توضیحات

نقش عوامل اجتماعی و مجرم در تکوین جرم

مسائل اقتصادی یکی از موضوعاتی است که ازدیر زمان به صور مختلف همیشه مورد بحث محققان وروشنفکران ومتفکران بوده وبارها در اطراف آنها اظهار نظرهای گوناگونی بعمل آمده ورابطه شان با بزهکاری مورد بررسی وسپس تائید قرار گرفته است .شاید کمتر نوشته وکتابی یافت شود که نسبت به این امر اشاره ای نداشته واقتصاد این پدیده قوی را نادیده انگاشته باشد وکمتر دانشمند ومحققی یافت شود که رابطه میان اقتصاد و بزهکاری را نفی کند یا تحقیقات دیگران را مورد انتقاد واعتراض قرار دهد . بنابر این این دو پدیده وابستگی کامل به هم دیگر دارند که مورد قبول همگان است و اگر گاهی اختلاف مشاهده می شود مربوط به نحوه تاثیر جنبه های مختلف شرایط اقتصادی بر جرم است. بدینصورت که عده ای بدبختی و فقر برخی میل ثروتمند شدن و تجمل پرستی یا بعضی تضاد طبقاتی و عدمتوزیع عادلانه ثروت دسته ای ترس ار دست دادن آنچه که دارند گروهی بیکاری وقرض و عدم قدرت وتوانایی لازم برای برآوردن خواسته ها ونیازها و بالاخره برخی حرص و آز وبعضی بحرانهای اقتصادی و نوسانات قیمتها و قحطی و گرسنگی را ریشه بزهکاری دانسته وعلت اساسی جرائم مختلف مخصوصا سوء قصد علیه اموال ومالکیت بشمار آمده اند . اقتصاددانان و بعضی از جامعه شناسان با مطالعاتی که انجام داده اند منشا، عمده انحرافات اجتماعی را در عوامل اقتصادی اعلام کرده اند . از جمله اینکه بروموباتاگلیا ناراحتیهای مختلف را که خود از عوامل سازنده جرم است ،  بوضع  اقتصادی  نسبت میدهد و می گوید:

((یکی از عوامل آفریننده  جرم تربیت بد است که خود ناشی از بدبختی و فقر ناشی میشود . و معتقد است که کلیه نابسامانیها ، نابهنجاریها ، اشتباهها و خطاها ،بی نظمیها و آشفتگیها که در محیط خانوادگی در کشور و در روابط اجتماعی ومذهبی و … وجود دارد . دارای ریشه مادی و مربوط به شرایط اقتصادی اجتماع زمان است)) . و همچنین ناپلئون گولاژانی به اثر عوامل اقتصادی بر جرم شدیدا ایمان داشته و معتقد است که بزهکاری همیشه بوسیله شرایط شوم مادی آفریده میشود . بدنبال این بیانات دانشمندان دیگری از جمله بونکر، مارکس ، انگلس وتوماس موروس بر تاثیر شرایط و عوامل اقتصادی در وقوع بزهکاری توجه کرده

۱۲۲ صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع دارد قیمت ۱۱۹۰۰۰ تومان

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

انجام کلیه کارهای پروپوزال و پایان نامه علوم اجتماعی در کوتاهترین زمان با موضوعات خاص شما. منتظر تماس شما هستیم

فهرست مطالب

بررسی کلی علل ناهنجاری افراد

تعریف کج رفتاری

اثبات گرایی و کج رفتاری

بر ساخت گرایی و کج رفتاری

رویکرد تلفیقی در کج رفتاری

دسته بندی علل و عوامل کج رفتاری

نظریه‌های فشار

مرتن و  فرصت‌های مشروع اختراقی

کوهن و ناکامی منزلتی

کلوارد و الین

انتقادات به نظریه فشار اجتماعی

نظریه یادگیری اجتماعی

انتقادات وارده به یادگیری اجتماعی

نظریه کنترل

جرم در مکتب تحققی

نگاه لمبروزو به مجرم

ساختار بدنی

تقسیم بندی مجرمان از نگاه مکتب تحققی (فردی و لمبروزو)

مجرمین بالفطره

مجرمین دیوانه

جرم هیجانی

بررسی تاثیر و تاثر عوامل اجتماعی در بروز جرایم

تعریف بزهکاری

بزه در رویکردهای مختلف

رویکرد حقوقی

رویکرد جامعه شناختی

رویکرد جرم شناسی

تعریف بزه‌های معمولی

رویکردها در مورد علل بزهکاری

تاثیر عوامل زیستی

اجتماعی

ناهنجاری خانوادگی

جمعیت شهری

رویکرد شکل ظاهری (body type theoryies)

رویکرد ساختار زیستی

رویکرد روانشناختی

رویکرد اقتصادی

رویکرد اجتماعی

رویکرد پیوند افتراقی

رویکردهای التقاطی

پیشگیری از بزهکاری

پیشگیری اولیه (سطح اول) ایجاد محیط سالم

پیشگیری ثانویه (سطح دوم) کاهش عوامل فطرزا

پیشگیری ثانیه (سطح سوم) کنترل موقعیت خطر

استراتژیهای پیشگیری از بزهکاری

استراتژی خانواده گرا

جدول استراتژی پیشگیری

استراتژی جامعه گرا

استراتژی پایش

منابع – جعفر – سخاوت – جامعه شناسی انحرافات اجتماعی

بزه یا جرم یک پدیده جهانی و اجتماعی است که با خلقت بشر ، تحت عناوین مختلفو متفاوت از قبیل: سرپیچی ، سرکشی، رفتار ناشایسته و ناپسند آغاز گردیده است . جرم در حالت انزوا و انفرادی مفهومی ندارد و از نظر زمان و مکان متغیر است . سیر تکاملی ملل و اخلاق اجتماعی و موقعیتهای خاص در تغییر مفهوم جرم وکیفیت ارتکاب آن موثر است . هر یک از دانشمندان با توجه به رشته تخصصی خود و عقاید مکتبی که از آن الهام گرفته اند تعریفهای گوناگونی از بزه نموده اند  ولی تاکنون  تعریف  جامعی که مورد قبول  همگان  باشد  بعمل نیامده  است.

 فری (جامعه شناس ایتالیایی) هر عملی را که به حقوق افراد ضرر و زیان  وارد آورد ضد  اجتماعی و جرم به حساب می آورد. دورکیم (فرانسوی) نیز مینویسد: جرم پدیده طبیعی اجتماع است و از فرهنگ وتمدن هر اجتماع ناشی می گردد. و هر عملی که وجدان عمومی را جریحه دار کند جرم محسوب می شود.این مقاله در دو قسمت ودر دوبحث که عبارت از تاثیر اقتصاد عمومی جامعه و اقتصاد شخصی در بروز بزهکاری است ارایه میشود.

بحث اول :

در قرن نوزده تحولات اقتصادی که ناشی ازتبدیل تولیدات کشاورزی به صنعتی بود با اینکه سطح زندگی مردم را بالا برد و روش زندگی متحول گردید ومردم ازرفاه بیشتری برخوردار شدند. اما پیشرفت اقتصاد صنعتی وعواقب آن سبب افزایش بزهکاری در جهان شد. میل به تجمل پرستی و تهیه وسایل زندگی لوکس ومدرن ، حرص ازدیاد ثروت وسرمایه در افزایش جرائم مختلف از جمله کلاهبرداری ، جعل، سرقت وسایل نقلیه واموال ودر پی آن انواع جرائم دیگر از قبیل قتل و ضرب وجرح تاثیر کلی داشتند. در این بخش به تاثیر : نوسانات اقتصادی، بحرانهای اقتصادی وبیکاری ، تورم و اختلافات طبقاتی در بروز بزهکاری بصورت خیلی مختصر وکوتاه اشاره میشود.

نوسانات اقتصادی:

 نوسانات اقتصادی معمولا بصورت کاهش یا افزایش قیمتها می باشد . در نوسانات اقتصادی مخصوصا در موقع  تقلیل قیمتها که قدرت خرید زیاد میشود از میزان  بزهکاری کاسته  میشود.  بطوریکه اگر اوضاع اقتصادی رو به  بهبودی

بگراید جرائم علیه اموال مانند دزدی تقلیل می یابد و بالعکس شرایط نامساعد اقتصادی موجب ازدیاد اینگونه جرائم میشود. دورکیم در کتاب خودکشی خود  به تاثیر اقتصاد در خود کشی اشاره کرده و نشان میدهد که رابطه ای میان نوسانات اقتصاد وخودکشی وجود دارد  ومیزان جرائم بخصوص خودکشی در ایام رکود اقتصادی بشدت زیادمیشود ،بعلاوه میزان خودکشی وجرائم دیگر علاوه بر ایام رکود در ایام شکوفائی اقتصاد نیز بهمان شدت بالا می رود. بطور مثال آمار مجرمین در چند سال متفاوت در سوئیس که شکوفائی اقتصادی وجود داشته به شرح زیر بوده است :در سال ۱۹۵۰ تعداد مجرمین ۱۹۴۵۳ نفر بوده است در سال ۱۹۵۶ این رقم ۶۶۹ نفر افزایش یافته وبه ۲۰۱۲۲ نفر رسیده ودر سال ۱۹۵۹ بازاین رقم تعدا ۱۴۲۶نفر افزایش یافته و به رقم ۲۱۵۴۸ نفر رسیده است . بنابر این با توجه به این آمارهای مجرمین که در دوران شکوفائی اقتصادی سوئیس آمارگیری شده است این نتیجه حاصل میشود که جرائم در اثر شکوفائی اقتصادی نیز افزایش می یابد.

بحران اقتصادی وبیکاری :

 در زمان بحران وکسادی اقتصادی فقر وبیکاری افزایش می یابد وازدلگرمی افراد کاسته شده وروحیه آنها تضعیف می گردد. معمولا برای جوانان با توجه به امر استخدام دومسئله وجود دارد، یکی پیدا کردن شغلی که درآمد مطمئن را ایجاد کند و تامین آتی داشته باشد و دیگری رضایت از نوع کار است.این حالت بخصوص در جوامعی وجود دارد که برای ارجاع کار ویا استخدام روابط بر ضوابط برتری پیدا می کند در اینگونه جوامع افراد برای فرار ازبیکاری وتامین اقتصاد زندگی به انجام هر کاری تن در میدهند  امکان دارد از کارهایی که پیدا کرده اند  رضایت  نداشته و

 نارضائی از کار هم کیفیت کار را پایین می آورد .وهمچنین به فشارهای روحی و عصبی آنها منجر میگردد . در نتیجه فردی خواهد شد که تقریبا رفتار نامتعادلی دارند و بدتر از همه اینکه در اینگونه کارها تامین هم وجود نداشته باشد که این عدم تامین موجب میشود افراد برای تامین معاش زنگی دست به جرائمی از قبیل سرقت وکلاهبرداری ،قتل و غیره میزنند. طبق آماری که وجود دارد از کل بازداشتیهای فرانیه در سال ۱۹۸۳که رقم ۸۵۳۳۳ نفر میباشد حدود ۱۷/۳۹ درصد آن یعنی ۳۳۴۲۴ نفر متعلق به قشر بیکاران می باشد که این رقم نشان میدهد بیکاران بیشتر در معرض ارتکاب جرائم قرار دارند.

تورم:

تورم معمولا در زمان جنگ وانقلابات در جامعه بوجود می آید. در موقع تورم کاهش عرضه وافزایش تقاضا موجب کم شدن ارزش پول شده وقیمت زمین، ملک، خانه، لوازم و کالاهای اساسی زندگی ترقی می کند. در این دوره جرائم کلاهبرداری  احتکار افزایش می یابد. در مورد تاثیر تورم بر بزهکاری مارکس و انگلس معتقدند که تورم و نوسانات قیمتها در ارتکاب جرائم تاثیر کلی دارند که اگر اوضاع اقتصادی کشوری رضایت بخش شود از تعداد بزهکاران مخصوصا جرائم علیه اموال کاسته میشود. ولی وقتیکه قیمتها بالا باشد افراد کم درآمد جامعه برای اینکه بتوانند نیازهای اساسی خود را تامین نمایند به ناچار به طرف ارتکاب جرم سوق داده میشوند وبرای تامین نیازبه جرائمی چون سرقت، قتل، خرید وفروش مواد مخدر وامثال اینها  دست می زنند.

 اختلافات طبقاتی:

ایجاد فاصله میان مناطق مختلف شهرها مثلا شمال وجنوب شهر یا میان طبقات بالا و پایین جامعه یکی دیگر از عوامل  ازدیاد جرم و جنایت بوده است. دو قطبی شدن جامعه و بوجود آمدن مناطق اعیان نشین و فقیر نشین در شهرها و عدم توجه به مناطق فقیر نشین و خرابی ناشی ازآنها بی نظمی های اجتماعی شدیدی میان طبقات محروم بوجود می آورد، که بر رفتار برخی جوانان جنوب شهرها ( مناطق فقیر نشین ) اثرات منفی داشته و آنان را در ورطه فساد و جرم و جنایت و بزهکاری می اندازد. نبودن عدالت اجتماعی و تبعیض در وضع و اجرای قانون بر علیه طبقات فقیر نشین ، ایجاد عقده ها و فشارهای روانی می کند و آنها را به قانون شکنی می کشاند و چون با بزهکاران متعلق به قشرهای ثروتمند به طریق غیر رسمی رفتار میشود ، لذا آمارهای رسمی که ارائه میشود بیشتر مربوط به طبقات پایین جامعه است .  دانشمندان وجامعه شناسان برای حل مشکل اختلافات طبقاتی تئوریهایی ارائا داده اند: از جمله هنری جورج معتقد است که باید راه حل این مشکل را اولا در استقرار یا نظام تولید و توزیع عادلانه و گروهی و ثانیا ایجاد یک جامعه بدون طبقه جستجو کرد. که هر کسی به میزان قدرت و توانایی خود در فعالیتهای آن شرکت کند و به اندازه نیاز خود از مواهب ونعمتهای آن جامعه برخوردار گردد.

 بحث دوم -اقتصاد شخصی

بطور کلی میزان ثروت ودرآمد هر خانواده مبین وضع اقتصاد شخصی آن خانواده است .در بررسی اقتصاد شخصی افراد به طبقات مختلف تقسیم میشوند : ازجمله افراد بی بضاعت، فقیر در شهرها و روستاها ، افرادی که زندگی عادی ومتوسطی دارند و افرادی که  ثروتمند هستند .تعریف  دقیق  فقیر و ثروتمند  و تعیین حدود آن

مشکل است . فقر یک پدیده اقتصادی است  و تاحدودی در همه جوامع طبقاتی وجود دارد وچشمگیر است . ولی حدود فقر واطلاق عنوان فقیر وغنی به افراد در مناطق مختلف متفاوت است. بطور مثال کسی که در هندوستان دارای اتومبیل و یخچال وتلویزیون و سایر وسایل برقی امروزی باشد فقیرمحسوب نمیشود درصورتیکه ممکن است فردی با داشتن وسایل مذکور در کشوری مثل آمریکا جزء افراد بی بضاعت حساب شود. لذا معیار و سنجش فقر در هرجامعه با سطح زندگی و پیشرفت آن جامعه مرتبط است . مطالعات علمی نشان داده است که فقر مبنا و اساس انحرافات اجتماعی است . ارتکاب جرائم طبقات فقیر از شکافی که بین خواسته های آن طبقه و آنچه که در دسترس آنهاست سرچشمه میگیرد.  در بحث اقتصاد شخصی علاوه بر فقر ، ثروت بیش از حد نیزدر بروز بزهکاری نقش اساسی دارد که نباید از آن چشم پوشی کرد چرا که حتی درمواردی بیشتر از فقر می باشد. بقول مولانا:

           کاسه چشم حریصان پر نشد                  تا صدف قانع نشد پر درنشد

حرص وطمع این گروه برای ازدیاد اندوخته هایشان با سوء استفاده ازاعتبارات بانکی، اسراف، ولخرجی، فسق و فجور، قمار، تقلب و جرائم دیگر مانند فساد و فحشا ازجمله جرائم ارتکابی ثروتمندان هستند. با تحقیقات علمی که در کشورهای سرمایه داری بخصوص آمریکا بعمل آمده تعداد بزهکاران به مراتب بیشتر از کشورهای فقیر بوده است و کیفیت ارتکاب جرائم نیزتؤام با قساوت قلب وبی رحمی بوده است.

علاوه براینهادربعضی موارد خود ثروت عاملی است برای فقروبه دنبال آن بزهکاری.

افلاطون درمورد تاثیر فقرو ثروت در بزهکاری درکتاب جمهوریت چنین می نویسد: (( فقر وثروت سبب نابودی کشورها  میشود. فقر احساسات را از بین برده و حس کینه توزی، انتقام جویی و بدبینی را تشدید می کند . کثرت ثروت نیز مبانی اخلاق را سست نموده و سبب تنبلی، بی قیدی ، غرورو بی اعتنائی نسبت به دیگران می گردد، و جامعه را به فنا و نابودی می کشاند.))

وضع مسکن در رابطه با شرایط اقتصاد و تاثیر آن در بزهکاری

این مسئله قطعی به نظر می رسد که شرایط نامناسب محیط سکونت و ساختمانهای مخروبه از نظر روانی برای اطفال خطرناک ودر بزهکاری آنها نقش مهمی را بازی میکند. هر چه فضای محل سکونت نسبت به تعداد افراد ساکن در آن کمتر باشد اطفال بعلت خستگی والدین و سرو صدای زیاد معمولا به کوچه ها پناه میبرند و بنا به همین دلیل اکثر آطفال و جوانان بزهکار از خانواده هایی هستند که در خانه های محقر و پر جمعیت بسر میبرند.یک سری تحقیقات مقدماتی که بوسیله متخصصان جرم شناسی صورت گرفته است نشان میدهد که ۴۳ درصد از جوانان مجرم در مناطقی زندگی می کرده اند که دارای  جمعیت  زیاد  بوده و۲۲درصد  آنها در ساختمانهایی زندگی می کرده اند که جمعیت زیادی در حال بحران در آنجا ساکن بوده اند. این تحقیقات نشان میدهند که بزهکاری جوانان در این محلات و ساختمانها از حد متوسط مجموع بزهکاری در داخل شهرها زیادتر است و در این مناطق اغلب میزان خودکشی، جیب بری و انواع و اقسام تقلبات بیشتر یوده است . همچنین جرم شناسان معتقدند که بزهکاری جوانان بطور کلی در اثر شرایط نامناسب زندگی بروز میکند . وقتی تمام اعضای خانواده در یک اتاق زندگی می کنند در این شرایط خانواده در معرض دو خطر مهم قرار میگیرد: نخست امکان بروز خطر روانی برای اطفال . یعنی هر گاه پدر و مادر یا یکی ازاعضای خانواده رفتار غیر   عادی  داشته  باشند ، (بد رفتاری  نسبت به فرزندان ، مستی ،  شهوترانی و … )  این رفتارها تاثیر ناهنجار روانی برای اطفال داشته  و آنها را گرفتار انواع کجرویهای مختلف اجتماعی و انحرافات جنسی و یا برخی از بیماریهای روانی خواهد کرد . خطر دوم بروزخطر روانی – جسمانی است و آن وقتی است که یکی از اعضای خانواده به مرض سرایت کننده ای مبتلا باشد . در پایان این مطلب را هم در نظر بگیریم که تمام ساکنان مناطق فقیر نشین و آلونکها بزهکار و خلافکار نمیباشند و چه بسیار افراد متشخص و محترمی نیز هستند که ……………..

منابع

منابع :
۱٫ بذرافشان ، شهرزاد ، مقاله : پدیده بزهکاری در بین نوجوانان و جوانان و راههای پیشگیری ، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر .
۲٫ آتری ،فری :جامعه شناسی کیفری : به زبان فرانسه .
۳٫ اتو کلاین ،برک: روانشناسی اجتماعی:ترجمه محمد علی کاروان،تهران :فرانکلین،۱۳۵۶
۴٫ اشرف،احمد: کژرفتاری مسایل اجتماعی وآسیب شناسی اجتماعی:تهران:آموزشگاه عالی خدمت،۱۳۵۵٫
۵٫ اسعدی،حسن :پژوهشنامه ای درباره بحران جهانی مواد مخدر:تهران:اطلاعات علمی،۱۳۶۹
۶٫ بخاریان،بهمن: بررسی ارتباط گروههای خونی وخصوصیات شخصی:تهران:اطلاعات علمی، ۱۳۶۹٫
۷٫ حسنی، علی اکبر :نظری به قوانین جزایی اسلام: تهران :مجله مکتب اسلامی،۱۳۶۲٫
۸٫ دلاور،علی:مبانی نظری وعلمی پژوهش در علوم انسانی واجتماعی وتهران:رشد،۱۳۷۴ .
۹٫ دانش، تاج زمان: مجرم کیست جرم شناسی چیست .
۱۰٫ سخاوت،جعفر: آسیب شناسی اجتماعی :تهران:دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۶۸٫
۱۱٫ سیابی، علی اکبر: روانشناسی جنایی:تهران :دانشگاه تهران، ۱۳۴۲
۱۲٫ ساورخانی،باقر: مقدمه ای برجامعه شناسی خانواده: تهران : دانشگاه پیام نور،۱۳۴۳٫
۱۳٫ سخاوت، جعفر:جامعه شناسی انحرافات اجتماعی: تهران : دانشگاه پیام نور،۱۳۷۴
۱۴٫ سیاسی ،علی اکبر: روانشناسی جنائی: تهران: امیرکبیر،۱۳۴۳٫
۱۵٫ شبخاوندی، داور:جامعه شناسی انحرافات وآسیب شناسی اجتماعی:تهران:نشروپخش، ۱۳۵۳
۱۶٫ شفیقی :تحقیقی درخصوص۵۰نوجوان معتادبه هروئین درکانون اصلاح وتربیت:تهران: حقوق دادگستری،۱۳۵۷
۱۷٫ شامبیانی، هوشنگ : بزهکاری اطفال و نوجوانان : تهران : وستیار ، ۱۳۵۷ .
۱۸٫ صالحی ، ایرج : زنجیره های اعتیاد : آوای نور ، ۱۳۷۱ .
۱۹٫ صلاحی ، جاوید : کودکان و نوجوانان بزهکار و ناسازگار :تهران : گوتنبرک ، ۱۳۵۵ .
۲۰٫ عبداللهی ، محمد : جزوه نظریه های جامعه شناسی : تهران : دانشکده علوم اجتماعی،۱۳۷۳
۲۱٫ عباس ، عبدی : آسیب شناسی اجتماعی تاثیر زندان به زندانی : تهران : نور ، ۱۳۷۱ .
۲۲٫ قائمی ،علی:عوارض نابسامانی خانواده بر رشد وتربیت کودکان تهران:امیری،۱۳۷۶
۲۳٫ کسن،ریموند:مقدمه ای بر جامعه شناسی،ترجمه مهدی کی نیا :تهران : ناشر مولف ۱۳۷۰ .
۲۴٫ کوئن ، بروس :درآمدی به جامعه شناسی ،ترجمه محسن ثلا ثی : تهران : علمی، ۱۳۷۰
۲۵٫ کی نیا، مهدی : مبانی جرم شناسی : تهران : دانشگاه تهران ،۱۳۷۰
۲۶٫ کریمی،یوسف:روانشناسی بزهکاری،تهران:+مجله پیشنهاد ،۱۳۵۵
۲۷٫ کازنو،ژان: جامعه شناسی رادیو وتلویزیون ،ترجمه جمشید ارجمند :تهران: رادیو وتلویزیون ملی ایران ۱۳۵۲٫
۲۸٫ گواراکیوس،ویلیام سی :بزهکاری نوجوانان،ترجمه نجفی زاده :تهران:نمایشگاه کتاب کودک،۱۳۶۷٫