توضیحات

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

دانلود پایان نامه و پروژه پایانی با موضوع جدید

پس از دیدن متن و فهرست پایان نامه  میتوانید نسبت

به خرید آنلاین و دانلود فایل مورد نظر اقدام فرمایید میتوانید تغییراتی در متن پایان نامه ایجاد نمایید و یا از بعضی از فصل های پایان نامه مثل روش تحقیق پیشینه تحقیق بیان مسئله و یا منابع پایان نامه الهیات  استفاده فرمایید با آرزوی موفیقت برای دانشجویان عزیز

بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

بررسى حکم فقهی معامله اعیان نجسه یکى از مباحث ضرورى جامعه‌ی ما در عصر حاضر است که کار فقهى گسترده‏اى را مى‏طلبد، لذا وظیفه‌ی فقها این است که به این امر مهم، اساسی توجه کنند و حکم فقهی را برای مردم بیان کنند، تا در معاملات به حرام نیفتند. در

دین اسلام از آغاز بعثت، حکم تحریم خرید و فروش اعیان نجسه در علم الهى مقدّر و مقرّر بوده است، هدف از نوشتار حاضر بررسی حکم اکتساب، بهره وری و انتفاع از اعیان نجسه

می‌باشد ، در این پژوهش حرمت معامله با اعیان نجس، حکم خرید و فروش خون، مردار، سگ، خوک، خمر

، حکم پیوند اعضای میت، هم چنین بررسی آرا ی قابل توجهی از فقها در حرمت خرید و فروش اعیان نجسه، و استثناء کردن برخی موارد و نیز ادله‌ی قرآنی، روایی، عقلی، اجماعی امامیه و… مطرح شد. تحلیل مسأله بیانگر این است که خرید و فروش

اعیان نجسه باطل و حرام است، اکثر فقهای امامیه نیز این مطلب را تأیید و هرگونه استفاده و معامله‌ی با عین نجس را حرام دانسته اند مگر در مواردی که منفعت حلال و عقلایی داشته باشد (مانند خون) که در آن صورت حکم به جواز آن شده‌است.

واژه‌ی های کلیدی: فقه امامیه، خرید و فروش، معامله‌ی حرام، اعیان نجسه، منفعت عقلایی. بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

۹۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه را دانلود کنید

بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول: کلیات
۱- کلیات ۵
۱-۱- بیان مسأله ۵
۱-۲– سوالات تحقیق ۷
۱-۳- فرضیه های تحقیق ۸
۱-۴-سوابق تحقیق ۸
۱-۵- هدف تحقیق ۹
۱-۶-نوآوری تحقیق ۱۰
۱-۷- فصول تحقیق ۱۰

فصل دوم: مفهوم شناسی و مصادیق

۲- مفهوم شناسی و مصادیق ۱۲
۲-۱- آغاز پیدایش عنوان فقه ۱۲
۲-۲- هدف از علم فقه ۱۳
۲-۳- معنای لغوی نجاست ۱۴

۲-۴- دلایل حمل بر معناى اصطلاحى شرعى ۱۵
۲-۴-۱- مفهوم نجس از دیدگاه عرف ۱۷
۲-۴-۲- مفهوم نجس از دیدگاه شرع: ۱۷
۲-۴-۳- مفاهیم مرتبط با کلمهی نجس در قرآن ۱۸
۲-۴-۴- معناى نجس (با فتح جیم) ۱۹
۲-۵- مصادیق اعیان نجسه و دیدگاه فقهای امامیه ۱۹
۲-۵-۱- شیخ طوسی ۲۰
۲-۵-۲- علامه حلی ۲۰
۲-۵-۳- مرحوم خویی ۲۱
۲-۵-۴- محمد تقی بهجت ۲۲
۲-۵-۵- مرحوم منتظری ۲۲
فصل سوم: مبانی فقهی
۳- مبانی فقهی ۲۵
۳-۱- خرید و فروش خون ۲۵
۳-۲- ادلهی فقها در حرمت خرید و فروش خون ۲۶
۳-۲-۱- کتاب ۲۶
۳-۲-۲- سنّـت ۲۷
۳-۲-۳- اجماع ۲
۳-۲-۴- نداشتن مالیت ۲۹

۳-۳- دیدگاه فقها ی امامیه در حرمت خریدو فروش خون ۳۱

۳-۳-۱- دیدگاه علامه حلی ۳۱
۳-۳-۲- دیدگاه شیخ انصاری ۳۱
۳-۳-۳- دیدگاه محقق ایروانى ۳۲
۳-۳-۴- دیدگاه مرحوم خویى ۳۲
۳-۴- خرید و فروش مردار ۳۳
۳-۵- دیدگاه فقهای امامیه در خرید و فروش مردار ۳۳
۳-۵-۱- دیدگاه شیخ طوسی ۳۳
۳-۵-۲- دیدگاه مرحوم نراقى ۳۳

۳-۵-۳- دیدگاه شیخ انصارى ۳۴
۳-۶- ادلهی فقها در خرید و فروش مردار ۳۴

۳-۶-۱- دیدگاه محقق اردبیلى ۳۴
۳-۶-۲- دیدگاه نائینى ۳۶
۳-۷- قاعدهی حرمت نجاست ۳۶
۳-۸- دیدگاه فقهای امامیه در خرید و فروش مردار ۳۹
۳-۸-۱- دیدگاه مرحوم نراقى ۳۹
۳-۸-۲- دیدگاه شیخ انصاری ۳۹
۳-۸-۳- دیدگاه مرحوم نائینى ۳۹

۳-۸-۴- دیدگاه امام خمینی(ره) ۴۰
۳-۸-۵- دیدگاه مرحوم خویى ۴۱
۳-۹- خرید و فروش جسد اموات برای تشریح ۴۲
۳-۱۰- خرید و فروش عذره و بول ۴۳

۳-۱۱- خرید و فروش سگ و خوک ۴۳
۳-۱۱-۱- علت عدم ذکرکلب در قرآن ۴۴
۳-۱۱-۲- معنی کلمه ی هراش در قرآن ۴۴

۳-۱۱-۳- ادله‌ی حرمت خرید و فروش سگ ۴۴
۳-۱۱-۴- دیدگاه فقهای امامیه در خرید و فروش سگ: ۴۵
۳-۱۱-۴-۱- دیدگاه شیخ مفید ۴۵

۳-۱۱-۴-۲- دیدگاه شیخ طوسی ۴۵
۳-۱۱-۴-۳- دیدگاه علامه حلی ۴۵
۳-۱۱-۴-۴- دیدگاه شیخ انصاری ۴۶
۳-۱۲- خرید و فروش اعضای بدن میت ۴۶
۳-۱۲-۱- ادله‌ی کسانی که حکم به عدم جواز فروش اعضاء دادند ۴۷

۳-۱۲-۲- ادله‌ی حرمت خرید و فروش میته ۴۸
۳-۱۲-۲-۱- آیه کریمۀ ۴۸
۳-۱۲-۲-۲- اجماع ۴۸
۳-۱۲-۲-۳- روایات ۴۸
۳-۱۲-۲-۴- خرید و فروش اعیان نجس باطل است ۴۹
۳-۱۲-۲-۵- اعضای بدن مالیت ندارند ۴۹
۳-۱۲-۳- دیدگاه دوم: جواز فروش ۵۰
۳-۱۲-۳-۱-ادله‌ی کسانی که جواز به فروش اعضادادند ۵۰
۳-۱۲-۴- دیدگاه سوم: قابلیت فروش بر مبنای حق تصرف ۵۱
۳-۱۳- خرید و فروش خمر ۵۲
۳-۱۴- جمع بندی ۵۳

فصل چهارم: آیات، روایات، احکام
۴ – آیات، روایات، احکام ۵۵
۴-۱ مقدمه ۵۵
۴-۲- آیات مرتبط با اعیان نجسه، و احکام خرید و فروش آن ها ۵۶
۴-۳- آیات مربوط به نجاست کافر ۵۸
۴-۴- آیات مربوط با کافر بودن اهل کتاب ۶۰
۴-۵- آیات مربوط به حرمت اعیان نجسه ۶۱

۴-۵-۱- فلسفه ی تحریم گوشت‌هاى حرام ۶۶
۴-۶- تکرار و تاکید در بیان آیات مربوط به اعیان نجسه ۶۸
۴-۷- استفاده از خون براى تزریق ۶۸
۴-۸- آیات و احکام مربوط به حرمت خمر ۶۹
۴-۹- احکام خرید و فروش اعیان نجسه از دیدگاه مراجع تقلید ۷۱
۴-۹-۱- مرحوم امام خمینی(ره) ۷۲
۴-۹-۲- آیت الله خامنه ای ۷۳

۴-۹-۳- مرحوم منتظری ۷۴
۴-۱۰- احکام بیمار مرگ مغزی و پیوند اعضای او ۷۶
۴-۱۱- روایات مربوط به خرید و فروش اعیان نجسه ۷۷
۴-۱۲- روایات مربوط به خرید و فروش خون ۸۱
۴-۱۳- روایات مربوط به خرید و فروش عبد کافر ۸۲
۴-۱۴- بحث و نتیجه گیری ۸۳
فهرست منابع ۸۶
ABSTRACT: 89

مقدمه

با عنایت به این که امروزه با تحوّلات همه جانبه و سریع نظام زندگى روبه رو هستیم و بسیارى از موضوعات فقهى نیز به طور مستقیم از همین نظام زندگى پرتکاپو گرفته شده‌است، ضرورى است که فقها در اندیشه‌ی فقهى، بررسى تحوّل موضوعات را در نظر و در عمل مورد توجه قرار دهند. موضوعات در واقع مهبط احکام هستند و عدم توجه به تحوّل

کارکردى موضوعات موجب عوض شدن حکم شرعى آن می‌شود و آن چه در اندیشه فقهى نسبت به رویدادهاى زندگى جهت گیرى پیدا می‌کند و می‌تواند هم آهنگ یا ناهم آهنگ با

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

آن‌ها باشد، همین محصول نهایى، یعنى حکم است. در موارد بسیارى، ناسازگارى میان احکام فقهى و شرایط زندگى، از دگرگونى و تغییر شکل دادن موضوعى که حکم درباره‌ی آن صادر شده، ناشى شده‌است و تحول ایجاد شده در موضوع، در تغییر حکم مورد توجه

قرار نگرفته است. موضوعات عرفى بسیارى وجود دارد که عنایت و توجه به تحوّل کارکردى آن‌ها و ظهور کارکردهاى مفید و حیاتى جدید، اقتضا دارد که حکم فقهى نیز متحوّل شده و حکم شرعى متناسب با کارکرد جدید در مورد آن‌ها صادر شود.

مکاسب محرمه یعنی کسب هایی که از نظر شرعی حرام و تحصیل درآمد از طریق آن‌ها جایز نیست مانند خرید و فروش عین نجس مانند مردار یا بول و غائط و خون، مگر اینکه برای منفعت عقلائی باشد؛ مثل فروش خون برای تزریق به بدن فردی برای احیای او. کسب مال از اعیان نجس قابل تطهیر نیست؛ مانند شراب و مسکرات دیگر و آب جو و مردار و خون و

سگ، و در نتیجه خرید و فروش آن‌ها جایز نیست، خواه خرید و فروش یا دلالى یا حمل و نقل و هر نوع استفاده که متعلق به آن باشد(خمینی(ره)،۱۳۸۳، ص۳۸).

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

برخی فقها معتقدند هر نجاستى که تصرف و انتفاع از آن جایز باشد خرید و فروش و تکسب به آن هم جایز است و بعضى گویند استثنا منحصر به چند نجاست معدود است مانند بنده و عبد کافر و سگ شکارى، گله، پاسبان، باغ، زراعت و روغن نجس براى روشن کردن چراغ زیر آسمان، شاید بتوان گفت که نجاست خود علت منع نیست، بلکه علت منع آن است که

نوعاً نجاسات منفعت مباح ندارند. در هر صورت اکثر فقها نظرشان این است که خرید و فروش اعیان نجسه جایز نیست. برخی دیگر نیز خرید و فروش برخی اعیان نجسه را جایز می‌دانند و بر این باورند که اگر در اعیان نجس مانند خون منفعت مباح و عقلایی وجود داشته باشد همه گونه معامله و خرید و فروش آن‌ها صحیح است.

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

فصل اول
کلیات

۱- کلیات

۱-۱- بیان مسأله

امروزه می‌توان مشاهده کردکه با توجه به پیشرفت علم و مرور زمان، بعضی از نجاسات شرعیه مثل خون و… منفعتی مورد نیاز برای انسان و جامعه دارند! لذا خرید و فروش آن حلال است. هدف از نوشتن این تحقیق و انتخاب این موضوع بررسی این مسأله است که آیا این قید منفعت حلال و قابل توجه بشر، می‌تواند به عنوان معیاری کلی قرار گیرد؟ یعنی این معیار را در تمام ابواب فقه ساری و جاری دانست و ثابت کرد که هر جا برای انسان

منفعت حلال و مورد نیازی بود، معامله و خرید و فروش و خلاصه هر گونه تصرف جایز است؟ کسب و تجارت انواع بسیاری دارد از جمله مکروه، مباح، مستحب، حرام و واجب، تجارت حرام خود به چند نوع تقسیم شده‌است یکی از آن‌ها خرید و فروش اعیان نجسه است که شارع مقدس به عنوان یکی از مسائل فقهی مهم به آن پرداخته است. منظور از اعیان

نجسه یا اشیاء ناپاک اشیایی است که در شرع حکم به نجاست آن‌ها شده‌است، به اعیان نجسه، نجاست هم گفته می‌شود(شهیداول، ۱۳۹۶ق، ص۴۴).

آیات زیادی بر حرمت اعیان نجسه دلالت دارند از جمله؛ خداوند متعال می فرمایند: « إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَهَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَیْرِ اللَّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ » جز این نیست که مردار و خون و گوشت خوک و آن چه را که به هنگام ذبح نام غیر خدا بر آن بخوانند، بر شما حرام کرد. اما کسى که ناچار شود هر گاه

که بى میلى پیشه کند و از حد نگذراند، گناهى مرتکب نشده‌است، که خدا آمرزنده و مهربان است(سوره بقره، آیه۱۷۳).

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

این مضمون در آیه ۳ سوره مائده، آیه ۱۴۵سوره انعام، وآیه ۱۱۵سوره نحل با تفاوت هایی آمده است. این آیه برحرمت اعیان نجسه دلالت دارد و خوردن و استفاده از آن را حرام می‌داند، استفاده از چیزهای نجس جایز است، مگر در مواردی که به عدم جواز آن تصریح

شده باشد، مانند مواردی که در آن بیان شده‌است، مثل مردارکه استفاده متعارف از آن جایز است (شیخ انصاری، ۱۳۹۷،ص۱۳). با توجه به قاعده فقهی(کل نجس حرام) باید دید منظور از نجس چیست و محدوده‌ی آن تا کجاست؟ تا بدین وسیله دایره‌ی شمول و حرمت آن روشن شود. بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

شهید اول می‌نویسد؛ نجاست چیزی است که به کار بردن آن در نماز و تغذیه و… حرام می‌باشد به دو جهت؛ یکی پلیدی که در آن هست و دیگری دوری و اجتناب از آن. بر این اساس وقتی گفته می‌شود فلان چیز نجس است یعنی؛ استفاده و به کار بردن آن در عبادات و اعمالی که شرط آن‌ها طهارت باشد مانند نماز و طواف خانه خدا و… و بهره گیری

از آن در تغذیه انسان به هرشکلی حرام است. بنابراین حرمت اشیای نجس در محدوده‌ی این دو امر است و هرگونه به کارگیری و خرید و فروش آن‌ها در این محورها حرام و باطل

است و از مفهوم سخن شهید بر می آید که استفاده و بهره وری از آن در غیر خوردن و آشامیدن اشکالی ندارد(شهید اول،۱۳۹۶، ص۸۵). بر همین اساس کاشف الغطاء و محقق

اردبیلی و نائینی و بسیاری دیگر از فقها استفاده از همه‌ی نجاسات را به طور مطلق نفی نکرده اند(آیت الله حکیم، ۱۴۱۰ق، ص۵).

کاسبی کردن با چیزی که عین آن نجس است، جایز نیست، البته در عمومیت مسأله به طوری که همه‌ی انواع نجس

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

را شامل شود اشکال است، لکن احتیاط در این است که خرید و فروش نشود و آن را بهای جنس خریداری شده قرار ندهند، و هم چنین برروی هیچ

یک از آن ها، انواع معاوضه ها صورت نگیرد، حتی مهریه یا عوض خلع و امثال آن واقع نشود، کود انسانی که در زراعت استفاده می‌شود، آب انگوری که جوشیده و هنوز دو سوم آن بخار نشده، اگر نجس بدانیم استثناء شده، هم چنین تمام اقسام کافر، حتی مرتد فطری بنا بر اقوی استثناء شده، و نیز سگ شکاری، سگ گله، سگ زراعت، و بستان و خانه، که

از آن‌ها نگهبانی می‌کند، عین نجس هرچه که باشد غیر از آن چه که گفتیم معامله اش جایز است ( امام خمینی(ره)،۱۳۹۷،ص۲۳).

در حدیث تحف العقول آمده گونه های حرام خرید و فروش عبارت است از هر آن چه که در آن فساد وجود داشته باشد و از چیزهایی باشد که مورد نهی شارع واقع شده، از جهت خوردنش و آشامیدنش، یاکسب به آن یا نگهداری آن، یا هبه و عاریه اش حرام است، یا چیزی که در آن وجهی از وجوه فساد باشد، مثل بیع مشتمل بر ربا یا بیع مردار، یاخون،

یاگوشت خوک، یا شراب، یا چیزی از اعیان نجس، که همه‌ی این ها حرام است، از این رو همه‌ی تصرف شخص در این ها حرام است(مرعشی، ۱۳۸۱، ص۱۸).

هم چنین است هر مبیعی که با آن لهو شود و هر آن چه که از آن نهی شده، از چیزهایی که با آن به غیر خداوند تقرب جسته شود، یا چیزی که با آن کفر و شرک تقویت گردد در همه‌ی وجوه معصیت، یا بابی که با آن حق سست شود، که چنین چیزی خرید و فروشش

و تصرفاتش حرام است مگر در حالی که ضرورت و اضطرار به آن دعوت کند (شیخ انصاری، ۱۳۷۸، ص۲۸). و اما بیان حدیثی نبوی در این رابطه خالی از فایده نیست«اِنَّ اللهَ اذا حَرّمَ شَیئاً حَرّمَ ثَمَنهُ »خداوند اعیان نجس را حرام کرده چون کل نجس حرام است و وقتی چیزی

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

حرام شد، ثمن آن نیز حرام می‌شود پس خرید و فروشش جایز نیست و حرام است (شیخ انصاری، ۱۳۸۲، ص۳). حال می خواهیم ببینیم آیا خرید و فروش و به طور کلی معاوضه بر اشیای نجس شرعاً جایز است یا خیر؟ اعیان نجس سه دسته اند؛ آن هایی که بهره وری از آن‌ها حلال و بر تطهیرشان متوقف نیست و بدون تطهیر هم با همان حال تنجس دارای

منافع مباح مقصوده هستند مثل روغن نجس که هر چند قابل خوردن نیست اما قابلیت اینکه مثلاً از آن صابون بسازند را دارد که این ها منافع مقصوده هستند، خرید و فروش این دسته جایز است. دسته ی دوم آن هایی هستند که انتفاع حلال و مقصوده متوقف بر

تطهیرشان است ولی خوشبختانه قابل تطهیرند مثل آب نجس که چه جاری باشد چه راکد، اگر نجس شد به شیوه‌هایی پاک می‌شود، این قسم نیز بیعش جایزاست. اما دسته ی سوم، اعیان نجسه‌ای هستند که انتفاع حلال و مقصوده از آن‌ها متوقف بر تطهیرشان است و قابل تطهیر هم نیستند مثل شراب و مردار، که خرید و فروش این ها باطل وحرام می‌باشد (شیخ انصاری،۱۳۹۹، ص۸).

بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

۱-۲-سوالات تحقیق

۱-چرا خرید و فروش اعیان نجسه حرام است؟
۲-چه چیزی از نظر فقها موجب جواز بیع اعیان نجسه می‌گردد؟
۳-این منفعت و کاربرد که موجب حلیت خریدوفروش اعیان نجسه می‌شود چگونه باید باشد؟

۳-۱- فرضیه های تحقیق

۱-با توجه به حدیث « ان الله اذا حرم شیئا حرم ثمنه » هر چیزی که حرام باشد خرید و فروشش نیز حرام است.
۲-از نظر تعدادی از فقها منفعت حلال موجب جواز بیع اعیان نجسه می‌گردد.
۳-منفعت وکاربرد محلله‌ی عقلایی موجب حلیت خرید و فروش می‌شود.

۱-۴-سوابق تحقیق

مبحث حرمت اعیان نجسه از صدر اسلام از سوی پیامبر(ص)تشریع شده‌است، از جمله درکتب فقهی معتبر شیعه مثل مقنع شیخ صدوق، خلاف شیخ طوسی، تذکره‌ی علامه حلی، لمعه‌ی دمشقیه شهید ثانی، جواهر الکلام شیخ محمد حسن نجفی، تحریر الوسیله امام خمینی، متاجر محمدحسن مرعشی و… به این مسأله پرداخته شده‌است.

شیخ طایفه قایل به این مطلب است که مردار که جزیی از اعیان نجس است مالکیت آور نیست پس اگردیگر اعیان نجسه مورد بیع قرارگیرند چون مالکیت آور نیستند و یکی از شرایط صحت بیع ایجاد ملکیت برای بایع و خریدار می‌باشد و در چنین حالتی که مالکیت وجود ندارد بیع باطل و حرام است(طوسی،۱۴۱۶ق، ص۱۸۴).

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

علامه حلی به تبع اینکه خرید و فروش اعیان نجسه را حرام دانست خون را نیز که یکی از اعیان نجسه است حرام می‌داند وی معتقد است همه‌ی خون نجس و خرید و فروشش حرام است و هم چنین خون های غیر نجس را نیز حرام می‌داند ایشان فرقی بین خون پاک و نجس نگذارده و خرید و فروش همه را حرام دانسته است(حلی،۱۴۰۰ق، ص۴۶۴).

در کتاب تبصره المتعلمین فی احکام الدین آمده، کسب مال از اعیان نجسه یعنی کسب‌هایی که از نظر شرعی حرام و تحصیل درآمد از طریق آن‌ها جایز نیست، مثل خرید و فروش مردار، غائط و خون، (مگر اینکه برای منفعت عقلایی باشد مثل فروش خون برای تزریق به بدن فردی برای احیای او) مثل خرید و فروش شراب و مسکرات و… حرام‌اند و تنها دلیل را روایت تحف العقول می‌دانند(حلی، ۱۳۸۱، ص۱۳).

شهید ثانی نیز به طور مختصر به این بحث پرداخته، کسب و تجارت انواع بسیاری دارد که یکی از آن‌ها تجارت حرام است که شامل خرید و فروش اعیان نجسه می‌شود، خرید و فروش اعیان نجسه حرام است چه منفعت حلال و عقلایی داشته باشد و چه بدون منفعت حلال باشد (مثل خرید و فروش خون هر چند که منفعتی که در حکم منفعت است و

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

منفعت حقیقی نیست برای آن فرض شود مثل رنگرزی)، ولی باز هم خرید و فروشش حرام است، یا مردار و اجزایی از مردار که در آن‌ها حیات حلول کرده و خوک و سگ که در خشکی زندگی می کنند، با تمام اقسامشان به استثنای سگ شکاری و سگ گله و سگ زراعت و باغ و بستان، خرید و فروششان حرام و باطل است( شهید ثانی، ۱۳۹۹، ص۴۸۵).

صاحب جواهر با توجه به روایت « ان الله اذا حرم شیئا حرم ثمنه » استدلال نموده که چون اعیان نجسه حرام اند پس خرید و فروش و بیع آن‌ها نیز حرام است و از مفهوم مخالف این حدیث نبوی چنین فهمیده می‌شود که هر چیزی که در ردیف اعیان نجس باشد بیع آن نیز به تبع آن حرام است(نجفی، ۱۳۹۵، ص۱۰).

امام خمینی به معرفی اعیان نجسه و سپس به حرمت خرید و فروش آن‌ها اشاره کردند، ایشان فرمودند از میان نجاسات فرقی بین کافر نیست، و کافر هر کسی که باشد نجس است، و از سگ ها، سگ خشکی نجس است و فرقی بین خوک اهلی و وحشی نیست، و خرید و فروش این ها حرام است(خمینی ،۱۳۹۹،ص۱۰۲).

بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

۱-۵- هدف تحقیق

بررسی حکم خرید و فروش، بهره وری و انتفاع از اعیان نجسه از دیدگاه فقهای امامیه.

۱-۶-نوآوری تحقیق

با عنایت به این موضوع که امروزه به واسطه پیشرفت های علمی از اعیان نجسه می‌توان استفاده‌های تجاری یا علمی نمود، و چون از رهگذر ورود ممکن است مبتلا به افراد جامعه شود و خدای ناکرده به واسطه این بیع مال حرامی اندوخته شود، بررسی خرید و فروش

اعیان نجسه نیاز به بازبینی مجدد دارد و از این حیث، پژوهش مزبور قابل توجه می‌باشد .

۱-۷- فصول تحقیق

این پژوهش شامل چهار فصل می‌باشد در فصل اول کلیاتی از پژوهش از جمله بیان مسأله و اهداف و فرضیه‌های پژوهش مورد بحث قرار می‌گیرد، در فصل دوم به مفهوم شناسی و

مصادیق پژوهش پرداخته می‌شود، فصل سوم مبانی فقهی اعیان نجسه به طور مبسوطی تشریح می‌شود، در فصل چهارم آیات الاحکام و روایات مربوط به خرید و فروش اعیان نجسه و در پایان نتیجه گیری و استنباط کلی از پژوهش آورده شده‌است………………………………………….

– مبانی فقهی

۳-۱- خرید و فروش خون

بسیارى از فقها، خرید و فروش و هر نوع استفاده‌اى از خون را حرام مى‌دانند. اینان، به کتاب و سنت تمسک جسته اند. این نظریه از آن جا ناشى شده که در گذشته دور، به ویژه در میان اعراب، هیچ گونه استفاده‌اى از خون، به جز آشامیدن، رایج نبوده است.

از این روى، نیازى ندیده اند که بر دامنه بحث، بیفزایند و به کند و کاو بپردازند و… به همین قدر که خون را در ردیف محرمات و نجاسات آورده‌اند، اکتفا کرده‌اند. در باره خون انسان، نه از

حلیت سخنى دارند و نه از حرمت، زیرا، فایده و منفعت عقلایى و مفید و کارساز، براى خون انسان متصور نبوده است که فقها آن را به بحث بگذارند که آیا چنان استفاده‌اى از خون رواست، یا ناروا.

از آن جا که امروز، منافع کثیرى براى خون، به ویژه خون انسان کشف شده، این بحث مطرح مى‌شود که مفاد ادله‌ی حرمت استفاده چیست؟ آیا مطلق بهره بردارى و داد و ستد حرام است، یا فقط آشامیدن آن و خرید و فروش در راستاى منافع حرام؟ آیا ادله‌اى که فقها اقامه کرده‌اند بر حرمت خون، خون انسان را که……………………….

پایان نامه معامله اجناس نجس در فقه و حقوق

– خرید و فروش جسد اموات برای تشریح

اگر جسد مسلمان باشد یقینا خرید و فروش آن جایز نیست هرچند آن را غسل داده باشند که در این حال پاک می‌باشد ولی خرید و فروش آن ممکن است مصداق هتک آن باشد زیرا با آن به شکل متاعی رفتار می‌شود که در شأن او نیست.
اما در مورد کافر جایز است……………………

بررسی فقهی حکم معامله اجناس نجس از دیدگاه فقه امامیه

– خرید و فروش سگ و خوک

شیخ انصاری می‌گویند: نوع اول از مکاسب محرمه بیع اعیان نجسه است، در این مسئله سه عنوان را محل بحث قرار می‌دهیم: سگ، خوک، اجزاء این ها .
می فرمایند: آن چه که محل بحث ما است سگ و خوک خشکی است، در مقابل سگ و خوک دریایی. علماء در مورد سگ و خوک دریایی قائل به طهارت هستند ولی سگ و

خوکی که در خشکی است محکوم به نجاست است، و چون مرحوم شیخ در اعیان نجسه بحث می کند سگ و خوک دریایی که جزء اعیان طاهره است را بحث نمی‌کند .

سگ و خوک دریایی از اقسام ماهی هستند، منتهی پولک و فلس ندارد و نمی‌شود آن‌ها را خورد، فرموده‌اند: آن سگ و خوک دریایی تخصصا از بحث ما خارج است(خویی، بی تا، ص ۴۵). پس بحث در سگ و خوک خشکی است. شیخ انصاری می فرماید که خرید و فروش سگ هراش حرام است . برای سگ انواعی…………………

– دیدگاه فقهای امامیه در خرید و فروش سگ:

در باب اقسام سگ، فقها می گویند بیع کلب هراش جایز نیست. کلب صید سلوقی – سلوق قریه ای بوده در یمن که سگ…………………..