توضیحات

بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری بر تعارضات زناشویی

این پژوهش به منظور بررسی میزان اثر بخشی مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری

بر تعارضات زناشویی انجام شده است . جامعه آماری مورد مطالعه مشتمل بر زنان

مراجعـه ک ننـده بـه مرکـز م ـشاوره دانـشگاه الزهـر اء ( س) بودند .

از جامعه مورد نظر۵۰ نفر جهت تشخیص تعارضات زناشویی با استفاده از پرسشنامه

تعارضات زناشویی، مورد غربال گری قرار گرفتند و بدین ترتیـب ، مجموعـاً۳۰ آزمـودنی

بـه صـورت تـصادفی در گـروه آزمـایش و کنتـرل جایگزین شد ند . یک هفته قبل از

اجرای مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتـاری از هـر دو گـروه پـیش آزمـون

تعارضات زناشویی ب ه عمل آمد . سپس گروه آزمایش۱۰ جلسه تحت مشاوره

گروهی بـا روش شـناختی – رفتـاری قرار گرفت . پس از پایان جلسات از هر

دو گروه پس آزمون تعارضات زناشویی ب ه عمل آمد . بـا اسـتفاده از تحلیـل

کواریانس داده ها ت حلیل شدند . نتایج نشان داد که مشاوره شناختی – رفتاری توانسته است میز ان تعارضات زناشـویی را به طور معنا داری کاهش دهد (P<.05) .
وا ژ ه های کلید ی: تعارضات زناشویی ، درمان شناختی – رفتاری

۲۵صفحه فایل ورد ( Word) فونت ۱۴ منابع و پاورقی دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

مقدمه

ب ه وجود آمدن اختلاف و تعارض بین زن و شوهر امری طبیعـی اسـت . بـه دلیـل ماهیـت تعامـل زوجها اوقاتی پیش می آید که اختلاف نظر روی می دهد ، یا نیازها بـرآورده نمـی شـوند، در نتیجـه همسران نسبت

به یکدیگر احساس خشم ، ناامیدی و نارضایتی م ـیکننـد . ازدواج بـه دلایـل عدیـده دچار مشکل و تعارض می شود . آمار طـلاق در ایـران و آم ـار بـالای طـلاق در جهـان ، نـشان ه بـارز مشکلات زندگی مشترک است .

در آمریکا از هر دو ازدواج یکی منجر به طلاق می شود و برآوردهـا

نـشان مـی دهنـد کـه۸۰ درصد دانش آموزان برخی از مدارس به خانواده های

از هم پاشیده تعلق دارن ـد (گرلـر۱ ، بـه نقـل از ثنایی ، ۳۷۸ ) .
تعارض بر بهداشت روانی ، جـسمی و خـانوادگی تأ ثیرگـذار اسـت و

تحقیقـات زیـادی رابطـ ه تعارضات زناشویی را با افسردگی ،

اختلال خوردن و بیماریهای خاص مثل سرطان تأئیـد کـرده انـد (مارکنـد و هـاگ۲ ، ۲۰۰۰ ؛ فینچـام ،۱۹۹۹ ؛ الینامـان،۲۰۰۴ ) . همچنـین تعارضـات زناشـویی باعـث ناسازگاری کودکان،

دلبـستگی هـای مـ س أله سـاز بـرای همـسران، افـزایش احتمـال تعـارض والـد – فرزندی

و تعارض بین خواهر و برادر می شود (فینچام، ۹ ).
از جمله موضوعات شناخته شده که می توانـد موجـب تعارضـات زناشـویی باشـد ایـن

عوامـل است : پول ، روابط جنسی ، روابط خویشاوندی ، دوستان ،

فرزندان ، مصرف مواد مخدر، نحوه صرف اوقات فراغت، اختلافات مذهبی ، مشکلات عاطفی ، مشکلات مادی ، مشکلات ارتب ـاطی (گفـت و شنود )،درگیریهای شغلی و امثال آنها ( ثنایی ،۳۷۸ ).

رویکرد رفتاری به مشکلات زناشویی، تعاملات منفی و نارسایی ارتباطی

را موجب اختلافات و تعارضات زناشویی می داند . رفتارها و ت عاملهـا ی هـر یـک از زوجـین ممکـن اسـت تحـت تـ أ ثیر پاسخهای دیگری استمرار یافته ،

یا پایان پذیرد . این تعاملها به هنگام مواجه شدن با پاسخ مطلـوب و یا حذف تقاضاهای نامطلوب بـه صـورت مثبـت یـا منفـی تقویـت مـی شـوند . رسـالت اصـلی زوج درمانگر کمک به زوجین برای یافتن شیوه های مطلوبتر تعامل است . در این رویکرد بر جنبه هـای

۱٫ Gerler
۲٫ Marchand & Hock
۳
عملی رابطه مانند مشارکت و تقسیم حقوق ووظایف ، توانایی گفتگوی دوجانبه ، برقراری ارتباطات شفاف وکفایت و قابلیت پیش بردن و هدایت رابطه تأ کید می شود ( ک رو و ریدلی۱ ،۱۹۹۰ ).

افزایش رفتارهای مثبت و خوشایند ، بهبود ارتبـاط ، ایجـا د مهـارت حـل مـس أله و حرکـت در جهت حل مسایل جنسی ، ا یجاد تغییر در الگوهای زیان بخش یا مخدوش فکری کـه ممکـن اسـت زوج داشته باشند، پیدا کردن

راههایی بـرای جلـوگیری از تـشدید ت عارضـهای تخریبـی و کوشـش برای تغییر الگوهای وسیعتر رفتاری کـه بـه اخـتلاف زناشـویی منجـر مـی شـو ند ، از جملـه ا ه ـدا ف مداخله های رفتاری است (هاوتون و همکاران ، ترجمه قاسم زاده ،۱۳۹۹ ).

بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری بر تعارضات زناشویی

رویکرد شناختی به مشکلات زناشویی، ادراک تحریـف شـده و تفکـر غیـر منطقـی را علـت اصلی ایجاد اختلال و مشکلات زوجها می داند . بر اساس مدلهای شناختی طرحواره ها یا آنچه کـه باورهای کلیدی خانو اده است ، در ایجاد مسایل و مشکلات نقش دارند . فرض بر این است کـه هـر یک از

زوجین باورهای اصلی (طرحواره های ار تب اطی) درباره خود و روابط صمیمی دارند کـه بـا خود به رابطه زناشویی می آورند . طرحواره ها شامل فرضیاتی است درباره همسر و رابطه زناشویی آن گونه که هستند

و معیارهایی دربار ه اینکه چگونه باید باش ند( اپستین و باکوم۲ ،۱۹۹۳ ) .
این طرحواره ها که ممکن است هشیارانه و یا فراتر از آگاهی فرد باشند ، در طی تجربیات گذشته و بر اساس ارتباط با…....……….…………….

هدف از پژوهش حاضـر، بررسـی تـأ ثیر مـدا خلات شـناختی – رفتـاری بـر کـاهش تعارضـات زناشویی است

تا با ب ه کارگیری شیوه های رفتـاری و شـناختی مناسـب ، تعارضـات اجتنـاب ناپـذیر روابطشان را حل کنند . تحقیقات نشان می دهـد اسـتفاده از مـداخلاتی کـه مبتنـی بـر رویکردهـای شناختی –رفتاری و هیجانی است، بر پیشگیری از طلاق و ا فزایش رابطـه تـأثیر دارد . ایـن برنامـه هـا برای همـه زوجهـا ؛ چـه آنهـایی کـه تـازه ازدواج کـرده باشـند، و چـه آنهـا کـه سـالها از زنـدگی مشترکشان می گذرد ، مؤ ثر است (داتیلیو،۲۰۰۵ ؛ سمپسون ،۲۰۰۱ ؛ الون، ۲۰۰۴ ) .
لذا این پژوهش سعی دارد که بر اساس نظریه رفتار درمانی – شناختی ضمن بررسی نقـش پـاره ای از عوامل فردی ، اجتماعی و شخصیتی در بروز ت عارضات زناشـویی بـه بررسـی ایـن فـرض کـه »رفتار درمانی – شناختی بر کاهش تعارضات زناشویی مؤثر است « بپردازد .

فرضیه های فرعی پـژوهش کـه مبتنـی ب ـر حیطـه هـای مـورد سـنجش در پرسـشنامه تعارضـات زناشویی است ، عبارتند از :

۱ – مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری ،واکنشهای هیجـانی (افـسردگی و پرخاشـگری ) را کاهش می دهد .
۲ – مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری ، همکاری زوجها را افزایش می دهد.
۸
۳ – مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری ، روابط جنسی زوجها را بهبود می بخشد .
۴ – مشاوره گرو هی بـا روش شـناختی – رفتـاری ، جلـب حمایـت فرزنـدان را در مقابـل همـسر کاهش می دهد .
۵ – مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتاری ، تعارض زناشویی ناشی از امـور مـالی را کـاهش می دهد .

۶ – مـشاوره گروهـی بـا روش شـناختی – رفتـاری، رو ابـط فـردی هـر یـک از زوجهـا را بـا خویشاوندان خود کاهش می دهد .
۷ – مشاوره گروهی با روش شناختی – رفتـاری ، روابـط خـانوادگی زوجهـا را بـا خویـشاوندان همسر و دوستان افزایش می دهد .
روش:
در این پژوهش از روش نیمه تجربی استفاده شد که در آن یک گروه آزمایشی و یـک گـروه کنترل وجود دارد .
نمودار طرح به شکل زیر است :
E O1 X O2
— —- —- — – ——
۴C O3 ­ O الف) جامعه آماری و روش نمونه گی ری: جامعه آماری در این پژوهش شامل بـانوان متأ هـل ساکن در شهر تهران است که در فاصله زمانی اول تی ر تا۱۰ مرداد مـاه بـه مرکـز مـشاوره دانـشگاه ا لزهراء( س) مراجعه کرده اند . نمونه مـورد پـژوهش بـا اسـتفاده از روش نمونـه گیـری در

دسـترس انتخاب ش دند ؛ بدین ترتیب که بانوان متأ هلی که به دلیل اختلافات و تعارضات زناشـویی بـه مرکـز مشاوره مراجعه نمودند و همچنین بانوانی

که از طریق اطلاعیـه جهـت شـرکت در گـروه ثبـت نـام نمودند ، بعد از مصاحبه

و اجرای پرسشنامه تعارضات ز ناشویی تعداد۳۰ نفر انتخاب شـدند . سـپساعضا ب ه طور تصادفی در گروههـای آزمایـشی و کنتـرل قـرار گرفتنـد .۱۵ نفـر در گـروه آزمایـشی۹ و۱۵ نفر در گروه کنترل جایگزین شدند .شایان ذکر است که به دلیل ریزش گروه تعداد۵ نفر از گروهها حذف شدند .

ب) ابزار پژوهش : ابـزار پـژوهش، مـصاحبه و پرسـشنامه تعارضـات زناشـویی

اسـت . در ایـن پژ وهش مـصاحبه از نـوع نیمـه سـازمان یافتـه اسـت ( در مـصاحبه هـای نیمـه سـازمان یافتـه سـؤالها طبقه بندی و از قبل طرح ریزی شده اند ) . در پژوهش حاضر با تغییر در سؤالهای مقیـاس سـازگاری زن و

شوهر سؤالهای مصاحبه تدوین شـد کـه هـدف از آن بررسـی رضـایت کلـی در یـک رابطـه صمیمانه بوده اس ت . ابتدا در مورد زمینه های مورد اخـتلاف زنـان بـا همسرانـشان، سـپس در زمینـه رضایت زناشویی و در ارتباط

با ابراز محبت پرسشهایی پرسیده شد .
پرسشنامه تعارضات زناشویی یک ابزار۴۲ س ـ ؤالی اسـت کـه بـرای سـنجیدن تعارضـهای زن و شوهری ساخته شده است . این پرسشنامه هفت بعد

از تعا رضات زناشویی را می سـنجد کـه عبارتنـد از : کاهش همکاری، کاهش رابطه جنـسی، افـزایش واکنـشهای هیجـانی، افـزایش جلـب حمایـت فرزند ( ان ) ، افزایش رابطه فردی با……..….…………