توضیحات

پایان نامه راهبردهای حل مساله دانش آموزان

این تحقیق در گروه طرح های شبه آزمایشی قرار می گیرد. شکل طرح به صورت طرح پس آزمون با گروه کنترل است. در این پژوهش ۴۰ نفر از دانش آموزان پایه هفتم در دو گروه ۲۰نفری به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده، که گروه آزمایش در کلاس موضوعی و گروه شاهد در

کلاس سنتی درس های علوم تجربی و ادبیات فارسی را آموزش دیده اند.ابزارشامل، پس آزمون محقق ساخته علوم تجربی و ادبیات فارسی می باشد.

برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون t مستقل استفاده شده است.نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین توانایی حل مسئله علوم تجربی و ادبیات فارسی دانش آموزان پایه هفتم در کلاس های سنتی و موضوعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

بین توانایی تشخیص مسائل علوم تجربی و ادبیات فارسی دانش آموزان پایه هفتم در کلاس های سنتی و موضوعی تفاوت معنی داری وجود ندارد.

بین توانایی طراحی مساله دانش آموزان پایه هفتم در کلاس های سنتی

پایان نامه راهبردهای حل مساله دانش آموزان

و موضوعی درس علوم تجربی تفاوت معنی داری وجود دارد.بین توانایی طراحی مساله دانش آموزان پایه هفتم در کلاس های سنتی و موضوعی درس ادبیات فارسی تفاوت معنی داری وجود ندارد. بین شیوه گردآوری اطلاعات دانش

آموزان پایه هفتم در کلاس های سنتی و موضوعی درس علوم تجربی ادبیات فارسی تفاوت معنی داری وجود ندارد.بین توانایی ارائه راه حل دانش آموزان پایه هفتم در مواجهه با مسائل در کلاس های سنتی و موضوعی درس علوم تجربی تفاوت معنی داری وجود دارد.بین توانایی ارائه راه حل دانش آموزان

پایه هفتم در مواجهه با مسائل در کلاس های سنتی و موضوعی درس علوم تجربی تفاوت معنی داری وجود ندارد. بین توانایی آزمایش راه حل ها و

توانایی استنتاج دانش آموزان پایه هفتم در مواجهه با مسائل در کلاس های سنتی و موضوعی درس علوم تجربی و ادبیات فارسی تفاوت معنی داری وجود دارد.

واژگان کلیدی:کلاس موضوعی، توانایی حل مسئله، علوم تجربی، ادبیات فارسی

 ۱۵۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل  را دانلود کنید

پایان نامه راهبردهای حل مساله دانش آموزان

فصل اول

کلیات تحقیق

۱-۱-مقدمه

اندیشه و تفکر از ویژگی های برجسته آدمی است. انسان می اندیشد، از تفکر و اندیشه های دیگران بهره می برد و حاصل اندیشه خویش را به دیگران منتقل می سازد. در عصر حاضر این پذیرفته شده که جوامع پیشرو موفق جوامعی هستند که مردم آن ها بهتر فکر می کنند، در هنگام برخورد با مسائل

بهتر می اندیشند، راه حل های بهتری ارائه می دهند و با شیوه های موفقیت آمیز بر مسائل فائق می آیند. ایجاد شرایط مطلوب برای اندیشیدن،

تحریک، تشویق و راهنمایی یادگیرندگان برای کسب مهارت صحیح تفکر و اندیشه در فرآیند تدریس و یادگیری امری گریزناپذیر است. زیرا در هر جامعه ای

تحولات و تغییرات سریع و فزآینده ای رخ می دهد که اگر نظام آموزش و پرورش نتواند توانایی حل مسائل ناشی از آن ها را به یادگیرندگان خویش بیاموزد،

به موفقیت جامعه آسیب رسانده است. بنابراین در فرآیند یادگیری باید ایجاد توانایی اندیشه و تفکر و حل مسئله در یادگیرندگان را محور اصلی قرار داد.

گانیه اعتقاد دارد که محور تعلیم و تربیت، آموزش تفکر به افراد، استفاده از توانایی های ذهنی و پرورش افراد توانا در حل مسئله می باشد. حل مسئله

در فرآیند تدریس و یادگیری فرصتی گران بها در اختیار یادگیرندگان می گذارد، زیرا این رویکرد آنان را در موقعیتی سازنده برای تفکر، درک و شناخت

منطقی پدیده های عینی و ذهنی قرار می دهد تا بیاموزد در موقعیت های زندگی فردی و اجتماعی، چگونه این تجارب را برای حل مسئله به کار گیرند(صادق پور،۱

پایان نامه راهبردهای حل مساله دانش آموزان

اکثر متخصصان آموزشى معتقدند که براى جذب بهتر محتواى آموزشى لازم است که شاگردان به صورت فعال، دیده‌ها، شنیده‌ها و تجارب خود را درباره محیط به نحوى تنظیم کنند که یافته‌ها و اطلاعات جزئی، بخشى از ساخت شناختى پایدار آنان شود. این امر امکان‌پذیر نیست، مگر این که شاگردان

نسبت به اطلاعات و معلومات مورد نظر احساس نیاز کنند. فراگیر در هر سنى که باشد، به تناسب ساخت شناختى خود با مسائل و مشکلاتى مواجه است و براى حل این مشکلات، نیاز به راه حل علمى و منطقى دارد. او اگر در مدرسه راه‌حل‌هاى علمى و منطقى را بیاموزد خود به دنبال حل مسائل

خواهد رفت. شاگردان در یادگیرى از طریق حل مسأله، با بهره‌گیرى از تجارب و دانسته‌هاى پیشین خود، درباره رویداد‌هاى محیط خود مى‌اندیشند تا مشکلى را که با آن مواجه شده‌اند به نحو قابل قبولى حل کنند. مدرسه مطابق الگوى حل مسأله، شاگرد را در وضعى قرار مى‌دهد که او فرضیه‌هاى

خود را از راه پژوهش و کاوش و به مدد شواهد موجود یا گردآورى شده، مى‌آزماید و شخصاً از آنها نتیجه‌گیرى مى‌کند و ضمن رسیدن به هدف مورد نظر،

از روش‌هاى دانش‌اندوزى و جمع‌آورى اطلاعات نیز آگاه مى‌شود

.

روش حل مسأله یکی از روش های یادگیری است که هم در زندگی روزمره و هم در کشف مسائل پیچیده علمی کاربرد دارد. در آموزش و پرورش نیز می توان دانش آموز را در موضع حل مسأله قرار داد. یادگیری از طریق حل مسأله نوعی یادگیری فعال وعمیق است و فرد را برای برخورد با تجارب واقعی

زندگی آماده می سازد. اگر نظام آموزشی توانایی حل مسئله را به دانش‌آموزان یاد بدهد، به یقین به اهداف خود دست خواهد یافت. زیرا هرچه قدرت

تصمیم‌گیری و گزینش راه‌حل های مطلوب در فراگیرندگان افزایش یابد، نیازهای روزمره‌ی خود را راحت‌تر رفع می‌کنند و موفق تر خواهند بود. تأکید

نظام‌های پیشرفته‌ای آموزشی، به ویژه در مسائل پرورشی نیز، بر همین است. باید رویکرد‌های روش حل مسئله را تقویت کنیم تا دانش‌آموزان بتوانند بنا

به مقتضیاتزمان،‌ اطلاعات و آموخته‌های خویش را تعمیم دهند و نیروهای بالقوه را به فعل برسانند در گستره‌ی زندگی، ‌به رفتارهای مطلوب تبدیل کنند.

یکی از موقعیت ها یا محیط هایی که اثربخشی آن در بهبود توانایی حل مسئله^[۱] دانش آموزان مقطع متوسطه اول در نظام آموزشی فعلی مشخص نیست، اجرای طرح کلاس های موضوعی است. لذا با توجه به خلاء های موجود در این زمینه محقق در این پژوهش قصد دارد به بررسی و مقایسه

توانایی حل مسأله در دروس علوم تجربی و ادبیات فارسی دانش آموزان پایه هفتم(مقطع متوسطه دوره اول) در کلاس های سنتی و موضوعی شهرستان کرج در سال تحصیلی ۹پردازد.

این فصل با عنوان کلیات تحقیق(فصل اول پژوهش)، نگاهی کلی به پژوهش می نماید و شاملبیان مسأله،ضرورت و اهمّیّتانجامتحقیق،اهدافوفرضیههایپژوهش،تعریف متغیرهای پژوهش است.

۱-۲-بیان مسئله

در طول اعصار گذشته، به وسیله فلاسفه، معلمان و روان شناسان به رسمیت شناخته شده است که

انسان ها حل کننده مشکل هستند و تفاوت های فردی در توانایی حل مسئله وجود دارد. ناظران و شاهدان طبیعت انسان به طور کلی فرض را بر این می گیرند که موفقیت در حل مسئله، ناسازگاری را کاهش می دهد و باعث افزایش سازگاری مثبت در زندگی روزمره که سرشار از مشکلات است، می

شود. همچنین مطرح شده است که نتایج حل مسائل بی اثر، استرس زا بوده و ناسازگاری روانی در پی خواهد داشت. همانطور که در محیط طبیعی رخ می دهد، حل مسئله ممکن است به عنوان فرآیند شناختی- رفتاری خود هدایتی است که یک فرد تلاش می کند راه حل های مؤثر در حل مشکلات

خاصی که در زندگی روزمره با آن ها مواجه است را کشف و شناسایی کند، تعریف شود. بیشتر به طور خاص، این فرآیند شناختی-رفتاری (الف) انواع راه حل بالقوه مؤثر برای یک مشکل خاص را در دسترس قرار می دهد، و (ب) احتمال انتخاب مؤثر ترین راه حل را از میان گزینه های مختلف را افزایش می

دهد

. همانطور که این تعریف بیان کرده، حل مسئله در این جا به عنوان فعالیتی منطقی، پرزحمت، هدفمند وآگاهانه تصور شده است(چناوه^[۲]،۲).

تجربه هایی که همه روزه در محیط مدرسه برای دانش آموزان پیش می آید، زمینه های نیرومندی برای یادگیری، تفکر، اندیشیدن، حل مسائل روزانه، سازگاری کلی با محیط و سرانجام رشد مستمر آنان است. معلم در این زمینه، نقش راهنما و هدایت کننده را دارد و کتاب ها و وسایل آموزشی

ابزارهایی هستند که دانش آموز-مرکز و عامل اساسی یادگیری- را در انجام دادن فعالیت های یادگیری یاری دهند و زمینه های حل مسائل زندگی

اجتماعی را برای او فراهم می آورند(اکبری شلدره ای،۱).

یکی از عوامل مؤثر در یادگیری و ایجاد توانایی حل مسأله درس های ادبیات فارسی و علوم تجربی

دانش آموزان پایه هفتم(دوره متوسطه اول)، موقعیت و محیط یادگیری است. طبیعی است هر چه امکانات آموزشی برای فرد بیشتر فراهم باشد، یادگیری بهتر صورت خواهد گرفت. در مدرسه ای که دارای فضای مناسب، کتابخانه و منابع مختلف علمی است، یادگیری شاگردان در مقایسه با یادگیری

شاگردان مدرسه ای که دارای فضای مناسب نیست و در آن جز منابع درسی منابع دیگری یافت نمی شود، بسیار متفاوت خواهد بود. گاهی محیط

ممکن است عاطفی باشد. رابطه معلم و شاگرد، رابطه شاگردان باهم و … ،که همگی می توانند در میزان یادگیری شاگردان مؤثر باشند. در هر صورت

اگر محیط آموزشی از همه امکانات برخوردار باشد، شاگرد را به کنجکاوی و تلاش برای یادگیری و حل مسائل ذهنی خود وادار می سازد. البته محیط و موقعیت یادگیری باید متناسب با آمادگی، استعداد، نیاز و گرایش شاگردان باشد(شعبانی،۴).

پایان نامه راهبردهای حل مساله دانش آموزان

از محیط های فعال یادگیری که هم اکنون در بعضی از مدارس متوسطه مورد استفاده قرار می گیرد، ایجاد کلاس های موضوعی^[۳] است. آموزش به شکل موضوعی نشان دهنده رویکرد تکاملی مناسببه سازماندهی محتوا در کلاس های درس و ​​پاسخ به نیازهای متوسط گوناگون یادگیرندگان در قرن

بیست و یکم است. ساختار واحد موضوعی معلمان و دبیران را قادر می سازد، تا به راحتی دانش آموزان را به تفکر درباره ی موضوعات جهانشمول مورد

علاقه وادار کنند. تحقیقات نشان می دهد که آموزش های موضوعی[۴] انگیزه یادگیری دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی را افزایش می دهد(ماری ان دیویس[۵]،۲۰۱

در یک کلاس موضوعی کلیه تجهیزات و امکانات آموزشی در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار می

گیرد تا معلم بتواند با کمک این امکانات ضمن تدریس تئوری مفاهیم کتاب های درسی، با انجام کار عملی به انتقال مفاهیم و یادگیری بیشتردانش آموزان کمک کند. کلاس هایی که به صورت موضوعی اداره می شود، برای هر درس، کلاس مخصوصی درنظر گرفته شده و باتوجه به برنامه درسی، دانش

آموزان هر ساعت را در یک کلاس سپری می کنند. در هر کلاس جای نشستن هر دانش آموز مشخص است، بنابراین بلافاصله بعد از زنگ خوردن

وسایلش را برمی دارد و به کلاس مورد نظر می­ رود، وسایلش را در جای مخصوص خودش قرار می دهد و کلاس را برای استراحت ترک می نماید.

تزئینات و رنگ دیوار و نیمکت ها باتوجه به شرایط درس هر کلاس طراحی شده است. دربعضی از کلاس ها لازم است گروه درسی با هم در یک جا

بنشینند. در هر کلاس کمدی قرار داده شده که به کمک همه ی آن ها