توضیحات

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

دانلود پایان نامه و پروژه پایانی با موضوع پایان نامه پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

پس دیدن متن و فهرست پایان نامه  پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه میتوانید نسبت به خرید آنلاین و دانلود فایل مورد نظر

اقدام فرمایید میتوانید تغییراتی در متن پایان نامه ایجاد نمایید و یا از بعضی از فصل های پایان نامه مثل روش تحقیق پیشینه تحقیق بیان مسئله و یا منابع کار تحقیقی حقوق استفاده فرمایید با آرزوی موفیقت برای دانشجویان عزیز

حقوق  وآزادی های فردی (حرمت اماکن و ارتباطات خصوصی) در تحقیقات مقدماتی امروزه جزء قواعد آمره بین المللی است که اسناد بین المللی متعدد

و قانون ¬اساسی و قوانین عادی داخلی بر رعایت آن در تحقیقات مقدماتی تاکید دارد.با این وجود ازیک سو مفهوم امکان و ارتباطات خصوصی متهم وقلمرو آنها وگستره مصونیت این حقوق در نظام کیفری به روشنی تبیین نشده است و از دیگرسو اصل مصونیت یک اصل مطلقی نیست بلکه مصالح

اجتماعی بازرسی منازل و ارتباطات خصوصی متهم را با رعایت ضوابط و تشریفات قانونی ایجاب می‌نماید که بایستی این موازین مورد مداقه قرارگیرد.

مساله اساسی دیگر ضمانت اجرای نقض حقوق یاد شده است، ضمانت اجرای نخست، اعتبار اقدامات قضایی ناشی از نقض¬ این حقوق اعم از ادله

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

تحصیلی‌، قرار مجرمیت و حکم محکویت است که برخی حقوقدانان نظر به بطلان ادله حاصله داده و پاره ای دیگر به اعتبارکامل دلایل اعتقاد دارند. در

خصوص اعتبارقرار مجرمیت و محکومیت نیز همین احتمالات مطرح است. گونه دوم ضمانت اجرای نقض حرمت اماکن و ارتباطات خصوصی جرم انگاری آن در فضای واقعی و مجازی است که قانونگذار در قانون مجازات

اسلامی و قوانین خاص دیگر نظیر جرایم رایانه ای، تجارت الکترونی وغیره برخی از مصادیق نقض را جرم انگاشته و با کیفر حبس یا جزای نقدی پاسخ

داده است. اما برخی از مصادیق مهم من جمله دسترسی غیر مجاز به ارتباطات، انتقال غیر مجاز، بازرسی غیر قانونی منازل بدون ورود به آن‌، با خلاء

قانونی مواجه است. از این رو این پایان نامه با عنوان «حقوق و آزادی فردی (حرمت مسکن، مخابرات و مکالمات)در تحقیقات مقدماتی» به بررسی این مسائل می پردازد.

کلید واژگان: حقوق وآزادی های فردی، مصونیت مسکن، ارتباطات خصوصی، تحقیقات مقدماتی،متهم

بررسی حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

۱۵۵صفحه فایل ورد (Word) فونت ۱۴ منابع  دارد 

پس از پرداخت آنلاین میتوانید فایل کامل این پروژه را دانلود کنید

فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ۱
مقدمه ۲
الف) بیان موضوع ۲
ب) سوالات ۲
ج) فرضیات ۲
د) اهداف و کاربرد ها ۳
ه) روش تحقیق ۳
و) پلان کلی ۳

بخش نخست: مفاهیم و مبانی حقوق و آزادی های فردی در تحقیقات مقدماتی ۵

فصل اول: مفاهیم مقدماتی ۶
مبحث اول: حقوق ۶
گفتار اول‌: تعریف حق ۶
بند اول: تعریف لغوی ۶
بند دوم: مفهوم اصطلاحی حق ۶
الف) حق در اصطلاح فقه ۷
ب) حق در اصطلاح حقوق ۷
بند سوم: اقسام حق ۸
الف) حقوق عمومی ۸
ب) حقوق خصوصی ۹
مبحث دوم: آزادی ۹

گفتار اول: حق آزادی ۹
بند اول: مفهوم لغوی آزادی ۱۱
بند دوم: مفهوم حقوقی آزادی ۱۱
گفتار دوم: اقسام آزادی ۱۴
بند اول: آزادیهای فردی ۱۴
بند دوم: آزادی مطلق ۱۶

بند سوم: آزادی مقید ۱۶
گفتار سوم: حدود آزادی های فردی ۱۶
بند اول: عدم مخالفت با موازین اسلامی ۱۷
بند دوم: عدم مخالفت با حقوق و آزادی های دیگران ۱۷

بند سوم: عدم مخالفت با مصالح جامعه و حقوق عمومی ۱۸

مبحث سوم: تحقیقات مقدماتی ۱۹
گفتار اول: مفهوم تحقیقات مقدماتی ۱۹
بند اول: لغوی ۱۹
بند دوم: مفهوم حقوقی ۱۹
الف) موسع ۱۹
ب) مفهوم خاص ۲۰
گفتار دوم: مقامات انجام دهنده تحقیقات مقدماتی ۲۰
بند اول: مراجع قضایی ۲۰
بند دوم: ضابطین دادگستری ۲۲

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

فصل دوم‌: مبانی حقوق و آزادی های فردی در تحقیقات مقدماتی ۲۴
مبحث نخست: مبانی نظری ۲۴
گفتار نخست: کرامت ذاتی انسان ۲۴
گفتار دوم: تضمین دادرسی عادلانه ۲۶
گفتار سوم: فرض بی گناهی ۲۷
بند اول: مبنای فرض بی گناهی ۲۹
بند دوم: تحلیل فرض بی گناهی در توجیه حقوق فردی ۲۹

بند سوم: حقوق و آزادی های ناشی از فرض بی گناهی ۳۱
گفتار چهارم: مصلحت گرایی ۳۳
گفتار پنجم: هم زیستی مسالمت آمیز ۳۳
مبحث دوم: مبانی حقوقی و فقهی ۳۴
گفتار اول: مبانی فقهی ۳۴
بند اول: قرآن ۳۵

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

بند دوم: سنت معصومین ۳۷
بند سوم: اجماع (فتاوی فقها) ۳۹
گفتار دوم: مبانی حقوقی ۳۹
بند اول: قانون اساسی ۳۹
الف) قانون اساسی مشروطیت ۳۹
ب) قانون اساسی ۱۳۵۸ ۴۱
ج) مقایسه قانون اساسی جدید با قانون اساسی مشروطیت ۴۱
بند دوم: قوانین عادی ۴۲
الف) قانون مدنی ۴۲

ب) قوانین دادرسی ۴۴
۱- قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری ۴۴
۲- قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب ۱۳۷۳ ۴۵
ج) قوانین خاص ۴۵
۱- قانون‌احترام به‌آزادی‌های‌مشروع‌و‌حفظ‌حقوق‌شهروندی‌ مصوب ۱۳۸۳ ۴۵
۲- قانون تشکیل شرکت پست ۴۵
۳- قانون جرائم رایانه ای مصوب ۱۳۸۳ ۴۶
۴- قانون تجارت الکترونیکی ۴۷
۵- لایحه حریم خصوصی ۴۸

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

بخش دوم: حقوق و آزادی های فردی ناظر به تحقیقات مقدماتی در اماکن خصوصی ۵۰
فصل اول: حق حریم و ضوابط قانونی بازرسی از اماکن خصوصی ۵۱
مبحث نخست: حق حریم اماکن خصوصی ۵۱
گفتار اول: مفهوم و قلمرو مکان خصوصی ۵۱
بند اول: مفهوم مکان خصوصی ۵۱
الف) مفهوم مسکن ۵۱
ب) مفهوم مکان خصوصی ۵۲
بند دوم‌: قلمرو مکان خصوصی ۵۴
الف) قلمرو مکان خصوصی از حیث فضای مجازی ۵۴

ب) مکان خصوصی بودن وسایل نقلیه و اشیاء متعلق به افراد ۵۵
۱- نظریه مکان خصوصی بودن وسایل نقلیه ۵۵
۲- دیدگاه مکان خصوصی نبودن وسایل نقلیه ۵۶
گفتار دوم: اصل مصونیت مکان خصوصی ۵۷
بند اول: اصل مصونیت در اسناد بین المللی ۵۸
بند دوم: در نظام حقوق کیفری ایران ۵۹

مبحث دوم: ضوابط و تشریفات قانونی بازرسی از اماکن خصوصی ۶۰
گفتار اول: ضوابط قانونی بازرسی از اماکن خصوصی ۶۲
بند اول: صدور مجوز قضایی ۶۲
بند دوم: ضرورت بازرسی ۶۵
بند سوم‌: تعیین زمان و مکان بازرسی ۶۶

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

گفتار دوم: تشریفات قانونی بازرسی از اماکن خصوصی ۶۷
بند اول: حضور مالک یا متصرف در محل بازرسی ۶۷
بند دوم‌: شرایط شکلی مجوز بازرسی ۶۸

بند سوم‌: تنظیم و امضاء صورت مجلس بازرسی ۶۹
بند چهارم: استفاده از شیوه های متعارف در بازرسی ۶۹
فصل دوم: ضمانت اجرایی نقض حریم اماکن خصوصی ۷۱
مبحث اول: اعتبار اقدامات قضایی ناشی از نقض حریم اماکن خصوصی متهم ۷۱
گفتار اول: اعتبار دلایل تحصیلی ۷۲

بند اول: نظریه عدم اعتبار ۷۲
بند دوم: نظریه تفصیلی ۷۴
بند سوم: نظریه اعتبار کامل دلایل ۷۴
گفتار دوم: اعتبار قرار نهایی دادسرا ۷۴
بند اول: اعتبار قرار موقوفی و منع تعقیب ۷۵

بند دوم: قرار مجرمیت ۷۵
گفتار سوم: اعتبار حکم محکومیت ۷۶
مبحث دوم: جرم انگاری نقض حریم اماکن خصوصی ۷۷

گفتار اول: جرم ورود غیر مجاز به منزل متهم ۸۰
گفتار دوم: جرم بازرسی غیر قانونی اماکن خصوصی ۸۵

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

بند اول: ماده ۵۷۰ (سلب حقوق متهم در بازرسی منزل) ۸۶
بند دوم: ماده ۱۶ قانون آیین دادرس کیفری ۸۸
بند سوم: لایحه حریم خصوصی ۸۹

بخش سوم: حقوق‌و آزادی‌های‌فردی‌ناظر‌به تحقیقات‌مقدماتی‌در‌حوزه ارتباطات‌خصوصی ۹۰
فصل اول: حق حریم و ضوابط قانونی بازرسی ارتباطات خصوصی ۹۱
مبحث اول: حق حریم ارتباطات خصوصی ۹۱
گفتار اول: مفهوم و قلمرو ارتباطات خصوصی ۹۱
بند اول: مفهوم ارتباطات خصوصی ۹۱
بند دوم: قلمرو ارتباط خصوصی ۹۲

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

گفتار دوم: اصل مصونیت ارتباطات خصوصی ۹۵
بند اول: در اسناد بین المللی ۹۵
الف) اسناد جهانی حقوق بشر ۹۵
ب) کنوانسیون های بین المللی ۹۶
ج) اسناد منطقه ای ۹۷
۱- اعلامیه اسلامی حقوق بشر ۹۷
۲-کنوانسیون اروپایی و آمریکایی حقوق بشر ۹۷
بند دوم: حقوق ایران ۹۹
الف) در فضای واقعی ۹۹
ب) در فضای سایبری ۱۰۱

گفتار سوم: انحاء مداخله در ارتباطات خصوصی ۱۰۵
بند اول: باز کردن و تفتیش مرسولات پستی ۱۰۵
بند دوم: رهگیری تلفن ها و سیگنال های رادیویی ۱۰۷

بند سوم: رهگیری داده های رایانه های و ارتباطات اینترنتی ۱۰۹
مبحث دوم: ضوابط قانونی بازرسی ارتباطات خصوصی ۱۱۲
گفتار اول: صدور مجوز قانونی ۱۱۲
گفتار دوم: ضرورت بازرسی ۱۱۳
گفتار سوم: تعیین نحوه کنترل و رهگیری ۱۱۵

گفتار چهارم: تعیین موضوع کنترل و رهگیری ۱۱۶
گفتار پنجم: تعیین محدوده زمانی بازرسی و رهگیری ۱۱۷
گفتار ششم: تعیین اختیارات و اقدامات مامور کنترل و رهگیری ۱۱۸

فصل دوم: ضمانت اجرای نقض حریم ارتباطات خصوصی ۱۱۹
مبحث اول: اعتبار اقدامات قضایی ناشی از حریم ارتباطات خصوصی ۱۱۹
گفتار اول: اعتبار دلایل تحصیلی ۱۲۰

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

گفتار دوم‌: اعتبار قرار نهایی دادسرا ۱۲۷
بند اول: نظریه اعتبار قرار ۱۲۸
بند دوم: نظریه بطلان قرار ۱۲۹

گفتار سوم: اعتبار حکم محکومیت ۱۲۹
مبحث دوم: جرم انگاری نقض حریم خصوصی ارتباطات ۱۳۰
گفتار اول: هتک حرمت مراسلات و مخابرات ۱۳۱
بند اول: عناصر تشکیل دهنده جرم ۱۳۱

بند دوم: مجازات جرم ۱۳۳
گفتار دوم: افشای اسرار و اطلاعات خصوص متهم ۱۳۴
بند اول: فضای واقعی ۱۳۴
بند دوم‌: افشای اسرار و اطلاعات خصوصی متهم در فضای مجازی ۱۳۵
الف) افشای اسرار تجاری مبادله شده(‌قانون تجارت الکترونیک) ۱۳۷
ب) قانون جرایم رایانه‌ای ۱۳۷

گفتار سوم: دسترسی غیرمجاز به مراسلات و مخابرات ۱۳۷
گفتار چهارم: تحصیل غیر مجاز مراسلات، مخابرات، اسرار تجاری ۱۳۸
گفتار پنجم: شنود غیر مجاز مخابرات ۱۳۹

گفتار ششم: انتقال محتوای مراسلات و مخابرات و مکالمات ۱۴۰
نتیجه گیری ۱۴۲
فهرست منابع ۱۴۹
چکیده انگلیسی ۱۵۵

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

مقدمه
الف) بیان موضوع

رعایت حقوق و آزادی های فردی در تمام حوزه های اجتماعی و سیاسی‌، اقتصادی و فرهنگی یکی از بنیادی ترین مسئله حقوق بشری است. در این میان پایبندی به رعایت حقوق و آزادی های افراد در مرحله تحقیقات مقدماتی از اهمیت دو چندانی برخوردار است. در نظام کیفری ایران علیرغم به

رسمیت شناخته شدن پایبندی به حق رعایت حریم اماکن و ارتباصات خصوصی متهم در قانون اساسی و قوانین عادی کیفری، ابعاد و مفهوم حق حریم اماکن و ارتباطات خصوصی متهم و مصونیت آن در اسناد بین الملل و

حقوق داخلی روشن نیست. ضمانت اجرای عدم رعایت حقوق مزبور نیز دارای ابهام اساسی است. لذا این پایان نامه به بررسی حقوق و آزادی¬های

افراد(‌اماکن و ارتباطات خصوصی) در تحقیقات مقدماتی اختصاص دارد که به دنبال پاسخ به سوالات اساسی ذیل است.

ب) سوالات

۱-حق متهم به رعایت حریم اماکن و ارتباطات خصوصی وی در تحقیقات مقدماتی بر چه پایه ای استوار است؟
۲- نظام کیفری ایران نسبت به رعایت و قلمرو حقوق مذکور چه رویکردی دارد؟

۳- نقض حقوق و آزادیهای فردی ناظر به اماکن و ارتباطات خصوصی متهم در تحقیقات مقدماتی چه ضمانت اجرایی دارد؟
۴- ضوابط و تشریفات قانونی بازرسی حریم امکان و ارتباطات خصوصی متهم کدامند؟
ج) فرضیات

در پاسخ به سوالات فوق فرضیه های به شرح ذیل قابل طرح است:

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

۱- مبانی نظری حق حریم اماکن و ارتباطات خصوصی متهم در تحقیقات مقدماتی، تضمین دادرسی

عادلانه و مصلحت جامعه و مبنای فقهی آن مضمون آیات و روایت مبنی برحرمت ورود بدون اذن و حرمت تجسس و اجماع فقها و مبنای حقوقی آن حکم قانونی است.
۲- حقوق و آزادی فردی ناظر به تحقیقات مقدماتی در حوزه اماکن و ارتباطات خصوصی‌، به طور نسبی در نظام کیفری ایران مورد حمایت واقع شده و در فضای مجازی خلا قانونی اساسی وجود دارد.
۳- نقض حریم اماکن و ارتباطات خصوصی در مواردی که اقدامات قضایی مستند به دلایل تحصیلی ناشی

از آن باشد. موجب بی¬اعتباری دلایل تحصیلی، قرار مجرمیت و حکم محکومیت می شود و که در برخی موارد مسولیت کیفری نیز به همراه دارد.
۴- اصل مصونیت اماکن و ارتباطات خصوصی متهم مطلق نیست و در موارداستثنائی در صورت ضرورت بازرسی جهت کشف جرم،دستگیری متهم و آلات و دلایل جرم با صدور مجوز قضای و تعین زمان و مکان

بازرسی و با رعایت تشریفاتی قانونی نظیر حضور متصرفین و غیره می توان حریم مزبور را مورد تفتیش و بازرسی قرار داد.
د) اهداف و کاربرد ها

مهمترین اهداف پایان نامه کاربردی بودن آن در تمامی پروند های کیفری و حقوقی است و از دیگر اهداف آن می توان به موارد ذیل اشاره کرد.

۱- تبیین و تحلیل مبانی حقوق و آزادی فردی ناظر به اماکن و ارتباطات خصوصی در تحقیقات مقدماتی
۲- بررسی قلمرو و ابعاد حق حریم امکان خصوصی و مرسولات‌، مکالمات، ارتباطات اینترنتی و تحلیل رویکرد نظام بین المللی به اصل مصونیت حریم مزبور و جایگاه آن در نظام کیفری ایران
۳- بیان معایب و محاسن قوانین نظام کیفری ایران در خصوص حقوق و آزادی های فردی در تحقیقات مقدماتی و ارائه راهکارهای حقوقی جهت رفع آن

۴- تبیین و تحلیل ضمانت اجرای حقوق و آزادی های فردی در تحقیقات مقدماتی در نظام کیفری ایران به ویژه اعتبار دلایل تحصیلی و محکومیت ها.

۵- تبیین جرم انگاری نقض حقوق مزبور و شناسایی خلا های قانونی جرم انگاری در حوزه اماکن و ارتباطات خصوصی و چگونگی رفع آنها بر اساس قوانین موجود

۶- بررسی آثارغیر کیفری نقض حقوق و آزادی فردی متهم

برآمد این تحقیق نه تنها توسط حقوقدانان و قضات به ویژه ضابطان قضایی و مقامات قضایی دادسرا مورد استفاده قرار می‌گیرد بلکه ‌می‌تواند سازمان های دولتی درگیر در تحقیقات مقدماتی وآنهایی که حسب وظایف قانونی با حریم خصوصی افراد ارتباط دارند، در انجام وظایف خود یاری دهد.

ه) روش تحقیق
مطالب موردنیاز از طریق مراجعه به کتابخانه‌ها و مجلات‌، نشریات، سایت‌های اینترنتی، جمع‌آوری، فیش نویسی و مرتب گردیده است‌، به طور کلی جمع آوری مطالب به روش کتابخانه ای بوده است که به روش توصیفی و تحلیلی مورد تجریه و استنباط قرار گرفته است.

و)پلان کلی
این پایان نامه در سه بخش تنظیم یافته است که بخش اول اختصاص به مفاهیم و مبانی حقوق و آزادی‌های فردی در تحقیقات مقدماتی دارد. این بخش خود متشکل ازدو فصل است که فصل اول شامل مفاهیم¬مقدماتی است که در مبحث نخست مفهوم حق وانواع آن و در مبحث دوم، مفهوم لغوی و

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

اصطلاحی آزادی و محدوده آزادی ودرنهایت در مبحث سوم تحقیقات مقدماتی و مقامات اجراء‌کننده آن از نظر می¬گذرد. فصل¬دوم این بخش مبانی نظری، حقوقی و فقهی حقوق و آزادی¬های افراد در تحقیقات مقدماتی را مورد بررسی قرار می دهد.

بخش دوم پایان¬نامه با عنوان، حقوق و آزادی های فردی ناظر به تحقیقات مقدماتی در اماکن خصوصی در دوفصل تنظیم گشته، که فصل نخست، تحت عنوان حق حریم و ضوابط قانونی بازرسی از اماکن خصوصی به بررسی مفهوم و قلمر امکان خصوصی و اصل مصنونیت آن در اسناد بین الملل و حقوق

ایران از یک سو و ضوابط و تشریفات قانونی بازرسی امکان خصوصی متهم از دیگر سو می پردازد. فصل دوم نیز اختصاص به ضمانت اجرای نقض حریم امکان خصوصی متهم دارد.

بخش سوم نیز همانند فصل دوم تحت عنوان حقوق و آزادی فردی ناظر به تحقیقات مقدماتی درحوزه ارتباطات خصوصی، به بررسی مفهوم وقلمرو ارتباطات خصوصی و اصل مصونیت آن در حقوق بین المللی و داخلی، و ضوابط قانونی بازرسی ارتباطات خصوصی،اعتبار اقدامات قضایی ناشی از نقض

حریم ارتباطات و در نهایت جرم انگاری نقض حریم ارتباطات خصوصی در فضای مجازی و واقعی می‌پردازد.

بخش نخست:

مفاهیم و مبانی حقوق و آزادی های فردی
در تحقیقات مقدماتی

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

این بخش در دو فصل تنظیم یافته که فصل اول به مفاهیم مقدماتی اختصاص دارد، در این فصل در مبحث نخست مفهوم حق وانواع آن و در مبحث دوم،

مفهوم لغوی و اصطلاحی آزادی و محدوده آزادی ودر نهایت درمبحث سوم تحقیقات مقدماتی و مقامات اجرای کننده آن از نظر می¬گذرد. فصل¬دوم این بخش مبانی نظری،حقوقی و فقهی حقوق و آزادی¬های افراد در تحقیقات مقدماتی را مورد بررسی قرار می دهد

فصل اول: مفاهیم مقدماتی

در این فصل به مفاهیم کلیدی به کار رفته در پایان نامه نظیر حق، آزادی و اقسام آنها و تحقیقات مقدماتی پرداخته می شود.

مبحث اول: حقوق
یکی از مفاهیم کلیدی پزوهش «حق» است که در این مبحث به برسی مفهوم و اقسام آن در چندی گفتار می پردازیم.
گفتار اول‌: تعریف حق

در این گفتار نخست به مفهوم لغوی می پردازیم و در بند دوم مفهوم اصطلاحی حق در فقه و حقوق مورد بررسی قرار میگیرد.بند سوم نیز به اقسام حق می پردازد.

بند اول: تعریف لغوی
لغت‏نامه دهخدا معانى متعددى براى این واژه ذکر مى‏کند که مهم‏ترین آن‏ها از این قرار است: راست کردن سخن، درست کردن وعده، یقین نمودن، ثابت‏شدن، غلبه کردن به حق، موجود ثابت و نامى از اسامى خداوند متعال‌.

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

و فرهنگ المنجد نیز براى واژه «حق‏» چند کاربرد و معنا ذکر مى‏کند که برخى از آن از این قرار است: ضد باطل، عدل، مال و ملک، حظ و نصیب، موجود ثابت، امر مقضى، حزم، سزاوار‌.
گاه معادل حق در زبان فارسى «هستى پایدار» به کار برده مى‏شود; یعنى هر چیزى که از ثبات و پاى‏دارى بهره‏مند باشد، حق است.

بند دوم‌. مفهوم اصطلاحی حق
پس از بیان معناى لغوى حق، این پرسش مطرح مى‏شود که «حق در اصطلاح‏» داراى چه معنا یا تعریفى است؟ اینک به ذکر چند تعریف اصطلاحى این واژه مى‏پردازیم:

الف‌) حق در اصطلاح فقه
فقهاى شیعه تعاریف گوناگونى از آن بیان داشته‏اند‌. میرزاى نائینى در تعریف آن مى‏گوید: «حق عبارت است از سلطه ضعیف بر مال یا منفعت» نیز گفته شده است: «حق نوعى سلطنت‏بر چیزى است که گاه به عین تعلق مى‏گیرد مانند: حق تحجیر، حق رهن و حق غرما در ترکه میت و گاهى به غیر عین تعلق

مى‏گیردمانند حق خیار متعلق به عقد، گاهى سلطنت متعلق بر شخص است مانند: حق حضانت و حق قصاص‌. بنابراین، حق یک مرتبه ضعیفى از ملک و

بلکه نوعى از ملکیت است‌.»‌ ‌همچنین گفته شده است: «حق عبارت است از قدرت یک فرد انسانى مطابق با قانون بر انسان دیگر، یا بر یک مال و یا بر هر دو، اعم از این‏که مال مذکور مادى و محسوس باشد مانند خانه، یا نباشد مانند طلب‌.»

ب‌) حق در اصطلاح حقوق

در تعریف «حق‏» نظرات گوناگونى وجود دارد‌. براى شناخت «حق‏»‌، اطلاع از این تعاریف ضرورى است‌. تعریف اول: «حق‏» عبارت است از: قدرت یا سلطه ارادى که قانون در اختیار شخص قرار مى‏دهد‌.‌

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه

این تعریف از سوى ویند شاید و ساوینى ارائه شده است‌. دلیل آنان این است که قانون در تنظیم روابط اجتماعى افراد با یکدیگر، چهارچوب‏هاى خاصى را تعیین مى‏کند و هریک از افراد در این محدوده، اراده خویش را اعمال مى‏کنند و اساسا در این چهارچوب است که «حق‏» ایجاد مى‏شود‌.

پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه
در این تعریف، از قدرت ارادى سخن به میان آمده است، در حالى که افرادى مانند مجنون، اطفال و سفیه فاقد اراده عقلایى هستند. لازمه تعریف مزبور آن

است که این افراد از «حق‏» بى‏بهره باشند‌. ممکن است گفته شود که قانون از طریق «ولى‏» یا «نایب‏» این نقیصه را جبران ساخته است، ولى باید گفت: حق آن است که بالاصاله و نه از طریق ولى یا نایب باشد‌. به عبارت دیگر، مجنون و صبى نمى‏توانند مباشرتاً ایفاى حق نمایند…………………
…………………………   پایان نامه حقوق متهم و آزادی‌های فردی در تحقیقات اولیه