توضیحات

پایان نامه برنامه ریزی درسی  فناوری اطلاعات

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس  پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

امروزه تغییرات ناشی از فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی تاثیر بسزایی بر کار و زندگی مردم گذاشته و با همه سبک­ها و روش­های گذشته به مقابله

پرداخته است. بطوری­که هر چه زمان می­گذرد ناکارآمدی نظام­های آموزشی بیشتر آشکار می شود و نیاز به تحول در نظام‌‌ آموزشی متداول بیشتر

احساس می شود. اساسا نیاز به تغییر در نظام­های آموزشی نیازی ذاتی است. هر رویکرد جدیدی نیز به هر تقدیر بر نظام­های آموزشی تاثیر گذار هستند.

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

در چنین اوضاعی که ICT به عنوان رویکرد جدید تمام ابعاد زندگی بشر را متاثر کرده است، ساده­اندیشی است اگر تصور کنیم این رویکرد بر نظام

آموزشی ما بی­تاثیر خواهد بود. بنابراین عاقلانه­تر آنست که به جای ایستادن در مقابل موج نوآوری­های آموزشی سوار بر این امواج شویم (چوبینه، ۱۳۹۸).

با توجه به تاثیرات غیر قابل انکار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کلیه­ی فرایندهای یاددهی یادگیری در این پژوهش به بررسی نوع و میزان استفاده

از فناوری اطلاعات و ارتباطات، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش­های تدریس، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تهیه و تولید مواد آموزشی،

موانع کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی ، مراحل چهارگانه کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات، تاثیر میزان استفاده از فناوری اطلاعات

و ارتباطات در عملکرد تحصیلی دانش­آموزان پرداخته شده است،

ت

ا شاید گامی کوچک در جهت روشن نمودن ارزش و سودمندی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش باشد. جامعه­یآماری این پایان نامه شامل

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

معلمان و دانش آموزان مدارس متوسطه قزوین در سال تحصیلی ۹۸ -۹۹بود. نمونه ی آماری معلمان ۱۹۶ نفر و نمونه­ی آماری دانش­آموزان شامل کل

دانش­آموزان مقاطع اول، دوم، سوم رشته­های علوم انسانی، تجربی و ریاضی­فیزیک بود. جهت گردآوری داده­ها از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده

استفاده شده است. ضریب آلفای کرانباخ پرسشنامه ۱/۷۸ بود. از نرم افزار SPSS برای

تجزیه و تحلیل داده­های بدست آمده از پرسشنامه استفاده شد.

با استفاده از روش­های آماری توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، نمودار و جدول) و روش های آماری استنباطی (آزمون T، ضریب همبستگی و U من

ویتنی) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. یافته ها نشان داد که میزان استفاده از ICT در میان معلمان کمتر از حد متوسط است. معلمان بیشترین

نقش ICT را در روش تدریس باعث پیاده شدن روش های مورد علاقه دانش آموزان و استفاده از روش های مختلف تدریس و … می­دانند.

همچنین معلمان بیشترین میزان استفاده از ICT را در تهیه و تولید مواد و منابع آموزشی در تکثیر راحت جزوات با استفاده از پرینتر و مطالعه­ی اطلاعات

گردآوری شده از اینترنت و … و کمترین میزان استفاده را در تهیه و ساخت نرم افزارهای آموزشی و گفتگوی اینترنتی با متخصصان بیان کردند. از مهمترین

موانع موجود در مدارس برای استفاده از ICT را تعداد ناکافی رایانه و فرصت زمانی اندک تدریس بیان نمودند. این موانع در مصاحبه نیز کمبود امکانات، تعداد

زیاد دانش­آموزان و ناآشنایی با ICT را موانع موجود برای استفاده از ICT دانستند. در مشاهده نیز وضعیت مدارس، گویای کمبود امکانات و کم­توجهی به کاربرد ICT بودند. تجزیه و تحلیل مصاحبه­ها نیز

نشان دادند که استفاده از ICT در برخی مدارس در مرحله ظهور کننده و در برخی دیگر در مرحله­ی کاربردی قرار دارد. آخرین نتایج این تحقیق نیز حاکی از

نقش مثبت استفاده از ICT در مدارس بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان داشت.

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات، برنامه درسی، روش­ها و فنون تدریس، مواد آموزشی پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

پایان نامه برنامه ریزی درسی  فناوری اطلاعات

 ۱۹۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد+پرسشنامه

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

فصل اوّل: کلیات پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. ۴

بیان مساله……………………………………………………………………………………………………………….. ۵

اهمیت وضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………… ۱۰

اهداف وسوالات تحقیق

هدف کلی………………………………………………………………………………………………………………. ۱۰

هدفهای جزئی…………………………………………………………………………………………………………. ۱۰

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

سوالات اصلی…………………………………………………………………………………………………………. ۱۱

سوالات جزئی…………………………………………………………………………………………………………. ۱۱

تعریف واژگان و اصطلاحات……………………………………………………………………………………….. ۱۲

تعریف واژگان و اصطلاحات ……………………………………………………………………………………… ۱۲

فصل دوّم : ادبیات وپیشینه پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… ۱۶

مفاهیم وتعاریف فناوری اطلاعات وارتباطات…………………………………………………………………… ۱۷

سیر تاریخ تحول وپیشرفت فناوری اطلاعات وارتباطات……………………………………………………… ۲۹

نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در بهبود کیفیت آموزش………………………………………………….. ۳۰

مواد و وسایل آموزشی……………………………………………………………………………………………….. ۳۱

امکانات وخدمات فناوری اطلاعات وارتباطات…………………………………………………………………. ۳۲

اینترنت ( شبکه ی شبکه ها)………………………………………………………………………………………… ۳۲

کاربردهای اینترنت وانواع فعالیت های اینترنتی…………………………………………………………………. ۳۳

امکانات وسرویس های اینترنتی …………………………………………………………………………………… ۳۴

پست الکترونیکی …………………………………………………………………………………………………….. ۳۴

سرویس انتقال پرونده های کامپیوتری……………………………………………………………………………. ۳۵

کتابخانه دیجیتالی ( الکترونیکی )………………………………………………………………………………….. ۳۵

گروه های خبری ……………………………………………………………………………………………………… ۳۶

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

ایجاد مدارک بر روی شبکه جهانی وب………………………………………………………………………….. ۳۶

جستجوی خودکار(موتورهای جستجو)………..………………………………………………………………… ۳۶

ارتباط سمعی وبصری………………………………………………………………………………………………… ۳۷

کامپیوتر…………………………………………………………………………………………………………………. ۳۷

کاربرد ونقش کامپیوتر در آموزش…………………………………………………………………………………. ۳۸

پایان نامه برنامه ریزی درسی  فناوری اطلاعات

چند رسانه ای………………………………………………………………………………………………………….. ۴۱

نرم افزارها………………………………………………………………………………………………………………. ۴۱

تلویزیون………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲

ویدئو …………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲

مزایای کاربرد فناوری اطلاعات وارتباطات درآموزش ………………………………………………………… ۴۲

نقش واهمیت آموزش و پرورش در توسعه ی فناوری اطلاعات وارتباطات………………………………. ۴۳

برنامه درسی……………………………………………………………………………………………………………. ۴۴

عناصر برنامه درسی…………………………………………………………………………………………………… ۴۷

نقش فناوری اطلاعات وارتباطات در برنامه ی درسی…………………………………………………………. ۴۹

روش ها و فنون تدریس…………………………………………………………………………………………….. ۵۶

روش سخنرانی………………………………………………………………………………………………………… ۵۸

روش نمایشی………………………………………………………………………………………………………….. ۶۰

آموزش برنامه ای……………………………………………………………………………………………………… ۶۱

روش یادگیری تاحد تسلط………………………………………………………………………………………….. ۶۲

روش بحث گروهی…………………………………………………………………………………………………… ۶۳

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

روش مشارکتی………………………………………………………………………………………………………… ۶۵

روش واحدها………………………………………………………………………………………………………….. ۶۷

روش حل مساله………………………………………………………………………………………………………. ۶۹

فناوری اطلاعات و ارتباطات ونقش معلمان……………………………………………………………………… ۷۵

پیشینه پژوهش

تحقیقات داخلی………………………………………………………………………………………………………. ۷۹

تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………………….. ۸۵

جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………… ۸۸

فصل سوّم : روش شناسی پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… ۱۹

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

جامعه، نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………. ۹۲

ابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………… ۹۵

روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………….. ۹۹

پایانی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………….. ۹۹

نحوه اجرای پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده………………………………………………………………………… ۹۹

روش آماری تجزیه وتحلیل داده ها………………………………………………………………………………. ۱۰۰

فصل چهارم : توصیف داده ها

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۲

توصیف ویژگی های جمعیت شناختی پاسخگویان……………………………………………………………. ۱۰۲

بررسی توصیفی داده ها……………………………………………………………………………………………… ۱۰۵

سایریافته ها……………………………………………………………………………………………………………. ۱۳۶

توصیف وتجزیه وتحلیل مصاحبه…………………………………………………………………………………. ۱۳۳

توصیف وتجزیه وتحلیل مشاهده…………………………………………………………………………………. ۱۵۲

فصل پنجم:

خلاصه ونتیجه گیری

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………… ۱۵۶

یافته های مربوط به سوالات……………………………………………………………………………………….. ۱۵۶

سایر یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………. ۱۶۳

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………………… ۱۶۴

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………….. ۱۶۵

منابع…………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۶۷

ضمائم

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                        صفحه

جدول شماره (۲-۱)سیر تاریخی تحول و پیشرفت ICT …………………………………………………… 24

جدول شماره (۲-۲) ویژگی های عناصر، در مراحل متفاوت ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به

برنامه­ی درسی ………………………………………………………………………………………………………… ۴۸

جدول شماره (۲-۳) مقایسه رویکردهای یاددهی یادگیری مکاتب رفتارگرایی و ساختارگرایی ……… ۵۴

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

جدول شماره (۳-۱) رشته تدریس، تعداد مدارس و تعداد معلمان …………………………………………. ۹۴

جدول شماره (۳-۲) اطلاعات مربوط به پرسشنامه معلمان …………………………………………………. ۹۷

جدول شماره (۴-۱) توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر حسب جنس …………………………………. ۱۰۲

جدول شماره (۴-۲) اطلاعات توصیفی در خصوص ویژگی های سنی و مدت زمان خدمت در آموزش و پرورش پاسخگویان                                                                                                                 ۱۰۳

جدولشماره(۴-۳) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده معلمان از کامپیوتر و نرم افزارهای

کامپیوتری در کلاس………………………………………………………………………………………………… ۱۰۵

جدولشماره (۴-۴) ارزیابی سطح معناداری از طریق آزمون خی دو ……………………………………… ۱۰۶

جدول شماره (۴-۵) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس استفاده از کامپیوتر و

نرم افزارهای کامپیوتری ……………………………………………………………………………………………. ۱۰۸

جدول شماره (۴-۶) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده معلمان از اینترنت و سرویس­های

اینترنتی در کلاس ………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۰

جدول شماره (۴-۷)ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو…………………………………………………. ۱۱۰

جدول شماره (۴-۸) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس استفاده از اینترنت و

سرویس های اینترنتی……………………………………………………………………………………………….. ۱۱۳

جدول شماره (۴-۹) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده ی معلمان…………………………………. ۱۱۴

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

جدول شماره (۴-۱۰) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو ……………………………………………… ۱۱۵

جدول شماره (۴-۱۱) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس تلویزیون و ویدئو پروژکتور . ۱۱۶

جدول شماره (۴-۱۲) آزمون T تک متغیره برای بررسی میزان استفاده معلمان از فناوری اطلاعات و

ارتباطات……………………………………………………………………………………………………………… ۱۱۷

جدول شماره (۴-۱۳) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو …………………………………………….. ۱۱۸

جدول شماره (۴-۱۴) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در مورد نقش ICT در روش تدریس ……… ۱۲۰

جدولشماره(۴-۱۵) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو………………………………………………. ۱۲۱

جدول شماره (۴-۱۶) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در مورد نقش ICT در تهیه و تولید مواد

آموزشی………………………………………………………………………………………………………………… ۱۲۳

جدول شماره (۴-۱۷) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو………………………………………………. ۱۲۴

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

جدول شماره (۴-۱۸) اطلاعات توصیفی در مورد موانع کاربرد ICT در برنامه درسی……………………. ۱۲۶

جدول شماره (۴-۱۹) آزمون U من ویتنی بین مدارسی که ازICT استفاده می کنند با مدارسی

که از ICT استفاده نمی کنند………………………………………………………………………………………. ۱۲۷

جدول شماره (۴-۲۰) میزان استفاده از ICT و نقش ICT در روش تدریس و تهیه مواد آموزشی

به تفکیک جنسیت…………………………………………………………………………………………………… ۱۲۹

جدول شماره (۴-۲۱) ضریب همبستگی بین میزان استفاده از ICT و نقش ICT در روش تدریس

و تهیه مواد آموزشی با سن معلمان ………………………………………………………………………………. ۱۳۰

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

جدول شماره (۴-۲۲) ضریب همبستگی بین روش تدریس و میزان استفاده از اینترنت، تلوزیون

و ویدئو پروژکتور و کامپیوتر ……………………………………………………………………………………. ۱۳۲

جدول شماره (۴-۲۳) ضریب همبستگی بین میزان استفاده از اینترنت، تلوزیون و کامپیوتر در تهیه و

تولید مواد و منابع آموزشی …………………………………………………………………………………………. ۱۳۳

جدول شماره (۴-۲۴) مشاهده امکانات مدارس ……………………………………………………………………………………….. ۱۵۴

جدول شماره (۵-۱) مراحل چهارگانه و سوالات مربوط ………………………………………………………………………….. ۱۶۱

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                             صفحه

نمودار شماره (۴-۱) فراوانی جنسیت ……………………………………………………………………………. ۱۰۳

نمودارشماره (۴-۳) میزان استفاده معلمان از کامپیوتر و نرم­افزارهای کامپیوتری در کلاس………………. ۱۰۵

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

نمودار شماره (۴-۶) میزان استفاده معلمان از اینترنت و سرویس های اینترنتی ……………………………. ۱۰۹

نمودار شماره (۴-۷) میزان استفاده ی معلمان از تلویزیون و ویدئو پروژکتور در کلاس…………………… ۱۱۰

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

فهرست هیستوگرام ها

عنوان                                                                                                                صفحه      

هیستوگرام شماره (۴-۲)(الف): میزان سن پاسخ دهندگان………………………………………………….. ۱۰۴

هیستوگرام شماره (۴-۲)(ب): مدت زمان خدمت معلمان در آموزش و پرورش ………………………. ۱۰۴

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

بیان مساله:

در پنجاه سال گذشته بروز تحولات گسترده در زمینه­ی کامپیوتر و ارتباطات تغییرات عمده­ای را در عرصه­های مختلف حیات بشری به دنبال داشته است.

انسان همواره از فناوری استفاده نموده و کارنامه­ی حیات بشری مملو از انواع فناوری های اطلاعات و ارتباطات است که از آنان به عنوان فناوری­های جدید

یا عالی یاد می شود. دنیای ارتباطات و تولید اطلاعات به سرعت در حال تغییر بوده و ما امروزه شاهد هم­گرایی آنان بیش از گذشته با یکدیگر بوده ایم. به

گونه­ای که داده­ها و اطلاعات به سرعت در زمانی غیر­قابل تصور به اقصی نقاط جهان منتقل و در دسترس استفاده­کنندگان قرار می گیرد(بدرقه، ۱۳۹۵).

تاثیر فناوری بر زندگی انسان ها، شاید در هیچ عرصه ای به قوت آموزش و پرورش احساس نشود(لرکیان، ۱۳۸۲). پس بی توجهی به تاثیر فناوری

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

اطلاعات^[۱] می تواند پیامدهای منفی بسیاری در بر داشته باشد. در جامعه ی کنونی که ارتباط و اطلاع­رسانی در اولویت بسیاری از کشورهای پیشرفته

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

قرار دارد، بی توجهی نسبت به این مقوله (فناوری اطلاعات) باعث می­شود که جامعه به نوعی عقب ماندگی و برخورد انفعالی در برابر هجوم اطلاعات از سوی جامعه­ی جهانی گرفتار شود(نیلی احمدآبادی، ۱۳۹۹).

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

این فناوری جدید و در حال ظهور فرایند آموزش و فراگیری سنتی و روش­های مدیریت آموزشی را به چالش فرا می­خواند. فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی

به فراگیران کمک می­کنند که طیف وسیعی از مهارت­هایی را که در اقتصاد امروزی لازم است فرا­گیرند. مثلا آموختن اینکه چطور بیاموزند، مشکلات را حل کنند، چطور اطلاعات را بدست آورند و آن را ارزیابی کنند، اما این آموزش ها در برنامه­ی درسی^[۲]مدارس منعکس نیست.

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات[۳]در آموزش سبب شده است تا محیط آموزشی امروز به سوی مجازی شدن سوق پیدا کند و سبب افزایش فرایندی از

ارتباطات میان افراد با علایق مشترک شود. به نظر می رسد در دنیا بر حسب ظاهر بیشترین زمینه ی اشتراک، در مسائل آموزشی باشد. چرا که هر چه

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

زمان می گذرد ناکارآمدی نظام های آموزشی سنتی بیشتر آشکار می شود و نیاز به تحول در نظام آموزشی متداول هر چه بیشتر احساس می گردد.هر

رویکرد جدیدی نیز به هر تقدیر بر نظام های آموزش تاثیر گذار است. در چنین اوضاعی فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک رویکرد جدید تمام ابعاد زندگی بشر را متاثر ساخته و بر نظام آموزشی ما نیز بی تاثیر نخواهد بود (اریسیان، ۱۳۸۵).

به طور کلی فناوری اطلاعات و ارتباطات در همه­ی عملکردهای آموزشی و پرورشی و ویژگی­های تربیتی دانش آموزان موثر است و بر اساس سودمندی

حاصل از این فناوری رقابت­های آموزشی مشخص می شود. اگر کشورهای جهان بخواهند به طور موفقیت­آمیزی از مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات در

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

آموزش و پرورش استفاده کنند باید در زمینه های برنامه ریزی با سایر کشورها رقابت کنند (به نقل از حیدری، ۱۳۸۵).

اگر چه فناوری اطلاعات دیری نیست که عرصه­ی تعلیم و تربیت را متاثر ساخته است، تجارب بشری و مطالعات بین المللی در خصوص رویکردهای فناوری

اطلاعات، در آموزش و پرورش کافی نبوده و با ابهامات و سوالات بسیاری مواجه است. اما آنچه واقعیت دارد این است که این تحولات به سرعت همه ی

مولفه های اساسی آموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به سرعت، عمق و گستردگی این تحولات نمی توان به انتظار نشست، بلکه باید با استفاده از مطالعات و تجارب دیگران و با اتکا به فرهنگ و منابع بومی، راه استفاده از تجارب بشری(در خصوص تلفیق ICT در آموزش)را فراهم

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

نمود(عبادی، ۱۳۸۴). یکی از این مولفه ها که تحت تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات قرار گرفته برنامه­ی درسی است که باید مورد بررسی اساسی قرار گیرد. چرا که هر اندازه کارایی و بهره دهی برنامه های آموزشی موثرتر و مفید تر باشد جامعه­ی فردا سلامت و سعادت بیشتری خواهد یافت (رستگارپور، عبداللهی، ۱۳۸۴).

یکی از اهداف آموزشی فناوری اطلاعات نیز تقویت برنامه­ی درسی است که در گزارش هیات دلور^[۴] نیز به یونسکو^[۵] توصیه شده بود که برنامه­های

درسی در تمام سطوح تعلیم و تربیت اصلاح شوند و یادگیری برای دانستن، برای بودن، برای انجام دادن و برای با هم زندگی کردن تنظیم شود. این توصیه­ها مشخص می­کند که یاد گیرندگان امروز، جوانان و پیران، خواستار آن هستند که زندگی­شان را در قرنی بگذرانند که از لحاظ اطلاعات، غنی و متکی به علم و دانش جهانی است. آنها برای اینکه از عهده­ی این دوره پویا برآیند به مهارت هایی نیاز دارند. رشد سیستم­های کتابخانه­ای برخط^[۶]،

دستیابی آسان به دانش و اطلاعات متخصصان از طریق شبکه یا تارنما^[۷]، تنوع منابع یادگیری و تغییرات مداوم حرفه و موقعیت و محل سکونت در طول عمر، مستلزم یادگیری مهارت­های جدید و بازسازی مهارت های قدیمی است.

گسترش فناوری اطلاعات در سالهای پایانی قرن بیستم و ورود آن به برنامه­های آموزشی کشورها لزوم به کار گیری این پدیده را در فرایندهای یاددهی –

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

یادگیری افزایش داده است. در واقع در جهانی که روز به روز مجهز به فناوری اطلاعات می شود، شیوه­های سنتی یاددهی – یادگیری چندان کارساز

نخواهد بود. امروزه دیگرممکن نیست که پژوهش های علمی بدون دسترسی به منابع موجود در پایگاه­های اطلاعاتی و ارتباط با سایر موسسات بتواند پیشرفت زیادی داشته باشد (باگوت^[۸]، ۲۰۲۰).

برای مثال نتایج تحقیق انصاری (۱۳۸۲) نشان داد تأثیر فناوری اطلاعات بر پیشرفت تحصیلی بیشتر بوده و دانش‌آموزان استفاده‌ کننده از رایانه‌ یادگیری­شان سریع‌تر و عمق ادراک و تفکر استدلال در آنها بالاتر است. همچنین استفاده از فناوری اطلاعات بر کیفیت یادگیری، افزایش انگیزه­ی یادگیری، عزت

نفس بیشتر و حمایت از مطالعه خود راهبر و بهبود رفتار، تأثیر مثبت داشته و باعث ارتقاء رشد حرفه‌ای معلم، افزایش همکاری و کاهش حجم کار معلمان می‌شود.

حمزه بیگی (۱۳۸۳) همچنین ذکر می کند، استفاده از فناوری ‌اطلاعات سبب ارتقا کیفیت فرایند یاددهی ـ یادگیری، ایجاد فرصت‌های یادگیری برابر و توجه به تفاوت‌های فردی می شود.

ابرنای^[۹](۲۰۰۵) نشان داده استفاده از فناوری اطلاعات در آموزش سبب کاهش هزینه‌ها، بالا رفتن اطلاعات و به روز بودن اطلاعات، توسعه شیوه‌ها و فنون جدید آموزشی و دسترسی آسان به منابع آموزشی می‌شود.

با توجه به اهمیت این موضوع محقق به دنبال پاسخ به سوالات زیر است: از ICT در برنامه ی درسی مدارس به چه میزان و چگونه استفاده می شود و

موانع کاربرد و تاثیر استفاده از ICT بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان چیست و مدارس از لحاظ میزان استفاده از ICT در چه مرحله­ای قرار دارند؟ به دلیل

محدودیت پژوهش نیز، از میان عناصر مختلف برنامه ی درسی تنها به دو عنصر روش تدریس و مواد و وسایل آموزشی پرداخته خواهد شد.

اهمیت و ضرورت تحقیق

عصر دانایی یا عصر اطلاعات که نتیجه گذر بشر از عصر صنعتی و ورود آن به هزاره سوم بوده است، آموزشی متفاوت از آنچه در گذشته وجود داشته را می طلبد. فناوری اطلاعات که به طور فزاینده ای در حال گسترش است می تواند به نحو مطلوبی آموزش را تحت تاثیر قرار داده، راهبردها و روش­های آن را دگرگون سازد (کرومپاکر[۱۰]، ۲۰۰۳ ).

حمایت از به کارگیری فناوری اطلاعات در گستره ی آموزش اعم از برنامه ریزی، تدوین محتوا و متون، شیوه های یاددهی – یادگیری، به ویژه در محیط های

آموزشی یکی از مهمترین بایسته ها در جهت ارتقای سطح آموزش و ایجاد یادگیری با کیفیت است. استفاده از فناوری اطلاعات آموزش را متنوع و سرعت یادگیری را افزایش می دهد و دانش آموزان را به تماس با منابع موجود و بهره گیری از آنها ترغیب می کند (خسروی، ۱۳۹۹).

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

نظر به اهمیت ویژه و تاثیری که این امکانات بر کمیت و کیفیت تدریس و آموزش معلمان و یادگیری دانش آموزان و عملکرد تحصیلی آنان دارد و همچنین با

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

توجه به نقش و جایگاه این مراکز و حساسیت بالای مردم نسبت به عملکرد این نهاد، ضرورت دارد که مطالعات جامع تری طراحی گردد و به ابعاد موضوع از دیدگاههای مختلفی پرداخته شود.

در مدارس متوسطه سرمایه گذاری های زیادی برای تجهیز مدارس به ICT انجام شده است. اما با توجه بهاین مساله به نظر تفاوت چندانی با گذشته به چشم نمی خورد. هنوز معلمان به فناوری با این نگاه بدبینانه که روزی جای آنها را خواهد گرفت می نگرند. اگر مدرسه را یک سیستم در نظر بگیریم که در

آن همه­ی عوامل با هم پیوستگی کامل دارند، مطالعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات بدون در نظر گرفتن برنامه ی درسی کاری ناقص خواهد بود. چرا که

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

بدون برنامه درسی مناسب برای بکارگیری ICT، تجهیز صرف مدارس به این فناوری هیچ تاثیری بر بهبود آموزش معلمان و عملکرد دانش آموزان نخواهد

گذاشت. بنابراین بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط معلمان و موانع کاربرد آن و تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در عملکرد تحصیلی دانش آموزان ضرورتی آشکار است. از آنجایی که تحقیق حاضر از جمله تحقیقاتی است که به بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش­

های تدریس و تهیه مواد آموزشی و همچنین تاثیر آن بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان می پردازد، یافته های این پژوهش می تواند گامی در جهت آشکار

ساختن اهمیت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه های درسی مدارس باشد و همچنین ضرورت بکارگیری فناوری اطلاعات را در مراکز علمی کشور برجسته نماید.

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

اهداف و سؤالات پژوهش

هدف کلی:

بررسی میزان و نوع استفاده از برنامه­ی­درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در عملکرد تحصیلی^[۱۱] دانش آموزان در مدارس متوسطه

اهداف ویژه:

۱- بررسی و شناخت وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش های تدریس و تولید مواد آموزشی با توجه به رویکردهای چهارگانه­ی (ظهور

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

کننده، کاربردی، ادغامی و تحولی) در برنامه ی درسی مدارس متوسطه

۲- بررسی و شناخت وسایل و امکانات موجود برای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات

۳- بررسی و شناخت وسایل و امکانات مورد نیاز برای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات

۴- بررسی و شناخت موانع کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ی درسی مدارس متوسطه

۵- تعیین مرحله ای (ظهور کننده، کاربردی، ادغامی و تحولی) که مدارس از لحاظ استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات دارند.

۶- مقایسه ی مدارس مجهز به فناوری اطلاعات و ارتباطات از نظر عملکرد تحصیلی دانش آموزان با مدارسی که فاقد این فناوری ها هستند.

سوال اصلی:

نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ی درسی مدارس متوسطه و عملکرد تحصیلی دانش آموزان تا چه اندازه و در چه زمینه هایی است؟

سوالات جزئی:

۱- میزان و نوع استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در تدریس معلمان چقدر است؟

۲- نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش های تدریس معلمان چیست؟

۳- میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در تهیه و تولید مواد و منابع آموزشی چقدر است؟

بررسی میزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس

۴- موانع کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ی درسی مدارس متوسطه چیست؟

۵-استفاده از ICT در مدارس متوسطه در کدام مرحله ی چهارگانه ی(ظهور کننده، کاربردی، ادغامی و تحولی) در برنامه ی درسی مدارس متوسطه قرار دارد؟

۶- نقش ICT بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در مدارسی که معلمان از آن استفاده می کنند با مدارسی که از آن استفاده نمی کنند؟

تعریف واژگان و اصطلاحات

تعریف مفهومی فناوری اطلاعات و ارتباطات:

فناوری اطلاعات و ارتباطات، واژه ای است که به هر نوع دستگاه ارتباطی و یا برنامه نظیر: رادیو، تلوزیون، تلفن های سلولی، کامپیوتر، نرم افزار، سخت

افزارهای شبکه، سیستم های ماهواره ای و نظایر آن اطلاق شده که سرویس، خدمات و برنامه های متعددی به آنان مرتبط می گردد (کنفرانس از راه دور، آموزش از راه دور)(بدرقه، ۱۳۸۵).

تعریف عملیاتی فناوری اطلاعات و ارتباطات:

فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل حوزه های مختلفی می باشند. در این پژوهش منظور استفاده از تلویزیون و ویدئو پروژکتور، کامپیوتر و اینترنت و نرم افزارها و سخت افزارهای مربوطه می باشد.

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

تعریف مفهومی برنامه ی درسی:

برنامه ی درسی به محتوای رسمی و غیر رسمی، فرایند محتوا، آموزش های آشکار و پنهان اطلاق می گردد که به وسیله ی آنها فراگیر تحت هدایت

مدرسه دانش لازم را بدست می آورد، مهارت ها را کسب می کند وگرایش ها، قدرشناسی ها و ارزش ها را در خود تغییر می دهد(ملکی، ۱۳۹۹).

تعریف عملیاتی برنامه ی درسی:

در این پژوهش منظور از برنامه ریزی درسی، مجموعه ی فعالیت ها و اقداماتی است که معلم با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش های

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

تدریس و تهیه و تولید مواد آموزشی انجام می دهد.

تعریف مفهومی روش تدریس:

به مجموعه ی تدابیر منظمی که معلم برای رسیدن به اهداف، با توجه به شرایط و امکانات اتخاذ می کند روش تدریس می گویند(شعبانی، ۱۳۸۰).

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

تعریف عملیاتی روش تدریس:

کلیه ی روش هایی که معلمان برای تدریس در کلاس درس به دانش آموزان بکار می برند و هدف از آن رسیدن به یادگیری مطلوب در یادگیرنده است.

تعریف مفهومی وسایل و منابع آموزشی:

منظور از منابع و امکانات آموزشی مجموعه ی تجهیزاتی است که برای تدریس لازم است(شعبانی، ۱۳۹۸) و باعث یادگیری بهتر دانش آموزان و امکان درگیری آنها با مطالب درسی و غیر درسی در مدرسه و خارج از آن، با انگیزه­ی بهتر و بیشتر می شود.

پایان نامه برنامه ریزی درسی و فناوری اطلاعات

۱ -Information Technology (IT)

۱- Curriculume

۲- Information and communication Technology (ICT)

۱- Delure

۲- Unesco

۱- On line

۲- Bagott

۳- Abernathy

۱- Crumpacker

۱- Academic performance