توضیحات

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

انرژی در اقتصاد ایران تامین‌کننده نیازهای مصرفی بخش خانوارها به عنوان کالای مصرفی و تامین‌کننده انرژی به عنوان نهاده تولید برای زیربخش‌های

مختلف اقتصادی است. نکته اساسی این است که بخش انرژی در عین حال که بر زیربخش‌های مختلف اقتصادی تاثیرگذار است از سایر

زیربخش‌ها نیز تاثیر می‌پذیرد. به منظور شناسایی و تعیین بخش‌های کلیدی

یک اقتصاد، تکنیک داده-ستانده ابزار مناسبی به شمار می‌آید زیرا در این روش بخش‌های اقتصادی بر اساس پیوستگی‌های

پیشین و پسین مورد بررسی قرار گرفته و بر مبنای قوی‌ترین پیوندها، بخش‌های کلیدی معرفی می‌شوند. هدف این تحقیق تعیین بخش‌های

کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده-ستانده سال ۱۳۷۸ که توسط بانک مرکزی تهیه شده است، می‌باشد. در این پژوهش جایگاه بخش انرژی در

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

اقتصاد ایران با محاسبه ضرایب پیوندی پیشین و پسین بر اساس روش‌های راسموسن و سلا و قدرت انتشار و حساسیت بررسی شده

و سپس بر اساس ضرایب محاسبه شده میزان تاثیرپذیری و تاثیرگذاری بخش انرژی بر و از سایر بخش‌های اقتصادی تحلیل گردیده است.

نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که پیوند مناسبی بین بخش انرژی با اقتصاد ایران وجود دارد اما این بخش با سایر بخش‌های اقتصادی در زمینه

ارتباطات پیشین و پسین از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. در خصوص شاخص‌های انتشار و حساسیت که در شناسایی

میزان توانمندی بخش اقتصادی در ایجاد تحرک اقتصادی و پاسخگویی به تقاضای نهایی کل اقتصاد استفاده می‌شود،

بخش انرژی در مجموع از قابلیت ایجاد تحرک و توسعه اقتصادی در اقتصاد ملی برخوردار نیست و تاثیرگذاری و تاثیرپذیری بخش انرژی در اقتصاد ایران نیز عملاً ناچیز بوده است.

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۸۹صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده را دانلود کنید

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

فهرست مطالب

عنوان صفحه
فصل اول: کلیات طرح ۱
۱-۱ مقدمه ۲
۱-۲ بیان مسئله ۶
۱-۳ ضرورت و اهمیت تحقیق ۶
۱-۴ هدف تحقیق ۶
۱-۵ سوال‌ تحقیق ۶
۱-۶ فرضیه‌های تحقیق ۶
۱-۷ روش¬شناسی تحقیق ۷
فصل دوم: انرژی و اهمیت آن ۹
۲-۱ انواع منابع انرژی ۱۰
۲-۲ منابع اولیه انرژی و حامل‌های انرژی ۱۱

۲-۳ انرژی در نظریات اقتصادی ۱۲
۲-۴ تقاضای انرژی در بخش‌های مختلف اقتصادی ۱۳
۲-۵ انرژی و سایر شاخص‌های اقتصادی ۱۴

۲-۶ مصرف سرانه و شدت انرژی ۱۵
۲-۷ مصرف سرانه انرژی و رشد اقتصادی ۱۵
۲-۸ شاخص بهره‌وری انرژی ۱۶

۲-۹ اثرات تورمی افزایش قیمت انرژی ۱۷
۲-۱۰ پیشینه تحقیق ۱۸
۲-۱۰-۱ تحقیقات داخلی ۱۸
۲-۱۰-۲ تحقیقات خارجی ۱۹
فصل سوم: مروری بر ادبیات ۲۱

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۳-۱ جدول داده- ستانده ۲۲

۳-۲ سابقه تاریخی جدول داده- ستانده ۲۳
۳-۲-۱ در جهان ۲۳
۳-۲-۲ در ایران ۲۴
۳-۳ فروض و ساختار جدول داده- ستانده ۲۵
۳-۳-۱ فروض جدول داده- ستانده ۲۶
۳-۳-۲ ساختار جدول داده- ستانده ۲۶

۳-۴ ضرایب فنی داده- ستانده و معکوس ماتریس لئونتیف ۲۸
۳-۴-۱ ضرایب فنی داده- ستانده ۲۸
۳-۴-۲ معرفی معکوس ماتریس لئونتیف ۳۰
۳-۵ معرفی پیوندهای پسین و پیشین ۳۲

۳-۵-۱ پیوندهای پسین و پیشین جزئی (مستقیم) ۳۲
۳-۵-۱-۱ پیوند پسین جزئی ۳۲
۳-۵-۱-۲ پیوند پیشین جزئی ۳۳
۳-۵-۲ پیوندهای پسین و پیشین کلی راسموسن ۳۳
۳-۵-۲-۱ پیوند پسین کلی ۳۳
۳-۵-۲-۲ پیوند پیشین کلی ۳۳
۳-۶-روش¬های محاسبه ۳۴

۳-۶-۱ تجزیه ماتریس لئونتیف ۳۴
۳-۶-۲ روش استراسرت ۳۴
۳-۶-۳ روش سلا ۳۴

۳-۷ معرفی شاخص‌های ارزیابی بخش انرژی ۳۶

۳-۷-۱ شاخص‌های قدرت انتشار و حساسیت ۳۶
۳-۷-۱-۱ شاخص قدرت انتشار ۳۶
۳-۷-۱-۲ شاخص حساسیت ۳۷
۳-۷-۲ شاخص اشتغال ۳۷

فصل چهارم: بررسی جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران در چارچوب ۳۸

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۴-۱ معرفی جدول داده- ستانده سال ۱۳۷۸ ۳۹
۴-۱-۱ اجزاء تقاضای نهایی ۴۰
۴-۱-۲ اجزاء عرضه کل ۴۰
۴-۲ جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران ۴۲

۴-۳ روش کار ۴۵
۴-۳-۱ پیوند پسین ۴۵
۴-۳-۲ پیوند پیشین ۴۸
۴-۴ بررسی پیوندهای پسین و پیشین کلی بخش انرژی در اقتصاد ایران ۵۲

۴-۵ بررسی شاخص انتشار و حساسیت بخش انرژی در اقتصاد ایران ۵۶
۴-۶ بررسی تاثیرگذاری و تاثیرپذیری بخش انرژی ۶۰
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها ۶۳
۵-۱ نتایج تحقیق ۶۴

۵-۲ پیشنهادها ۷۴
فهرست منابع ۶۶
ضمیمه ۷۰

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول (۳-۱): ساختار داده- ستانده ۲۸
جدول (۳-۲): نمایش ریاضی نواحی سه‌گانه ۲۹

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

جدول (۳-۳): ضرایب فنی نواحی سه‌گانه ۳۰
جدول (۴-۱): ترکیب هزینه تولید بخش‌های اقتصادی ایران در سال ۱۳۷۸ ۴۲

جدول (۴-۲): ترکیب مصرفی محصول بخش‌های اقتصادی ایران در سال ۱۳۷۸ ۴۳

جدول (۴-۳): ترکیب تقاضای نهایی در اقتصاد ایران ۴۳
جدول (۴-۴): نتایج کمی پیوند پسین بر اساس روش‌های راسموسن، استراسرت و سلا ۴۶

جدول (۴-۵): نتایج کمی پیوند پسین روش‌های راسموسن و سلا ۴۷
جدول (۴-۶): نتایج کمی پیوند پیشین بر اساس روش‌های راسموسن، استراسرت و سلا ۴۹

جدول (۴-۷): نتایج کمی پیوند پیشین روش‌های راسموسن و سلا ۵۰

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

جدول (۴-۸) : اندازه کمی پیوند پسین و پیشین کلی در اقتصاد ایران ۵۲
جدول (۴-۹): شاخص¬های پیوندی پسین و پیشین کلی در میان بخش¬های اقتصادی ایران ۵۴
جدول (۴-۱۰): تقاضای واسطه و نهایی اجزا بخش انرژی……………………………………۶۵

جدول (۴-۱۱): اندازه کمی شاخص‌های انتشار و حساسیت ۵۶
جدول (۴-۱۲): شاخص‌ انتشار و حساسیت در چهل بخش اقتصادی ایران ۵۸

جدول (۴-۱۳):‌ تغییر تقاضای نهایی بخش انرژی و میزان پاسخگویی اجزا بخش انرژی و تاثیرگذاری بر سایر بخش‌های اقتصادی ۷۰

جدول (۴-۱۴): تغییر تقاضای نهایی سایر بخش اقتصادی و میزان پاسخگویی اجزا سایر بخش‌های اقتصادی و تاثیرگذاری بر بخش انرژی……………………………………………….۷۱

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار (۴-۱): پیوند پسین بخش‌های اقتصادی ایران ۵۳
نمودار (۴-۲): پیوند پیشین بخش‌های اقتصادی ایران ۵۳
نمودار (۴-۳):‌ شاخص انتشار بخش‌های اقتصادی در ایران ۵۶
نمودار (۴-۴): شاخص حساسیت بخش‌های اقتصادی در ایران ۵۷

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل (۲-۱): معرفی منابع انرژی. ۱۳

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

فصل اول
کلیات طرح

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۱-۱ مقدمه

انرژی یکی از اساسی‌ترین بخش‌های جهان ماست. ما از انرژی برای انجام کارها استفاده می‌کنیم. انرژی به حرکت درآورنده وسایل نقلیه اعم از خودرو، قطار، هواپیما و همچنین

موشک‌هاست. انرژی خانه‌های ما را گرم می‌کند، غذای ما را می‌پزد، موزیک می‌نوازد و تصاویر تلویزیون را به ما نشان می‌دهد. زمانی که غذا می‌خوریم، بدن ما غذا را به انرژی جهت انجام

کار تبدیل می‌کند. هنگامی که می‌دویم یا راه می‌رویم، انرژی غذا را در بدن خود می‌سوزانیم.

همچنین هنگامی که فکر می‌کنیم یا چیزی می‌خوانیم یا می‌نویسیم، کاری انجام می‌دهیم. خودروها، هواپیماها، قطارهای برقی، کشتی‌ها و ماشین‌آلات نیز انرژی را به کار تبدیل

می‌کنند. بنابراین انرژی را می‌توان به «توانایی انجام کار» توصیف کرد. (سازمان بهینه¬سازی مصرف سوخت ۱۳۸۲)

با بررسی تاریخ تمدن و پیشرفت بشر ملاحظه می‌گردد، تمدن بشر در پرتو توانایی انسان در به کار گرفتن انرژی بوده است، قبل از انقلاب صنعتی، انرژی

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

محدود به قدرت بازوی انسان و حیوانات بوده و در نتیجه قدرت جوامع بشری به تعداد جمعیت و افراد هر کشور وابسته بوده

است. بعد از انقلاب صنعتی، مصنوعات اختراع شده، سطح استفاده از انرژی را بسیار گسترده نموده بطوریکه انقلاب صنعتی را دروازه ورود تمدن بشری به عصر تازه‌ای می‌دانند. (کریمی ۱۳۷۸)

بعد از انقلاب صنعتی، مصنوعات اختراع شده نظیر اختراع ماشین بخار و استفاده از آن در به حرکت درآوردن قطارها و چرخ کارخانجات

تاثیر بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته کنونی داشته است. در ابتدا استفاده از ذغال‌سنگ و انرژی موجود در آن موجب

به حرکت در آمدن توربین‌ها و موتورهای بخار گردید اما اندک اندک جایگزین‌شدن سایر سوخت‌های فسیلی مثل نفت و گاز به عنوان انرژی برتر جای خود را در اقتصاد و صنعت پیدا نمود و هنوز هم به عنوان مهمترین و استراتژی‌ترین منابع انرژی مورد توجه قرار دارند. (نوشین ۱۳۷۱)

ارزان بودن و قابلیت استفاده آسان و وسیع سوخت‌های فسیلی به شکل عمده نفت و گاز، هنوز جایگاه ویژه‌ای به این منبع در دنیای کنونی داده است. ورود انرژی در مباحث اقتصادی تا قبل از دهه ۱۹۷۰ میلادی به شکل جدی مطرح نشده بود اما بعد از افزایش قیمت نفت خام و ظهور بحران در اقتصاد جهانی مسئله انرژی و کمیابی آن مطرح و به شدت مورد توجه

اقتصاددانان خصوصاً کشورهای صنعتی واقع شد و انرژی نیز بویژه در مطالعات اقتصادی به عنوان یک منبع کمیاب مورد مطالعه علم اقتصاد قرار گرفت. (احمدیان ۱۳۷۳)

قبل از انقلاب صنعتی، کشاورزی بخش مسلط در اقتصاد بوده و حدود هشتاد درصد تولیدات به این بخش اختصاص یافته بود و در حقیقت زمین به عنوان عامل سرمایه و نیروی کار نقش

اساسی را در تابع تولید ایفا می‌کردند اما بعد از انقلاب صنعتی و ورود مواد اولیه در فرایند تولید، این مواد نیز در توابع تولید جایگاه خویش را در منابع مختلف نظیر فولاد و نساجی پیدا

نمود. ارزان بودن انرژی منجر به عدم توجه به این عامل مهم در تابع تولید گشته بود اما بعد از بحران سال ۱۹۷۰ و درک انرژی به عنوان منبع کمیاب و تداوم مطالعات در این زمینه، اقتصاد انرژی شکل گرفت. (تیرل وال ۱۳۷۸)

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

اقتصاد انرژی عمدتاً در منابع پایان ‌پذیر مطرح بوده و مطالعات کنونی در زمینه استفاده بهینه انرژی، صرفه‌جویی انرژی، تقاضای انرژی، تولید و نظایر آن شامل می‌شود. اما انرژی از دو

جنبه خاص اهمیت دارد. اولاً تامین کننده انرژی مصرفی خانوارهاست در این خصوص نیازمندی‌های انرژی مصرفی خانوارها و چگونگی تنظیم مصارف انرژی خانوارها در تامین

نیازهایشان مطرح است. ثانیاً در تحلیل انرژی به بررسی و تعیین میزان انرژی لازم برای تولید مواد اولیه، محصولات کارخانه و عرضه خدمات نیز مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. (شکیبایی، ۱۳۷۸)

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

از طرفی در یک ساختار اقتصادی اساساً پیوندهای اقتصادی در دو وجه تامین نهاده (پیوند پسین ) و تولید محصول (پیوند پیشین ) مشاهده می‌شود. بر این اساس نقش انرژی در

تعیین سطح استفاده از انرژی در تولید کالاها، وابستگی میان بخش‌های اقتصادی و سهم

آنها در انرژی تجسم یافته در کالاها و خدمات در قالب تجزیه وتحلیل داده ـ ستانده (I-O) نیز از جایگاه خاصی برخوردار است. بنابراین در این پایان‌نامه به بررسی جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران با استفاده از تحلیل‌های پیوندی پرداخته خواهد شد.

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

این تحقیق پنج فصل را در برمی‌گیرد، که هر فصل نیز خود دارای چند بخش است، این وصول به ترتیب در ذیل آورده شده است.
فصل اول، کلیات تحقیق را دربرمی¬گیرد و بخش‌های آن عبارت است از:

۱-۱٫ مقدمه
۱-۲٫ بیان مسئله
۱-۳٫ ضرورت و اهمیت تحقیق
۱-۴٫ هدف تحقیق
۱-۵٫ سوالات تحقیق
۱-۶٫ فرضیه‌های تحقیق

۱-۷٫ روش‌شناسی تحقیق
فصل دوم، انرژی و اهمیت آن را بیان می¬کند، که دارای نه بخش است:

۲-۱٫ انواع منابع انرژی

۲-۲٫ منابع اولیه انرژی و حامل‌های انرژی
۲-۳٫ انرژی در نظریات اقتصادی
۲-۴٫ تقاضای انرژی در بخش‌های مختلف اقتصادی
۲-۵٫ انرژی و سایر شاخص‌های اقتصادی

۲-۶٫ مصرف سرانه و شدت انرژی
۲-۷٫ مصرف سرانه انرژی و رشد اقتصادی

۲-۸٫ شاخص بهره‌وری انرژی
۲-۹٫ اثرات تورمی افزایش قیمت انرژی
۲-۱۰٫ پیشینه تحقیق

فصل سوم، مروری بر ادبیات تحلیل داده- ستانده است، و بخش‌های این فصل عبارتند از:

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۳-۱٫ جدول داده- ستانده
۳-۲٫ سابقه تاریخی جدول داده- ستانده

۳-۳٫ فروض و ساختار جدول داده- ستانده
۳-۴٫ ضرایب فنی داده- ستانده و معکوس ماتریس لئونتیف
۳-۵٫ معرفی پیوندهای پسین و پیشین

۳-۶٫ تجزیه ماتریس لئونتیف
۳-۷٫ معرفی شاخص‌های ارزیابی بخش انرژی
فصل چهارم تحقیق به بررسی جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران در چارچوب جدول داده– ستانده سال ۱۳۷۸ محقق می¬پردازد.

۴-۱٫ معرفی جدول داده- ستانده سال ۱۳۷۸
۴-۲٫ جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران
۴-۳٫ روش کار
۴-۴٫ بررسی پیوندهای پسین و پیشین کلی بخش انرژی در اقتصاد ایران
۴-۵٫ بررسی شاخص انتشار و حساسیت بخش انرژی در اقتصاد ایران

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۴-۶٫ بررسی تاثیرگذاری و تاثیرپذیری بخش انرژی
فصل پنجم، نتیجه¬گیری و پیشنهادها را دربرمی¬گیرد.

۱-۲ بیان مسئله

بخش انرژی در اقتصاد دو نقش اساسی را می‌تواند ایفا کند. از یک طرف تامین‌کننده نیازهای انرژی مصرفی بخش

خانوارهاست که خانوارها از این انرژی به عنوان کالای مصرفی استفاده

کرده، با مصرف انرژی رفاه اقتصادی لازم را کسب می‌نمایند و از طرفی دیگر تامین‌کننده انرژی به عنوان نهاده تولید برای زیربخش‌های مختلف اقتصادی همچون کشاورزی، صنعت و خدمات

است. اما نکته اساسی این است که بخش انرژی در عین حال که در زیربخش‌های مختلف اقتصادی تاثیرگذار است و نهاده‌های انرژی زیربخش‌ها را تامین می‌کند، از سایر زیربخش‌های

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

اقتصادی نیز تاثیر می‌پذیرد. سوال اساسی آن است میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری برای بخش انرژی در اقتصاد ایران چگونه است؟ پس دو مسئله اساسی مطرح است:

۱٫ بخش انرژی چه ارتباطی با بخش‌های پیشین و پسین خود دارد؟
۲٫ بخش انرژی به چه میزان بر سایر بخش‌ها تاثیر می‌گذارد و به چه میزان از سایر بخش‌ها متاثر است؟

۱-۳ ضرورت و اهمیت تحقیق

بخش انرژی یکی از بخش‌های سرمایه‌بر است و منابع قابل توجهی را در اقتصاد کشور به خود اختصاص می‌دهد. این منابع عظیم باید بتوانند تاثیرات توسعه‌ای خود را بر کل اقتصاد و هر یک

از زیربخش‌های اقتصاد به جا گذارد. بخش انرژی برای این که بتواند با استفاده از تجهیز منابع، انرژی موردنیاز اقتصاد را تامین کند لازم است در ارتباط تنگاتنگی با سایر زیربخش‌های

تامین‌کننده نهاده‌های مورد نیاز این بخش (بخش انرژی) قرار گیرد. پس اثر ستانده‌ای که بخش انرژی در اقتصاد ایجاد می‌کند و محاسبه این که آن ستانده چه میزان بر روی سایر بخش‌ها ستانده ایجاد می‌کند و مقایسه آن با کل ستانده اقتصاد از اهمیت پرداختن به موضوع است. این تحقیق از آن جهت اهمیت دارد که می‌تواند مشخص کند حرکت بخش انرژی

مستلزم حرکت چه زیربخش‌هایی از اقتصاد است. روشن شدن این مسئله ما را در سیاست‌گذاری برای توسعه بخش انرژی آشنا خواهد کرد.

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۱-۴ هدف تحقیق

• محاسبه میزان ارتباطات پسین و پیشین بخش انرژی بر اساس تحلیل‌های پیوندی

• محاسبه میزان شدت تاثیرپذیری/ تاثیرگذاری بخش انرژی از/ بر سایر بخش‌ها
۱-۵ سوال‌ تحقیق

• آیا تاثیرپذیری بخش انرژی از بخش‌های دیگر بیشتر است یا تاثیرگذاری آن بر بخش‌های دیگر؟

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۱-۶ فرضیه‌های تحقیق

۱٫ تاثیرگذاری بخش انرژی از تاثیرپذیری آن بیشتر است.
۲٫ در میان بخش‌های اقتصادی بخش انرژی بیشترین تاثیر را بر صنایع کانی غیرفلزی دارد.

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

۱-۷ روش¬شناسی تحقیق

این تحقیق مبتنی بر تکنیک‌های داده– ستانده و مدل‌های متعددی که در تعیین ارتباطات پیشین و پسین زیربخش‌های متعدد وجود دارد، ضرایب پیوندی پیشین و پسین را محاسبه و بر اساس ضرایب محاسبه شده میزان تاثیرپذیری و تاثیرگذاری بخش انرژی تحلیل می‌گردد.

فصل دوم

انرژی و اهمیت آن

انرژی و اهمیت آن

انرژی یکی از اساسی‌ترین بخش‌های جهان ماست. ما از انرژی برای انجام کارها استفاده می‌کنیم. انرژی به حرکت درآورنده وسایل نقلیه اعم از خودرو،

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

قطار، هواپیما و همچنین موشک‌هاست. انرژی خانه‌های ما را گرم می‌کند، غذای ما را می‌پزد، موزیک می‌نوازد و تصاویر تلویزیون را به ما نشان می‌دهد. زمانی که غذا می‌خوریم، بدن ما غذا را به انرژی جهت انجام

کار تبدیل می‌کند. هنگامی که می‌دویم یا راه می‌رویم، انرژی غذا را در بدن خود می‌سوزانیم. همچنین

هنگامی که فکر می‌کنیم یا چیزی می‌خوانیم یا می‌نویسیم، کاری انجام می‌دهیم. خودروها، هواپیماها، قطارهای برقی، کشتی‌ها و ماشین‌آلات نیز انرژی را به کار تبدیل

می‌کنند. بنابراین انرژی را می‌توان به « توانایی انجام کار » توصیف کرد. ( سازمان بهینه سازی مصرف سوخت ۱۳۸۲ )

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

با بررسی تاریخ تمدن و پیشرفت بشر ملاحظه می‌گردد، تمدن بشر در پرتو توانایی انسان در به کار گرفتن انرژی بوده است، قبل از انقلاب صنعتی، انرژی محدود به قدرت بازوی انسان و

حیوانات بوده و در نتیجه قدرت جوامع بشری به تعداد جمعیت و افراد هر کشور وابسته بوده است. بعد از انقلاب صنعتی، مصنوعات اختراع شده، سطح استفاده از انرژی را بسیار

گسترده نموده بطوریکه انقلاب صنعتی را دروازه ورود تمدن بشری به عصر تازه‌ای می‌دانند. ( کریمی ۱۳۷۸ )

بعد از انقلاب صنعتی، مصنوعات اختراع شده نظیر اختراع ماشین بخار و استفاده از آن در به حرکت درآوردن قطارها

و چرخ کارخانجات تاثیر بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته کنونی داشته است. در ابتدا استفاده از ذغال‌سنگ و انرژی موجود در آن موجب

به حرکت در آمدن توربین‌ها و موتورهای بخار گردید اما اندک اندک جایگزین‌شدن سایر سوخت‌های فسیلی مثل نفت و گاز به عنوان انرژی برتر جای خود را در اقتصاد و صنعت پیدا نمود و هنوز هم به عنوان مهمترین و استراتژی‌ترین منابع انرژی مورد توجه قرار دارند. ( نوشین ۱۳۷۱ )

جایگاه بخش انرژی در اقتصاد ایران  رهیافتی مبتنی بر تحلیل‌های داده ستانده

ارزان بودن و قابلیت استفاده آسان و وسیع سوخت‌های فسیلی به شکل عمده نفت و گاز، هنوز جایگاه ویژه‌ای به این منبع در دنیای کنونی داده است. ورود انرژی در مباحث اقتصادی تا قبل از دهه ۱۹۷۰ میلادی به شکل جدی مطرح نشده بود اما بعد از افزایش ……………………..