توضیحات

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

هدف کلی از پایان نامه بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان مقطع ابتدایی  بود.

روش پژوهش پایان نامه توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پروژه کلیه معلمان مقطع ابتدایی اعم از دخترانه و پسرانه شهر کرد به تعداد ۱۲۵ نفر می باشد که از آنان سر شماری صورت گرفت.

ابزار پژوهش پایان نامه شامل پرسشنامه محقق ساخته کارایی آموزشی معلمان بود. به منظور محاسبه روایی پرسشنامه از روایی صوری و برای

پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها با استفاده از آمار توصیفی نظیر فراوانی، میانگین، انحراف معیار، مد و میانه و آمار استنباطی نظیر تی

تست مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون فریدمن استفاده شد. تجریه و تحلیل داده ها نشان داد که ۱- نقش معلمان راهنما بر بهبود شیوه ی تدریس معلمان موثر می باشد.

۲- نقش معلمان راهنما در مرتفع شدن مشکلات خاص به وجود آمده برای معلمان موثر می باشد. ۳- نقش معلمان راهنما در بهبود روابط انسانی حاکم

بر فضای آموزشی موثر می-باشد. ۴- همچنین نقش معلمـان راهنما بر بهبود شیوه ی ارزشـیابی دانش آموزان موثر است. در نهایت بیشترین میانگین

رتبه در بین ابعاد کارایی آموزشی از دیدگاه معلمان متعلق به بعد بهبود شیوه های تدریس معلمان بود.
کلید واژگان: معلم راهنما، کارایی آموزشی، شیوه ی تدریس، مشکلات خاص، روابط انسانی، شیوه¬ی ارزشـیابی، مدارس ابتدایی. بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

 ۱۰۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد+پرسشنامه

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان را دانلود کنید

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول:کلیات پژوهش
مقدمه ۲
۱-۱- بیان مساله ۴
۱-۲- اهمیت و ضرورت پژوهش ۶
۱-۳- اهداف پژوهش ۹
۱-۳-۱- هدف کلی ۹
۱-۳-۲- اهداف فرعی ۹
۱-۴ سؤالهای پژوهش ۹
۱-۴-۱- سؤال اصلی پژوهش ۹
۱-۴-۲- سؤالهای فرعی ۹
۱-۵- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها ۹
۱-۵-۱- تعاریف مفهومی ۹
۱-۵-۲- تعاریف عملیاتی متغیرها ۱۳

فصل دوم:پیشینه پژوهش
مقدمه ۱۶
۲-۱- مبانی نظری ۱۶
۲-۱-۱- معلم راهنما ۱۶
۲-۱-۲- وظایف راهنمایان تعلیماتی (آموزشی) ۱۹
۲-۱-۳- مطالعات در حوزه نظارت و راهنمایی آموزشی ۲۰
۲-۱-۴- روش تدریس ۲۵
۲-۱-۴-۱- شاخص های تدریس کارآمد ۳۵
۲-۱-۴-۲- نقش عوامل مؤثر بر یادگیری در روند تدریس ۳۶
۲-۱-۴-۳- برخی از عیوب روش تدریس ۳۷
۲-۱-۵-روابط انسانی ۳۸
۲-۱-۶- ارزشیابی ۴۵
۲-۱-۶-۱- اهداف ارزشیابی ۴۶
۲-۲- پیشینه پژوهش ۴۸
۲-۲-۱- پژوهش های داخلی ۴۸
۲-۲-۲- پژوهش های خارجی ۵۱
۲-۳- جمع بندی نهایی ۵۳

فصل سوم:روش شناسی پژوهش
مقدمه ۵۵
۳-۱- روش پژوهش ۵۵
۳-۲- جامعه، نمونه و روش نمونه گیری ۵۵
۳-۳- ابزار گردآوری اطلاعات ۵۵
۳-۴- روش گردآوری اطلاعات ۵۷
۳-۵- روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات ۵۷
فصل چهارم:یافته های پژوهش
مقدمه ۵۹
۴-۱- اطلاعات جمعیت شناختی ۵۹
۴-۲ – سؤالات تحقیق ۶۴
۴-۲-۱ سؤال اول تحقیق: آیا نقش معلمان راهنما بر بهبود شیوه ی تدریس معلمان موثر میباشد؟ ۶۵

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

۴-۲-۲ سؤال دوم تحقیق: آیا نقش معلمان راهنما در مرتفع شدن مشکلات خاص به وجود آمده برای معلمان موثر میباشد؟ ۶۷
۴-۲-۴ سؤال چهارم تحقیق: آیا نقش معلمـان راهنما بر بهبود شیوهی ارزشـیابی دانش آموزان موثر میباشد؟ ۷۱

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها
مقدمه ۷۶
۵-۱- بحث و نتیجه گیری ۷۶
۵-۲- تفسیر یافته ها ۷۷
۵-۲-۱- آیا نقش معلمان راهنما بر بهبود شیوه ی تدریس معلمان موثر میباشد؟ ۷۷
۵-۲-۲- آیا نقش معلمان راهنما در مرتفع شدن مشکلات خاص به وجود آمده برای معلمان موثر میباشد؟ ۷۸

۵-۲-۳ سؤال سوم تحقیق: آیا نقش معلمان راهنما در بهبود روابط انسانی حاکم بر فضای آموزشی موثر میباشد؟ ۷۹
۵-۲-۴ سؤال چهارم تحقیق: آیا نقش معلمـان راهنما بر بهبود شیوهی ارزشـیابی دانش آموزان موثر میباشد؟ ۸۰

۵-۳- نتیجه گیری کلی ۸۱
۵-۴- محدودیت های پژوهش ۸۲
۵-۴-۱- محدودیت های خارج از اختیار محقق (محدودیت های کاربردی) ۸۲
۵-۴-۲- محدودیت های در اختیار محقق (محدودیت های پژوهشی) ۸۲
۵-۵- پیشنهادهای پژوهش ۸۳
۵-۵-۱- پیشنهادهای کاربردی ۸۳
۵-۵-۲- پیشنهادهای پژوهشی ۸۳
فهرست منابع و مآخذ ۸۴
پیوست ۹۲

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

فهرست جداول
عنوان صفحه

جدول۳-۱: نحوه امتیازبندی سؤالات پرسشنامه ۵۶
جدول۳-۲: نتایج آزمون آلفای کرونباخ ۵۶
جدول ۴-۱ : توزیع فراوانی معلمان بر اساس جنسیت ۶۰
جدول ۴-۲ : توزیع فراوانی معلمان بر اساس سابقه خدمت ۶۱
جدول ۴-۳ : توزیع فراوانی مدارس محل خدمت معلمان بر اساس جنسیت ۶۲
جدول ۴-۴ : توزیع فراوانی معلمان بر اساس تعداد مراجعات معلمان راهنما به کلاس درس آنها ۶۳

جدول ۴-۵ : نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنوف ۶۵
جدول ۴-۶ : نتایج توصیفی مربوط به سؤال اول تحقیق ۶۵
جدول ۴-۷ : نتایج آزمون t مربوط به سؤال اول تحقیق ۶۶

جدول ۴-۸ : نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسن مربوط به سؤال اول تحقیق ۶۷
جدول ۴-۹ : نتایج توصیفی مربوط به سؤال دوم تحقیق ۶۷
جدول ۴-۱۰ : نتایج آزمون t مربوط به سؤال دوم تحقیق ۶۸

جدول ۴-۱۱ : نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسن مربوط به سؤال دوم تحقیق ۶۹
جدول ۴-۱۲ : نتایج توصیفی مربوط به سؤال سوم تحقیق ۶۹
جدول ۵-۱۳ : نتایج آزمون t مربوط به سؤال سوم تحقیق ۷۰

جدول ۴-۱۴ : نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون مربوط به سؤال سوم تحقیق ۷۱
جدول ۴-۱۵ : نتایج توصیفی مربوط به سؤال چهارم تحقیق ۷۱
جدول ۴-۱۶ : نتایج آزمون t مربوط به سؤال چهارم تحقیق ۷۲
جدول ۴-۱۷ : نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسن مربوط به سؤال چهارم تحقیق ۷۳
جدول شماره ۴-۱۸ : نتایج آزمون مقایسه میانگین رتبهی مؤلفه ها با استفاده آزمون فریدمن ۷۳

فهرست نمودارها
عنوان صفحه

نمودار ۴-۱ : توزیع درصد فراوانی معلمان بر اساس جنسیت ۶۰
نمودار ۴-۲ : توزیع درصد فراوانی معلمان بر اساس سابقه خدمت ۶۱
نمودار ۴-۳ : توزیع درصد فراوانی مدارس محل خدمت معلمان بر اساس جنسیت ۶۲
نمودار ۴-۴ : توزیع درصد فراوانی معلمان بر اساس تعداد مراجعات معلمان راهنما به کلاس درس آنها ۶۳

فهرست اشکال
عنوان صفحه

شکل ۱: نمودار چرخه نتایج برقراری روابط انسانی، اقتیاس از میر کمالی، ()، روابط انسانی در آموزشگاه. ۴۳

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

مقدمه
پیشرفت در آموزش و پرورش عموماً به صلاحیت و توانایی¬های کارکنان آموزشی به خصوص به ویژگی¬های انسانی، تربیتی و حرفه¬ای تک تک معلمان بستگی دارد. به تعبیر گیج بی¬تردید هیچ فرد دیگری به جز معلم نمی¬تواند تاثیر بیشتری بر آنچه در مدارس می¬گذرد داشته باشد (استار ، ۲). این

معلم است که می¬تواند فرایند تعلیم و تربیت را فرایندی توام با لذت و کامیابی یا مأیوس کننده و بی¬ثمر سازد. ضمانت اجرایی اصلاحات یک نظام آموزشی داشتن معلمان خوب و کارآمد است (فونتانا ، ).

موفقیت یا شکست بهترین یا ضعیف¬ترین برنامه¬های درسی به طراحی و اجرای معلم بستگی دارد. با نگاه به تغییر و تحول نظام¬های تعلیم تربیت در

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

سطح ملی و بین المللی این موضوع روشن می¬شود که بدون در نظر گرفتن جایگاه ویژه برای معلم هیچ یک از اهداف و خواسته¬ها تحقق نخواهد یافت

و آموزش و پرورش به هیچ تحول علمی یا نوآوری مطلوب نمی¬تواند دست یابد. مگر این که پیشاپیش در شیوه¬های کار معلمان، به¬عنوان کارگزاران واقعی، تغییر و تحولات مناسب به وجود آید (رئوف، ۱؛ به نقل از مرادی، فردانش، مهر محمدی و موسی پور، ۱).

شایستگی هر نظام آموزشی به اندازه شایستگی معلمان آن نظام و کارایی نظام آموزشی به کیفیت معلمان آن جامعه وابسته است.در واقع هیچ

کشوری نمی¬تواند از سطح معلمان خود بالاتر رود. بر این اساس تربیت معلم سزاوار قوی ترین توجهات دقیق و مستمر است (یونسکو، ۱، به نقل از رحیم زادگان، شعبانی ورکی و کهن، ۱).

اتخاذ رویکردهای کارا– محور در سال¬های اخیر سبب گردیده تا بهبود مستمر کیفیت یادگیری دانش آموزان و به تبع آن بهبود کیفیت تدریس و فعالیت های آموزشی به یکی از اهداف عمده آموزش و پرورش مبدل شود. موفقیت دانش آموزان در یادگیری منوط به در نظر گرفتن نیازهای آنان، تهیه و تدوین

برنامه¬های تحصیلی و آموزشی مناسب در جهت پاسخگویی به این نیازها و سرانجام تدارک امکانات لازم برای آموزش ضمن خدمت و بهبود رشد کیفیت آموزشی معلمان و مربیان است.

بدیهی است که امکانات آموزش عالی کشور آنچنان نیست که بتواند جهت بهبود و رشد کیفیت آموزشی کارکنان و معلمان وزارت آموزش و پرورش و بکارگیری تفکرات و شیوه های جدید آموزشی برای آنان کلاس های آموزشی ضروری و مناسب دایر نماید . با توجه به این شرایط آماده سازی ناظران و

راهنمایان آموزشی برای کمک به مدیران و معلمان در رشد همه جانبه و بهبود کیفیت آموزشی و یادگیری دانش آموزان کوتاه ترین راه بوده و واجد اولویت است (وایلز و باندی ، ۱، ترجمه نیکنامی، ص ۷).

در واقع و از نظر حرفه¬ای همان¬طور که اندرسن () بیان داشته نظارت و راهنمایی آموزشی در حال تبدیل شدن به یک ابزار بسیار کارآمد و اثربخش

است که می تواند به معلمان در کسب نتایج مطلوب آموزشی کمک نماید.این امر آموزش و پرورش آینده را تضمین کرده، پیشرفت و توسعه هر کشوری را تسریع می¬بخشد همچنین کارایی نظام آموزشی را دو چندان می¬کند (به نقل از فتح الهی، ۸).

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

مضافاً کارایی معلم براساس نگرش، نیات و شخصیت از یک سو و همه جانبه بودن او براساس مهارت در توانمندسازی دانش¬آموزان از سوی دیگر سنگ بنای مدیریت کلاس درس است، اما معلم به مهارت¬ها و فنونی سازمان دهنده نیاز دارد تا شرایط بهینه¬ای را برای تحقق یادگیری خلق کند (تاج الدین، ۱). در این میان برخی معلمان با چالش جدی ماوجه هستند و نیازمند راهنمایی و مشاوره فردی با تجربه¬تر و متخصص تر می باشند.

به اعتقاد صاحبنظران، منظور از راهنمایی، کمک به معلمان مدرسه است تا فرآیند ادراکات خود را اصلاح و بازبینی کنند. به علاوه، محیط مدرسه را بشناسند و توانایی ها، و همچنین قدرت سازگاری خود را در با محیط افزایش داده، روش های تدرس و ارزشیابی مناسب را انتخاب کرده، روابط و

مناسبات انسانی خود را با دیگرام بهبود بخشند. همچنین همگام با تغییرات و تحولات سازمانی، خود را تغییر داده، به اثربخشی و کارایی آموزشی بهتر

دست یابند (۵). می توان چنین بیان نمود که وجود معلمان راهنما در مجموع کارایی آموزشی معلمان را ارتقا خواهد بخشید. در این راستا نقش معلمین راهنما در مدارس بر کارایی آموزشی معلمان مطرح گشته است.

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

۱-۱- بیان مساله
انسان از اولین روزهای زندگی بر روی کره زمین و برای رفع نیازهای مختلف خود، همواره در پی آموزش و پرورش بوده و همین نیاز باعث رشد و ترقی بشر بوده است. آموزش و پرورش از بدو پیدایش انسان در سیاره زمین در سرنوشت جوامع بشری نقش اساسی را ایفاء کرده، تا جایی که می¬توان

گفت همه دگرگونی¬ها و تحولات تاریخی– اجتماعی و سیاسی جوامع بشر از آموزش و پرورش نشأت گرفته است (خدیوی، ۱). حتی در قلمرو اقتصاد که مسئله اصلی بشر در قرن حاضر بوده، نقش آموزش و پرورش بسیار بزرگ است (عمادزاده،).

آموزش و پرورش موتور محرک اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر کشوری است. امّا باید توجه داشت که صرف برنامه¬ریزی علمی و دقیق به تنهایی نمی¬تواند آموزش و پرورش را به سرمنزل مقصود برساند. چون هر برنامه دقیق علمی در مرحله اجراست که مشکلات خاص خود را نشان می

دهد و اگر بدرستی رهبری و هدایت نشود و با استفاده از مکانیزم بازخورد و پیامدهای آن اصلاح و بازسازی نگردد، راه به جایی نمی برد (ورثرن و لمبرت ، ).

اگر خواسته شود که یک برنامه¬ریزی دقیق و علمی را اجرا شود بایستی پیوسته و بطور مستمر از سیستم در پایان هر مرحله بازخورد گرفت و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نتیجه آن بازخورد و تجزیه و تحلیل را بعنوان داده های مجدد دوباره وارد سیستم کرد تا از انحراف برنامه¬ها از مسیر درست و

پیوستار جهت¬دار آن جلوگیری نمود. به¬همین منظور در نظام آموزشی اکثر کشورها مکانیزم نظارت و راهنمایی پیش بینی شده است. که هدف آن تجزیه و تحلیل نظام آموزشی، بازخورد بروندادها، اصلاح و مهندسی مجدد برنامه¬های آموزشی و کمک به معلم

و دانش آموز برای رسیدن به اهداف عالی آموزش و پرورش هر کشوری است (خدیوی،.
در نظامهای آموزشی اغلب کشورها هدف از قرار دادن نقش نظارت و راهنمایی آموزشی

به طور رسمی، حل و فصل مسائل و مشکلات آموزشی معلمان، فرایند تدریس و یادگیری و ارتقای کیفیت عملکرد معلمان و در نتیجه دانش آموزان است (نیکنامی، ).

معلمان به عنوان نیروی انسانی و مجریان برنامه های آموزشی و پرورشی از ارکان مهم این نهاد اجتماعی به شمار می روند. و عملکرد و کارایی آنان نقش عمده¬ای در موفقیت این نهاد دارد. آنچه که از آموزش و پرورش ایران در اذهان عموم مردم متصور است، نشان می دهد که علیرغم گسترش روز

افزون حجم این نهاد و صرف میلیونها ریال از اعتبار و بودجه کشور توفیق چندانی در ارتقای علمی و دانش و مهارت دانش آموزان نداشته است و معلمان نیز در سطح متوسطی از عملکردها و کارایی لازم هستند (خدیوی، ۱).

گرچه امروزه دست اندرکاران نظام آموزشی در به کارگیری روش¬های اثربخش نظارت و راهنمایی نگرشهای مثبت تری نسبت به گذشته کسب کرده اند، اما با توجه به محدودیتها و مشکلات متعدد در ابعاد ساختاری، منابع انسانی و… تاکنون برنامه¬ریزی مدون و مشخص و اقدامات عملی موثری در ای

زمینه صورت نگرفته است. با اینکه به کارگیری روش¬های مناسب نظارت و راهنمایی از وظایف اساسی مدیران آموزشی تلقی می¬شود اما به نظر می¬رسد هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب در این زمینه راه طولانی در پیش است،

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

و هم اکنون بخشی از مسائل و مشکلات معلمان همچنان لاینحل و بلاتکلیف باقیمانده است؛ چرا که مدیران مدارس در چارچوب های فعلی و روش¬های متداول کنونی توانایی پاسخگویی و حل این مسائل و مشکلات و رفع نیازهای معلمان در این زمینه را ندارند.

در این بین و با مطرح شدن نقش های نظارتی و اثرات آن بر کارایی معلمان این سوال مطرح می شود که آیا نقش معلم راهنما بر کارایی آموزشی معلمان موثر است یا خیر؟ که بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان مقطع ابتدایی در شهر کرد پرداخت.

۱-۲- اهمیت و ضرورت پژوهش

امروزه در تمام کشورهای جهان آموزش و پرورش دارای ارزش قابل ملاحظه ای است و کلیه متخصصان نقش آنرا در رشد و توسعه اقتصادی، فرهنگی،

اجتماعی و سیاسی حائز اهمیت می دانند، بدین جهت صاحبنظران تعلیم و تربیت معتقدند که برای دستیابی اهداف آموزشی، مدیران و معلمان باید از

شایستگیها و آمادگیهای لازم برخوردار باشند (شورای آموزش و پرورش ایرلند ، ). رشد سریع تکنولوژی و جمعیت در حال افزایش از عوامل بکار گیری معلمان فاقد تجربه و آمادگی لازم در زمینه تدریس و اداره کلاس است

که امکانات تحقق کامل اهداف آموزشی را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این جهت رفع مشکلات مزبور نقش معلمان راهنما برای رشد، هدایت و

هماهنگی معلمان کم تجربه و فاقد اطلاعات علمی جدید در خور توجه است از آنجا که نظارت و راهنمایی بصورت یک مسئله علمی مطرح می باشد و کمتر به تجارب شخصی بستگی دارد. بنابراین نیاز به مطالعه و بررسی دقیق تری دارد.

در این میان همواره میان دو واژه نظارت و ارزشیابی ترادفی در ذهن معلمان صورت گرفته که این دو را از یک طیف قلمداد می کنند اما بولا () معتقد است

باید جهت کسب نتیجه لازم بین ارزشیابی و نظارت تمایز قائل شد. زیرا در بدترین حالت ادغام این دو فرایند، نظارت با وظایف افراد مافوق در مواظبت و

مراقبت از ز یر دستان خود یکسان تلقی می شود که نوعی ترس و احساس ناامنی شغلی را برای معلمان ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل بیان می کند که تمایز میان ارزیابی و نظارت باید،

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

نه تنها به وسیله مسئو لان و برنامه ریزان طرح های اجرایی کاملا درک شده باشد، بلکه همه مجریان (معلمان) این طرح ها نیز باید به آن واقف باشند.

ترس نباید باعث شود که مجریان برنامه واقعیات و داده¬ها را به گونه ای دیگر جلوه دهند تا کوتاهی خود را بپوشانند” (بولا به نقل از عزیزی، ص، ۱۱).

این در حالی است که از یک طرف، مدیران مدارس به ایفای نقش نظارت در راهنمایی آموزشی علاقه¬ای ندارند و از طرف دیگر، اکثر معلمان، نظارت و راهنمایی به وسیله مدیران را نوعی مداخله یا ایجاد مزاحمت در کار خود تلقی می کنند و اصولاً از این کار بیمناکند، یا تصور می¬کنند که نیازی به اصلاح کار خود ندارند، در نتیجه هیچ گاه مدیران و معلمان تصور مثبتی از نقش یکدیگر در ذهن نداشته¬اند تا بتوانند با هدف رفع مسائل و مشکلات آموزشی معلمان ارتباط و همکاری نزدیکی با هم داشته باشند.

میشل و توکر () اظهار داشته¬اند که عملکرد مدرسه بشدت به شایستگی مدیریت، نظارت اثربخش وابسته است. همچنین، بلر () بر اهمیت برنامه

ریزی صحیح در استفاده از کارکردهای مختلف نظارت و راهنمایی آموزشی به عنوان یک فرایند مهم و اثرگذار در اجرای برنامه های آموزشی مدارس تأکید می¬کند (به نقل از کارول و گیلبرت،).

ناولز و سودزینا () نیز بیان کرده اند که فراهم کردن سطوح گسترده تری از نظارت اثربخش و تسهیل اقدامات ناظران می تواند در بهبود جایگاه نظارت و

راهنمایی آموزشی در میان معلمان مؤثر باشد (به نقل از پروکتور ، ۲). کیس و لیچ () در تحقیق خود در ارتباط با کاربرد تکنیک های مشاوره گروهی اشاره می¬کنند که بهره گیری از نظارت و راهنمایی گروهی سبب افزایش یادگیری و مدلسازی استفاده مؤثر از آن تکنیک ها می¬شود.

نتایج تحقیقات نلسون و ساسی () حاکی از اهمیت یافتن استفاده از راهنمایی های تخصصی و موضوعی است که مستلزم توجه عمیق ناطر به نقش و

تأثیر تحولات شناختی در هنگام انجام مشاهدات کلاسی می باشد. بنابراین ناظران و راهنمایان آموزشی (مدیران در هنگام ایفای نقش نظارتی

خود ) باید نسبت به کسب دانش و درک عمیق در خصوص آنچه که واقعاً در کلاس درس خاصی می گذرد و همچنین، نیازهای آموزشی معلمان اقدام نمایند.

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

گروهی دیگر از صاحبنظران در تأیید دیدگاه نلسون و ساسی () بر این باور هستند که نظارت و راهنمایی آموزشی را بایستی بمنزله یکی از کارکردهای جامعه یادگیرندگان مدرسه-محور دانست که در آن معلمان و مدیر مدرسه با هم کیفیت یادگیری و تدریس را در موضوعات مختلف درسی بررسی می نمایند (لیتلی و مکلهیلن ، ۱۱؛ روئن ، ۱، به نقل از عزیزی، ۶).

در این راستا فرایند نظارت و راهنمایی صرف نظر از اعمال روش های کارآمد یانا کارآمد، همواره در نظام آموزشی جاری بوده است. تصور یک نظام آموزشی بدون فرآیند و خدمات نظارت و راهنمایی ممکن نمی باشد. نظارت و راهنمایی بخشی از فر

آیند نقش های مختلف نظام آموزش و پرورش و جزء جدایی ناپذیر این نظام می باشد (تورپین و ولر ، ).

امروزه در پی توسعه¬ی روزافزون نظام آموزشی در کشور و تغییرات بنیادی در برنامه های مدارس و حفظ و تداوم کیفیت آموزشی و نظارت بر عملکرد مدارس و کنترل و کاهش افت تحصیلی و جلوگیری از اتلاف و از دست رفتن فرصتها، ضمن آگاهی و اذعان به تنگناهای فراوان اقتصادی،

ضرورت توجه به اثربخش نمودن مدارس، اهمیت یافته است، و نقش موثر و صحیح وکارآمد نظارتی به طور جدی مطرح می شود از طرفی با توجه به

دگرگونی¬ها و تحولات بسیار در زمینه¬های مختلف علوم و تکنولوژی که موجب تغییر روش های تدریس معلمان و فناوری های مورد استفاده گردیده، تلاش برای حفظ و تداوم هماهنگی مدارس و معلمان با الگوهای توسعه نیز ضرورت می یابد (پور افشار، ۱۳۹۸).

بنابراین ضرورت دارد مکانیزم نظارت و راهنمایی، و کنترل استانداردهای خاص وجود داشته باشد تا فعالیتها را در جهت هدفها و برنامه ها هدایت نماید و به موقع از وقوع انحرافاتی که ممکن است در حال تکوین باشد، جلوگیری به عمل آورد؛ در محیط های آموزشی هر فعالیتی که هدف اولیه اش پیشرفت و

بهبود شرایط تدریس و یادگیری باشد، ماهیتاً جنبه نظارت و راهنمایی دارد (شکوه، ۶). در این راستا و با توجه به نقش موثر معلم راهنما پژوهش در زمینه نقش موثر این گروه آموزشی بر کارایی آموزشی معلمان ضرورت یافت.

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

۱-۳- اهداف پژوهش
۱-۳-۱- هدف کلی
هدف کلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان کرد می¬باشد.
۱-۳-۲- اهداف فرعی
۱- بررسی تاثیر تقش معلمان راهنما در بهبود شیوه¬ی تدریس معلمان.
۲- بررسی تاثیر تقش معلمان راهنما در مرتفع شدن مشکلات خاص به وجود آمده برای معلمان.

۳- بررسی تاثیر نقش معلمان راهنما در بهبود روابط انسانی حاکم بر فضای آموزشی.
۴- بررسی نقش معلمـان راهنما در بهبود شیوه¬ی ارزشـیابی دانش¬آموزان موثر می¬باشد؟

۱-۴ سؤالهای پژوهش
۱-۴-۱- سؤال اصلی پژوهش
آیا نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان مقطع ابتدایی موثر است؟
۱-۴-۲- سؤالهای فرعی
۱- آیا نقش معلمان راهنما بر بهبود شیوه¬ی تدریس معلمان موثر می¬باشد؟

۲- آیا نقش معلمان راهنما بر مرتفع شدن مشکلات خاص به وجود آمده برای معلمان موثر می-باشد؟
۳- آیا نقش معلمان راهنما بر بهبود روابط انسانی حاکم بر فضای آموزشی موثر می¬باشد؟
۴- آیا نقش معلمـان راهنما بر بهبود شیوه¬ی ارزشـیابی دانش¬آموزان موثر می¬باشد؟

۱-۵- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
۱-۵-۱- تعاریف مفهومی
معلم راهنما:
از نظر سازمانی معلمان برجسته و باتجربه¬ای هستند که به همکاران خود کمک می کنند و آنان را از هنجارها و بایدهای کار و تدریس و یادگیری مطلع

می¬سازند و هیچ گاه نمی¬توانند نظرها و عقاید خود را به آنها تحمیل کنند (نیکنامی، ۱۲، ص ۱۵۸). یک رهبری آموزشی است که باید می تواند امور آموزشی را در جهت یادگیری ترتیب داده و هماهنگ سازد (بهرنگی، ، ص ۱۷).

نظارت و راهنمایی:
کوشش¬های مسئولان منتخب مدرسه برای راهنمایی و هدایت معلمان و دیگر کارکنان آموزشی در اصلاح وضع آموزش و روش های تدریس که مستلزم

تحریک رشد و پیشرفت حرفه ای معلمان، انتخاب هدف های آموزشی، تجدید نظر در آنها مواد آموزشی، روش های تدریس و ارزشیابی آنهاست (نیکنامی، ۱۳، ص ۷).
نظارت و راهنمایی، یک فرآیند آموزشی است که در آن فردی که دارای علم و مهارت بیشتری می‌باشد، مسوولیت تربیت و آموزش فرد دیگری را به عهده دارد که کمتر دارای این عناصر می‌باشد (رابینسون ،۹۶۳؛ به نقل از بهرنگی، ۱)

کارایی:
کارایی: به انجام درست کارها اطلاق می¬شود. (علاقه¬بند، ۱). دراکر (۷) کارایی را اینگونه تعریف می کند: درست انجام دادن کارها و وظایف آن (نقل از حسن پور،۱).

بررسی تأثیر نقش معلمین راهنما بر افزایش کارایی آموزشی معلمان

همچنین کارایی‌ به ‌معنای‌ کمترین‌ زمان‌ یا انرژی‌ مصرفی‌ برای‌ بیشترین‌ کاری‌ که‌ انجام‌ شده‌ است (اپستین و هاندرت ، ).

کارایی آموزشی:
به مجموعه فعالیت های کیفی و کمی که معلمان، دبیران و اساتید در راستای اهداف آموزشی به منظور بهبود عملکرد نظام آموزشی می بایست انجام دهند تا اثربخشی و در نهایت سودبخشی آن عاید کلیه اجزا سازمانی و محیط بیرونی شود. این فعالیت ها می تواند شامل بهبود روند تدریس، بهبود روابط انسانی، بهبود روند ارزشیابی و هر آنچه در روند آموزشی حضور دارد شود (کارول و گیلبرت ، ).

کارایی آموزشی معلمان سطح وسیعی از فعالیتهای آموزشی یک معلم را در بر می گیرد و برای سنجش کارایی معلمان باید به همه آنها توجه کرد و سپس در مورد موفقیت یا عدم موفقیت کارایی معلم قضاوت نمود (خدیوی،).

روش تدریس:
روش تدریس مجموعه تدابیر و فعالیت¬های منظمی است که معلمی، نه برای ارائه تدریس بهتر، بلکه برای یادگیری بهتر و رسیدن به هدف، با توجه به

امکانات اتخاذ می¬کند (احمدیه،)، همچنین به کلیه فرآیندهایی که در کلاس درس به منظور بهبود یادگیری دانش¬آموزان صورت گیرد (پرینس و فلدر ، ۲۰۰ و یا به مجموعه……………………………………….