مقدمه
بافتهای فرسوده بطور کلی شامل آن دسته از بافتهای درون شهری هستند که علی رغم فرسودگی در گستره بناها ممکن است دارای میراث های شهری بصورت تک بنا یا فاقد میراث های تاریخی باشند. (مأخذ: مهندسین مشاور شاران ،

در ایران ، آغاز مداخله جدی در بافت های کهن شهری را می توان از اوایل حکومت پهلوی (در سالهای ۱۳۰۰-۱۳۲۰ ) دانست. احداث خیابان های ۱۵ خرداد و خیام را می توان ذکر کرد.

با روی کار آمدن رضاخان اقدامات دولت بیشتر در زمینه ایجاد خیابان های جدید – توسعه خیابان های قدیم و آسفالت خیابان ها و احداث ساختمان های دولتی بود.

بنابراین سالهای ۱۳۰۰- ۱۳۲۰ را آغاز مرحله ای جدید در زمینه مداخله گسترده در بافت قدیم شهرها دانست که در دهه اول قرن چهاردهم هجری در قالب فعالیت های بهسازی و نوسازی شهری شکل گرفت. (مأخذ: عزیزی محمد مهدی ۱۳

مطالعه بافت های فرسوده شهری

به دنبال دگرگونی های اجتماعی – اقتصادی و فرهنگی – سیاسی ایران گونه ای دیگر از شهرها را بوجود آورد که امروزه به دو بخش قدیمی (سنتی ) وجدید تبدیل شده اند. به دلایل مختلف فاصله میان این دو بافت شدت یافته است و عدم تطابق بافت با نیازهای نوین اغلب بافت های قدیمی در شهر تبدیل به بافت های فرسوده شهری شده اند . بافت های فرسوده

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

بیش تر در مراکز شهرهای قدیمی و کهن واقع اند و همان هسته های اولیه و بافت قدیمی و تاریخی شهرها هستند. این بافت ها دارای ارزش های کالبدی ، عملکردی ، اقتصادی و

فرهنگی اند. از این رو، اینگونه بافت ها سرمایه ملی و هویت یک شهر محسوب می شوند.

این بافتها روزگاری مکان و محیطی امن توام با آسایش و رفاه ساکنین آن بوده است . که با توجه به فرهنگ ، ملیت و تکنولوژی آن دوران جوابگوی نیازهای اساسی آنها بوده و از یک نظم ارگانیک برخوردار بوده است. (مأخذ : بیگ زاده رونق ، حسن ، ۱۳۷۹ (

این مناطق در گذشته بطور خودجوش و تدریجی شکل گرفته اند که در پیدایش آنها عوامل محیطی و عوامل انسانی دخالت داشته اند .

به عبارت دیگر قانونمندی های حاکم بر محیط، طبیعت و جامعه انسانی در شکل گیری این بافت ها نقش تعیین کننده ای داشته است (مأخذ : موسوی، سید علی اکبر ، سال ۱۳۷۵، ص ۲۳۱)

بنابراین گسترش فیزیکی – افقی و ناموزون شهرها به دلیل رشد سریع جمعیت شهری و مشکلات تامین مسکن و ارائه خدمات مورد نیاز برای شهروندان از یک طرف و فرسودگی، تخریب، متروکه و رها شدن بافتهای قدیم اکثر شهرهای با سابقه تاریخی و عدم بهره‌برداری

بهینه از فضا به همراه مشکلات زیست محیطی در این مناطق از طرف دیگر، دست اندرکاران

برنامه‌های توسعه شهری (وزارت مسکن و شهرسازی) را بر آن داشت که بخشی از برنامه دوم پنجساله توسعه جمهوری اسلامی ایران (۷۸-۱۳۷۳) را به توسعه بافتهای مسئله دار قدیمی اختصاص دهند.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

(مأخذ: محمدرحیم رهنما‌. خلاصه مقالات توسعه مسکن در ایران ).
نمونه بافت های ناکارآمد شهری را می توان در اکثر شهرهای کشور مشاهده کرد. شهر اهواز، از جمله شهرهایی است که از مشکلات و مسائل پیش روی بافت قدیم خود رنج می برد . وسعت بافتهای فرسوده شهر اهواز ۱۲۷۳ هکتار است که محلاتی نظیر : عامری ،

هسته مرکزی شهر ، زرگان ، زوئیه ، کوی ملت ، کوی یوسفی، کوی طالقانی ، کوی علوی ، ملاشیه ، سخیریه ، منبع آب ، حصیرآباد و … را شامل می شود. (مأخذ: www.google.com (

در این پژوهش محدوده مورد مطالعاتی محله عامری یا اهواز قدیم، همانطور که از نام آن پیداست هسته اولیه شهر اهواز بوده است و در تقسیم بندی انواع بافت های فرسوده در

گروه بافت های قدیمی و کهنه قرار دارد . متاسفانه علی رغم اهمیت این مبحث فعالیت قابل ملاحظه ای در زمینه بازسازی و بهسازی در این محله و محلات دیگر شهر اهواز اصلاٌ صورت نگرفته یا کمتر صورت گرفته است .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

فصل اول

کلیــا ت پژوهش

۱-۱بیان مسئله
شهر همچون یک موجود زنده در سیر تکامل خود در بستر زمان با پستی و بلندی های فراوانی مواجه می شود که هر یک از آن ها به نوبه خود تعادل زیستی آن را بر هم می زند در این میان عدم توجه به تبعات ناشی از این معضلات موجب ایجاد فرسودگی در بافت شهری می گردد.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

بافت های کهن شهرها با داشتن ارزشهای تاریخی و فرهنگی ماندگار یکی از بسترهای تحقق آرمان های توسعه درونزا است که در گذر ایام بنا به دلایل عمده ، تخریب یا خالی از

سکنه شده است اهمیت رویکرد به بافتهای کهن شهری از یک سو و تخریب و تخلیه از این بافت ها از سوی دیگر لزوم ساماندهی این بافت ها را دو چندان می نماید. بطوری که

ساماندهی و حفاظت از بافتهای کهن شهری یکی از جدی تری محورها برای غنی سازی و زندگی شهری و تحرک بخشی به کالبد شهر از درون می باشد . ( آسایش ، حسین ،۱)
در کشور ما بی توجهی به چنین بافت هایی مشکلات هولناکی برای جوامع شهری به

خصوص ساکنان آن ها ایجاد می کند ، لذا به کارگیری تمهیداتی جهت جلوگیری از بوجود

آمدن چنین بافت های فرسوده ای مطالعه در جهت نوسازی و بهسازی به موقع آن ها می تواند بستر اصلاحات اساسی در جهت ارتفاء کیفیت محیط شهری محسوب گردد .

بنابراین هرگونه مداخله در این گونه بافت ها در واقع مداخله در زندگی ساکنین است. هدف از این مداخله بهبود زندگی ساکنین می باشد تا ارتقای وضعیت کالبدی فضاها ی شهری .

پرسش هایی که در اینجا مطرح می شود این است : چرا تفکرات و نظرات برنامه ریزان و

مدیران شهری در ارائه پیشنهادات در پروژ ه های شهری از جمله : مرمت ، بهسازی و … در بافت های کهنه و قدیمی با آنچه شهروندان می خواهند متفاوت است ؟ و یا به چه دلیل

متخصصان و مدیران شهری با بکارگیری جدیدترین روش ها ، در اغلب موارد این طرح ها مورد اقبال و پذیرش مردم واقع نمی شوند؟

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

شهر اهواز یکی از مادرشهرهای کشور قلمداد می شود که با مشکلات بزرگی چون فرسودگی بافت شهر ، وسعت بالای مناطق حاشیه نشین ، ناهنجارهای اجتماعی، امنیت

اجتماعی و مسائل عشیره ای و قومیتی روبرو است. محله عامری که نزدیک بخش مرکزی

شهر قرار گرفته است نمونه عینی آن می باشد. محله ای است با پیشینیه تاریخی و از نظر نقش شهری به صورت خطی به تبعیت از رودخانه کارون شکل گرفته است .

که در بستر زمان توسعه خطی خود را پیش گرفته و ادامه داده است. محله مورد مطالعه یکی از محلات اصلی شهر اهواز می باشد . که در جوار بازار اصلی قرار دارد. محدوده مورد

مطالعه در گذر زمان دچار انواع فرسودگی گردیده است . که به دلیل عدم توجه به موقع به آن دچار معضلاتی عمده گردیده است.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

مسئله اصلی که در اینجا مطرح می شود این است که محله عامری دارای مشکلاتی به

شرح ذیل می باشد : استقرار گروههای مهاجر روستایی ، پایین بودن سطح درآمد ساکنین ،

نامناسب بودن دسترسی ها ،کمبود خدمات مورد نیاز شهروندان ، پایین بودن امنیت در سطح محله را می توان نام برد . پس می توان گفت که مح

له عامری در مرحله انواع فرسودگی کالبدی، کارکردی ، اجتماعی و اقتصادی است .
در این پژوهش سعی می شود که با مطالعه و بررسی وضعیت بافت فرسوده شهری ، در

پی یافتن راه حل های اساسی از فرسودگی بیشتر در این بافتها جلوگیری شود . بنابراین تصمیم گیری به پژوهش در این راستا گرفتیم و با نگرشی نو به بررسی مسائل اساسی در این راستا می پردازیم .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

۱-۲ اهمیت وضرورت انجام پژوهش
بافت های فرسوده شهری روی موارد زیر تاثیر بسزایی می گذارند:
۱) مسائل جمعیتی و اجتماعی ۲)مسائل کارکردی ۳)مسائل اقتصادی ۴)مسائل مربوط به ارتباط و دسترسی ۵)مسائل زیرساختی ۶)مسائل زیست محیطی ۷)مسائل کالبدی

از جمله مواردی که باعث ضرورت توجه به مسائل بافت های قدیمی و فرسوده می شود استفاده از مصالح ارزان و قدیمی در بیش ترساختمان های این بافت هاست که تهدید جدی برای ایمنی ساکنان در هنگام بروز سوانح طبیعی به شمار می رود.در استان خوزستان

شهرهایی مثل اهواز، آبادان، شوشتر ، اندیمشک و … دارای بافت های فرسوده می باشند در شهر اهواز بعضی از محلات مثل : محله عامری ( اهواز قدیم ) – نهضت آباد (لشکر آباد)- شلینگ آباد و بافت های حاشیه ای اهواز مثل محله ملاشیه ، کوت عبدا… ، آسیاباد و …

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

جزو بافت های فرسوده هستند و از آنجایی که محله عامری که هسته اولیه شهر اهواز را تشکیل می دهد و به دلیل نزدیک بودن به هسته مرکزی شهر و قرار گرفتن در خروجی پل هفتم نسبت به دیگر محلات به لحاظ احیا و بازسازی در اولویت قرار دارد.

در این محله فقدان تاسیسات محیطی ناهنجاری های اجتماعی و به طور کامل هر عامل مخربی می تواند سلامتی انسان را به چالش بکشد. نبود امکانات اشتغال توزیع و تحصیل برای جوانان از یک طرف و فقر اقتصادی و فرهنگی حاکم بر منطقه از سوی دیگر از مشکلات این محله به شمارمی رود.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

همچنین با توجه به اینکه مهم ترین دشواری های بافت فرسوده شهری ، نارسایی شبکه راهها و دسترسی هاست. گذرهای کم عرض – پرپیچ و خم – غیر هندسی ناهماهنگ ، عدم دسترسی ها آمد و شد را برای اهالی این محله دشوار کرده است .

این بافت ها به دلیل فقر ساکنین و مالکین آن ها امکان نوسازی خود به خود را نداشته و نیز سرمایه گذاران انگیزه ای جهت سرمایه گذاری در آن ندارند .

با توجه به نکته ذکر شده اگر جهت گیری و سمت و سوی بافت فرسوده به همین منوال صورت پذیرد و به دنبال آن مداخلاتی بدون برنامه و طرح خاص خودشان صورت پذیرد ، این بافت ها روز به روز بر مشکلاتشان افزوده گشته و به مکان هایی آشفته و تخریبی مبدل می گردند. چاره اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری است.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

۱-۳ اهداف پژوهش
۱-۳-۱ اهداف کلی :
هدف نهایی این پژوهش مطالعه و شناخت ویژگی های کلی بافت های فرسوده و بیان مبانی نظری آن بافت فرسوده محله عامری که به دلیل بی توجهی به آن به یکی از نقاط مشکل ساز شهری مبدل گردیده است .

۱-۳-۲ اهداف جزئی :
می توان در راستای این پژوهش اهداف خرد بی شمار را نام برد :
۱- شناخت ویژگی ها ی جمعیتی، اجتماعی ، اقتصادی ، و کالبدی ، محله عامری اهواز
۲- مطالعه روند تکامل تاریخی شهر اهواز ( با تاکید بر محله عامری ) از ابتدا تا تاکنون
۳- حفظ ارزشهای فرهنگی – ملیتی – بومی – منطقه ای

۴- توجه به شهرسازی مشارکتی در تحقق امر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهری
۵- معرفی راهکارهایی برای نوسازی و بهسازی بافت فرسوده محله

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

۱-۴ پیشینه و ادبیات پژوهش
در رابطه با بافت های فرسوده مطالعات زیادی چه در داخل ایران و چه در خارج از ایران انجام شده است.

در مقطع زمانی سال های ۱۳ شش برنامه عمرانی تدوین شد که پنج مورد آن ، به اجرا گذارده شد . چنانچه از اهداف و خط مشی های اجرایی این برنامه ها استنباط می شود سیاست جلوگیری از توسعه بی رویه شهرها و حفظ و نگهداری مرمت بناها در قالب طرح

های جامع و تفضیلی به چشم می خورد، اما در مرحله اجرا هیچ یک از برنامه ها در محقق ساختن این اهداف کاملاً موفق نبوده اند . به طور ی که ارزیابی هر برنامه عمرانی بیانگر آن است که توسعه بی رویه شهرها و فرسودگی بافت های قدیمی و احیای اراضی بافت فرسوده و تدوین مقرراتی در جهت تسهیل در نوسازی این بافت ها را پیشنهاد می کند .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

در برنامه ۵ ساله اول عمرانی بعد از انقلاب ، مطالعات بهسازی و نوسازی شهرها در بخش عمرانی شهر و در چارچوب طرح های توسعه شهری در نظر گرفته شد و هدف آن استفاده از حداکثر ظرفیت های درون محدوده شهری اتخاذ شده و با شکل گیری شرکت عمران و بهسازی بافت های شهری ، مدیریت و اجرای عملیات ، آماده سازی و اجرای طرح ها از

طریق مشارکت مالی با اشخاص حقیقی و حقوقی در سال های ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۶ ، مطالعات ۶ طرح بهسازی بافت قدیم ، حول محور تاریخی و مجموعه فرهنگی مرکز شهری انجام گرفت و بعضاً مقدمات اجرای آن ها نیز فراهم شد .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

شورای عالی شهر سازی و معماری ایران در مصوبه ۲۸/۹/۱۳۶۹ به منظور ایجاد تعادل در توزیع فعالیتهای کشور بر اساس سیاست های تعادل بخشی و تمرکز زدایی ۶/۲/۱۳۶۸ شورای سیاستگذاری بازسازی و اهداف و مسکن و شهرسازی مصوب ۱۳۵۳ ، شهرهای

اصفهان ، شیراز ، تبریز و کرمان را به عنوان شهرها ی فرهنگی و تاریخی اصلی کشور اعلام کرد و در سال ۱۳۷۰ شورای عالی شهرسازی شهر همدان نیز در زمره این شهرها قرار گرفت و بر اساس این مصوب وزارت مسکن و شهرسازی موظف شد تا طرح احیای محورهای

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

تاریخی – فرهنگی شهرهای مزبور را تهیه و فضای مناسب برای استقرار عملکردهای موضوع این مصوبه را تاکید کرده و برای تصویب به مراجع ذیربط ارسال کند .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

شورای عالی شهرسازی در سال  در سیاستگذاری های خود در عرصه شهرسازی و معماری تصمیماتی را در خصوص ضرورت احیاء و باززنده سازی محلات فرسوده و قدیمی شهرها
اتخاذ کرده و این سیاست باید توسط دستگاههای سیاستگذار و اجرایی در سرلوحه برنامه ها و طرح های آن سازمان قرار گیرد .

بررسی پروژه های مشابه در جهان :
در بسیاری کشورها در جهت احیاء و باز زنده سازی اصولاً بر روی بافت های تاریخی و با ارزش تاکید می کنند و این گونه طرح ها با دیدگاههای بهسازی و مرمت خانه ها و بناهای تاریخی و ارتقای تجهیزات و امکانات رفاهی و تاسیساتی ترسیم می شوند. در این طرح ها

در درجه اول هدف حفظ کالبد و فضای تاریخی و در درجه دوم حفظ منافع عمومی از طریق راهکارهای قانونی .

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

در روند احیاء و باززنده سازی بافت فرسوده مسائلی مطرح می شوند که هدف ما پاسخ گویی به این گونه سوالات است مسائلی از قبیل بیکاری ، مهاجرت ، فقر ، اشتغال ، کمبود مسکن و گرانی آن است. در این نوع طرح ها اغلب از سیاست های مشارکتی بهره می

جویند به این شکل که دولت با وارد کردن سوبسید به این مناطق توان ساکنان را بالا برده که بتوانند در احیاء و توسعه محله خود مشارکت جویند. این گونه طرح ها را در شهرهای عربی

مانند الخلیل و بیروت می توان نام برد . در این طرح ها ساختار و تجهیز خانه ها را دولت عهده گرفته اما به ازای هزینه هایی که کمیته برای بهسازی خانه ها پرداخته ، یک سوم از فضاهای سکونتی را برای اجاره داده در اختیار گرفته است.

مطالعه بافت های فرسوده شهری ب

در شهرهای مرکزی آسیا مثل هندوستان در شهر دهلی ، هدف دولت بهبود شرایط زیست محیطی بود تا ارتقاء قابل توجهی را در سطح زندگی مردم ایجاد کند و آن طرح ارتقای کیفی محیط از طریق جلب مشارکت مردمی است. به این شکل که آنان را تشویق به بهسازی محیط زندگی خود می کردند. در واقع دولت با اجاره بلند مدت زمین به ساکنان غیر رسمی

خانه ها نوعی قانونیت برای مالکیت آن ها قائل شد و این شوقی برای پرداخت این هزینه ها گردید و هنگامی که کیفیت زیستی در محله بهبود شبکه تاسیسات شهری و مسکن – افزایش مسئولیت ساکنان و تامین نظارت آنان برفعالیت بهسازی . ( مهندسین مشاور پل میر ، طرح ساماندهی بافت فرسوده ، ۱۳۸

مطالعه بافت های فرسوده شهری ب

در شهرهای غربی : در کشورهای امریکا و کانادا به چشم می خورد.
در آمریکا هدف از بهسازی و نوسازی بهبود وضعیت مسکن – توجه به صرف به بعد فیزیکی بافت های فرسوده – استفاده بهینه از زمین های شهر برای از بین بردن فرسودگی نواحی فرسوده با توجه به عوامل ایجاد آن اقداماتی که در این امر صورت گرفته بدین شرح است.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

اجرای برنامه های توسعه مجدد بر پایه پاکسازی زاغه ها توسط دولت ، پیشگیری از فرسودگی به نواحی مرغوب شهرها ، احیاء نواحی در معرض خطر و تبدیل آن ها به نواحی سالم و پاکسازی و توسعه مجدد زاغه هایی که غیر قابل احیاء اند که پیامد هایی که این

طرح در پی داشت بدین صورت است گرانی بیش از حد قیمت مسکن ، ایجاد نیاز به مسکن برای خانوارهای جابه جا شده ، از دست رفتن ارزش واقعی زمین ، کاهش عرصه مسکن در کوتاه مدت ، شکست برنامه های اولیه مرمت شهری ، عدم جلوگیری از گسترش زاغه ها در اثر پاکسازی تدریجی و از بین رفتن بافت اجتماعی است.

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

پروژه های انجام شده در ایران :
مطالعه و بررسی بافت های فرسوده در جهت احیاء و نوسازی آن اقدامات زیادی صورت گرفته است که در اینجا به ذکر ۲ مورد اشاره می شود.
طرح بهسازی و نوسازی بافت کهن اردبیل – بافت کهن شوشتر

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

بافت کهن اردبیل :
این برنامه یک برنامه استراتژی بوده که از اهداف آن می توان به امکان پذیری احداث واحدهای مسکونی جمعیت اجاره به گروه های کم درآمد شهری ۲- احداث واحدهای کوچک که با لقوه ارزان تهیه می شوند که در نهایت موجب تملک گروههای بالاتر درآمدی می شوند

. از نظر برنامه های اقتصادی و اجتماعی این طرح موجب جابجایی طبقات اجتماعی واحدهای ارزان قیمت شده و در نهایت موجب تملک گروههای بالاتر درآمدی می گردد. از نظر کالبدی

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

می توان به خرید ، تملک و تخریب و نوسازی بافت اشاره کرد. در این طرح برنامه مالی جهت تامین سرمایه ، با استفاده از بخشی از زمین برای احداث واحدهای تجاری ، اداری انبار و پارکینگ های عمومی هزینه تمام شده

واحدهای مسکونی پایین خواهد آمد. در پایان این برنامه به دلیل راهبردی بودن مطالعات مدیریت اجرا برای آن پیشنهاد نشده است.
بافت کهن شوشتر :

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

از اهداف این طرح بهسازی از طریق کاهش تراکم جمعیتی ، ارتقاء کمی و کیفی سطوح خدمات ، حفاظت از نقش ویژه بافت کهن به بهسازی بافت قدیم و بازسازی و حفاظت از بافت کهن – این طرح به لحاظ اجتماعی هیچ برنامه ای نداشته است اما به لحاظ کالبدی هدف آن

حفاظت از نواحی با ارزش مشرف به گذرها ، مراکز محلات ، ابنیه با ارزش و نیز نواحی .
ویژه بافت کهن ، توزیع مجدد کارها بر اساس تغییر عملکرد بناها ، حفاظت از ساختار سلسه مراتبی و به لحاظ مالی ، سرمایه گذاری در بخش عمومی و دولتی بود. و وزارت مسکن و

مطالعه بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

شهرسازی مدیریت آن را بر عهده داشت .
در ایران پروژه هایی چون ” طرح حفظ و احیاء بازسازی بافت های قدیم شهر سمنان توسط ایرج عباس زادگان و راضیه رضا زاده  . ” طرح بهسازی و ساماندهی ۷/۴ هکتار از اراضی شرق ارومیه توسط شیوا اسد الهی و سید محسن حبیبی ( ۱ ) ” . تحلیلی

سناریوهای توسعه کالبدی در بافت های قدیم شهری ” توسط پراوانه زندی در دانشگاه تربیت مدرس ) . ” شیوه های ساماندهی در بافت های فرسوده و قدیمی “……………………………..

 بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

۱-۵ سئوالات پژوهش
۱- انواع گونه شناسی بافت فرسوده شهری کدامند ؟
۲- شاخص های تعیین فرسودگی در بافت شهری چیست ؟

۳- آیا شاخص اقلیم و نوع مصالح ساختمانی در فرسودگی بافت محله عامری موثر می باشد ؟
۴- آیا وضعیت اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ساکنین در فرسودگی این محله موثر بوده است ؟
۵- وضعیت مالکیت ( استجاری و نامشخص بودن مالکیت ) مانع بهره مندی ساکنین از تسهیلات دولتی در راستای احیاء و نوسازی در محدوده مورد مطالعه می باشد؟
۶- آیا کاربری های شهری واقع در محله عامری ( محدوده مورد مطالعه ) مناسب هستند ؟
۷-فرایند مشارکت مردمی به چه صورت درامر بهسازی و نوسازی موثر است ؟

سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS

۱-۶ فرضیه ها ی پژوهش
۱- اقلیم گرم و خشک منطقه و نوع مصالح ساختمانی نامرغوب ، زمینه های فرسوده بافت این محله را ایجاد کرده است .
۲- بین فرسودگی بافت قدیم محله مورد مطالعه با وضعیت اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ساکنین رابطه معنی داری وجود دارد .

۳- وضعیت مالکیت ( استجاری و نامشخص بودن مالکیت ) مانع بهره مندی ساکنین از تسهیلات دولتی در راستای احیاء و نوسازی در محدوده مورد مطالعه می باشد .
۴- با تقویت نهادهای مردمی ومحلی به موفقیت در طرحهای مشارکتی در روند بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و تاریخی می‌توان رسید .

مطالعه بافت های فرسوده شهری