توضیحات

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

در طی سال های اخیر بروز بحران های مالی در سراسر دنیا باعث آن گردیده

تا ارزش آفرینی شرکت ها با شبهات زیادی مواجه گردد. تا کنون مطالعات زیادی روی الگوهای پیش بینی ورشکستگی یا بحران های مالی در حوزه حسابداری و مالی صورت گرفته است که از میان آنها می توان به الگوهای

معتبری چون آلتمن (۱) و اوهلسون () اشاره نمود که با استفاده از نسبت های

مالی تدوین شده است. در شرایط بحران مالی ارزش آفرینی شرکت ها مسئله

ای مهم تلقی می گردد. که با وجود تضاد منافع بین مدیران و سهامداران موجب آن شده که سرمایه گذاری ها با شبهات زیادی مواجه

گردند. وجه نقد نیز به مثابه شاهرگ حیاتی واحد تجاری یکی از مسائل مهم،

جهت حل و فصل و برون رفت از بحران های مالی می¬باشد که در این

میان نظریه جریان نقد آزاد، نظریه عدم تقارن اطلاعاتی، نظریه موازنه ایستا،

نظریه سلسله مراتبی، و نظریه نمایندگی از جمله نظریه های مرتبط با

نگهداشت وجه نقد مورد بحث قرار گرفت. تحقیقات زیادی مسائل پیش بینی بحران های مالی و ارزش شرکت و سطح نگهداشت وجه نقد را به طور

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

جداگانه مورد مطالعه قرار داده اند اما تا کنون اثر متقابل آن ها روی یکدیگر مورد مطالعه قرار نگرفته است. این تحقیق از این حیث می تواند تحقیقی جدید

با دستاوردهای مطلوب مورد مطالعه قرار گیرد. جامعه آماری مورد مطالعه

از بین ۹۷ شرکت در طی یک دوره زمانی ۵ ساله طی سال های ۰ در بورس

اوراق بهادار تهران می باشد و در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Eviews

استفاده شده است.در پی انجام فرضیات این نتیجه حاصل گردید که بین وجه

نقد نگهداری شده و بحران مالی ارتباط معناداری وجود ندارد زیرا ممکن

است شرکت وجه نقد حاصل از عملیات خود را در دیگر دارائی ها سرمایه گذاری

کند. همچنین دریافتیم که بین بحران مالی و ارزش شرکت رابطه معناداری وجود ندارد

زیرا ارزش شرکت ناشی از عوامل چون سودآوری، کاهش هزینه

های مالی و وجود سود تقسیمی بین سهامداران می باشد. هم چنین با توجه به فرضیات سوم و چهارم دریافتیم که ارتباط منفی و معناداری بین بحران مالی و سطح نگهداشت وجه نقد در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی وجود دارد. که طبق این فرضیات نظریه جریان نقد آزاد مورد تأیید قرار می گیرد.

 ۱۴۰صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب

عنوان صفحه
چکیده ۱

فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه ۳
۲-۱ بیان مسئله ۴
۳–۱ چهار چوب نظری و مدل تحقیق ۶
۴-۱ مدل مفهومی تحقیق ۷
۵-۱ اهداف تحقیق ۸
۶-۱ اهمیت وضرورت موضوع ۸
۷-۱ فرضیات تحقیق ۹
۸-۱ قلمروتحقیق ۱۰
۱-۸-۱ قلمرومکانی تحقیق ۱۰
۲-۸-۱ قلمرو زمانی تحقیق ۱۰
۹-۱ تعریف واژه ها واصطلاحات ۱۱

۱-۹-۱ بحران مالی ۱۱

۲-۹-۱ ورشکستگی ۱۱
۳-۹-۱ عدم تقارن اطلاعاتی ۱۱
۴-۹-۱ جریان نقد آزاد ۱۱
۵-۹-۱ارزش شرکت ۱۲
۶-۹-۱ هزینه نمایندگی ۱۲

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
۱-۲ مقدمه ۱۴
۲-۲ اهداف حسابداری ۱۵
۳-۲ هدفهای صورتهای مالی ۱۵
۴-۲ تعریف بحران ۱۷
۵-۲ تعریف بحرانهای مالی ۱۷
۶-۲تئوری پیش بینی ۱۹
۷-۲ عوامل مؤثر در انتخاب مدل مناسب پیش بینی ۲۰
۸-۲ اهداف نهایی پیش بینی ۲۱
۹-۲ پیش بینی رویدادهای اقتصادی ۲۲
۱۰-۲ پیش بینی سودهای حسابداری آینده ۲۲

۱۱-۲ سطح نگهداشت وجه نقد ۲۳
۱۲-۲ نظریه های مرتبط با سطح نگهداشت وجه نقد ۲۳
۱-۱۲-۲ نظریه جریان نقد آزاد ۲۳
۲-۱۲-۲ نظریه سلسله مراتبی ۲۶
۳-۱۲-۲ نظریه موازنه ایستا ۳۰
۱۳-۲ مقایسه نظریه سلسله مراتبی و نظریه موازنه ایستا ۳۶
۱-۱۳-۲ اندازه شرکت ۳۷
۲-۱۳-۲ قابلیت مشاهده دارایی ها ۳۸

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

۳-۱۳-۲فرصت های رشد ۳۸
۴-۱۳-۲سودآوری ۳۹
۵-۱۳-۲ ریسک سود ۴۰
۶-۱۳-۲ صرفه جویی مالیاتی غیر از بدهی ۴۰
۷-۱۳-۲ سود تقسیمی ۴۱
۱۴-۲ نظریه عدم تقارن اطلاعاتی ۴۱
۱۵-۲ نظریه نمایندگی ۴۵
۱-۱۵-۲ فرض های تئوری نمایندگی ۴۶
۲-۱۵-۲ هزینه نمایندگی ۴۷
۳-۱۵-۲رابطه هزینه نمایندگی و ارزش شرکت ۴۹
۱۶-۲ ارزش شرکت ۵۰
۱۷-۲ پیشینه تحقیقات انجام شده ۵۵
۱-۱۷-۲ پژوهش های خارجی ۵۵
۲-۱۷-۲پژوهش های داخلی ۵۶

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

۱-۳ مقدمه ۶۰
۲-۳ روش تحقیق ۶۰
۳-۳ جامعه مطالعاتی و نمونه آماری ۶۱
۴-۳ قلمرو تحقیق ۶۲
۱-۴-۳ قلمرو مکانی تحقیق ۶۲
۲-۴-۳ قلمرو زمانی تحقیق ۶۲
۵-۳ روش های جمع آوری اطلاعات ۶۳
۶-۳ فرضیه های تحقیق ۶۳
۷-۳ مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها ۶۳
۱-۷-۳-مدل آماری فرضیه اول ۶۴
۲-۷-۳ شیوه اندازه گیری متغیرها فرضیه اول ۶۴
۳-۷-۳ مدل آماری فرضیه دوم، سوم، چهارم ۶۵
۴-۷-۳ شیوه اندازه گیری متغیره فرضیه دوم، سوم، چهارم ۶۷

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد

۸-۳ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۶۹
۹-۳روش¬های تخمین با استفاده از داده¬های ترکیبی ۷۰
۱۰-۳ آزمون F لیمر ۷۰
۱۱-۳ آزمون هاسمن ۷۱
۱-۱۱-۳ اثرات ثابت ۷۲
۲-۱۱-۳ اثرات تصادفی ۷۲
۳-۱۱-۳ روش تخمین ۷۳
۱۲-۳ آزمون¬های آماری ۷۳
۱-۱۲-۳ آزمون جارکو- برا ۷۳
۲-۱۲-۳آزمون مانایی ۷۴
۳-۱۲-۳احتمال آزمون t 74
۴-۱۲-۳ آزمون F فیشر ۷۴
۵-۱۲-۳ آزمون دوربین- واتسون ۷۵
۱۳-۳تحلیل رگرسیون ۷۵
۱۴-۳ مفروضات مدل رگرسیون خطی کلاسیک ۷۵

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
۱-۴ مقدمه‏ ۷۸
۲-۴ آمار توصیفی ۷۸
۳-۴ آزمون مانایی متغیرهای پژوهش ۸۰
۴-۴مفروضات رگرسیون ۸۲
۱-۴-۴ آزمون F لیمر و آزمون هاسمن ۸۲

بررسی رابطه بحران مالی

۱-۵-۴ تجزیه وتحلیل فرضیه اول ۸۴
۲-۵-۴ تجزیه وتحلیل فرضیه دوم ۸۶
۳-۵-۴ تجزیه وتحلیل فرضیه سوم ۸۸
۴-۵-۴ تجزیه وتحلیل فرضیه چهارم ۹۰

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۱-۵ مقدمه ۹۵
۲-۵ نتایج حاصل از فرضیه اول ۹۵
۳-۵ نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم ۹۶
۴-۵ نتایج حاصل از فرضیه سوم ۹۷
۵-۵ نتایج حاصل از فرضیه چهارم ۹۸
۶-۵ نتیجه گیری کلی تحقیق ۹۹
۷-۵ پیشنهادها ۱۰۰
۱-۷-۵ پیشنهادهای حاصل از یافته های تحقیق ۱۰۰
۲-۷-۵ پیشنهادهای موضوعی به سایر محققان ۱۰۱
۸-۵ محدودیت های تحقیق ۱۰۲
پیوست ها ۱۰۳
منابع و مآخذ ۱۲۸

فهرست جداول
عنوان صفحه

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

فصل اول
کلیات تحقیق

۱-۱ مقدمه
امروزه با بروز بحران مالی در اغلب بازارهای مالی دنیا و تأثیر این بحران بر روی ارزش شرکتها موجب شده است تا سرمایه گذاران بازار سرمایه را با شبهات زیادی مواجه کنند.

نحوۀ استفاده بهینه از دارائیها، هزینه های استقراض، نحوۀ سرمایه گذاریهای شرکتها، سیاست پرداخت بدهی، و سیاست های حضور در بازارهای داخلی و خارجی و… از جمله عواملی هستند که بازی گران بازار سرمایه را به چالش می کشاند تا در سرمایه گذاریهای خود با دید بیشتری عمل نمایند.
البته بسیاری از عوامل موجود بر روی ارزش شرکت تأثیرگذار هستند که خارج از پیش بینی ها

می باشند و قابل اندازه گیری نیستند که در این میان می توان به مسائلی چون سیاستهای ناگهانی دولتها، جنگ، تحریم های ملی و بین المللی، روابط

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

بین کشورها و نحوۀ مبادلات اقتصادی اشاره نمود، اما برخی هم وجود دارند که در امر سرمایه گذاری به سرمایه گذار کمک می کند تا تصمیم گیری بهتر

و پرتفوی مطلوب تری از سرمایه گذاری را داشته باشد تا بتواند بازده بیشتری را کسب نماید. در این میان نیز نباید فراموش کرد که نحوۀ گزارش دهی از سوی شرکتها نیز مدیون یک سیستم گزارشگری مالی مطلوب می باشد تا اوضاع و احوال شرکت را به نحوه شفاف نشان دهد تا سرمایه گذاران بالقوه

بتوانند ارزش آفرینی شرکت را در مقایسه با شرکتهای مشابه مقایسه نمایند. از سویی سرمایه گذاران بالفعل نیز بتوانند تشخیص دهند که شرکت به

چه سمت و سویی حرکت می کند. که این مهم با بکارگیری صحیح استانداردهای حسابداری و همچنین انجام حسابرسی مستقل امکان پذیر است.

در این فصل پس از بیان مسئله به تعریف موضوع تحقیق می پردازیم و سپس در ادامه به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته و همچنین اهداف تحقیق

را در قالب اهداف کلی و ویژه بیان می کنیم. چارچوب نظری تحقیق که بنیان اصلی طرح سؤال و موضوع تحقیق بوده است در این فصل آورده شده و در ادامه به فرضیات و مدل تحلیلی نیز اشاره شده است.

۲-۱ بیان مسئله

امروزه پیشرفت سریع فناوری وتغییرات محیطی وسیع ، شتاب فرآینده ای به اقتصاد بخشیده ورقابت روزافزون موسسات، دستیابی به سود را محدود واحتمال وقوع بحران مالی ونهایتا” ورشکستگی (کاهش ارزش شرکت) را افزایش داده است.

بداین ترتیب تصمیم گیری مالی نسبت به گذشته راهبری تر شده است، که یکی از راه های جلوگیری ازآن ،مدیریت وجه نقد وبهره گیری مناسب از دارایی های شرکت در جهت بقا، رشد ، وارزش آفرینی برای

شرکت است بحران مالی اخیر جهانی که آغاز آن از سال ۲۰۰۷میلادی از بازارمسکن آمریکا آغاز گشت وبه دیگر بازارهای آن کشور ونهایتا” به سایر نقاط دنیا کشیده شد کشور های دنیا را بران داشت تا با مدیت داراییهای خود بتوانند از بحران عبور کرده وروی پای خود بایستند.

تغییرات در شاخص های بورس به دلیل ارتباط تنگاتنگ این بخش از اقتصاد با دیگر قسمت ها، نه تنها اقتصاد یک کشور، بلکه اقتصاد جهانی را تحت تأثیر

قرار می دهد. به عنوان مثال، بحران بزرگ دهه۱۹۳۰ که اغلب کشورهای سرمایه داری را با رکود و بیکاری بی سابقه ای مواجه ساخت از بورس اوراق

بهادار نیویورک شروع شد. همچنین، بحران سال ۱۹۹۷ که کشورهای جنوب شرق آسیا را فرا گرفت و براقتصاد جهانی از جمله بر اقتصاد ایران، از طریق کاهش تقاضای کشورهای مزبور برای نفت خام و سقوط قیمت نفت تاثیر گذاشت، از بازارهای مالی کشورهای مزبور شروع شد.

بی شک درهنگام بروز بحران مالی وجود وجه نقد دردسترس یکی از مهمترین عواملی است که

می¬تواند از برون رفت از بحران کمک کند. وجه نقد از منابع مهم وحیاتی هر واحد اقتصادی است. ایجاد توازن بین مانده وجوه نقد موجود ونیازهای نقدی

یکی از مهمترین عوامل سیاست اقتصادی واحدهای تجاری وتداوم فعالیتهای آنهاست. در بسیاری از تصمیمات مالی،الگوهای ارزشگذاری اوراق بهادار،روشهای ارزیابی طرحهای سرمایه ای وغیره ،جریانهای نقدی نقش محوری دارد.

 وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

پیش بینی جریانهای نقدی برای شرکت از دودیدگاه درون سازمانی وبرون سازمانی اهمیت به سزایی دارد. به عبارت دیگر مدیریت واستفاده کنندگان اصلی اطلاعات حسابداری عمدتا” به جریانهای نقدی عملیاتی توجه دارندویا پیش بینی جریانهای نقدی بخش قابل توجهی از نیازهای اطلاعاتی مرتبط با جریانهای نقدی تامین خواهد شد.

بند۷-۱مفاهیم نظری گزارشگری مالی استاندارهای حسابداری ایران نیزتاکیدخاصی بر اهمیت جریان های نقدی برای تصمیم گیری استفاده کنندگان ازصورتهای مالی دارد. این بند مقرر می دارد “اتخاذتصمیمات اقتصادی توسط استفاده کنندگان صورتهای مالی مستلزم ارزیابی توان واحدتجاری جهت

ایجادوجه نقدوزمان قطعیت ایجاد آن است.این توان درنهایت، تعیین کننده ظرفیت واحدتجاری جهت انجام پرداختهایی از قبیل پرداخت حقوق ومزایابه کارکنان ،پرداخت به تامین کنندگان کالاوخدمات، پرداخت مخارج تامین مالی، انجام سرمایه گذاری، بازپرداخت تسهیلات دریافتی وتوزیع سودبین صاحبان

سرمایه است.ارزیابی توان ایجاد وجه نقد از طریق تمرکز بروضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی واحد تجاری و استفاده از آنها درپیش بینی جریانهای نقدی مورد انتظار و سنجش انعطاف پذیری مالی، تسهیل می گردد.”

همچنین براساس بیانیه شماره یک هیات استاندارهای حسابداری مالی(SFACI)، هدف اولیه حسابداری این است که به سهامدارن و سایر استفاده

کنندگان امکان دهد که انتظارات خود را از جریان وجوه نقدآتی شکل دهند یعنی گزارشگری مالی باید اطلاعاتی را ارائه کندکه به سرمایه گذاران فعلی و

آتی و همچنین اعتباردهندگان کمک کند تابتواند تا مبالغ، زمانبندی، و ابهام مربوط به دریافتی های نقدی مربوط به سودسهام یا بهره و وجوه حاصل از فروش، بازخرید یا سررسید شدن اوراق بهادار را ارزیابی کند.

بررسی رابطه بحران مالی

به باورمودیلیانی ومیلر براساس فرضیه بازارکامل (کارا) شرکتها می توانند با مراجعه به بازارهای سرمایه به آسانی و با کمترین هزینه، پروژه¬های

سرمایه گذاری خود را تامین کنند به عبارت دیگر، شرکتها می¬توانند به آسانی منبع داخلی و خارجی را با هم جایگزین نمایند و هیچ هزینه اضافی از این

بابت نمی¬پردازند؛ لذا مانده وجه نقد، موضوعی نامربوط تلقی می¬شود و تصمیمات در مورد وجه نقد، مستقل از وضعیت مالی شرکت خواهد بود.

واقیعت این است که دربازارهای ناقص، نمی¬توان به راحتی منابع داخلی و خارجی را جایگزین یکدیگر درنظر گرفت؛ زیرا برای تامین مالی خارج از شرکت باید هزینه اضافی پرداخت و این هزینه به دلیل عدم تقارن اطلاعاتی افزایش می یابد به همین دلیل مدیران از طریق نگهداری وجه نقد در صدد کاهش

هزینه های تامین مالی هستند بنابراین همواره سعی دارند تا مقدار کافی از وجه نقد را نگهداری کنند تا به منبع خارجی وابستگی پیدا نکنند.

شاید بتوان از دیدگاه بازار کارا، دلیل وجود حسابداری را عدم تقارن اطلاعاتی بیان نمود که در آن یکی از طرفین مبادله اطلاعات بیشتری را نسبت به طرف مقابل در اختیاردارند.

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد

بطور کلی در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی، نگهداشت وجه نقد می¬تواند از هزینه های گزینش نادرست جلوگیری نماید که با تامین مالی خارجی افزایش می¬یابد و بداین ترتیب به افزایش ارزش شرکت کمک کند. از سوی دیگر، انباشت وجه نقد بدون بازده موجب کاهش کارایی و در نهایت کاهش ارزش شرکت خواهد شد.

با توجه به موارد ذکر شده در بالا و با توجه به ارزش آفرینی شرکت برای سهامداران پرسش های اساسی زیر در این تحقیق مطرح می شود:
۱) آیا بحران مالی می تواند موجب کاهش ارزش شرکت شود؟

۲) آیا نگهداشت وجه نقد می تواند از بروز بحران های مالی بکاهد؟
۳) آیا در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی بین ماندۀ وجه نقد و ارزش شرکت رابطه ای وجود دارد؟
۴) آیا بین نگهداشت وجه نقد و بروز بحران مالی با ارزش شرکت رابطه ای وجود دارد؟
که در این تحقیق، محقق با بیان فرضیات جداگانه ای به بررسی آنها خواهد پرداخت.

۳-۱ چارچوب نظری و مدل تحقیق

براساس تئوری عدم تقارن اطلاعاتی که می تواند موجب افزایش گزینش نادرست (زیانبار) دربازارها شود که این امر قبل از وقوع معامله برای افراد به وجود می آید .
عدم تقارن اطلاعاتی بین شرکتها و سرمایه گذاران سبب می¬شود که هزینه تامین مالی داخلی و خارجی متفاوت باشد بطوری که تامین مالی خارجی هزینه بیشتری برای شرکت به همراه خواهد داشت، به عبارت دیگر،عدم تقارن اطلاعاتی تامین منابع مالی خارجی را مشکلتر می سازد زیرا افراد خارج

از شرکت می خواهند مطمئن شوند که سهام، بیش از اندازه قیمت گذاری نشده باشد درمجموع می توان گفت که عدم تقارن اطلاع اتی برهزینه تامین مالی تاثیر مهمی خواهد داشت.

زمانی که عدم تقارن اطاعاتی در رابطه با سهام یک شرکت افزایش یابد، ارزش ذاتی آن با ارزشی که سرمایه گذاران در بازار سرمایه برای سهام مورد نظر قایل می شود متفاوت خواهد بود در نتیجه، ارزش واقعی سهام شرکتها با ارزش مورد انتظار سهامداران متفاوت خواهد بود.

براساس نظریه سلسله مراتبی که از نظریه های مرتبط باگزینش بین بدهی وسهام در ساختار سرمایه است ومبتنی بر عدم تقارن اطلاعاتی می باشد

درواقع این نظریه درخصوص نگهداری وجه نقد از نظریه ساختار سرمایه نشعات می گیرد .دربحث تامین مالی، نظریه سلسله مراتبی بیان می کند که

شرکت ابتدا به منابع داخلی روی می آورد واگر منابع داخلی کفاف نیازهای مالی شرکت را نکرد به ترتیب به سراغ بدهیهای عاری از ریسک یا ریسک

ناچیز، بدهیهای ریسکی وسهام میرود واز بین سهام نیز، سهام ممتاز را برسهام عادی ترجیح می¬دهد این سلسله مراتب تامین مالی زمانی رخ

می دهد که هزینه های انتشار اوراق بهادار جدید برسایر هزینه ها ومزایای سود های تقسیمی و بدهی فزونی یابد وبه عبارتی هدف از رعایت این ترتیب کاهش هزینه های عدم تقارن اطلاعاتی و سایر هزینه ای تامین مالی است.

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

براساس نظریه جریان نقد آزاد که عبارت است از جریان نقدی مازاد برآنچه برای تامین پروژهای با خالص ارزش فعلی مثبت باقی می ماند که چنین پروژهایی بر مبنای نرخ هزینه سرمایه قابل اتکا تنزیل

می شود. براساس این نظریه مدیران انگیزه دارند که وجه نقد را انباشت کنند تا منابع تحت کنترل خود را افزایش دهند و بتوانند در خصوص تصمیمات سرمایه¬گذاری از قدرت قضاوت و تشخیص بیشتری بهره مند شوند.
اما با توجه به تئوری هزینه نمایندگی نظریه جریان نقد آزاد یک مسئله خطر اخلاقی دارد؛ به عبارت دیگر در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی مدیران ممکن است جریانهای نقدی را در پروژهای غیر

سودآور سرمایه گذاری کنند؛ که چنین پروژه¬هایی کاهش ثروت سهامداران را به همراه خواهد داشت اما احتمالا ” منافع شخصی مدیران را تامین می کند.
براساس تئوری موازنه ایستا، فرض بر وجود ساختار سرمایه بهینه است. در این ساختار که ترکیبی از منابع مختلف تامین مالی است که هزینه ها و منافع حاصل از تامین مالی از طریق بدهی را با یکدیگر برابر می¬سازد و به عبارتی یک ساختار بهینه سرمایه می تواند یک شرکت را در مواجه با

بحرانهای مالی تا حدودی مصون نگه دارد همچنین دراین نظریه فرض می¬شود که نسبت اهرم مالی بهینه وجود دارد این بداین معناست که پایین بودن نسبت بدهی به دارایی ها چنانچه شرکت در مواقعی با مشکل وصول مطالبات خود مواجه گردد بتواند از طروق دیگر تامین مالی کند.

۴-۱ مدل مفهومی تحقیق

۵-۱ اهداف تحقیق
به طور کلی درهنگام بروز بحران مالی چنانچه شرکتی نتواند تدابیر خاصی اتخاذ کند و از پشتوانه ضعیفی برخودار باشد موجب ورشکستگی (کاهش ارزش شرکت) می شود. درهنگام بروز بحران مالی اولین مورد وجه نقد دردسترس می باشد .

در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی، نگهداشت وجه نقد می¬تواند از بروز گزینش¬های نادرست بین مالکان و مدیران جلوگیری نماید که این موضوع با تامین مالی خارجی افزایش می یابد، وبه این ترتیب به افزایش ارزش شرکت کمک می کند. از سوی دیگر انباشت وجه نقد بدون بازده موجب کاهش کارایی و در نهایت کاهش ارزش شرکت می شود.

بنابراین با توجه مطالب ذکر شده اهداف اصلی این تحقیق را می توان به شرح ذیل برشمرد :
۱- درهنگام بروز بحران مالی، نگهداشت وجه نقد تا چه میزان می¬تواند از این برون رفت کمک کند.

۲- نگهداشت وجه نقد تا چه میزان می تواند موجب حفظ ارزش شرکت شود.

۳- در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی نگهداشت وجه نقد تاچه میزان می تواند موجب جلوگیری از بحران مالی وحفظ ارزش شرکت شود .

۶-۱ اهمیت وضرورت موضوع
امروزه با بروز بحران¬های مالی درسطح دنیا کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اغلب صنایع کشور مانیز تحت تاثیر این پدیده قرارگرفته¬اند شرکت¬هایی که توان مالی بیشتر و همچنین داراییهای مولدتری داشته اند توانسته اند در این بحران مالی به تداوم اقتصادی خود ادامه دهند.

اهمیت پیش بینی ورشکستگی همواره برای مالکیت شرکت ها رو به افزایش بوده است، اقتصادهای جهانی نیز امروزه نسبت به خطرات ناشی از

تعهدات و دیون شرکت¬ها، مخصوصاً پس از جریان سقوط سازمانهای بزرگی همچون و ورلدکام و انرون و اینکه یکی از اهداف قوانین باسل دو کاهش

ریسک اعتباری می¬باشد، آگاه و حساس شده اند. از طرفی وضع نامطلوب مالی شرکت¬ها نیز باعث زیان برای اقشار مختلف جامعه و خصوصاً سرمایه گذاران شامل سهام داران و اعتباردهندگان
می گردد، که نه تنها سرمایه گذاران، بلکه مدیران ارشد و حسابداران و حسابرسان نیزعلاقمندند به طورعلمی وضعیت مالی شرکت ها را پیش بینی نمایند.
اهداف خاص ذینفعان و کاربران اطلاعات حسابداری درباره ی اطلاع از وضع مالی مؤسسه اختصاراٌ به شرح زیر است:

۱-مدیران شرکت¬ها به دنبال آن هستند که موقعیت مالی شرکت را سنجیده و در صورت مشاهده درماندگی مالی با مدیریت بهینه دارایی و بدهی، مانع از حرکت شرکت به سمت ورشکستگی مالی شوند.

۲- سرمایه گذاران به دنبال آن هستند که شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را مورد ارزیابی قرار دهند و براساس آن، شرکت هایی را جهت سرمایه گذاری انتخاب کنند که ریسک سرمایه گذاری آنها کمتر باشد.

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

۳- اعتباردهندگان و بانکها به دنبال آن هستند که با بررسی موقعیت شرکت ها، آنها را از لحاظ درماندگی مالی تفکیک کرده، تا بدین وسیله به هنگام اعطای اعتبار، ریسک اعتباری خود را کاهش دهند.

۴- حسابرسان نیز تمایل دارند برای اظهار نظر دقیق تر نسبت به تداوم فعالیت شرکت از وضعیت آتی آن مطلع باشند.

بنابراین تحلیل گران مالی از بحران مالی به عنوان مهمترین ریسکی که بر شرکت و سرمایه گذاران وارد می شود یاد می کنند، زیرا در هنگام وقوع آن تمامی گروه هایی که به نحوی با شرکت در ارتباط هستند متضرر خواهند شد. بستانکاران، اعتباردهندگان، بانکها ممکن است قسمت با اهمیتی از طلب

خود را از دست بدهند. سرمایه های سرمایه گذاران بدون ارزش خواهد شد و کارکنان کار خود را از دست خواهند داد. نگاهی کلی به پدیده ی بحران

مالی زیان های پنهان و آشکار ورشکستگی را برای جامعه نمایان خواهد ساخت. منابع اتلاف خواهند شد و بی اعتمادی سدی برای توسعه ی آتی

اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود. بر این اساس اهمیت بحران مالی و درماندگی بر کسی پوشیده نیست. اگر این پدیده ی نامیمون قابل پیش بینی باشد، شاید بتوان از وقوع آن جلوگیری کرد و یا تأثیرات آن را به حداقل رساند.

این تحقیق به دنبال بررسی رابطه بحران مالی وارزش شرکت وهمچنین عواملی که دراین بین تاثیر گذار خواهند بود می پردازد.

۷-۱ فرضیات تحقیق
درادبیات مالی نظریه ها والگوهای مختلفی به منظور توجیه عوامل موثر بر وجه

نقد ودلایل نگهداری وجه نقد در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی وجود دارد. بر اساس نظریه سلسله مراتبی، مدیریت منابع تامین مالی داخلی را بر منابع تامین مالی خارجی ترجیح می¬دهد ولذا تمایل به انباشت وجه نقد دارد.

به این ترتیب مدیریت می تواند از هزینه های گزینش نادرست جلو گیری نماید که با تامین مالی خارجی افزایش می یابد ودر نتیجه موجب افزایش ارزش

شرکت می گردد. از سوی دیگر بر اساس نظریه جریان نقد آزاد، هرچند وجه نقد نوعی دارایی نقدی با مطلوبیت زیاد است، اما غیر مولد است

ونگهداشت بیش از اندازه وبدون بازده آن در شرکت ، موجب کاهش کارایی ودر نهایت موجب کاهش ارزش شرکت خواهد شد. باتوجه به این موارد فرضیات تحقیق به شکل زیر طراحی می گردد:

فرضیه اول : بین بحران مالی وسطح نگهداشت وجه نقد رابطه معنا داری وجود دارد.
فرضیه دوم : بین بحران مالی وارزش شرکت رابطه معنا داری وجود دارد .

فرضیه سوم : بین سطح نگهداشت وجه نقد و ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی رابطه معنا داری وجود دارد.

فرضیه چهارم : بین بحران مالی و سطح نگهداشت وجه نقد با ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی رابطه معنا داری وجود دارد.

۸-۱ قلمروتحقیق
۱-۸-۱ قلمرومکانی تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول دوره تحقیق

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

می باشد
۲-۸-۱ قلمرو زمانی تحقیق
قلمرو زمانی ودوره مطالعاتی این پژوهش در خصوص شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بین سالهای  مورد مطالعه می باشد.

۹-۱ تعریف واژه ها واصطلاحات
۱-۹-۱ بحران مالی :

به شرایطی اطلاق می گردد که شرکت درتامین مواد اولیه ویا بازپرداخت بدههای خود با مشکل مواجه است ولی با سرمایه درگردش مثبت ونسبت بدهی به دارایی پایین روبرو است اما باز هم قادر به ادامه فعالیت خود می باشد.

نگهداری وجه نقد از احتمال بحران مالی می کاهد وبه عنوان ذخیره ای امن برای مواجه با زیانهای غیر منتظره به شمار می¬رود. بنابراین شرکتهایی که

با بحران مالی مواجه هستند وجه نقد بیشتری را نگهداری می کنند. تاثیر بحران مالی آن است

۲-۹-۱ ورشکستگی :

هنگامی یک شرکت ورشکسته است که مبلغ کل بدهی ها از ارزش منصفانه کل داراییها بیشتر باشد. دراین حالت شرکت می¬تواند از طریق مراجع قضایی اعلام ورشکستگی نماید (احدی دولت سرا، ۱ ).

برطبق تعریف آلتمن (۶) ورشکستگی زمانی اتفاق می افتد که شرکت قادر به بازپرداخت بدهی های خودنیست، بنابراین از ادامه فعالیتهای خود باز می ماند.

۳-۹-۱ عدم تقارن اطلاعاتی :
زمانی است که یک طرف از قرارداد یا معامله از اطلاعات بیشتری برخوردارباشدواز این اطلاعات در زمان برقراری ارتباط با طرف مقابل استفاده می کند.

در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی مدیران ممکن است جریانهای نقدی را در پروژه¬های غیرسودآور سرمایه گذاری کنند که چنین پروژه¬هایی کاهش ثروت سهامداران را به همراه خواهد داشت؛ اما احتمالاً منافع شخصی مدیران را تامین می کند (چانگ و همکاران، .

۴-۹-۱ جریان نقد آزاد:

عبارت است از جریان نقد در دسترس، پس از کسر وجه لازم، به منظور سرمایه گذاری با خالص ارزش فعلی مثبت. به عبارتی کلیه وجوه نقد مازاد، پس از کسـر خالص ارزش فعلی (با بکـار بردن نرخ هزینـه سرمایه ) آنچه که باقی می مان……………….
…………………………………….

فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق

۱-۲ مقدمه
شرکتها برای ادامۀ حیات خود نیاز به وجه نقد دارند که هر کدام

برای تأمین منابع نقدینگی سیاستهای خاصی را به کار می گیرند که هر کدام از این سیاستها مزایا و معایب و مفروضات خاص خود را دارند.

تاکنون در ادبیات مالی، در مورد نحوۀ تأمین مالی شرکتها دو نظریه سلسله مراتبی و موازنه ایستا مطرح شده است. که هر کدام به نوعی متفاوت بر

ساختار سرمایه شرکتها تأکید دارند. در نظریه موازنه ایستا می بایست

یک تعادلی بین منافع حاصل از استقراض و هزینه های ایجاد استقراض ایجاد نمود

که این همان ساختار بهینه سرمایه است. در حالی که نظریه سلسله

مراتبی عوامل خارج از شرکت را نظیر عدم تقارن اطلاعاتی در نظر می گیرد و به

عبارتی نواقص بازار سرمایه را مورد توجه قرار می¬دهد. در این مدل

شرکتها آسانترین راه (منبع) را انتخاب می کنند یعنی استفاده از سود انباشته، زیرا هیچ گونه گزینش معکوس و یا عدم تقارن اطلاعاتی در پی ندارد.

نظریه نمایندگی نیز یکی از نظریه های مرتبط با نگهداشت وجه نقد است

که موجب تضاد منافع بین مدیران و سهامداران می گردد و چون مدیران به دنبال

منافع شخصی خود می باشند گاهاً وجوه نقد آزاد را در پروژه هایی که

با خالص ارزش فعلی منفی است سرمایه گذاری می کنند (جنسن ۶) تا از طریق افزایش سرمایه گذاریها به اخذ پاداش برای خود نائل شوند که این امر نیز می تواند با وجود حسابرسان مستقل مرتفع گردد.

بررسی رابطه بحران مالی و ذخیره وجه نقد بر ارزش شرکت در وضعیت عدم تقارن اطلاعاتی

تاکنون روشهای متفاوتی برای محاسبه جریان نقد آزاد ذکر شده که

در ادامۀ مطالب روشی که سازمان بورس اوراق بهادار تهران نیز برای شرکت

¬هایی که سهام آنها در بورس پذیرفته می شوند، در امیدنامۀ پذیرش خود مطرح کرده است، بیان می شود.

در این فصل ابتدا به ادبیات موضوع تحقیق مطرح می شود و سپس

نظریه های مرتبط با سطح نگهداشت وجه نقد مطرح می گردد و

سپس با بیان مزایا و معایب هر کدام و مقایسه آنها با یکدیگر پرداخته و در پایان نیز به تحقیق های گذشته خارجی و داخلی و نتایج آنها نیز اشاره می گردد.

۲-۲ اهداف حسابداری

اهداف عمدۀ حسابداری را می توان به شرح زیر خلاصه نمود:
– تأمین نیازهای اطلاعات مالی اداره کنندگان واحدهای اقتصادی

– ارائه خدمات مالی و اطلاعاتی به مدیریت اجرایی جهت ادارۀ مؤثر و کارآمد واحد اقتصادی

– فراهم کردن اطلاعات مالی مورد نیاز سرمایه گذاران، اعطا کنندگان وام و اعتبار،

مراجع قانونی، کارکنان و سایر اشخاص ذیحق و ذیعلاقه به واحدهای اقتصادی از طریق ارائه گزارشهای مالی

– فراهم کردن اطلاعات لازم جهت محاسبه انواع مالیاتها، عوارض، بیمه های اجتماعی، و سایر حقوق دولتی

– مستند کردن معاملات و آثار مالی رویدادهای مؤثر بر واحدهای اقتصادی و اقامه دلیل در قبال سایر اشخاص

۳-۲ هدفهای صورتهای مالی

انجمن حسابداران خبره آمریکا ۱ در سال ۱۹۷۱ میلادی، کمیته

True blood را تشکیل داد. مأموریت این کمیته تدوین هدفهای صورتهای مالی به عنوان بخشی از تئوری حسابداری بود.

این کمیته جمعاً دوازده هدف را به شرح زیر برای صورتهای مالی بیان کرد:
۱٫ ارائه اطلاعات مفید برای تصمیم گیریهای اقتصادی به عنوان هدف اصلی صورتهای مالی.
۲٫ خدمت به استفاده کنندگانی که اختیار، توان یا منابع محدودی را

برای دریافت اطلاعات دارند و صورتهای مالی تنها منبع اطلاعاتی آنان درباره فعالیت های اقتصادی واحد انتفاعی است.
۳٫ ارائه اطلاعات مفید به سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان به نحوی که آنان را د