخته شده و سیستم

مترو به صورت کلی تعریف شده است. سپس خصوصیات خطوط مترو تهران و خصوصا خط ۱مترو تهران ذکر شده است و در نهایت استاندارد های خاص ایستگاه های مترو بررسی شده و برنامه فیزیکی طرح تعیین شده است.

فصل ۲: مطالعات؛
این مرحله به تجزیه و تحلیل سایت مورد نظر و بررسی نمونه های مشابه در ایران و جهان اختصاص دارد که در هر مورد نکات مثبت و منفی به دقت برسسی شده است.
فصل ۳: طراحی؛
در این فصل ایده اصلی طرح و روند شکل گیری آن بیان شده است .

همچنین پیشنهاد طرح سازه و تاسیسات متناسب با طرح ، داده شده است. در انتها نقشه ها و جزئیات ارایه شده اند.

فهرست
عنوان صفحه
• فصل یک: شناخت؛

نخست: مترو ۸
دوم: مترو تهران ۱۴
سوم: معرفی پروژه ۱۸
چهارم:ضرورت انجام پروژه واهداف ۲۳
• فصل دو : مطالعات؛
پنجم: مطالعات مکانی و تجزیه و تحلیل سایت ۲۶
ششم: راهکارهای اقلیمی ۳۰

هفتم: استاندارد ها و ضوابط طراحی ۳۴
هشتم: معرفی سیستم مترو ۴۲
نهم: برنامه ریزی فیزیکی ۸۷
دهم: بررسی نمونه ها ۸۸

• فصل سه: طراحی؛
یازدهم: روند شکل گیری ایده اصلی طرح ۱۱۳
دوازدهم: سازه ایستگاه ۱۱۹
سیزدهم: تاسیسات ۱۲۲
چهاردهم: روند ساخت پروژه ۱۲۶
پانزدهم: تصاویر پروژه ۱۲۸
منابع و ماخذ

فصل یک:
” شناخت”

 بخش اول : مترو: